ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย  
อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ ภาษาบาลีอักษรไทย ปญฺจ.อ. (ปรมตฺถที.)

                         ๔. ทานกถาวณฺณนา
     [๔๗๘] อิทานิ ทานกถา นาม โหติ. ตตฺถ ทานํ นาม ติวิธํ จาคเจตนาปิ
วิรติปิ เทยฺยธมฺโมปิ. "สทฺธา หิริยํ กุสลญฺจ ทานนฺ"ติ ๑- อาคตฏฺาเน จาคเจตนา
ทานํ. "อภยํ เทตี"ติ ๒- อาคตฏฺาเน วิรติ. "ทานํ เทติ อนฺนํ ปานนฺ"ติ
อาคตฏฺาเน เทยฺยธมฺโม. ตตฺถ จาคเจตนา "เทติ วา เทยฺยธมฺมํ, เทนฺติ วา
เอตาย เทยฺยธมฺมนฺ"ติ ทานํ. วิรติ อวขณฺฑนฏฺเน ลวนฏฺเน วา ทานํ. สา หิ
อุปฺปชฺชมานา ภยเภรวาทิสงฺขาตํ ทุสฺสีลฺยเจตนํ ทาติ ขณฺเฑติ ลุนาติ วาติ ทานํ.
เทยฺยธมฺโม ทิยฺยตีติ ทานํ. เอวเมตํ ติวิธมฺปิ อตฺถโต เจตสิโก เจว ธมฺโม
เทยฺยธมฺโม จาติ ทุวิธํ โหติ. ตตฺถ เยสํ "เจตสิโกว ธมฺโม ทานํ, น เทยฺยธมฺโม"ติ
ลทฺธิ เสยฺยถาปิ ราชคิริกสิทฺธตฺถิกานํ, เต สนฺธาย เจตสิโกติ ปุจฺฉา
สกวาทิสฺส, ปฏิญฺา อิตรสฺส. อถ นํ เทยฺยธมฺมวเสน โจเทตุํ ลพฺภาติ ปุจฺฉา
@เชิงอรรถ:  องฺ. อฏฺก. ๒๓/๑๒๒/๒๔๐ (สฺยา)   องฺ. อฏฺก. ๒๓/๑๒๙/๒๕๐ (สฺยา)
สกวาทิสฺส, อนฺนาทีนิ วิย โส น สกฺกา ทาตุนฺติ ปฏิกฺเขโป อิตรสฺส. ปุน
ทฬฺหํ กตฺวา ปุฏฺเ "อภยํ เทตี"ติ สุตฺตวเสน ปฏิญฺา ตสฺเสว. ผสฺสปญฺหาทีสุ
ปน ผสฺสํ ๑- เทตีติอาทิโวหารํ อปสฺสนฺโต ปฏิกฺขิปเตว.
     [๔๗๙] อนิฏฺผลนฺติอาทิ อเจตสิกสฺส ธมฺมสฺส ทานภาวทีปนตฺถํ วุตฺตํ.
น หิ อเจตสิโก อนฺนาทิธมฺโม อายตึ วิปากํ เทติ, อิฏฺผลภาวนิยามตฺถํ ปเนตํ
วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํ. อยมฺปิ เหตฺถ อธิปฺปาโย:- ยทิ อเจตสิโก อนฺนาทิธมฺโม
ทานํ ภเวยฺย, หิตจิตฺเตน อนิฏฺ อกนฺตํ เภสชฺชํ เทนฺตสฺส นิมฺพพีชาทีหิ วิย
นิมฺพาทโย อนิฏฺเมว ผลํ นิพฺพตฺเตยฺย. ยสฺมา ปเนตฺถ หิตผรณจาคเจตนา
ทานํ, ตสฺมา อนิฏฺเปิ เทยฺยธมฺเม ทานํ อิฏฺผลเมว โหตีติ.
     เอวํ ปรวาทินา เจตสิกธมฺมสฺส ทานภาเว ปติฏฺาปิเต สกวาที อิตเรน
ปริยาเยน เทยฺยธมฺมสฺส ทานภาวํ สาเธตุํ ทานํ อิฏฺผลํ วุตฺตํ ภควตาติอาทิมาห.
ปรวาที ปน จีวราทีนํ อิฏฺวิปากตํ อปสฺสนฺโต ปฏิกฺขิปติ. สุตฺตสาธนํ
ปรวาทีวาเทปิ ยุชฺชติ สกวาทีวาเทปิ, น ปน เอเกนตฺเถน. เทยฺยธมฺโม
อิฏฺผโลติ อิฏฺผลภาวมตฺตเมว ปฏิกฺขิตฺตํ. ตสฺมา เตน หิ น วตฺตพฺพนฺติ เอตฺถ
อิฏฺผลภาเวเนว น วตฺตพฺพตา ยุชฺชติ, ทาตพฺพฏฺเน ปน เทยฺยธมฺโม ทานเมว.
ทฺวินฺนญฺหิ ทานานํ สงฺกรภาวโมจนตฺถเมว อยํ กถาติ.
                     ทานกถาวณฺณนา นิฏฺิตา.
                         ---------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้า ๒๒๓-๒๒๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=5019&modeTY=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=5019&modeTY=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=37&i=1139              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=37&A=11126              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=37&A=7357              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=37&A=7357              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_37

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]