บาลี ข้อ 409-424 พระไตรปิฎกเล่มที่ 18

[๔๐๙] อถ โข ปญฺจกงฺโค ปติ เยนายสฺมา อุทายิ เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ อุทายึ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข ปญฺจกงฺโค ปติ อายสฺมนฺตํ อุทายึ เอตทโวจ กติ นุ โข ภนฺเต อุทายิ เวทนา วุตฺตา ภควตาติ ฯ ติสฺโส โข คหปติ ^๒- เวทนา วุตฺตา ภควตา สุขา เวทนา ทุกฺขา เวทนา อทุกฺขมสุขา เวทนา อิมา โข คหปติ ^๒- ติสฺโส เวทนา วุตฺตา ภควตาติ ฯ [๔๑๐] เอวํ วุตฺเต ปญฺจกงฺโค ปติ อายสฺมนฺตํ อุทายึ เอตทโวจ น โข ภนฺเต อุทายิ ติสฺโส เวทนา วุตฺตา ภควตา เทฺว เวทนา วุตฺตา ภควตา สุขา เวทนา ทุกฺขา เวทนา ฯ ยายํ ภนฺเต อทุกฺขมสุขา เวทนา สนฺตสฺมึ เอสา ปณีเต สุเข วุตฺตา ภควตาติ ฯ ทุติยมฺปิ โข อายสฺมา อุทายิ ปญฺจกงฺคํ ปตึ เอตทโวจ น โข คหปติ เทฺว เวทนา วุตฺตา ภควตา ติสฺโส เวทนา วุตฺตา ภควตา สุขา เวทนา ทุกฺขา เวทนา อทุกฺขมสุขา เวทนา อิมา ติสฺโส @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. ยถา ปุริมสุตฺตนฺเต ตถา วิตฺถาเรตพฺโพ ฯ ^๒ ม. ยุ. ปติ ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๗.

เวทนา วุตฺตา ภควตาติ ฯ {๔๑๐.๑} ทุติยมฺปิ โข ปญฺจกงฺโค ปติ อายสฺมนฺตํ อุทายึ เอตทโวจ น โข ภนฺเต อุทายิ ติสฺโส เวทนา วุตฺตา ภควตา เทฺว เวทนา วุตฺตา ภควตา สุขา เวทนา ทุกฺขา เวทนา ยายํ ภนฺเต อทุกฺขมสุขา เวทนา สนฺตสฺมึ เอสา ปณีเต สุเข วุตฺตา ภควตาติ ฯ ตติยมฺปิ โข อายสฺมา อุทายิ ปญฺจกงฺคํ ปตึ เอตทโวจ น โข คหปติ เทฺว เวทนา วุตฺตา ภควตา ติสฺโส เวทนา วุตฺตา ภควตา สุขา เวทนา ทุกฺขา เวทนา อทุกฺขมสุขา เวทนา อิมา ติสฺโส เวทนา วุตฺตา ภควตาติ ฯ ตติยมฺปิ โข ปญฺจกงฺโค ปติ อายสฺมนฺตํ อุทายี เอตทโวจ น โข ภนฺเต อุทายิ ติสฺโส เวทนา วุตฺตา ภควตา เทฺว เวทนา วุตฺตา ภควตา สุขา เวทนา ทุกฺขา เวทนา ยายํ ภนฺเต อทุกฺขมสุขา เวทนา สนฺตสฺมึ เอสา ปณีเต สุเข วุตฺตา ภควตาติ ฯ เนว ^[๑]- อสกฺขิ ^๒- อายสฺมา อุทายิ ปญฺจกงฺคํ ปตึ สญฺาเปตุํ น ปนาสกฺขิ ปญฺจกงฺโค ปติ อายสฺมนฺตํ อุทายึ สญฺาเปตุํ ฯ [๔๑๑] อสฺโสสิ โข อายสฺมา อานนฺโท อายสฺมโต อุทายิสฺส ปญฺจกงฺเคน ปตินา สทฺธึ อิมํ กถาสลฺลาปํ อถ โข อายสฺมา อานนฺโท เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา อานนฺโท ยาวตโก อายสฺมโต อุทายิสฺส ปญฺจกงฺเคน ปตินา สทฺธึ อโหสิ กถาสลฺลาโป ตมฺปิ ^๓- สพฺพํ ภควโต อาโรเจสิ ฯ สนฺตเมว โข อานนฺท ปริยายํ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. โข ฯ ^๒ ม. สกฺขิ ฯ ^๓ ม. ตํ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๘.

ปญฺจกงฺโค ปติ อุทายิสฺส ภิกฺขุโน นาพฺภนุโมทิ ฯ สนฺตํ จ ปนานนฺท ปริยายํ อุทายิ ภิกฺขุ ปญฺจกงฺคสฺส ปติโน นาพฺภนุโมทิ ฯ [๔๑๒] เทฺวปิ มยา อานนฺท เวทนา วุตฺตา ปริยาเยน ติสฺโส ^๑- มยา เวทนา วุตฺตา ปริยาเยน ปญฺจปิ มยา เวทนา วุตฺตา ปริยาเยน ฉปิ มยา เวทนา วุตฺตา ปริยาเยน อฏฺารสาปิ มยา เวทนา วุตฺตา ปริยาเยน ฉตฺตึสาปิ มยา เวทนา วุตฺตา ปริยาเยน อฏฺสตํปิ มยา เวทนา วุตฺตา ปริยาเยน ฯ เอวํ ปริยาเยน เทสิโต อานนฺท มยา ธมฺโม ฯ เอวํ ปริยาเยน เทสิเต โข อานนฺท มยา ธมฺเม เย อญฺมญฺสฺส สุภาสิตํ สุลปิตํ น สมนุมญฺิสฺสนฺติ น สมนุชานิสฺสนฺติ น สมนุโมทิสฺสนฺติ ฯ เตสํ เอตํ ปาฏิกงฺขํ ภณฺฑนชาตา กลหชาตา วิวาทาปนฺนา อญฺมญฺ มุขสตฺตีหิ วิตุทนฺตา วิหริสฺสนฺติ ^๒- ฯ เอวํ ปริยายเทสิโต โข ^๓- อานนฺท มยา ธมฺโม ฯ เอวํ ปริยายเทสิเต โข ^๓- อานนฺท มยา ธมฺเม เย อญฺมญฺสฺส สุภาสิตํ สุลปิตํ สมนุมญฺิสฺสนฺติ สมนุชานิสฺสนฺติ สมนุโมทิสฺสนฺติ ฯ เตสํ เอตํ ปาฏิกงฺขํ สมคฺคา สมฺโมทมานา อวิวทมานา ขีโรทกีภูตา อญฺมญฺ ปิยจกฺขูหิ สมฺปสฺสนฺตา วิหริสฺสนฺติ ^๒- ฯ [๔๑๓] ปญฺจิเม อานนฺท กามคุณา ฯ กตเม ปญฺจ ฯ จกฺขุวิญฺเยฺยา รูปา อิฏฺา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสญฺหิตา รชนิยา ฯเปฯ กายวิญฺเยฺยา โผฏฺพฺพา อิฏฺา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสญฺหิตา รชนิยา ฯ อิเม โข อานนฺท ปญฺจ @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ยุ. ติสฺโสปิ ฯ ^๒ ม. อิติสทฺโท อตฺถิ ฯ ^๓ ยุ. โขสทฺโท นตฺถิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๗๙.

กามคุณา ฯ ยํ โข อานนฺท อิเม ปญฺจ กามคุเณ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สุขํ โสมนสฺสํ อิทํ วุจฺจติ กามสุขํ ฯ [๔๑๔] เย โข อานนฺท เอวํ วเทยฺยุํ เอตํ ปรมํ สนฺตํ ^๑- สุขํ โสมนสฺสํ ปฏิสํเวเทนฺตีติ ฯ อิทํ เนสาหํ นานุชานามิ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อตฺถานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ [๔๑๕] กตมญฺจานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ อิธานนฺท ภิกฺขุ วิวิจฺเจว กาเมหิ วิวิจฺจ อกุสเลหิ ธมฺเมหิ สวิตกฺกํ สวิจารํ วิเวกชํ ปีติสุขํ ปมชฺฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ อิทํ โข อานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ เย โข อานนฺท เอวํ วเทยฺยุํ เอตํ ปรมํ สนฺตํ ^๑- สุขํ โสมนสฺสํ ปฏิสํเวเทนฺตีติ ฯ อิทํ เนสาหํ นานุชานามิ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อตฺถานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ [๔๑๖] กตมญฺจานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ อิธานนฺท ภิกฺขุ วิตกฺกวิจารานํ วูปสมา อชฺฌตฺตํ สมฺปสาทนํ เจตโส เอโกทิภาวํ อวิตกฺกํ อวิจารํ สมาธิชํ ปีติสุขํ ทุติยชฺฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ อิทํ โข อานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ เย โข อานนฺท เอวํ วเทยฺยุํ เอตํ ปรมํ สนฺตํ สุขํ โสมนสฺสํ ปฏิสํเวเทนฺตีติ ฯ @เชิงอรรถ: ^๑ ยุ. สตฺตา ฯ เอวมุปริปิ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๐.

อิทํ เนสาหํ นานุชานามิ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อตฺถานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ [๔๑๗] กตมญฺจานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ อิธานนฺท ภิกฺขุ ปีติยา จ วิราคา อุเปกฺขโก จ วิหรติ สโต จ สมฺปชาโน สุขญฺจ กาเยน ปฏิสํเวเทติ ยนฺตํ อริยา อาจิกฺขนฺติ อุเปกฺขโก สติมา สุขวิหารีติ ตติยชฺฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ อิทํ โข อานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ เย โข อานนฺท เอวํ วเทยฺยุํ เอตํ ปรมํ สนฺตํ สุขํ โสมนสฺสํ ปฏิสํเวเทนฺตีติ ฯ อิทํ เนสาหํ นานุชานามิ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อตฺถานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ [๔๑๘] กตมญฺจานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ อิธานนฺท ภิกฺขุ สุขสฺส จ ปหานา ทุกฺขสฺส จ ปหานา ปุพฺเพว โสมนสฺสโทมนสฺสานํ อตฺถงฺคมา อทุกฺขมสุขํ อุเปกฺขาสติปาริสุทฺธึ จตุตฺถชฺฌานํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ อิทํ โข อานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ [๔๑๙] เย โข อานนฺท เอวํ วเทยฺยุํ เอตํ ปรมํ สนฺตํ สุขํ โสมนสฺสํ ปฏิสํเวเทนฺตีติ ฯ อิทํ เนสาหํ นานุชานามิ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อตฺถานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๑.

[๔๒๐] กตมญฺจานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ อิธานนฺท ภิกฺขุ สพฺพโส รูปสญฺานํ สมติกฺกมา ปฏิฆสญฺานํ อตฺถงฺคมา นานตฺตสญฺานํ อมนสิการา อนนฺโต อากาโสติ อากาสานญฺจายตนํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ อิทํ โข อานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ เย โข อานนฺท เอวํ วเทยฺยุํ เอตํ ปรมํ สนฺตํ สุขํ โสมนสฺสํ ปฏิสํเวเทนฺตีติ ฯ อิทํ เนสาหํ นานุชานามิ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อตฺถานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ [๔๒๑] กตมญฺจานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ อิธานนฺท ภิกฺขุ สพฺพโส อากาสานญฺจายตนํ สมติกฺกมฺม อนนฺตํ วิญฺาณนฺติ วิญฺาณญฺจายตนํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ อิทํ โข อานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ เย โข อานนฺท เอวํ วเทยฺยุํ เอตํ ปรมํ สนฺตํ สุขํ โสมนสฺสํ ปฏิสํเวเทนฺตีติ ฯ อิทํ เนสาหํ นานุชานามิ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อตฺถานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ [๔๒๒] กตมญฺจานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ อิธานนฺท ภิกฺขุ สพฺพโส วิญฺาณญฺจายตนํ สมติกฺกมฺม นตฺถิ กิญฺจีติ อากิญฺจญฺายตนํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ อิทํ โข อานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๒.

ปณีตตรญฺจ ฯ เย โข อานนฺท เอวํ วเทยฺยุํ เอตํ ปรมํ สนฺตํ สุขํ โสมนสฺสํ ปฏิสํเวเทนฺตีติ ฯ อิทํ เนสาหํ นานุชานามิ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อตฺถานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ [๔๒๓] กตมญฺจานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ อิธานนฺท ภิกฺขุ สพฺพโส อากิญฺจญฺายตนํ สมติกฺกมฺม เนวสญฺานาสญฺายตนํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ อิทํ โข อานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ เย โข อานนฺท เอวํ วเทยฺยุํ เอตํ ปรมํ สนฺตํ สุขํ โสมนสฺสํ ปฏิสํเวเทนฺตีติ ฯ อิทํ เนสาหํ นานุชานามิ ฯ ตํ กิสฺส เหตุ ฯ อตฺถานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ [๔๒๔] กตมญฺจานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ อิธานนฺท ภิกฺขุ สพฺพโส เนวสญฺานาสญฺายตนํ สมติกฺกมฺม สญฺาเวทยิตนิโรธํ อุปสมฺปชฺช วิหรติ ฯ อิทํ โข อานนฺท เอตมฺหา สุขา อญฺ สุขํ อภิกฺกนฺตตรญฺจ ปณีตตรญฺจ ฯ านํ โข ปเนตํ อานนฺท วิชฺชติ ยํ อญฺติตฺถิยา ปริพฺพาชกา เอวํ วเทยฺยุํ สญฺาเวทยิตนิโรธํ สมโณ โคตโม อาห ตญฺจ สุขสฺมึ ปญฺเปติ ตยิทํ กึสุ ตยิทํ กถํสูติ ฯ เอวํวาทิโน อานนฺท อญฺติตฺถิยา ปริพฺพาชกา เอวมสฺสุ วจนียา น โข

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๘๓.

อาวุโส ภควา สุขญฺเว เวทนํ สนฺธาย สุขสฺมึ ปญฺเปติ ยตฺถ ยตฺถาวุโส สุขํ อุปลพฺภติ ยหึ ยหึ ^๑- ตํ ตํ ตถาคโต สุขสฺมึ ปญฺเปตีติ ฯ นวมํ ฯ

เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๘ หน้าที่ ๒๗๖-๒๘๓. https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=18&item=409&items=16&pagebreak=1 อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :- https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=18&item=409&items=16&pagebreak=1&mode=bracket อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :- https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=18&item=409&items=16&pagebreak=1 อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :- https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=18&item=409&items=16&pagebreak=1 ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :- https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=18&i=409 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๘ https://84000.org/tipitaka/read/?index_18 https://84000.org/tipitaka/english/?index_18