ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ฯ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น



นานาปัญหา
โดย คณะสหายธรรม
 

๔๐. อสัญญสัตตพรหมตายแล้วเกิดใหม่ได้อย่างไร
          ถาม  มนุษย์ที่ทำฌานไปเกิดเป็นอสัญญสัตตพรหม มีแต่รูปอย่างเดียวไม่มีนาม เมื่อจุติจากอสัญญสัตตพรหมนั้นแล้ว ไปเกิดเป็นเทวดาหรือมนุษย์ก็มีนามอีก อยากทราบว่า จุติจิตในภพก่อนที่เป็นมนุษย์สืบต่อกับปฏิสนธิจิตที่เป็นเทวดาหรือมนุษย์ในภพใหม่ได้อย่างไร

          ตอบ  ถ้าจะตอบแต่เพียงสั้นๆ ก็ตอบแต่เพียงว่า นามคือจุติในภพก่อนเป็นอสัญญสัตตพรหม ซึ่งดับไปแล้วสืบต่อกับนามคือปฏิสนธิจิตในภพใหม่ หลังจากจุติจากอสัญญสัตตพรหมแล้วได้ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย คือไม่มีจิตอื่นมาเกิดคั่นระหว่างจุติจิตในภพก่อน กับปฏิสนธิจิตในภพใหม่ แม้ว่าระยะเวลาที่ไม่มีจิตอื่นเกิดคั่นนั้นจะยาวนานถึง ๕๐๐ กัป ทั้งนี้ ก็เพราะอายุของอสัญญสัตตพรหมยืนยาวถึง ๕๐๐ กัป การสืบต่อของจิตดวงหนึ่งกับจิตอีกดวงหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็นจิตอะไรก็ตามโดยที่ไม่มีจิตอื่นมาคั่น แม้ว่าจะเว้นระยะเวลาห่างกันนานเท่าไรก็ตาม การสืบต่อนั้นเป็นไปด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย สมนันตรปัจจัย อุปนิสสยปัจจัย นัตถิปัจจัยและวิคตปัจจัย
          นี่ก็ตอบตามหลักฐานในพระอภิธรรมคัมภีร์ปัฏฐาน ซึ่งคำตอบนี้ทำให้ทราบว่า ธรรมทั้งหลายเกิดแต่เหตุแต่ปัจจัยทั้งสิ้น ไม่มีใครบังคับบัญชาให้เป็นไปตามใจชอบได้ การตอบตามหลักฐานอภิธรรมนั้นอาจจะเข้าใจยาก แต่ก็ไม่ทราบว่าจะตอบให้เข้าใจง่ายกว่านี้ได้อย่างไร เพราะจิตไม่มีรูปร่างจึงไม่อาจเทียบกับอะไรได้ เพราะฉะนั้นก็ขอตอบเพียงเท่านี้
________________________________________

ที่มา อ้างอิงและแนะนำ :-
          พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๐ พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๗
          มหาปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๑
          มาติกานิกเขปวาร
                    ปัจจัย ๒๔
                    ปัจจยวิภังควาร
https://84000.org/tipitaka/book/v.php?B=40&A=1&Z=291

          พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม
          พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)
          คำว่า ปัจจัย 24
https://84000.org/tipitaka/dic/d_seek.php?text=ปัจจัย_24

          พระไตรปิฎกเล่มที่ ๙ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑
          ทีฆนิกาย สีลขันธวรรค
          พรหมชาลสูตร
                    อธิจจสมุปปันนิกทิฏฐิ ๒
https://84000.org/tipitaka/book/v.php?B=9&A=609&Z=642

ดาวน์โหลดนานาปัญหาทั้ง ๕๑ ข้อ นานาปัญหา โดยคณะสหายธรรม บันทึก ๒๐ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๘ หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]