พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๘ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
ขุททกนิกาย วิมาน-เปตวัตถุ เถร-เถรีคาถา

๙. มัฏฐกุณฑลีวิมาน
ว่าด้วยวิมานที่เกิดขึ้นแก่มัฏฐกุณฑลีมาณพ
ผู้ทำใจให้เลื่อมใสในพระพุทธเจ้าก่อนสิ้นใจ
             (พราหมณ์ถามเทพบุตรตนนั้นว่า)
             [๑๒๐๗] เจ้าประดับตกแต่งร่างกาย ใส่ต่างหูเกลี้ยง
                         ทัดทรงดอกไม้ มีกายลูบไล้ด้วยจุรณแก่นจันทน์แดง
                         ประคองแขนคร่ำครวญอยู่กลางป่า
                         เจ้าเป็นทุกข์เรื่องอะไร
@เชิงอรรถ :
@๑ ห้วงน้ำคือกิเลส
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๖ หน้า : ๑๕๑}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ [๒. ปุริสวิมาน]
                                                                 ๗. สุนิกขิตตวรรค ๙. มัฏฐกุณฑลีวิมาน
             (มัฏฐกุณฑลีเทพบุตรตอบว่า)
             [๑๒๐๘] เรือนรถที่ทำด้วยทองคำ งามผุดผ่องเกิดขึ้นแก่ข้าพเจ้า
                         ข้าพเจ้ายังหาล้อรถทั้งคู่นั้นไม่ได้
                         เพราะความทุกข์นั้น ข้าพเจ้าจักยอมสละชีวิต
             (พราหมณ์กล่าวว่า)
             [๑๒๐๙] พ่อมาณพผู้เจริญ ล้อทองคำ ล้อแก้วมณี ล้อทองแดง
                         หรือล้อเงิน จงบอกข้ามา ข้าจะจัดล้อทั้งคู่ให้เจ้า
             [๑๒๑๐] มาณพนั้นกล่าวแก่พราหมณ์นั้นว่า
                         ดวงจันทร์และดวงอาทิตย์ทั้งสองย่อมปรากฏในท้องฟ้านั้น
                         รถทองคำของข้าพเจ้าย่อมงามด้วยล้อทั้งคู่นั้น
             (พราหมณ์กล่าวว่า)
             [๑๒๑๑] พ่อมาณพ เจ้าโง่นัก ที่มาปรารถนาสิ่งที่ไม่ควรปรารถนา
                         ข้าเข้าใจว่า เจ้าจักตายเสียเปล่า
                         เพราะเจ้าไม่มีทางที่จะได้ดวงจันทร์และดวงอาทิตย์เลย
             (มาณพกล่าวว่า)
             [๑๒๑๒] แม้การโคจรไปมาของดวงจันทร์และดวงอาทิตย์ก็ยังปรากฏอยู่
                         รัศมีก็ยังปรากฏอยู่ในวิถีทั้งสอง
                         ส่วนคนที่ตายไปแล้วย่อมไม่ปรากฏ
                         เราทั้งสองผู้ร้องไห้คร่ำครวญอยู่ในที่นี้
                         ใครหนอโง่กว่ากัน
             (พราหมณ์กล่าวว่า)
             [๑๒๑๓] พ่อมาณพ เจ้าพูดจริงแท้ เราทั้งสองผู้ร้องไห้คร่ำครวญอยู่
                         ข้านี่แหละโง่กว่า ที่มาปรารถนาคนที่ตายไปแล้ว
                         เหมือนทารกร้องไห้อยากได้ดวงจันทร์
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๖ หน้า : ๑๕๒}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ [๒. ปุริสวิมาน]
                                                                 ๗. สุนิกขิตตวรรค ๙. มัฏฐกุณฑลีวิมาน
             [๑๒๑๔] เจ้าช่วยระงับข้าผู้เร่าร้อนให้สงบ
                         ดับความกระวนกระวายทั้งหมดได้
                         เหมือนคนใช้น้ำราดดับไฟที่ติดเปรียง
             [๑๒๑๕] เจ้าบรรเทาความเศร้าโศกถึงบุตรของข้าผู้กำลังเศร้าโศก
                         ชื่อว่าได้ช่วยถอนลูกศรคือความโศก
                         ซึ่งเสียบที่หัวใจของข้าขึ้นได้แล้วหนอ
             [๑๒๑๖] พ่อมาณพ ข้าซึ่งเจ้าช่วยถอนลูกศรคือความโศกขึ้นให้แล้ว
                         ก็เย็นสงบแล้ว จะไม่เศร้าโศก ไม่ร้องไห้ เพราะได้ฟังคำของเจ้า
             (พราหมณ์เมื่อจะถามต่อไป จึงกล่าวว่า)
             [๑๒๑๗] เจ้าเป็นเทวดาหรือคนธรรพ์ หรือเป็นท้าวสักกปุรินททะ
                         เจ้าเป็นใคร เป็นบุตรของใครหรือ เราจะรู้จักเจ้าได้อย่างไร
             (มาณพเปิดเผยตนแก่พราหมณ์นั้นว่า)
             [๑๒๑๘] ท่านเองเผาบุตรคนใดที่ป่าช้าแล้ว
                         คร่ำครวญร้องไห้ถึงบุตรคนใด
                         บุตรคนนั้นคือข้าพเจ้า ซึ่งทำกุศลกรรมแล้ว
                         ได้เกิดร่วมกับหมู่เทพชั้นไตรทศ
             (พราหมณ์ถามว่า)
             [๑๒๑๙] เมื่อเจ้าให้ทานน้อยหรือมาก ในเรือนของตน
                         หรือรักษาอุโบสถกรรมเช่นนั้น ข้าพเจ้ามิได้เห็น
                         เพราะกรรมอะไรเจ้าจึงไปเทวโลกได้
             (มาณพตอบว่า)
             [๑๒๒๐] ข้าพเจ้าป่วยเป็นไข้ ทุกข์ทรมาน
                         มีกายกระสับกระส่ายอยู่ในที่อยู่ของตน
                         ได้เห็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าผู้ปราศจากกิเลสดังธุลี
                         ทรงข้ามพ้นความสงสัย เสด็จไปดีแล้ว มีพระปัญญาไม่ต่ำทราม
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๖ หน้า : ๑๕๓}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ [๒. ปุริสวิมาน]
                                                                 ๗. สุนิกขิตตวรรค ๙. มัฏฐกุณฑลีวิมาน
             [๑๒๒๑] ข้าพเจ้านั้นมีใจเบิกบาน มีจิตเลื่อมใส
                         ได้ทำอัญชลีกรรมแด่พระตถาคต
                         ครั้นทำกุศลกรรมนั้นแล้ว ได้เกิดร่วมกับหมู่เทพชั้นไตรทศ
             (พราหมณ์กล่าวว่า)
             [๑๒๒๒] น่าอัศจรรย์จริง ไม่เคยมีมาแล้วหนอ
                         อัญชลีกรรมมีผลเป็นได้ถึงเช่นนี้
                         แม้ข้าพเจ้าก็มีใจเบิกบาน มีจิตเลื่อมใส
                         จึงขอถึงพระพุทธเจ้าเป็นที่พึ่งที่ระลึกในวันนี้นี่เอง
             (มาณพกล่าวว่า)
             [๑๒๒๓] ท่านจงมีจิตเลื่อมใส ถึงพระพุทธเจ้า พระธรรม
                         และพระสงฆ์เป็นที่พึ่งที่ระลึกในวันนี้นี่แหละ
                         อนึ่ง ท่านจงสมาทานสิกขาบท ๕ อย่าให้ขาดและด่างพร้อย
             [๑๒๒๔] คือ จงรีบงดเว้นจากการฆ่าสัตว์ จากการลักทรัพย์
                         ยินดีเฉพาะภรรยาของตน อย่ากล่าวเท็จ อย่าดื่มน้ำเมา
             (พราหมณ์กล่าวว่า)
             [๑๒๒๕] เทวดาผู้น่าบูชา ท่านเป็นผู้ปรารถนาประโยชน์
                         หวังความเกื้อกูลแก่ข้าพเจ้า
                         ข้าพเจ้าจะทำตามคำของท่าน ท่านเป็นอาจารย์ของข้าพเจ้า
             [๑๒๒๖] ข้าพเจ้าขอถึงพระพุทธเจ้า พระธรรมอันยอดเยี่ยม
                         และพระสงฆ์สาวกของพระพุทธเจ้า
                         ผู้ทรงเป็นเทพของนรชนเป็นที่พึ่งที่ระลึก
             [๑๒๒๗] ข้าพเจ้าจะรีบงดเว้นจากการฆ่าสัตว์ จากการลักทรัพย์
                         ยินดีเฉพาะภรรยาของตน ไม่กล่าวเท็จ ไม่ดื่มน้ำเมา
มัฏฐกุณฑลีวิมานที่ ๙ จบ
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๒๖ หน้า : ๑๕๔}


                  เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๑๕๑-๑๕๔.
http://84000.org/tipitaka/english/m_siri.php?B=26&siri=83
             ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [คลิกเพื่อฟัง]
                  อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/english/v.php?B=26&A=2705&Z=2770
                  ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=83
             พระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=26&item=83&items=1
             อ่านอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=7983
             The Pali Tipitaka in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=26&item=83&items=1
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=7983
                  สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖
http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu26