บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๕๕

๒. นตฺถิอรหโตอกาลมจฺจูติกถาวณฺณนา [๗๘๐] อิทานิ นตฺถิ อรหโต อกาลมจฺจูติกถา นาม โหติ. ตตฺถ "นาหํ ภิกฺขเว สญฺเจตนิกานํ กมฺมานํ กตานํ อุปจิตานํ อปฺปฏิสํวิทิตฺวา @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ทิสฺวา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๙๐.

พฺยนฺตีภาวํ วทามี"ติ ^๑- สุตฺตสฺส อตฺถํ อโยนิโส คเหตฺวา "อรหตา นาม สพฺพกมฺมวิปากํ ปฏิสํเวทยิตฺวาว ปรินิพฺพายิตพฺพํ, ตสฺมา นตฺถิ อรหโต อกาลมจฺจู"ติ เยสํ ลทฺธิ เสยฺยถาปิ ราชคิริกานญฺเจว สิทฺธตฺถิกานญฺจ, เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส. อถ นํ "สเจ ตสฺส นตฺถิ อกาลมจฺจุ, อรหนฺตฆาตเกน นาม น ภวิตพฺพนฺ"ติ โจเทตุํ นตฺถิ อรหนฺตฆาตโกติ อาห. อิตโร อนนฺตริยกมฺมสฺส เจว ตาทิสานญฺจ ปุคฺคลานํ สพฺภาวโต ปฏิกฺขิปติ. [๗๘๑] วิสํ น กเมยฺยาติ ปเญฺห "ยาว ปุพฺเพ กตกมฺมํ ปริกฺขยํ น คจฺฉติ, ตาว น กมตี"ติ ลทฺธิยา ปฏิกฺขิปติ. เสสเมตฺถ ยถาปาลิเมว นิยฺยาติ. [๗๘๒] นาหํ ภิกฺขเวติ สุตฺตํ อิทํ สนฺธาย วุตฺตํ:- สญฺเจตนิกานํ กมฺมานํ กตานํ วิปากํ อปฺปฏิสํเวทิตฺวา อวินฺทิตฺวา อนนุภวิตฺวา พฺยนฺตีภาวํ เตสํ กมฺมานํ ปริวฏุมปริจฺฉินฺนภาวํ น วทามิ, ตญฺจ โข ทิฏฺฐธมฺมเวทนียานํ ทิฏฺเฐว ธมฺเม, น ตโต ปรํ, อุปปชฺชเวทนียานํ อนนฺตรํ อุปปตฺตึ อุปปชฺชิตฺวาว, น ตโต ปรํ, อปราปริยเวทนียานํ กมฺมานํ ^๒- ยทา วิปาโกกาสํ ลภนฺติ, ตถารูเป อปเร ^๓- วา ปริยาเย. เอวํ สพฺพถาปิ สํสารปวตฺเต สติ ลทฺธวิปากวาเร กมฺเม น วิชฺชติ โส ^๔- ชคติปฺปเทโส, ยตฺร ฐิโต ^๕- มุจฺเจยฺย ปาปกมฺมาติ. เอวํ สนฺเต ยเทตํ "อลทฺธวิปากวารมฺปิ กมฺมํ อวสฺสํ อรหตา ^๖- ปฏิสํเวทิตพฺพนฺ"ติ กปฺปนาวเสน "นตฺถิ อรหโต อกาลมจฺจู"ติ ลทฺธิปติฏฺฐาปนํ กตํ, ตํ ทุกฺกฏเมวาติ. นตฺถิอรหโตอกาลมจฺจูติกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ------------- @เชิงอรรถ: ^๑ องฺ.ทสก. ๒๔/๒๑๗/๒๔๑ ^๒ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ @^๓ ฉ.ม. อปราปเร ^๔ ฉ.ม. วิชฺชเตโส @^๕ ฉ.ม. ยตฺถฏฺฐิโต ^๖ ฉ.ม. อรหโต

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้า ๒๘๙-๒๙๐. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=6525&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=6525&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=37&i=1695 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=37&A=17655 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=37&A=11435 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=37&A=11435 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_37