อรรถกถาเล่มที่ ๕๕ ภาษาบาลีอักษรไทย
 ปญฺจ.อ. (ปรมตฺถที.)

                     ๔. อธิคยฺหมนสิการกถาวณฺณนา
     [๗๔๙-๗๕๓] อิทานิ อธิคยฺห มนสิการกถา นาม โหติ. ตตฺถ ทุวิโธ
มนสิกาโร นยโต จ อารมฺมณโต จ. ตตฺถ เอกสงฺขารสฺสาปิ อนิจฺจตาย ทิฏฺฐาย
สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจาติ อวเสเสสุ นยโต มนสิกาโร โหติ. อตีเต ปน
สงฺขาเร มนสิกโรนฺโต น อนาคเต มนสิกาตุํ สกฺโกติ. อตีตาทีสุ อญฺญตรํ
มนสิกโรโต อารมฺมณโต มนสิกาโร โหติ. ตตฺถ ปจฺจุปฺปนฺเน มนสิกโรนฺโต
เยน จิตฺเตน เต มนสิกโรติ, ตํ ปจฺจุปฺปนฺนกฺขเณ มนสิกาตุํ น สกฺโกติ.
ตตฺถ เยสํ "สพฺเพ สงฺขารา อนิจฺจา"ติอาทิวจนํ นิสฺสาย "มนสิกโรนฺโต นาม
@เชิงอรรถ: ๑ ม.ม. ๑๓/๑๔๘/๑๒๑
อธิคยฺห อธิคณฺหิตฺวา สงฺคณฺหิตฺวา สพฺเพ สงฺขาเร เอกโต มนสิกโรตี"ติ ลทฺธิ
เสยฺยถาปิ ปุพฺพเสลิยานํ, ๑- เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส.
     อถ นํ ยสฺมา สพฺเพ เอกโต มนสิกโรนฺเตน เยน จิตฺเตน เต
มนสิกโรติ, ตมฺปิ มนสิกาตพฺพํ โหติ, ตสฺมา ตํจิตฺตตาย โจเทตุํ เตน จิตฺเตนาติ-
อาทิมาห. อิตโร อารมฺมณํ กตฺวา น สกฺกา ชานิตุนฺติ สนฺธาย ปฏิกฺขิปติ.
เอวํลกฺขณํ จิตฺตนฺติ ญาตตฺตา ปน ตมฺปิ จิตฺตํ ญาตเมว โหตีติ สนฺธาย
ปฏิชานาติ. อถวา ตญฺเญว ตสฺส อารมฺมณํ น โหตีติ ปฏิกฺขิปติ, "สพฺเพ
สงฺขารา อนิจฺจาติ, ๒- ยทา ปญฺญาย ปสฺสตี"ติอาทีนิ นิสฺสาย อุปฺปนฺนลทฺธิวเสน
ปฏิชานาติ. เสสปญฺหทฺวเยปิ เอเสว นโย. เตน ผสฺเสนาติอาทีสุ ปน ตถารูปํ
สุตฺตํ อปสฺสนฺโต ปฏิกฺขิปติ. ๓- เตเนว ๔- อตีตาทิปเญฺหสุ เหฏฺฐา วุตฺตนเยเนว
ปฏิกฺเขปปฏิญฺญา เวทิตพฺพา. เสสํ ยถาปาลิเมว นิยฺยาตีติ. สพฺเพ สงฺขาราติ-
อาทิวจนํ นยโต ทสฺสนํ สนฺธาย วุตฺตํ, น เอกกฺขเณ อารมฺมณโต, ตสฺมา
อสาธกนฺติ.
                   อธิคยฺหมนสิการกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                           -----------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้า ๒๘๕-๒๘๖.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=6432&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=6432&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=37&i=1657
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=37&A=17140
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=37&A=11122
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=37&A=11122
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖
http://84000.org/tipitaka/read/?index_37