บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๔. นิยามกถาวณฺณนา [๔๒๘-๔๓๑] อิทานิ นิยามกถา นาม โหติ. ตตฺถ โย ปุคฺคโล สมฺมตฺตนิยามํ โอกฺกมิสฺสติ, ตํ "ภพฺโพ เอส ธมฺมํ อภิสเมตุนฺ"ติ ยสฺมา ภควา ชานาติ, ตสฺมา "อนิยตสฺส ปุถุชฺชนสฺเสว สโต ปุคฺคลสฺส นิยามคมนาย ญาณํ อตฺถี"ติ เยสํ ลทฺธิ เสยฺยถาปิ เอตรหิ อุตฺตราปถกานํ, เต สนฺธาย อนิยตสฺสาติ @เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. เอเตสุ ๒ ฉ.ม......ลกฺขณาภาเวน @๓ ฉ.ม. สพฺเพว ปถวีติ ๔ ฉ.ม. ยทิ ยํ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส. ตตฺถ นิยามคมนายาติ นิยาโม วุจฺจติ มคฺโค, มคฺคคมนาย มคฺโคกฺกมนายาติ อตฺโถ. ยมฺปนสฺส ญาณํ ทิสฺวา ภควา "ภพฺโพ อยนฺ"ติ ชานาติ, ตํ สนฺธาย ปฏิญฺญา ปรวาทิสฺส. อถสฺส สกวาที อยุตฺตวาทิตํ ทีเปตุํ นิยตสฺสาติ วิปรีตานุโยคมาห. ตตฺถ ปฐมปเญฺห มคฺเคน นิยตสฺส นิยามคมนาย ๑- ญาณํ นาม นตฺถีติ ปฏิกฺขิปติ, ทุติเย นตฺถิภาเวน ปฏิชานาติ, ตติเย อนิยตสฺส นตฺถีติ ปุฏฺฐตฺตา ลทฺธิวิโรเธน ปฏิกฺขิปติ. ปุน ปฐมปญฺหเมว จตุตฺถํ กตฺวา นิยตสฺส นิยามคมนาทิวเสน ตโย ปญฺหา กตา. เตสุ ปฐเม ยสฺมา อาทิมคฺเคน นิยตสฺส ปุน ตทตฺถาย ญาณํ นตฺถิ, ตสฺมา ปฏิกฺขิปติ. ทุติเย นตฺถิภาเวเนว ปฏิชานาติ. ตติเย ลทฺธิวิโรเธน ๒- ปฏิกฺขิปติ. ปุน ปฐมปญฺหํ อฏฺฐมํ กตฺวา อนิยตสฺส อนิยามคมนาทิวเสน ตโย ปญฺหา กตา, เตสํ อตฺโถ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺโพ. ปุน ปฐมปญฺหเมว ทฺวาทสมํ กตฺวา ตํมูลกา อตฺถิ นิยาโมติอาทโย ปญฺหา กตา. ตตฺถ ยสฺมา นิยามคมนาย ญาณํ นาม มคฺคญาณเมว โหติ, ตสฺมา ตํ สนฺธาย อตฺถิ นิยาโมติ วุตฺตํ. อิตโร ปน นิยาโมติ วุตฺเต ปฏิกฺขิปติ, ญาณนฺติ วุตฺเต ปฏิชานาติ. สติปฏฺฐานาทีสุปิ เอเสว นโย. ปจฺจนีกํ อุตฺตานตฺถเมว. โคตฺรภุโนติอาทิ เยน ยํ อปฺปตฺตํ, ตสฺส ตํ นตฺถีติ ทสฺสนตฺถํ วุตฺตํ. ภควา ชานาตีติ อตฺตโน ญาณพเลน ชานาติ, น ตสฺส นิยามคมนสพฺภาวโต. ๓- ตสฺมา อิมินา การเณน ปติฏฺฐิตาปิสฺส ลทฺธิ อปฺปติฏฺฐิตาเยวาติ. นิยามกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ------------อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้า ๒๑๐-๒๑๑. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=4728&modeTY=2 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=4728&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=37&i=1046 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=37&A=10068 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=37&A=6709 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=37&A=6709 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_37
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]