อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ปญฺจ.อ. (ปรมตฺถที.)

             ๑๔. จุทฺทสมนย วิปฺปยุตฺเตนสงฺคหิตาสงฺคหิตปทวณฺณนา
     [๔๕๖] อิทานิ วิปฺปยุตฺเตนสงฺคหิตาสงฺคหิตปทํ ภาเชตุํ รูปกฺขนฺเธนาติอาทิ
อารทฺธํ. ตตฺถ เยสํ ปทานํ วิปฺปโยโค น รูหติ, ตานิ อิมสฺมึ วาเร
น คหิตานิ. กานิ ปน ตานีติ?  ๑- ธมฺมายตนาทีนิ. ธมฺมายตนสฺส หิ ขนฺธาทีสุ
เอเกนาปิ วิปฺปโยโค น รูหติ. ธมฺมธาตุอาทีสุปิ เอเสว นโย. เตสํ
อิทมุทฺทานํ:-
             "ธมฺมายตนํ ธมฺมธาตุ      ชีวิตินฺทฺริยเมว จ
              นามรูปปทญฺเจว         สฬายตนเมว จ.
              ชาติอาทิตฺตยํ เอกํ       ปทํ วีสติเม ติเก
              ติกาวสานิกํ เอกํ        สตฺต จูฬนฺตเร ปทา.
              ทเสว โคจฺฉเก โหนฺติ    มหนฺตรมฺหิ จุทฺทส
              ฉ ปทานิ ตโต อุทฺธํ      สพฺพานิปิ สมาสโต
              ปทานิ จ น ลพฺภนฺติ      จตฺตาฬีสญฺจ สตฺต จา"ติ.
     ปริโยสาเน จ "ธมฺมายตนํ ธมฺมธาตู"ติ คาถาปิ อิมเมวตฺถํ ทีเปตุํ
วุตฺตา. อิมานิ ปน ฐเปตฺวา เสสานิ สพฺพานิปิ ลพฺภนฺติ, เตสุ ขนฺธาทิวิภาโค
วุตฺตนยานุสาเรเนว เวทิตพฺโพติ.
                วิปฺปยุตฺเตนสงฺคหิตาสงฺคหิตปทวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                         ---------------
@เชิงอรรถ: ๑  สี.,ม. ตานิ ปน กานีติ
                             นิคมนกถา
       เอตฺตาวตา จ:-
            - ธาตุปฺปเภทกุสโล        ยํ ธาตุกถํ ตถาคโต อาห
              ตสฺสา นยมุขเภทปฺ-      ปกาสนํ นิฏฺฐิตํ โหติ.
              อิมินา นยมุขเภทปฺ-      ปกาสเนน หิ วิภาวินา สกฺกา
              ญาตุํ สพฺเพปิ นยา       สงฺเขปกถาว อิติ วุตฺตา.
              เอเกกสฺส ปน สเจ      ปทสฺส วิตฺถารเมว ภาเสยฺยํ
              วจนญฺจ อติวิย พหุํ       ภเวยฺย อตฺโถ จ อวิเสโส.
              อิติ อูนภาณวาร-        ทฺวยาย  ยํ ตนฺติยา มยา เอตํ
              กุรุตา ๑- ปตฺตํ ปุญฺญํ     สุขาย ตํ โหตุ โลกสฺสาติ.
                     ธาตุกถาปกรณฏฺฐกถา นิฏฺฐิตา.
                          -------------
@เชิงอรรถ: * อริยาสามญฺญํ นาม คาถาติ โยชนา     ๑ ฉ.ม. กุรุนา

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้า ๒๗-๒๘.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=562&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=562&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=36&i=452
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=36&A=1966
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=36&A=2201
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=36&A=2201
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖
http://84000.org/tipitaka/read/?index_36