ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ ภาษาบาลีอักษรไทย ปญฺจ.อ. (ปรมตฺถที.)

                        ๗. ทิพฺพจกฺขุกถาวณฺณนา
     [๓๗๓] อิทานิ ทิพฺพจกฺขุกถา นาม โหติ. ตตฺถ เยสํ จตุตฺถชฺฌาน-
ธมฺมูปตฺถทฺธํ มํสจกฺขุเมว ทิพฺพจกฺขุ นาม โหตีติ ลทฺธิ เสยฺยถาปิ เอตรหิ
อนฺธกานญฺเจว สมิติยานญฺจ, เต สนฺธาย มํสจกฺขุนฺติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส,
ปฏิญฺญา อิตรสฺส.
     ปุน "มํสจกฺขุํ ทิพฺพจกฺขุํ, ทิพฺพจกฺขุํ มํสจกฺขุนฺ"ติ ๒- ปุฏฺโฐ ตมฺมตฺตเมว
ตํ น โหตีติ ปฏิกฺขิปติ. ยาทิสนฺติอาทิปุจฺฉาสุปิ อุภินฺนํ เอกสภาวาภาเวเนว
ปฏิกฺขิปติ.
     วิสโยติอาทีสุปิ ๓- อุภินฺนมฺปิ รูปายตนเมว วิสโย, มํสจกฺขุ ปน
อาปาถคตเมว ๔- ปสฺสติ, อิตรํ อนาปาถคตํ ๕- ติโรปพฺพตาทิคตมฺปิ. ทิพฺพจกฺขุสฺส
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ   ฉ.ม. มํสจกฺขุ ทิพฺพจกฺขุ, ทิพฺพจกฺขุ มํสจกฺขูติ
@ ฉ.ม. ปิ-สทฺโท น ทิสฺสติ    สี. อาปาตคตเมว     สี. อนาปาตคตํ
จ อติสุขุมมฺปิ รูปํ โคจโร, น ตาทิสํ อิตรสฺสาติ เอวเมเตสํ อานุภาวโคจรา
อสทิสา.
     อุปาทินฺนํ หุตฺวา อนุปาทินฺนํ โหตีติ ปุฏฺโฐ ยสฺมา มํสจกฺขุ อุปาทินฺนํ,
ทิพฺพจกฺขุ อนุปาทินฺนํ, น จ มํสจกฺขุเมว ทิพฺพจกฺขุนฺติ ๑- อิจฺฉติ, ตสฺมา
ปฏิกฺขิปติ. ทุติยํ ปุฏฺโฐ ยสฺมา "มํสจกฺขุสฺส อุปฺปาโท, มคฺโค ทิพฺพสฺส
จกฺขุโน"ติ วจนํ นิสฺสาย มํสจกฺขุปจฺจยา ทิพฺพจกฺขุ อุปฺปชฺชติ, ตญฺจ
รูปาวจริกานํ จตุนฺนํ มหาภูตานํ ปสาโทติ อิจฺฉติ, ตสฺมา ปฏิชานาติ.
กามาวจรํ หุตฺวาติ ปุฏฺโฐปิ ยสฺมา น มํสจกฺขุเมว ทิพฺพจกฺขุนฺติ ๑- อิจฺฉติ,
ตสฺมา ปฏิกฺขิปติ. ทุติยํ ปุฏฺโฐ รูปาวจรชฺฌานปจฺจเยน อุปฺปนฺนตฺตา รูปาวจรํ
นาม ชาตนฺติ ปฏิชานาติ.
     รูปาวจรํ หุตฺวา อรูปาวจรนฺติ ปุฏฺโฐปิ ตโต ปรํ ภาวนาย อรูปาวจรกฺขเณ
รูปาวจรจิตฺตสฺส อภาวา ปฏิกฺขิปติ, ทุติยํ ปุฏฺโฐ อรูปาวจริกานํ จตุนฺนํ
มหาภูตานํ ปสาโท หุตฺวา อุปฺปชฺชตีติ ลทฺธิยา ปฏิชานาติ. อปริยาปนฺนภาวํ
ปนสฺส น อิจฺฉติ, ตสฺมา ปฏิกฺขิปติเยว.
     [๓๗๔] ทิพฺพจกฺขุํ ธมฺมุปตฺถทฺธนฺติ กามาวจรธมฺเมน อุปตฺถมฺภิตํ หุตฺวา.
ปุน ธมฺมุปตฺถทฺธนฺติ โลกุตฺตรธมฺเมน อุปตฺถทฺธํ. เทฺวว จกฺขูนีติ ปุฏฺโฐ
กิญฺจาปิ ทิพฺพจกฺขุโน ธมฺมุปตฺถทฺธสฺส ปญฺญาจกฺขุภาวํ น อิจฺฉติ, ปญฺญาจกฺขุสฺส
ปน อตฺถิตาย ปฏิกฺขิปติ. ปุน ปุฏฺโฐ มํสจกฺขุ ธมฺมุปตฺถทฺธํ ทิพฺพจกฺขุ โหตีติ
ลทฺธิวเสน ปฏิชานาติ. เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติ.
                      ทิพฺพจกฺขุกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                           ----------
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. ทิพฺพจกฺขูติ


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้า ๑๙๖-๑๙๗. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=4410&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=4410&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=37&i=795              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=37&A=8199              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=37&A=5534              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=37&A=5534              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_37

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]