พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๓ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๕ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
ขุททกนิกาย อปทาน ภาค ๒ -พุทธวังสะ-จริยาปิฎก

๘. โพธิสัมมัชชกเถราปทาน
ประวัติในอดีตชาติของพระโพธิสัมมัชชกเถระ
             (พระโพธิสัมมัชชกเถระ เมื่อจะประกาศประวัติในอดีตชาติของตน จึงกล่าวว่า)
             [๔๘]            เมื่อชาติปางก่อน ข้าพเจ้าเก็บใบโพธิ์ที่ถูกทิ้งไว้
                      ที่ลานพระเจดีย์ไปทิ้ง จึงได้คุณ ๒๐ ประการ
             [๔๙]            ด้วยเดชแห่งกรรมนั้น
                      เมื่อข้าพเจ้าเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในภพน้อยภพใหญ่
                      ก็เวียนว่ายตายเกิดอยู่ใน ๒ ภพ
                      คือ (๑) ในภพเทวดา (๒) ภพมนุษย์
             [๕๐]            จุติจากเทวโลกแล้วมาสู่ภพมนุษย์
                      ก็เกิดเฉพาะใน ๒ ตระกูล
                      คือ (๑) ตระกูลกษัตริย์ (๒) ตระกูลพราหมณ์
             [๕๑]            ข้าพเจ้ามีอวัยวะน้อยใหญ่ครบถ้วน มีร่างกายสูงใหญ่
                      รูปงาม สะอาดสะอ้าน สมบูรณ์ ไม่บกพร่อง
             [๕๒]            ข้าพเจ้าเกิดในภพใดภพหนึ่ง
                      คือในเทวโลกหรือในหมู่มนุษย์
                      มีผิวพรรณดังทองคำ
                      เหมือนทองคำที่นายช่างหลอมดีแล้ว
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๒๒๔}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [๕๓. ติณทายกวรรค]
                                                                 ๘. โพธิสัมมัชชกเถราปทาน
             [๕๓]            ผิวของข้าพเจ้า อ่อนนุ่ม สนิท
                      ละเอียดอ่อนอยู่ตลอดเวลา
                      ในเพราะใบโพธิ์ที่ข้าพเจ้าได้ขนไปทิ้ง
             [๕๔]            ในคติไหนๆ ก็ตามเถิด ฝุ่นละออง
                      ย่อมไม่ติดร่างกาย ที่ประชุมกันขึ้น
                      นี้เป็นวิบากในเพราะใบไม้ที่ข้าพเจ้าได้ขนไปทิ้ง
             [๕๕]            เพราะความร้อนจากลม แดด
                      หรือเพราะความร้อนจากไฟก็ตาม
                      ที่กายของข้าพเจ้าเหงื่อไม่ไหล
                      นี้เป็นวิบากในเพราะใบไม้ที่ข้าพเจ้าได้ขนไปทิ้ง
             [๕๖]            ที่กายของข้าพเจ้าไม่มีโรคเรื้อน ฝี
                      โรคกลาก ตกกระ พุพอง และหิดเปื่อย
                      นี้เป็นวิบากในเพราะใบไม้ที่ข้าพเจ้าได้ขนไปทิ้ง
             [๕๗]            อีกข้อหนึ่ง คุณของกรรมนั้น
                      ย่อมบังเกิดในภพน้อยภพใหญ่
                      คือโรคไม่มีในกาย
                      นี้เป็นวิบากในเพราะใบไม้ที่ข้าพเจ้าได้ขนไปทิ้ง
             [๕๘]            อีกข้อหนึ่ง คุณของกรรมนั้น
                      ย่อมบังเกิดในภพน้อยภพใหญ่
                      คือความบีบคั้นทางใจไม่มี
                      นี้เป็นวิบากในเพราะใบไม้ที่ข้าพเจ้าได้ขนไปทิ้ง
             [๕๙]            อีกข้อหนึ่ง คุณของกรรมนั้น
                      ย่อมบังเกิดในภพน้อยภพใหญ่
                      คือข้าพเจ้าไม่มีศัตรู
                      นี้เป็นวิบากในเพราะใบไม้ที่ข้าพเจ้าได้ขนไปทิ้ง
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๒๒๕}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [๕๓. ติณทายกวรรค]
                                                                 ๘. โพธิสัมมัชชกเถราปทาน
             [๖๐]            อีกข้อหนึ่ง คุณของกรรมนั้น
                      ย่อมบังเกิดในภพน้อยภพใหญ่
                      คือโภคสมบัติไม่มีความบกพร่องเลย
                      นี้เป็นวิบากในเพราะใบไม้ที่ข้าพเจ้าได้ขนไปทิ้ง
             [๖๑]            อีกข้อหนึ่ง คุณของกรรมนั้น
                      ย่อมบังเกิดในภพน้อยภพใหญ่
                      คือไม่มีอัคคีภัย ราชภัย โจรภัย และอุทกภัย
             [๖๒]            อีกข้อหนึ่ง คุณของกรรมนั้น
                      ย่อมบังเกิดในภพน้อยภพใหญ่
                      คือทาสหญิงชายเป็นผู้ติดตามคล้อยตามความคิดของข้าพเจ้า
             [๖๓]            บุคคลเกิดในมนุษยโลกที่มีอายุขัยเท่าใด
                      อายุของข้าพเจ้าไม่หย่อนไปกว่านั้น
                      ดำรงอยู่ได้จนชั่วอายุขัย
             [๖๔]            คนภายใน คนภายนอก ชาวนิคม
                      ตลอดจนชาวแว่นแคว้น ล้วนแต่เป็นผู้คอยช่วยเหลือ
                      มุ่งความเจริญ ปรารถนาความสุขแก่ข้าพเจ้าไปทุกคน
             [๖๕]            ทุกๆ ภพ ข้าพเจ้าเป็นผู้มีโภคะ มียศ
                      มีสิริ มีญาติ มีพวกพ้อง ไม่มีเวร
                      ปราศจากความสะดุ้งกลัวภัย ในกาลทั้งปวง
             [๖๖]            เมื่อข้าพเจ้ายังเวียนว่ายตายเกิดอยู่ในภพ เทวดา
                      มนุษย์ อสูร คนธรรพ์ ยักษ์ และรากษส
                      ล้วนคอยอารักขาป้องกันอยู่ทุกเมื่อ
             [๖๗]            ข้าพเจ้าเสวยยศทั้ง ๒ ทั้งในเทวโลกและมนุษยโลก
                      และในอวสานก็ได้บรรลุนิพพานอันเกษมอย่างยอดเยี่ยม
             [๖๘]            คนเช่นใดพึงได้บุญเพราะเจาะจงพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      หรือต้นไม้เป็นสถานที่ตรัสรู้ของพระศาสดาพระองค์นั้น
                      สำหรับคนเช่นนั้น อะไรเล่าที่พึงได้โดยยาก
{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๓๓ หน้า : ๒๒๖}

                                                                 พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [๕๓. ติณทายกวรรค]
                                                                 ๙. อามัณฑผลทายกเถราปทาน
             [๖๙]            เขาเป็นผู้ยิ่งใหญ่กว่าคนอื่นๆ ในมรรค ผล และปริยัติธรรม
                      และในคุณคือฌาน และอภิญญา เป็นผู้ไม่มีอาสวะแล้วปรินิพพาน
             [๗๐]            เมื่อชาติก่อน ข้าพเจ้ามีใจร่าเริงเก็บใบโพธิ์ไปทิ้ง
                      จึงเป็นผู้พรั่งพร้อมด้วยองค์คุณ ๒๐ ประการนี้ ในกาลทั้งปวง
             [๗๑]            กิเลสทั้งหลายข้าพเจ้าก็เผาได้แล้ว
                      ภพทั้งปวงข้าพเจ้าก็ถอนได้แล้ว
                      ข้าพเจ้าตัดกิเลสเครื่องผูกพันได้แล้วอยู่อย่างผู้ไม่มีอาสวะ
                      ดุจพญาช้างตัดเครื่องพันธนาการได้แล้วอยู่อย่างอิสระ
             [๗๒]            การที่ข้าพเจ้ามาในสำนักของพระพุทธเจ้า
                      เป็นการมาดีแล้วโดยแท้
                      วิชชา ๓ ข้าพเจ้าได้บรรลุแล้วโดยลำดับ
                      คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ข้าพเจ้าก็ได้ทำสำเร็จแล้ว
             [๗๓]            คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘
                      และอภิญญา ๖ ข้าพเจ้าก็ได้ทำให้แจ้งแล้ว
                      คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ข้าพเจ้าก็ได้ทำสำเร็จแล้ว ดังนี้แล
             ได้ทราบว่า ท่านพระโพธิสัมมัชชกเถระได้ภาษิตคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้
โพธิสัมมัชชกเถราปทานที่ ๘ จบ

                  เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๒๒๔-๒๒๗.
http://84000.org/tipitaka/english/m_siri.php?B=33&siri=118
             ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [1], [2]. 
                  อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/english/v.php?B=33&A=2544&Z=2589
                  ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=33&i=118
             พระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=33&item=118&items=1
             The Pali Tipitaka in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=33&item=118&items=1
                  สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๓
http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu33
             อ่านเทียบฉบับแปลอังกฤษ Compare with English Translation :-
https://suttacentral.net/tha-ap530/en/walters