ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter
Atthakatha Book 33 : PALI ROMAN Thera.A.2 (paramatthadi.2)

page87.

6. Chakkanipata 347. 1. Uruvelakassapattheragathavannana chakkanipate disvana patihiranitiadika ayasmato uruvelakassapattherassa gatha. Ka uppatti? ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayam kusalam upacinanto padumuttarassa bhagavato kale kulagehe nibbattitva vayappatto satthu santike dhammam sunanto sattharam ekam bhikkhum mahaparisanam aggatthane thapentam disva sayampi tam thanantaram patthetva mahadanam datva panidhanamakasi. Bhagava cassa anantarayatam disva "anagate gotamabuddhassa sasane mahaparisanam aggo bhavis sati"ti byakasi. So tattha yavajivam punnani katva tato cavitva devamanussesu samsaranto ito dvanavutikappamatthake phussassa bhagavato vematikakanitthabhata hutva nibbatti, annepissa dve kanitthabhataro ahesum. Te tayopi buddhappamukham samgham paramaya pujaya pujetva yavajivam kusalam katva devamanussesu samsaranta amhakam bhagavato nibbattito puretarameva baranasiyam brahmanakule bhataro hutva anukkamena nibbat ta gottavasena tayopi kassapaeva nama jata. Te vayappatta tayo vede ugganhimsu. Tesam jetthabhatikassa panca manavakasatani parivaro, majjhimassa tini, kanitthassa dve. Te attano ganthe saram olokenta ditthadhammikameva attham disva pabbajjam rocesum. Tesu jetthabhata attano parivarena saddhim uruvelam gantva isipabbajjam pabbajitva uruvelakassapo nama jato, mahaganganadivanke pabbajito nadikassapo nama jato, gayasise pabbajito gayakassapo nama jato.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page88.

Evam tesu isipabbajjam pabbajitva tattha tattha vasantesu bahunam divasanam accayena amhakam bodhisatto mahabhinikkhamanam nikkhamitva patividdhasabbannutanano anukkamena dhammacakkam pavattetva pancavaggiyatthere arahatte patitthapetva yasappamukhe pancapannasa sahayake vinetva satthi arahante "caratha bhikkhave carikan"ti vissajjetva bhaddavaggiye vinetva uruvelakassapassa vasanatthanam gantva vasanatthaya agyagaram pavisitva tattha katanagadamanam adim katva addhuddhasahassehi patihariyehi uruvelakassapam saparisam vinetva pabbajesi. Tassa pabbajitabhavam natva itarepi dve bhataro saparisa agantva satthu santike pabbajimsu. Sabbeva ehibhikkhu iddhimayapattacivaradhara ahesum. Sattha tam samanasahassam adaya gayasisam gantva pitthipasane nisinno adittapariyayadesanaya 1- sabbe arahatte patitthapesi. Tena vuttam apadane 2-:- "padumuttaro nama jino sabbalokavidu muni ito satasahassamhi kappe uppajji cakkhuma. Ovadako vinnapako tarako sabbapaninam desanakusalo buddho taresi janatam bahum. Anukampako karuniko hitesi sabbapaninam sampatte titthiye sabbe pancasile patitthapi. Evam nirakulam asi sunnatam titthiyehi ca vicittam arahantehi vasibhutehi tadibhi. Ratananatthapannasam uggato so mahamuni kancanagghiyasankaso battimsavaralakkhano. @Footnote: 1 vinaYu.maha. 4/54/44 (mahacula.), sam.sala. 18/31/23 (sya) @2 khu.apa. 33/128/206 uruvelakassapattherapadana (sya)

--------------------------------------------------------------------------------------------- page89.

Vassasatasahassani ayu vijjati tavade tavata titthamano so taresi janatam bahum. Tadaham hamsavatiya brahmano sadhusammato upecca lokapajjotam assosim dhammadesanam. Tada mahaparisatim mahaparisasavakam thapentam etadaggamhi sutvana mudito aham. Mahata parivarena nimantetva mahajinam brahmananam sahassena sahadanamadasaham. Mahadanam daditvana abhivadiya nayakam ekamantam thito hattho idam vacanamabravim. Tayi saddhaya me vira adhikaragunena ca parisa mahati hotu nibbattassa tahim tahim. Tada avoca parisam gajagajjitasussaro karavikaruto sattha etam passatha brahmanam. Hemavannam mahabahum kamalananalocanam udaggatanujam hattham saddhavantam gune mama. Esa patthayate thanam sihaghosassa 1- bhikkhuno anagatamhi addhane lacchase tam manoratham. Satasahassito kappe okkakakulasambhavo gotamo nama gottena sattha loke bhavissati. Tassa dhammesu dayado oraso dhammanimmito kassapo nama gottena hessati satthu savako. Ito dvenavute kappe ahu sattha anuttaro anupamo asadiso phusso lokagganayako. @Footnote: 1 pali. sihasarassa

--------------------------------------------------------------------------------------------- page90.

So ca 1- sabbam tamam hantva vijatetva mahajatam vassate amatam vutthim tappayanto sadevakam. Tada hi baranasiyam rajapacca ahumhase bhataromha tayo sabbe samvisatthava rajino. Virangarupa balino sangame aparajita tada kupitapaccanto amhe aha mahipati. Etha gantvana paccantam sodhetva attavibalam khemam vijiritam katva puna dethati bhasatha. 2- Tato mayam avocumha yadi deyyasi nayakam upatthanaya amhakam sadhayissama vo tato. Tato mayam laddhavara bhumipalena pesita nikkhittasattham paccantam katva punarupecca tam. Yacitva satthupatthanam rajanam lokanayakam muniviram labhitvana yavajivam yajimha tam. Mahagghani ca vatthani panitani rasani ca senasanani rammani bhesajjani hitani ca. Datva sasamghamunino dhammenuppaditani no silavanto karunika bhavanayuttamanasa. Saddha 3- paricaritvana mettacittena nayakam nibbute tamhi lokagge pujam katva yathabalam. Tato cuta santusitam 4- gata tattha mahasukham anubhuta mayam sabbe buddhapujayidam phalam. Mayakaro yatha range 5- dassesi vikatim bahum tatha bhave bhamantoham videhadhipati ahum. @Footnote: 1 pali. ve 2 Si. punarethati bhasatha 3 pali. sada 4 pali. tavatimsam @5 pali. yathaladdho

--------------------------------------------------------------------------------------------- page91.

Gunacelassa vakyena micchaditthigatasayo narakam maggamarulho rucaya mama dhituya. Ovadam nadiyitvana brahmuna naradenaham bahudha samsito santo ditthim hitvana papikam. Purayitva visesena dasakammapathe aham 1- hitvana dehamagamim saggam sabhavanam yatha. Pacchime bhave sampatte brahmabandhu ahosaham baranasiyam phitayam jato vippamahakule. Maccubyadhijarabhito ogahetva mahavanam nibbanam padamesanto jatilesu paribbajim. Tada dve bhataro mayham pabbajimsu maya saha uruvelayam mapetva assamam nivasim aham. Kassapo nama gottena uruvelanivasiko tato me asi pannatti uruvelakassapo iti. Nadisakase bhata me nadikassapasvahayo asi sakasanamena 2- gayayam gayakassaPo. Dve satani kanitthassa tini majjhassa bhatuno mama panca satanuna sissa sabbe mamanuga. Tada upecca mam buddho katvana vividhani me patihirani lokaggo vinesi narasarathi. Sahassaparivarena ahosim ehibhikkhuko teheva saha sabbehi arahattamapapunim. Te cevanne ca bahavo sissa mam parivarayum bhasitunca samatthoham tato mam isisattamo. @Footnote: 1 cha.Ma. dasa kammapathaniham 2 pali. asippakaso namena

--------------------------------------------------------------------------------------------- page92.

Mahaparisabhavasmim etadagge thapesi mam aho buddhe katam karam saphalam me ajayatha. Kilesa jhapita mayham .pe. katam buddhassa sasanan"ti. Arahattam pana patva attano patipattim paccavekkhitva sihanadam nadanto:- [375] "disvana patihirani gotamassa yassasino na tavaham panipatim issamanena vancito. [376] Mama sankappamannaya codesi narasarathi tato me asi samvego abbhuto lomahamsano. [377] Pubbe jatilabhutassa ya me siddhi parittika taham tada nirakatva 1- pabbajim jinasasane. [378] Pubbe yannena santuttho kamadhatupurakkhato paccha raganca dosanca mohancapi samuhanim. [379] Pubbenivasam janami dibbacakkhu visodhitam iddhima paracittannu dibbasotanca papunim. [380] Yassa catthaya pabbajito agarasmanagariyam so me attho anuppatto sabbasamyojanakkhayo"ti ima cha gatha abhasi. Tattha disvana patihiraniti nagarajadamanadini addhuddhasahassani patihariyani disva. "patihiram, patiheram, patihariyan"ti hi atthato ekam, byanjanameva nanam. Yasassinoti "itipi so bhagava"tiadina sadevake loke yathabhuccam patthatakittisaddassa. Na tavaham panipatinti yava mam bhagava "neva kho tvam kassapa araha, napi arahattamaggam samapanno, sapi te patipada natthi, yaya tvam @Footnote: 1 pali. nirankatva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page93.

Araha va assa, arahattamaggam va samapanno"ti na tajjesi, tava aham na panipatanam akasim, 1- kimkarana? issamanena vancito, "imassa mayi savakattam upagate mama labhasakkaro parihayissati, imassaeva vaddhissati"ti evam parasampatti- asahanalakkhanaya issaya ceva "aham ganapamokkho bahujanasammato"ti evam abbhunnati- lakkhanena manena ca vancito, palambhito hutvati attho. Mama sankappamannayati mayham micchasankappam janitva, yam yam bhagava uttarimanussadhamma iddhipatihariyam dasseti, tam tam disva "mahiddhiko kho maha- samano mahanubhavo"ti cintetvapi "na tveva kho araha yatha ahan"ti evam pavattam micchavitakkam janantopi nanaparipakam agamento ajjhupekkhitva paccha neranjaraya majjhe samantato udakam ussaretva renuhataya bhumiya cankamitva tena abhatanavaya thito tadapi "mahiddhiko"tiadikam cintetva puna "na tveva kho araha yatha ahan"ti pavattitam micchasankappam natvati attho. Codesi narasarathiti tada me nanaparipakam natva "neva kho tvam araha"tiadina purisadammasarathi sattha mam codesi nigganhi. Tato me asi samvego, abbhuto lomahamsanoti tato yathavutta- codanahetu ettakam kalam abhutapubbataya abbhuto lomahamsanavasena pavattiya lomahamsano "anarahava samano "araha"ti mannin"ti samvego sahottappo nanuppado mayham ahosi. Jatilabhutassati tapasabhutassa. Siddhiti labhasakkarasamiddhi. Parittikati appa- mattika. 2- Tahanti tam aham. Tadati bhagavato codanaya samveguppattikale. Nirakatvati apanetva chaddetva, anapekkho hutvati attho. "iddhiti bhavanamayaiddhi"ti vadanti. Tadayuttam tada tassa ajhanalabhibhavato. Tatha hi vuttam "kamadhatupurakkhato"ti. @Footnote: 1 Si.,i. na tavaham panipatim panipatam nakasim 2 Ma. appika

--------------------------------------------------------------------------------------------- page94.

Yannena santutthoti "yannam yajitva saggasukham anubhavissami, alamettavata"ti yannayajanena santuttho nitthitakiccasanni. Kamadhatupurakkhatoti kamasugatim arabbha uppannatanho 1- yannayajanena kamalokam purakkhatva thito. So ce yanno panatipata- patisamyutto hoti, na tena sugatim sakka laddhum. Na hi akusalassa ittho kanto vipako nibbattati. Ya pana tattha danadikusalacetana, taya sati paccayasamavaye sugatim gaccheyya. Pacchati tapasapabbajjato paccha satthu ovadena tapasaladdhim pahaya catusaccakammatthananuyogakale. Samuhaninti vipassanam ussukkapetva magga- patipatiya raganca dosanca mohanca anavasesato samugghatesim. Yasma panayam thero ariyamaggena ragadayo samuhanantoyeva chalabhinno ahosi, tasma tam attano chalabhinnabhavam dassento "pubbenivasam janami"tiadimaha. Tattha pubbenivasam janamiti attano paresanca pubbenivasam atitasu jatisu nibbattak- khandhe khandhapatibaddhe ca pubbenivasananena hatthatale amalakam viya paccakkhato janami bujjhami. Dibbacakkhu visodhitanti dibbacakkhunanam visodhitam, pakaticakkhuna apathagatam pakatirupam viya dibbam manusampi duram tirotthitam atisukhumanca rupam vibhavetum samatthananam bhavanaya maya 2- visuddham katva patiladdhanti attho. Iddhimati adhitthaniddhivikubbaniddhiadihi iddhihi iddhima, iddhividhananalabhiti attho. Saragadibhedassa paresam cittassa jananato paracittannu, cetopariyananalabhiti vuttam hoti. Dibbasotanca papuninti dibbasotanananca patilabhim. So me attho anuppatto, sabbasamyojanakkhayoti yo sabbesam samyojananam khayabhuto khayena va laddhabbo, so sadattho paramattho ca maya ariyamaggadhigamena adhigatoti. Evametaya gathaya therassa annabyakaranam ahositi veditabbo. Uruvelakassapattheragathavannana nitthita. @Footnote: 1 Ma. uppannatanhaya 2 Ma. bhavanamayam


             The Pali Atthakatha in Roman Book 33 page 87-94. http://84000.org/tipitaka/atthapali/rm_line.php?B=33&A=1972&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=1972&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=347              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6491              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6626              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6626              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]