บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
๕. หตฺถกสุตฺตวณฺณนา [๑๒๘] ปญฺจเม อภิกฺกนฺตาย รตฺติยาติ เอตฺถ อภิกฺกนฺตสทฺโท ขย- สุนฺทราภิรูปอพฺภนุโมทนาทีสุ ทิสฺสติ. ตตฺถ "อภิกฺกนฺตา ภนฺเต รตฺติ, นิกฺขนฺโต ปฐโม ยาโม, จิรนิสินฺโน ภิกฺขุสํโฆ, อุทฺทิสตุ ภนฺเต ภควา ภิกฺขูนํ ปาติโมกฺขนฺ"ติ ๒- เอวมาทีสุ ขเย ทิสฺสติ. "อยํ อิเมสํ จตุนฺนํ ปุคฺคลานํ อภิกฺกนฺตตโร จ ปณีตตโร จา"ติ ๓- เอวมาทีสุ สุนฺทเร. "โก เม วนฺทติ ปาทานิ อิทฺธิยา ยสสา ชลํ อภิกฺกนฺเตน วณฺเณน สพฺพา โอภาสยํ ทิสา"ติ ๔- เอวมาทีสุ อภิรูเป. "อภิกฺกนฺตํ โภ โคตมา"ติ ๕- เอวมาทีสุ อพฺภนฺโมทเน อิธ @เชิงอรรถ: ๑ ม. อาฬารกาฬาเม กาลงฺกเต ๒ วิ.จุ. ๗/๓๘๓/๒๐๔ ปาติโมกฺขุทฺเทสยาจน, @ขุ.อุ. ๒๕/๔๕/๑๖๔ อุโปสถสุตฺต, องฺ.อฏฺฐก. ๒๓/๑๑๐/๒๐๗ อุโปสถสุตฺต (สฺยา) @๓ องฺ.จตุกฺก. ๒๑/๑๐๐/๑๑๔ โปตลิยสุตฺต (สฺยา) ๔ ขุ.วิมาน. ๒๖/๘๕๗/๘๗ @มณฺฑูกเทวปุตฺตวิมานวตฺถุ, สา.ป. ๑/๑/๑๓ ๕ วิ.มหาวิ. ๑/๑๕/๗ เวรญฺชกณฺฑ ปน สุนฺทเร. เตน อภิกฺกนฺตาย รตฺติยาติ อิฏฺฐาย กนฺตาย มนาปาย รตฺติยาติ วุตฺตํ โหติ. อภิกฺกนฺตวณฺณาติ อิธ อภิกฺกนฺตสทฺโท อภิรูเป, วณฺณสทฺโท ปน ฉวิถุติกุลวคฺคการณสณฺฐานปฺปมาณรูปายตนาทีสุ ทิสฺสติ. ตตฺถ "สุวณฺณวณฺโณสิ ภควา"ติ ๑- เอวมาทีสุ ฉวิยํ. "กทา สญฺญูฬฺหา ปน เต คหปติ สมณสฺส โคตมสฺส วณฺณา"ติ ๒- เอวมาทีสุ ถุติยํ. "จตฺตาโร เม โภ โคตม วณฺณา"ติ ๓- เอวมาทีสุ กุลวคฺเค. "อถ เกน นุ วณฺเณน, คนฺธตฺเถโนติ วุจฺจตี"ติ ๔- เอวมาทีสุ การเณ. "มหนฺตํ หตฺถิราชวณฺณํ อภินิมฺมินิตฺวา"ติ ๕- เอวมาทีสุ สณฺฐาเน. "ตโย ปตฺตสฺส วณฺณา"ติ ๖- เอวมาทีสุ ปมาเณ. "วณฺโณ คนฺโธ รโส โอชา"ติ ๗- เอวมาทีสุ รูปายตเน. โส อิธ ฉวิยา ทฏฺฐพฺโพ. เตน อภิกฺกนฺตวณฺณาติ อภิรูปจฺฉวิ, อิฏฺฐวณฺณา มนาปวณฺณาติ วุตฺตํ โหติ. เกวลกปฺปนฺติ เอตฺถ เกวลสทฺโท อนวเสสเยภุยฺยอพฺยามิสฺสานติเรกทฬฺหตฺถ- วิสํโยคาทิอเนกตฺโถ. ตถา หิสฺส "เกวลปริปุณฺณํ ปริสุทฺธํ พฺรหฺมจริยนฺ"ติ ๘- เอวมาทีสุ อนวเสโส อตฺโถ. ๙- "เกวลา ๑๐- องฺคมคธา ปหูตํ ขาทนียํ โภชนียํ อาทาย อุปสงฺกมิสฺสนฺตี"ติ ๑๑- เอวมาทีสุ เยภุยฺยตา. "เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตี"ติ ๑๒- เอวมาทีสุ อพฺยามิสฺสตา. "เกวลํ สทฺธามตฺตกํ นูน อยมายสฺมา"ติ ๑๓- เอวมาทีสุ อนติเรกตา. "อายสฺมโต ภนฺเต อนุรุทฺธสฺส พาหิโก นาม สทฺธิวิหาริโก เกวลกปฺปํ สํฆเภทาย ฐิโต"ติ ๑๔- เอวมาทีสุ พฬฺหตฺถตา. "เกวลี วุสิตวา อุตฺตมปุริโสติ วุจฺจตี"ติ ๑๕- เอวมาทีสุ วิสํโยโค. อิธ ปนสฺส ๑๖- อนวเสสตา อตฺโถติ อธิปฺเปตา. @เชิงอรรถ: ๑ ม.ม. ๑๓/๓๙๙/๓๘๔ เสลสุตฺต, ขุ.สุ. ๒๕/๕๕๔/๔๔๗ เสลสุตฺต @๒ ม.ม.๑๓/๗๗/๕๔ อุปาลิวาทสุตฺต ๓ ที.ปา. ๑๑/๑๑๕/๖๙ จตุวณฺณสุทฺธิ @๔ สํ.ส. ๑๕/๒๓๔/๒๔๖ ปทุมปุปฺผสุตฺต ๕ สํ.ส. ๑๕/๑๓๘/๑๒๔ นาคสุตฺต @๖ วิ.มหาวิ. ๒/๖๐๒/๖๘ ปตฺตสิกฺขาปท ๗ อภิ.สํ. ๓๔/๖๑๖-๖๔๕/๑๘๘-๑๙๖ รูปกณฺฑ @๘ วิ.มหาวิ. ๑/๑/๑ เวรญฺชกณฺฑ ๙ ฉ.ม. อนวเสสตา อตฺโถ, อิ. อนวเสสตนฺติ @อตฺโถ ๑๐ ฉ.ม. เกวลกปฺปา จ ๑๑ วิ.มหา. ๔/๔๓/๓๗ อุรุเวลปาฏิหาริยกถา @๑๒ อภิ.วิ. ๓๕/๒๒๕/๑๖๐ ปฏิจฺจสมุปฺปาทวิภงฺค ๑๓ วิ.มหา. ๕/๒๔๔/๖ @โสณโกฬิวิสวตฺถุ ๑๔ องฺ.จตุกฺก. ๒๑/๒๔๓/๒๖๗ สํฆเภทกสุตฺต @๑๕ สํ.ข. ๑๗/๕๗/๕๐ สตฺตฏฺฐานสุตฺต ๑๖ ฉ.ม. อิธ ปน กปฺปสทฺโท ปนายํ อภิสทฺทหนโวหารกาลปญฺญตฺติจฺเฉทนวิกปฺปเลสสมนฺตภาวาทิ- อเนกตฺโถ. ตถา หิสฺส "โอกปฺปนิยเมตํ โภโต โคตมสฺส, ยถาตํ อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสา"ติ ๑- เอวมาทีสุ อภิสทฺทหนํ อตฺโถ. "อนุชานามิ ภิกฺขเว ปญฺจหิ สมณกปฺเปหิ ผลํ ปริภุญฺชิตุนฺ"ติ ๒- เอวมาทีสุ โวหาโร. "เยน สุทํ นิจฺจกปฺปํ วิหรามี"ติ เอวมาทีสุ กาโล. "อิจฺจายสฺมา กปฺโป"ติ ๓- เอวมาทีสุ ปญฺญตฺติ. "อลงฺกโต กปฺปิตเกสมสฺสู"ติ ๔- เอวมาทีสุ เฉทนํ. "กปฺปติ ทฺวงฺคุลกปฺโป"ติ ๕- เอวมาทีสุ วิกปฺโป. "อตฺถิ กปฺโป นิปชฺชิตุนฺ"ติ ๖- เอวมาทีสุ เลโส. "เกวลกปฺปํ เชตวนํ ๗- โอภาเสตฺวา"ติ ๘- เอวมาทีสุ สมนฺตภาโว. อิธ ปนสฺส สมนฺตภาโว อตฺโถติ ๙- อธิปฺเปโต. ตสฺมา เกวลกปฺปํ เชตวนนฺติ เอตฺถ อนวเสสํ สมนฺตโต เชตวนนฺติ อตฺโถ. โอภาเสตฺวาติ อาภาย ผริตฺวา. วาลิกายาติ ๑๐- สณฺหวาลุกายํ. น สณฺฐาติ น ปติฏฺฐาติ. โอฬาริกนฺติ พฺรหฺมเทวตาย หิ ปฐวิยํ ปติฏฺฐานกาเล อตฺตภาโว โอฬาริโก มาเปตุํ วฏฺฏติ ปฐวี วา, ตสฺมา เอวมาห. ธมฺมาติ อิมินา ปุพฺเพ อุคฺคหิตพุทฺธวจนํ ทสฺเสติ. นปฺปวตฺติโน อเหสุนฺติ สชฺฌายมูฬฺหกวาจาย ๑๑- ปริหีนา ๑๒- อเหสุํ. อปฺปฏิวาโณติ อนิวตฺโต อนุกฺกณฺฐิโต. ทสฺสนสฺสาติ จกฺขุวิญฺญาเณน ทสฺสนสฺส. อุปฏฺฐานสฺสาติ จตูหิ ปจฺจเยหิ อุปฏฺฐานสฺส. อธิสีลนฺติ ทสวิธํ สีลํ. ตญฺหิ ปญฺจสีลํ อุปาทาย อธิสีลนฺติ วุจฺจติ. อวิหํ คโตติ อวิหาพฺรหฺมโลเก นิพฺพตฺโตสฺมีติ ทสฺเสติ. @เชิงอรรถ: ๑ ม.มู. ๑๒/๓๘๗/๓๔๕ มหาสจฺจกสุตฺต ๒ วิ.จุ. ๗/๒๕๐/๗ ขุทฺทกวตฺถุขนฺธก @๓ ขุ.สุ. ๒๕/๑๐๙๙/๕๔๔ กปฺปมาณวกปญฺหา, ขุ. จูฬ. ๓๐/๓๗๒/๑๘๑ @กปฺปมาณวกปญฺหนิทฺเทส (สฺยา) ๔ ขุ.วิมาน. ๒๖/๑๐๙๔/๑๒๑ ปฐมกุณฺฑลีวิมาน, @ขุ.ชา. ๒๘/๙๑๑/๓๑๙ วิธุรชาตก (สฺยา) ๕ วิ.จุ. ๗/๔๔๖/๒๘๖ สตฺตสติกกฺขนฺธก @๖ องฺ.อฏฺฐก. ๒๓/๑๘๕(๙๕)/๓๔๕ ยมกวคฺค (สฺยา) ๗ ฉ.ม.,อิ. เวฬุวนํ @๘ สํ.ส. ๑๕/๙๒/๖๑ จนฺทิมสตฺต ๙ ฉ.ม. อตฺโถ ๑๐ ฉ.ม. วาลุกายาติ @๑๑ ฉ.ม. สชฺฌายมูฬฺหกา วาจา ๑๒ ฉ.ม. ปหีนาเยวอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๕ หน้า ๒๖๗-๒๖๙. http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=15&A=6196&modeTY=2 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=15&A=6196&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=20&i=567 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=20&A=7337 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=20&A=7595 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=20&A=7595 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๐ http://84000.org/tipitaka/read/?index_20
|
บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]