ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย  
อรรถกถาเล่มที่ ๙ ภาษาบาลีอักษรไทย ม.อ. (ปปญฺจ.๓)

                        ๑๐. กีฏาคิริสุตฺตวณฺณนา
      [๑๗๔] เอวมฺเม สุตนฺติ กีฏาคิริสุตฺตํ. ตตฺถ กาสีสูติ เอวํนามเก
ชนปเท. เอถ ตุเมฺหปิ ภิกฺขเวติ เอถ ตุเมฺหปิ ภิกฺขเว อิเม ปญฺจ อานิสํเส
สมฺปสฺสมานา อญฺเตฺรว รตฺติโภชนา ภุญฺชถ. อิติ ภควา รตฺติวิกาลโภชนํ,
ทิวาวิกาลโภชนนฺติ อิมานิ เทฺว โภชนานิ เอกปฺปหาเรน อชหาเปตฺวา เอกสฺมึ
สมเย ทิวาวิกาลโภชนเมว ชหาเปสิ, ปุน กาลํ วีตินาเมตฺวา ๑- รตฺติวิกาลโภชนํ
ชหาเปนฺโต เอวมาห. กสฺมา? อิมานิ หิ เทฺว โภชนานิ วตฺตมานานิ วฏฺเฏ
อาจิณฺณานิ สมาจิณฺณานิ นทึ อุตฺติณฺณอุทกํ วิย อนุปกฺขนฺนานิ, นิวาเตสุปิ
ฆเรสุ สุโภชนานิ ภุญฺชิตฺวา วฑฺฒิตา สุขุมาลา กุลปุตฺตา เทฺว โภชนานิ
เอกปฺปหาเรเนว ๒- ปชหนฺตา กิลมนฺติ. ตสฺมา เอกปฺปหาเรน อชหาเปตฺวา
ภทฺทาลิสุตฺเต ทิวาวิกาลโภชนํ ชหาเปติ, ๓- อิธ รตฺติวิกาลโภชนํ. ชหาเปนฺโต
ปน น ตชฺชิตฺวา วา นิคฺคณฺหิตฺวา วา, เตสํ ปหานปจฺจยา ปน อปฺปาพาธตญฺจ
สญฺชานิสฺสถาติ เอวํ อานิสํสํ ทสฺเสตฺวาว ชหาเปสิ. กีฏาคิรีติ ตสฺส นิคมสฺส นามํ.
      [๑๗๕] อสฺสชิปุนพฺพสุกาติ อสฺสชิ จ ปุนพฺพสุโก จ ฉสุ ฉพฺพคฺคิเยสุ
เทฺว คณาจริยา. ปณฺฑุโก โลหิตโก เมตฺติโย ภุมฺมชโก อสฺสชิ ปุนพฺพสุโกติ
อิเม ฉ ชนา ฉพฺพคฺคิยา นาม. เตสุ ปณฺฑุกโลหิตกา อตฺตโน ปริสํ คเหตฺวา
สาวตฺถิยํ วสนฺติ, เมตฺติยภุมฺมชกา ราชคเห. อิเม เทฺว ชนา กีฏาคิริสฺมึ
อาวาสิกา โหนฺติ. อาวาสิกาติ นิพทฺธวาสิโน, ตํนิพนฺธา อกตํ เสนาสนํ
กโรนฺติ, ชิณฺณํ ปฏิสงฺขโรนฺติ, กเต อิสฺสรา โหนฺติ. กาลิกนฺติ อนาคเต
กาเล ปตฺตพฺพํ อานิสํสํ.
      [๑๗๘] มยา เจตํ ภิกฺขเวติ อิธ กึ ทสฺเสติ? ภิกฺขเว ทิวสสฺส ตโย
วาเร ภุญฺชิตฺวา สุขเวทนํเยว อุปฺปาเทนฺโต น อิมสฺมึ สาสเน กิจฺจการี นาม
โหติ, เอตฺตกา ปน เวทนา เสวิตพฺพา, เอตฺตกา น เสวิตพฺพาติ เอตมตฺถํ
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. อตินาเมตฺวา         ฉ.ม. เอกปฺปหาเรน         ฉ.ม. ชหาเปสิ
ทสฺเสตุํ อิมํ เทสนํ อารภิ. เอวรูปํ สุขํ เวทนํ ปชหถาติ อิทํ จ
เคหสฺสิตโสมนสฺสวเสน วุตฺตํ. อุปสมฺปชฺช วิหรถาติ อิทํ จ
เนกฺขมฺมสฺสิตโสมนสฺสวเสน. เอวํ ๑- อิโต ปเรสุปิ ทฺวีสุ วาเรสุ
เคหสฺสิตเนกฺขมฺมสฺสิตานํเยว โทมนสฺสานญฺจ อุเปกฺขานญฺจ วเสน อตฺโถ เวทิตพฺโพ.
      [๑๘๑] เอวํ เสวิตพฺพาเสวิตพฺพเวทนํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ เยสํ อปฺปมาเทน กิจฺจํ
กตฺตพฺพํ, เยสญฺจ น กตฺตพฺพํ, เต ทสฺเสตุํ นาหํ ภิกฺขเว สพฺเพสํเยวาติอาทิมาห.
ตตฺถ กตํ เตสํ อปฺปมาเทนาติ เตสํ ยํ อปฺปมาเทน กตฺตพฺพํ, ตํ กตํ.
อนุโลมิกานีติ ปฏิปตฺติอนุโลมานิ กมฺมฏฺานสปฺปายานิ, ยตฺถ วสนฺเตน สกฺกา
โหนฺติ, มคฺคผลานิ ปาปุณิตุํ. อินฺทฺริยานิ สมนฺนานยมานาติ สทฺธาทีนิ อินฺทฺริยานิ
สมานํ กุรุมานา.
      [๑๘๒] สตฺติเม ภิกฺขเว ปุคฺคลาติ อิธ กึ ทสฺเสติ, เยสํ อปฺปมาเทน
กรณียํ นตฺถิ, เต เทฺว โหนฺติ. เยสํ อตฺถิ, เต ปญฺจาติ เอวํ สพฺเพปิ อิเม
สตฺต ปุคฺคลา โหนฺตีติ อิมมตฺถํ ทสฺเสติ.
      ตตฺถ อุภโตภาควิมุตฺโตติ ทฺวีหิ ภาเคหิ วิมุตฺโต. อรูปสมาปตฺติยา รูปกายโต
วิมุตฺโต, มคฺเคน นามกายโต. โส จตุนฺนํ อรูปสมาปตฺตีนํ เอเกกโต วุฏฺาย
สงฺขาเร สมฺมสิตฺวา อรหตฺตํ ปตฺตานํ จตุนฺนํ, นิโรธา วุฏฺาย อรหตฺตํ
ปตฺตอนาคามิโน จ วเสน ปญฺจวิโธ โหติ. ปาลิ ปเนตฺถ "กตโม จ ปุคฺคโล
อุภโตภาควิมุตฺโต, อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล อฏฺวิโมกฺเข กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, ปญฺาย
จสฺส ทิสฺวา อาสวา ปริกฺขีณา โหนฺตี"ติ ๒- เอวํ อภิธมฺเม อฏฺวิโมกฺขลาภิโน
วเสน อาคตา.
      ปญฺาวิมุตฺโตติ ปญฺาย วิมุตฺโต. โส สุกฺขวิปสฺสโก จตูหิ ฌาเนหิ
วุฏฺาย อรหตฺตํ ปตฺตา จตฺตาโร จาติ อิเมสํ วเสน ปญฺจวิโธว โหติ. ปาลิ
ปเนตฺถ อฏฺวิโมกฺขปฏิกฺเขปวเสเนว อาคตา. ยถาห "น โส จ ๓- โข
อฏฺวิโมกฺเข กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, ปญฺาย จสฺส ทิสฺวา อาสวา ปริกฺขีณา
โหนฺติ, อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล ปญฺาวิมุตฺโต"ติ. ๒-
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. อยํ สทฺโท น ทิสฺสติ    อภิ. ปุ. ๓๖/๒๐๔/๑๘๙ สตฺตกปุคฺคลปญฺตฺติ
@ ฉ.ม. น เหว โข
      ผุฏฺนฺตํ สจฺฉิกโรตีติ กายสกฺขี. โย ฌานผสฺสํ ปมํ ผุสติ, ปจฺฉา
นิโรธํ นิพฺพานํ สจฺฉิกโรติ, โส โสตาปตฺติผลฏฺ อาทึ กตฺวา ยาว
อรหตฺตมคฺคฏฺา ฉพฺพิโธ โหตีติ เวทิตพฺโพ. เตเนวาห "อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล
อฏฺวิโมกฺเข กาเยน ผุสิตฺวา วิหรติ, ปญฺาย จสฺส ทิสฺวา เอกจฺเจ อาสวา
ปริกฺขีณา โหนฺติ, อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล กายสกฺขี"ติ. ๑-
      ทิฏฺนฺตํ ปตฺโตติ ทิฏฺิปฺปตฺโต. ตตฺริทํ สงฺเขปลกฺขณํ:- ทุกฺขา สงฺขารา,
สุโข นิโรโธติ าตํ โหติ ทิฏฺ วิทิตํ สจฺฉิกตํ ผุสิตํ ปญฺายาติ ทิฏฺิปฺปตฺโต.
วิตฺถารโต ปเนโสปิ กายสกฺขี วิย ฉพฺพิโธ โหติ. เตเนวาห "อิเธกจฺโจ
ปุคฺคโล อิทํ ทุกฺขนฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ ฯเปฯ อยํ ทุกฺขนิโรธคามินีปฏิปทาติ
ยถาภูตํ ปชานาติ, ตถาคตปฺปเวทิตา จสฺส ธมฺมา ปญฺาย โวทิฏฺา โหนฺติ
โวจริตา ฯเปฯ อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล ทิฏฺิปฺปตฺโต"ติ. ๑-
      สทฺธาวิมุตฺโตติ สทฺธาย วิมุตฺโต. โสปิ วุตฺตนเยเนว ฉพฺพิโธ โหติ.
เตเนวาห "อิเธกจฺโจ ปุคฺคโล อิทํ ทุกฺขนฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ ฯเปฯ อยํ
ทุกฺขนิโรธคามินีปฏิปทาติ ยถาภูตํ ปชานาติ. ๒- ตถาคเต จสฺส สทฺธา นิวิฏฺา
โหติ มูลชาตา ปติฏฺิตา ๒- อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล สทฺธาวิมุตฺโต"ติ. ๑- เอเตสุ หิ
สทฺธาวิมุตฺตสฺส ปุพฺพภาคมคฺคกฺขเณ สทฺทหนฺตสฺส วิย โอกปฺเปนฺตสฺส วิย
อธิมุจฺจนฺตสฺส วิย จ กิเลสกฺขโย โหติ, ทิฏฺิปฺปตฺตสฺส ปุพฺพภาคมคฺคกฺขเณ
กิเลสจฺเฉทกญฺาณํ อทนฺธํ ติขิณํ สูรํ หุตฺวา วหติ. ตสฺมา ยถา นาม
นาติติขิเณน อสินา กทลึ ฉินฺทนฺตสฺส ฉินฺนฏฺานํ น มฏฺ โหติ, อสิ น
สีฆํ วหติ, สทฺโท สุยฺยติ, พลวตโร วายาโม กาตพฺโพ โหติ, เอวรูปา
สทฺธาวิมุตฺตสฺส ปุพฺพภาคมคฺคภาวนา. ยถา ปน จิตฺตนิสิตอสินา ๓- กทลึ ฉินฺทนฺตสฺส
ฉินฺนฏฺานํ มฏฺ โหติ, อสิ สีฆํ วหติ, สทฺโท น สุยฺยติ, พลววายามกิจฺจํ
น โหติ, เอวรูปา ปญฺาวิมุตฺตสฺส ปุพฺพภาคมคฺคภาวนา เวทิตพฺพา.
@เชิงอรรถ:  อภิ. ปุ. ๓๖/๒๐๘/๑๙๑ นวกปุคฺคลปญฺตฺติ   ๒-๒ ฉ.ม. ตถาคตปฺปเวทิตา จสฺส ธมฺมา
@ปญฺาย โวทิฏฺา โหนฺติ โวจริตา ฯเปฯ  โน จ โข ยถา ทิฏฺิปฺปตฺตสฺส
@ ฉ.ม. นิสิตอสินา
      ธมฺมํ อนุสฺสรตีติ ธมฺมานุสารี. ธมฺโมติ ปญฺา, ปญฺาปุพฺพงฺคมํ มคฺคํ
ภาเวตีติ อตฺโถ. สทฺธานุสาริมฺหิ จ เอเสว นโย. อุโภ ปเนเต โสตาปตฺติมคฺคฏฺาเยว.
วุตฺตํปิ เจตํ "ยสฺส ปุคฺคลสฺส โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย ปฏิปนฺนสฺส ปญฺินฺทฺริยํ
อธิมตฺตํ โหติ, ปญฺาวาหึ ปญฺาปุพฺพงฺคมํ อริยมคฺคํ ภาเวติ. อยํ วุจฺจติ
ปุคฺคโล ธมฺมานุสารี"ติ. ๑- ตถา "ยสฺส ปุคฺคลสฺส โสตาปตฺติผลสจฺฉิกิริยาย
ปฏิปนฺนสฺส สทฺธินฺทฺริยํ อธิมตฺตํ โหติ, สทฺธาวาหึ สทฺธาปุพฺพงฺคมํ อริยมคฺคํ
ภาเวติ. อยํ วุจฺจติ ปุคฺคโล สทฺธานุสารี"ติ. ๑- อยเมตฺถ สงฺเขโป, วิตฺถารโต
ปเนสา อุภโตภาควิมุตฺตาทิกถา วิสุทฺธิมคฺเค ปญฺาภาวนาธิกาเร วุตฺตา. ตสฺมา
ตตฺถ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพา. ยา ปเนสา เอเตสํ วิภาคทสฺสนตฺถํ อิธ
ปาลิ อาคตา, ตตฺถ ยสฺมา รูปสมาปตฺติยา วินา อรูปสมาปตฺติโย นาม นตฺถิ,
ตสฺมา อารุปฺปาติ วุตฺเตปิ อฏฺวิโมกฺขา วุตฺตาว โหนฺตีติ เวทิตพฺพา.
      กาเยน ผุสิตฺวาติ สหชาตนามกาเยน ผุสิตฺวา. ปญฺาย จสฺส ทิสฺวาติ
ปญฺาย จ เอตสฺส อริยสจฺจธมฺเม ทิสฺวา. เอกจฺเจ อาสวาติ ปมมคฺคาทีหิ
ปหาตพฺพา เอกเทสอาสวา. ตถาคตปฺปเวทิตาติ ตถาคเตน ปเวทิตา จตุสจฺจธมฺมา.
ปญฺาย โวทิฏฺา โหนฺตีติ อิมสฺมึ าเน สีลํ กถิตํ, อิมสฺมึ สมาธิ, อิมสฺมึ
วิปสฺสนา, อิมสฺมึ มคฺโค, อิมสฺมึ ผลนฺติ เอวํ อตฺเถน อตฺเถ การเณน การเณ
จิณฺณจริตตฺตา มคฺคปญฺาย สุทิฏฺา โหนฺติ. โวจริตาติ วิจริตา. ๒-
สทฺธา นิวิฏฺา โหตีติ โอกปฺปนสทฺธา ปติฏฺิตา โหติ. มตฺตโส นิชฺฌานํ
ขมนฺตีติ มตฺตาย โอโลกนํ ขมนฺติ. สทฺธามตฺตนฺติ สทฺธาเยว, อิตรํ ตสฺเสว
เววจนํ.
      อิติ อิเมสุ อปฺปมาเทน กรณีเยสุ ปุคฺคเลสุ ตโย ปฏิวิทฺธมคฺคผลา
เสขา. เตสุ อนุโลมเสนาสนํ เสวมานา กลฺยาณมิตฺเต ภชมานา อินฺทฺริยานิ
สมนฺนานยมานา อนุปุพฺเพน อรหตฺตํ คณฺหนฺติ. ตสฺมา เตสํ ยถาิโตว
ปาลิอตฺโถ. อวสาเน ปน เทฺว โสตาปตฺติมคฺคสมงฺคิโน. เตหิ ตสฺส มคฺคสฺส
อนุโลมเสนาสนํ เสวิตํ, กลฺยาณมิตฺตา ภชิตา, อินฺทฺริยานิ สมนฺนานีตานิ.
@เชิงอรรถ:  อภิ. ปุ. ๓๖/๒๐๘/๑๙๑ นวกปุคฺคลปญฺตฺติ                สี. วิโรจิตา
อุปริ ปน ติณฺณํ มคฺคานํ อตฺถาย เสวมานา ภชมานา สมนฺนานยมานา
อนุปุพฺเพน อรหตฺตํ ปาปุณิสฺสนฺตีติ อยเมตฺถ ปาลิอตฺโถ.
     วิตณฺฑวาที ปน อิมเมว ปาลึ คเหตฺวา "โลกุตฺตรมคฺโค น
เอกจิตฺตกฺขณิโก, พหุจิตฺตกฺขณิโก"ติ วทติ. โส วตฺตพฺโพ "ยทิ อญฺเน
จิตฺเตน เสนาสนํ ปฏิเสวติ, อญฺเน กลฺยาณมิตฺเต ภชติ, อญฺเน อินฺทฺริยานิ
สมนฺนาเนติ, อญฺ มคฺคจิตฺตนฺติ สนฺธาย ตฺวํ `น เอกจิตฺตกฺขณิโก มคฺโค,
พหุจิตฺตกฺขณิโก'ติ วทสิ, เอวํ สนฺเต เสนาสนํ เสวมาโน นีโลภาสํ ปพฺพตํ
ปสฺสติ, วนํ ปสฺสติ, มิคปกฺขีนํ สทฺทํ สุณาติ, ปุปฺผผลานํ ๑- คนฺธํ ฆายติ,
ปานียํ ปิวนฺโต รสํ สายติ, นิสีทนฺโต นิปชฺชนฺโต ผสฺสํ ผุสติ. เอวํ เต
ปญฺจวิญฺาณสมงฺคีปิ โลกุตฺตรธมฺมสมงฺคีเยว ภวิสฺสติ. สเจ ปเนตํ สมฺปฏิจฺฉสิ,
สตฺถารา สทฺธึ ปฏิวิรุชฺฌติ. สตฺถารา หิ ปญฺจวิญฺาณกายา เอกนฺตอพฺยากตาว
วุตฺตา, ตํสมงฺคิสฺส กุสลากุสลํ ปฏิกฺขิตฺตํ, โลกุตฺตรมคฺโค จ เอกนฺตกุสโล.
ตสฺมา ปชเหตํ วาทนฺ"ติ ปญฺาเปตพฺโพ. สเจ ปญฺตฺตึ น อุปคจฺฉติ, "คจฺฉ
ปาโตว วิหารํ ปวิสิตฺวา ยาคุํ ปิวาหี"ติ อนุโยเชตพฺโพ.
      [๑๘๓] นาหํ ภิกฺขเว อาทิเกเนวาติ อหํ ภิกฺขเว ปมเมว มณฺฑูกสฺส
อุปฺปติตฺวา คมนํ วิย อญฺาราธนํ ๒- อรหตฺเต ปติฏฺานํ น วทามิ. อนุปุพฺพสิกฺขาติ
กรณตฺเถ ปจฺจตฺตวจนํ. ปรโต ปททฺวเยปิ เอเสว นโย. สทฺธาชาโตติ
โอกปฺปนียสทฺธาย ชาตสทฺโธ. อุปสงฺกมีติ ครูนํ สมีปํ คจฺฉติ. ปยิรุปาสตีติ
สนฺติเก นิสีทติ. ธาเรตีติ ปคุณํ ๓- กตฺวา ธาเรติ. ฉนฺโท ชายตีติ
กตฺตุกมฺยตากุสลจฺฉนฺโท ชายติ. อุสฺสหตีติ วิริยํ กโรติ. ตุเลตีติ อนิจฺจํ
ทุกฺขํ อนตฺตาติ ตุลยติ. ตุลยิตฺวา ปทหตีติ เอวํ ตีรณวิปสฺสนาย ตุลยนฺโต
มคฺคปฺปธานํ ปทหติ. ปหิตตฺโตติ เปสิตจิตฺโต. กาเยน เจว ปรมสจฺจนฺติ นามกาเยน
นิพฺพานสจฺจํ สจฺฉิกโรติ. ปญฺาย จาติ นามกายสมฺปยุตฺตาย มคฺคปญฺาย
ปฏิวิชฺฌติ ปสฺสติ.
      อิทานิ ยสฺมา เต สตฺถุ อาคมนํ สุตฺวา ปจฺจุคฺคมนมตฺตํปิ น อกํสุ,
ตสฺมา เตสํ จริยํ ครหนฺโต สาปิ นาม ภิกฺขเว สทฺธา นาโหสีติอาทิมาห.
@เชิงอรรถ:  สี. ปุปฺผผลาผลานํ            ม. อญฺายาราธนํ         ฉ.ม. สาธุกํ
ตตฺถ กีวทูเรวิเมติ กิตฺตกํ ทูเร าเน. โยชนสตํปิ โยชนสหสฺสํปิ อปกฺกนฺตาติ
วตฺตุํ วฏฺฏติ, น ปน กิญฺจิ อาห. จตุปฺปทํ เวยฺยากรณนฺติ จตุสจฺจพฺยากรณํ
สนฺธาย วุตฺตํ.
      [๑๘๔] ยสฺสุทฺทิฏฺสฺสาติ ยสฺส อุทฺทิฏฺสฺส. โยปิ โส ภิกฺขเว สตฺถาติ
พาหิรกสตฺถารํ ทสฺเสติ. เอวรูปีติ เอวํชาติกา. ปโณปณวิยาติ ปณวิยา จ
โอปณวิยา จ. น อุเปตีติ น โหติ. กยวิกฺกยกาโล ๑- วิย อคฺฆวฑฺฒนฺหาปนํ
น โหตีติ อตฺโถ. อยํ โคโณ กึ อคฺฆติ, วีสติ อคฺฆตีติ ภณนฺโต ปณติ
นาม. วีสติ น อคฺฆติ, ทส อคฺฆตีติ ภณนฺโต โอปณติ นาม. อิทํ ปฏิเสเธนฺโต
อาห "ปโณปณวิยา น อุเปตี"ติ. อิทานิ ตํ ปโณปณวิยํ ทสฺเสตุํ เอวญฺจ
โน อสฺส, อถ นํ กเรยฺยาม, น จ โน เอวมสฺส, น นํ กเรยฺยามาติ อาห.
      กึ ปน ภิกฺขเวติ ภิกฺขเว ยํ ตถาคโต สพฺพโส อามิเสหิ วิสํสฏฺโ วิหรติ,
เอวํ วิสํสฏฺสฺส สตฺถุโน เอวรูปา ปโณปณวิยา กึ ยุชฺชิสฺสติ. ปริโยคยฺห ๒-
วตฺตโตติ ปริโยคาหิตฺวา อุกฺขิปิตฺวา คเหตฺวา วตฺเตนฺตสฺส. อยมนุธมฺโมติ อยํ
สภาโว. ชานาติ ภควา, นาหํ ชานามีติ ภควา เอกาสนโภชเน อานิสํสํ
ชานาติ, อหํ น ชานามีติ มยิ สทฺธาย ทิวสสฺส ตโย วาเร โภชนํ ปหาย
เอกาสนโภชนํ ภุญฺชติ. รุฬฺหนียนฺติ โรหนียํ. โอชวนฺตนฺติ สิเนหวนฺตํ. กามํ
ตโจ จาติ อิมินา จตุรงฺควิริยํ ทสฺเสติ. เอตฺถ หิ ตโจ เอกํ องฺคํ. นฺหารู
เอกํ, อฏฺิ เอกํ, มํสโลหิตํ เอกนฺติ เอวํ จตุรงฺคสมนฺนาคตํ วิริยํ อธิฏฺหิตฺวา
อรหตฺตํ อปฺปตฺวา น วุฏฺหิสฺสามีติ เอวํ ปฏิปชฺชตีติ ทสฺเสติ. เสสํ สพฺพตฺถ
อุตฺตานเมว. เทสนํ ปน ภควา เนยฺยปุคฺคลสฺส วเสน อรหตฺตนิกูเฏน
นิฏฺาเปสีติ,
                    ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺกถาย
                      กีฏาคิริสุตฺตวณฺณนา นิฏฺิตา.
                              ทสมํ.
                       ทุติยวคฺควณฺณนา นิฏฺิตา.
                          -------------
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. กยวิกฺกยกาเล                  ฉ.ม. ปริโยคาหิย


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๙ หน้า ๑๓๘-๑๔๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=9&A=3465&modeTY=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=3465&modeTY=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=222              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=13&A=3981              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=13&A=4517              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=13&A=4517              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๓ http://84000.org/tipitaka/read/?index_13

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบไทย

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]