ปญฺจมสงฺฆาทิเสสํ
[๔๒๓] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน
อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา
อุทายิ สาวตฺถิยํ กุลูปโก โหติ พหุกานิ กุลานิ อุปสงฺกมติ ยตฺถ
ปสฺสติ กุมารกํ วา อปชาปติกํ กุมาริกํ วา อปติกํ กุมารกสฺส
มาตาปิตูนํ สนฺติเก กุมาริกาย วณฺณํ ภณติ อมุกสฺส กุลสฺส
กุมาริกา อภิรูปา ทสฺสนียา ปาสาทิกา ปณฺฑิตา พฺยตฺตา เมธาวินี
ทกฺขา อนลสา ฉนฺนา สา กุมาริกา อิมสฺส กุมารกสฺสาติ ฯ
{๔๒๓.๑} เต เอวํ วเทนฺติ ๑- เอเต โข ภนฺเต อเมฺห น ชานนฺติ เก วา
อิเม กสฺส วาติ สเจ ภนฺเต อยฺโย ทาเปยฺย อาเนยฺยาม ๒- มยํ
ตํ กุมาริกํ อิมสฺส กุมารกสฺสาติ ฯ กุมาริกาย มาตาปิตูนํ สนฺติเก
กุมารกสฺส วณฺณํ ภณติ อมุกสฺส กุลสฺส กุมารโก อภิรูโป
ทสฺสนีโย ปาสาทิโก ปณฺฑิโต พฺยตฺโต เมธาวี ทกฺโข อนลโส
ฉนฺโน โส กุมารโก อิมิสฺสา กุมาริกายาติ ๓- ฯ เต เอวํ วเทนฺติ
เอเต โข ภนฺเต อเมฺห น ชานนฺติ เก วา อิเม กสฺส วาติ กสฺมึ
วิย กุมาริกาย วตฺถุํ สเจ ภนฺเต อยฺโย ยาจาเปยฺย ทชฺเชยฺยาม มยํ
อิมํ กุมาริกํ ตสฺส กุมารกสฺสาติ ฯ เอเตเนว อุปาเยน อาวาหานิปิ
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ม. วทนฺติ ฯ ๒ ยุ. ม. อาเนม ฯ ๓ ยุ. ม. ฉนฺนายํ
@กุมาริกา ตสฺส กุมารกสฺสาติ ฯ
การาเปติ วิวาหานิปิ การาเปติ วาเรยฺยานิปิ วตฺตาเปติ ฯ
[๔๒๔] เตน โข ปน สมเยน อญฺญตริสฺสา ปุราณคณกิยา
ธีตา อภิรูปา โหติ ทสฺสนียา ปาสาทิกา ฯ ตีโรคามกา จ
อาชีวกสาวกา อาคนฺตฺวา ตํ คณกึ เอตทโวจุํ เทหยฺเย อิมํ
กุมาริกํ อมฺหากํ กุมารกสฺสาติ ฯ สา เอวมาห อหํ ขฺวยฺยา
ตุเมฺห น ชานามิ เก วา อิเม กสฺส วาติ อยญฺจ เม เอกธีติกา
ตีโรคาโม จ คนฺตพฺโพ นาหํ ทสฺสามีติ ฯ มนุสฺสา เต อาชีวกสาวเก
เอตทโวจุํ กิสฺส ตุเมฺห อยฺยา อาคตตฺถาติ ฯ อิธ มยํ อยฺยา
อมุกํ นาม คณกึ ธีตรํ ยาจิมฺหา อมฺหากํ กุมารกสฺส สา เอวมาห
อหํ ขฺวยฺยา ตุเมฺห น ชานามิ เก วา อิเม กสฺส วาติ อยญฺจ
เม เอกธีติกา ตีโรคาโม จ คนฺตพฺโพ นาหํ ทสฺสามีติ ฯ กิสฺส
ตุเมฺห อยฺยา ตํ คณกึ ธีตรํ ยาจิตฺถ นนุ อยฺโย อุทายิ
วตฺตพฺโพ อยฺโย อุทายิ ทาเปสฺสตีติ ฯ
{๔๒๔.๑} อถโข เต อาชีวกสาวกา เยนายสฺมา อุทายิ เตนุปสงฺกมึสุ
อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุทายึ เอตทโวจุํ อิธ มยํ ภนฺเต อมุกํ นาม
คณกึ ธีตรํ ยาจิมฺหา อมฺหากํ กุมารกสฺส สา เอวมาห อหํ ขฺวยฺยา
ตุเมฺห น ชานามิ เก วา อิเม กสฺส วาติ อยญฺจ เม เอกธีติกา ตีโรคาโม
จ คนฺตพฺโพ นาหํ ทสฺสามีติ สาธุ ภนฺเต อยฺโย ตํ คณกึ ธีตรํ ทาเปตุ
อมฺหากํ กุมารกสฺสาติ ฯ อถโข อายสฺมา อุทายิ เยน สา คณกี
เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ คณกึ เอตทโวจ กิสฺส อิเมสํ ธีตรํ
น เทสีติ ฯ อหํ ขฺวยฺย อิเม น ชานามิ เก วา อิเม กสฺส วาติ
อยญฺจ เม เอกธีติกา ตีโรคาโม จ คนฺตพฺโพ นาหํ ทสฺสามีติ ฯ
เทหิ อิเมสํ อหํ อิเม ชานามีติ ฯ สเจ ภนฺเต อยฺโย ชานาติ
ทสฺสามีติ ฯ อถโข สา คณกึ เตสํ อาชีวกสาวกานํ ธีตรํ อทาสิ ฯ
อถโข เต อาชีวกสาวกา ตํ กุมาริกํ เนตฺวา มาสํเยว สุณิสาโภเคน
ภุญฺชึสุ ตโต อปเรน ทาสีโภเคน ภุญฺชนฺติ ฯ
[๔๒๕] อถโข สา กุมาริกา มาตุยา สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ
อหํ หิ ทุคฺคตา ทุกฺขิตา น สุขํ ลภามิ มาสํเยว มํ สุณิสาโภเคน
ภุญฺชึสุ ตโต อปเรน ทาสีโภเคน ภุญฺชนฺติ อาคจฺฉตุ เม มาตา
มํ ๑- เนสฺสตูติ ฯ อถโข สา คณกี เยน เต อาชีวกสาวกา
เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา เต อาชีวกสาวเก เอตทโวจ มา อยฺยา
อิมํ กุมาริกํ ทาสีโภเคน ภุญฺชิตฺถ สุณิสาโภเคน อิมํ กุมาริกํ
ภุญฺชถาติ ฯ เต เอวมาหํสุ นตฺถมฺหากํ ตยา สทฺธึ อาหารูปหาโร
สมเณน สทฺธึ อมฺหากํ อาหารูปหาโร คจฺฉ ตฺวํ น มยนฺตํ
ชานามาติ ฯ อถโข สา คณกี เตหิ อาชีวกสาวเกหิ อปสาทิตา
ปุนเทว สาวตฺถึ ปจฺจาคญฺฉิ ฯ ทุติยมฺปิ โข สา กุมาริกา มาตุยา
สนฺติเก ทูตํ ปาเหสิ อหํ หิ ทุคฺคตา ทุกฺขิตา น สุขํ ลภามิ
มาสํเยว มํ สุณิสาโภเคน ภุญฺชึสุ ตโต อปเรน ทาสีโภเคน
ภุญฺชนฺติ อาคจฺฉตุ เม มาตา มํ เนสฺสตูติ ฯ อถโข สา คณกี
@เชิงอรรถ: ๑ ยุ. ม. โปตฺถเกสุ อยํ ปาโฐ น โหติ ฯ
เยนายสฺมา อุทายิ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุทายึ
เอตทโวจ สา กิร ภนฺเต กุมาริกา ทุคฺคตา ทุกฺขิตา น สุขํ
ลภติ มาสํเยว นํ สุณิสาโภเคน ภุญฺชึสุ ตโต อปเรน ทาสีโภเคน
ภุญฺชนฺติ วเทยฺยาถ ภนฺเต มา อยฺยา อิมํ กุมาริกํ ทาสีโภเคน
ภุญฺชิตฺถ สุณิสาโภเคน อิมํ กุมาริกํ ภุญฺชถาติ ฯ
{๔๒๕.๑} อถโข อายสฺมา อุทายิ เยน เต อาชีวกสาวกา เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา เต อาชีวกสาวเก เอตทโวจ มา อยฺยา อิมํ กุมาริกํ
ทาสีโภเคน ภุญฺชิตฺถ สุณิสาโภเคน อิมํ กุมาริกํ ภุญฺชถาติ ฯ เต
เอวมาหํสุ นตฺถมฺหากํ ตยา สทฺธึ อาหารูปหาโร คณกิยา สทฺธึ
อมฺหากํ อาหารูปหาโร สมเณน ภวิตพฺพํ อพฺยาวเฏน สมโณ
อสฺส สุสฺสมโณ คจฺฉ ตฺวํ น มยนฺตํ ชานามาติ ฯ
{๔๒๕.๒} อถโข อายสฺมา อุทายิ เตหิ อาชีวกสาวเกหิ อปสาทิโต
ปุนเทว สาวตฺถึ ปจฺจาคญฺฉิ ฯ ตติยมฺปิ โข สา กุมาริกา มาตุยา สนฺติเก
ทูตํ ปาเหสิ อหํ หิ ทุคฺคตา ทุกฺขิตา น สุขํ ลภามิ มาสํเยว มํ สุณิสาโภเคน
ภุญฺชึสุ ตโต อปเรน ทาสีโภเคน ภุญฺชนฺติ อาคจฺฉตุ เม มาตา มํ
เนสฺสตูติ ฯ ทุติยมฺปิ โข สา คณกี เยนายสฺมา อุทายิ เตนุปสงฺกมิ
อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุทายึ เอตทโวจ สา กิร ภนฺเต กุมาริกา
ทุคฺคตา ทุกฺขิตา น สุขํ ลภติ มาสํเยว นํ สุณิสาโภเคน
ภุญฺชึสุ ตโต อปเรน ทาสีโภเคน ภุญฺชนฺติ วเทยฺยาถ
ภนฺเต มา อยฺยา อิมํ กุมาริกํ ทาสีโภเคน ภุญฺชิตฺถ สุณิสาโภเคน
อิมํ กุมาริกํ ภุญฺชถาติ ฯ ปฐมํ จาหํ เตหิ อาชีวกสาวเกหิ
อปสาทิโต คจฺฉ ตฺวํ นาหํ คมิสฺสามีติ ฯ
[๔๒๖] อถโข สา คณกี อุชฺฌายติ ขียติ วิปาเจติ เอวํ
ทุคฺคโต โหตุ อยฺโย อุทายิ เอวํ ทุกฺขิโต โหตุ อยฺโย อุทายิ
เอวํ มา สุขํ ลภตุ อยฺโย อุทายิ ยถา เม กุมาริกา ทุคฺคตา
ทุกฺขิตา น สุขํ ลภติ ปาปิกาย สสฺสุยา ปาปเกน สสฺสุเรน
ปาปเกน สามิเกนาติ ฯ สาปิ โข กุมาริกา อุชฺฌายติ ขียติ
วิปาเจติ เอวํ ทุคฺคโต โหตุ อยฺโย อุทายิ เอวํ ทุกฺขิโต โหตุ
อยฺโย อุทายิ เอวํ มา สุขํ ลภตุ อยฺโย อุทายิ ยถาหํ ทุคฺคตา
ทุกฺขิตา น สุขํ ลภามิ ปาปิกาย สสฺสุยา ปาปเกน สสฺสุเรน
ปาปเกน สามิเกนาติ ฯ
{๔๒๖.๑} อญฺญาปิ อิตฺถิโย อสนฺตุฏฺฐา สสฺสูหิ วา สสฺสุเรหิ วา
สามิเกหิ วา ตา เอวํ โอยาจนฺติ เอวํ ทุคฺคโต โหตุ อยฺโย อุทายิ เอวํ ทุกฺขิโต
โหตุ อยฺโย อุทายิ เอวํ มา สุขํ ลภตุ อยฺโย อุทายิ ยถา มยํ ทุคฺคตา
ทุกฺขิตา น สุขํ ลภาม ปาปิกาหิ สสฺสูหิ ปาปเกหิ สสฺสุเรหิ ปาปเกหิ
สามิเกหีติ ฯ ยา ปน ตา อิตฺถิโย สนฺตุฏฺฐา สสฺสูหิ วา สสฺสุเรหิ วา
สามิเกหิ วา ตา เอวํ อายาจนฺติ เอวํ สุขิโต โหตุ อยฺโย อุทายิ
เอวํ สชฺชิโต โหตุ อยฺโย อุทายิ เอวํ สุขเมธตุ อยฺโย อุทายิ ยถา
มยํ สุขิตา สชฺชิตา สุขเมธาม ภทฺทกาหิ สสฺสูหิ ภทฺทเกหิ สสฺสุเรหิ
ภทฺทเกหิ สามิเกหีติ ฯ
[๔๒๗] อสฺโสสุํ โข ภิกฺขู เอกจฺจานํ อิตฺถีนํ โอยาจนฺตีนํ
เอกจฺจานํ อิตฺถีนํ อายาจนฺตีนํ ฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา สนฺตุฏฺฐา
ฯเปฯ เต อุชฺฌายนฺติ ขียนฺติ วิปาเจนฺติ กถํ หิ นาม อายสฺมา
อุทายิ สญฺจริตฺตํ สมาปชฺชิสฺสตีติ ฯ อถโข เต ภิกฺขู ภควโต
เอตมตฺถํ อาโรเจสุํ ฯ อถโข ภควา เอตสฺมึ นิทาเน เอตสฺมึ
ปกรเณ ภิกฺขุสงฺฆํ สนฺนิปาตาเปตฺวา อายสฺมนฺตํ อุทายึ ปฏิปุจฺฉิ
สจฺจํ กิร ตฺวํ อุทายิ สญฺจริตฺตํ สมาปชฺชสีติ ฯ สจฺจํ ภควาติ ฯ
วิครหิ พุทฺโธ ภควา อนนุจฺฉวิกํ โมฆปุริส อนนุโลมิกํ อปฺปฏิรูปํ
อสฺสามณกํ อกปฺปิยํ อกรณียํ กถํ หิ นาม ตฺวํ โมฆปุริส
สญฺจริตฺตํ สมาปชฺชิสฺสสิ เนตํ โมฆปุริส อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย
ฯเปฯ เอวญฺจ ปน ภิกฺขเว อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ
{๔๒๗.๑} โย ปน ภิกฺขุ สญฺจริตฺตํ สมาปชฺเชยฺย อิตฺถิยา วา ปุริสมตึ
ปุริสสฺส วา อิตฺถีมตึ ชายตฺตเน วา ชารตฺตเน วา สงฺฆาทิเสโสติ ฯ
{๔๒๗.๒} เอวญฺจิทํ ภควตา ภิกฺขูนํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ โหติ ฯ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑ หน้าที่ ๒๙๕-๓๐๐.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=1&item=423&items=5
อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=1&item=423&items=5&mode=bracket
อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=1&item=421&items=5
อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=1&item=421&items=5
ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=1&i=421
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑
https://84000.org/tipitaka/read/?index_1
https://84000.org/tipitaka/english/?index_1
บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
