ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
     ฉบับหลวง   ฉบับมหาจุฬาฯ   บาลีอักษรไทย   PaliRoman 
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๕ พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๑๒ [ฉบับมหาจุฬาฯ] ปัฏฐานปกรณ์ ภาค ๖

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมปัจจนียานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน]

๑. กุสลติกะ ๑. เหตุทุกะ

พระอภิธรรมปิฎก
ธัมมปัจจนียานุโลม ติกทุกปัฏฐาน
__________
ขอนอบน้อมพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
๑. กุสลติกะ ๑. เหตุทุกะ
[๑] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็น เหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็น เหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒) สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุ เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็น เหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒) สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็น เหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็น เหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒) สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลและที่ไม่เป็น อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอกุศลและที่ไม่เป็น อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒) {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๖๐๕}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมปัจจนียานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน]

๑. กุสลติกะ ๑. เหตุทุกะ

สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลและที่ไม่เป็น อกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ [๒] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลซึ่ง มิใช่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลซึ่งมิใช่ ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒) สภาวธรรมที่เป็นอกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่ เป็นกุศลซึ่งมิใช่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอกุศลซึ่งมิใช่ไม่เป็น เหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอกุศลซึ่งมิใช่ ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒) สภาวธรรมที่เป็นกุศลและที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น อกุศลซึ่งมิใช่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอัพยากฤต ซึ่งมิใช่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๕ วาระ สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลและที่ไม่เป็น อัพยากฤตซึ่งมิใช่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอกุศลและที่ไม่เป็น อัพยากฤตซึ่งมิใช่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลและที่ ไม่เป็นอกุศลซึ่งมิใช่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ (ย่อ) {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๖๐๖}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมปัจจนียานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน]

๑. กุสลติกะ ๒. สเหตุกทุกะ

เหตุปัจจัย มี ๑๘ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๑๘ วาระ
๑. กุสลติกะ ๒. สเหตุกทุกะ
[๓] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลซึ่งไม่ใช่มีเหตุ เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลซึ่งไม่ใช่มีเหตุ เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอกุศลซึ่งไม่ใช่มีเหตุ เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓) สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่ใช่มีเหตุ เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลและที่ไม่เป็น อัพยากฤตซึ่งไม่ใช่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลและที่ไม่เป็น อกุศลซึ่งไม่ใช่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓) (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๖ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๖ วาระ ฯลฯ ปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ อาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๖ วาระ [๔] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลซึ่ง มิใช่ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๖๐๗}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมปัจจนียานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน]

๑. กุสลติกะ ๓. เหตุสัมปยุตตทุกะ

สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอกุศลซึ่งมิใช่ ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๒) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอัพยากฤตซึ่ง มิใช่ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๓) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลและที่ไม่เป็น อัพยากฤตซึ่งมิใช่ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอกุศลและที่ ไม่เป็นอัพยากฤตซึ่งมิใช่ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลและที่ไม่ เป็นอกุศลซึ่งมิใช่ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๖ วาระ อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ สหชาตปัจจัย มี ๑๒ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๑๒ วาระ
๑. กุสลติกะ ๓. เหตุสัมปยุตตทุกะ
[๕] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศล ซึ่งไม่สัมปยุตด้วยเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลซึ่ง ไม่สัมปยุตด้วยเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นอกุศล ซึ่งไม่สัมปยุตด้วยเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ (เหมือนกับสเหตุกทุกะ ย่อ) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งวิปปยุตจากเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศลซึ่ง ไม่วิปปยุตจากเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๖ วาระ (เหมือนกับอเหตุกทุกะ ย่อ) {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๖๐๘}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมปัจจนียานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน]

๑. กุสลติกะ ๔-๖. เหตุสเหตุกทุกะเป็นต้น

๑. กุสลติกะ ๔-๖. เหตุสเหตุกทุกะเป็นต้น
[๖] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศล ซึ่งไม่เป็นเหตุและมิใช่ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งเป็นเหตุและมีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศล ซึ่งไม่เป็นเหตุและมิใช่ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ (สภาวธรรมที่ไม่เป็นอกุศล มี ๒ วาระ สภาวธรรมที่ไม่เป็นอัพยากฤต มี ๒ วาระ นับครั้งแรก มี ๑ วาระ นับครั้งที่ ๒ มี ๑ วาระ นับครั้งที่ ๓ มี ๑ วาระ ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ ๙ วาระ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งมีเหตุและมิใช่ไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็นกุศล ซึ่งมิใช่ไม่มีเหตุและไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ [๗] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งเป็นเหตุและสัมปยุตด้วยเหตุอาศัยสภาวธรรม ที่ไม่เป็นกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุและไม่วิปปยุตจากเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ (เหมือนกับเหตุสเหตุกทุกะ) สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งสัมปยุตด้วยเหตุแต่ไม่เป็นเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น กุศลซึ่งไม่วิปปยุตจากเหตุและมิใช่ไม่เป็นเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ {ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : ๔๕ หน้า : ๖๐๙}

พระอภิธรรมปิฎก ธัมมปัจจนียานุโลม [ติกทุกปัฏฐาน]

๑. กุสลติกะ ๗-๑๓. จูฬันตรทุกะ

[๘] สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุแต่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น กุศลซึ่งไม่เป็นเหตุและไม่ใช่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (ย่อ) เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ [๙] สภาวธรรมที่เป็นอกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น กุศลซึ่งไม่เป็นเหตุและมิใช่ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น อกุศลซึ่งไม่เป็นเหตุและมิใช่ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑) สภาวธรรมที่เป็นอัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุและไม่มีเหตุอาศัยสภาวธรรมที่ไม่เป็น อัพยากฤตซึ่งไม่เป็นเหตุและมิใช่ไม่มีเหตุเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย (๑ เมื่อนับแล้ว มี ๓ วาระ) เหตุปัจจัย มี ๖ วาระ อธิปติปัจจัย มี ๖ วาระ ฯลฯ อัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ วิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ อวิคตปัจจัย มี ๖ วาระ


                  เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาฯ เล่มที่ ๔๕ หน้าที่ ๖๐๕-๖๑๐. http://84000.org/tipitaka/english/m_siri.php?B=45&siri=118              ฟังเนื้อความพระไตรปิฎก : [1], [2].                   อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/english/v.php?B=45&A=9659&Z=9761                   ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=45&i=2254              พระไตรปิฏกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/pali_item_s.php?book=45&item=2254&items=21              The Pali Tipitaka in Roman :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/roman_item_s.php?book=45&item=2254&items=21                   สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_mcu45



บันทึก ๓๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ บันทึกล่าสุด ๒๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

สีพื้นหลัง :