[๑๔๖๙] เอวมฺเม สุตํ เอกํ สมยํ ภควา ญาติเก วิหรติ
คิญฺชกาวสเถ ฯ อถ โข อายสฺมา อานนฺโท เยน ภควา
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ขีณติรจฺฉานโยนิ ฯ เอวมุปริ ฯ ยุ. ...โยนิโก ฯ
เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ ฯ
เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา อานนฺโท ภควนฺตํ เอตทโวจ
สาโฬฺห นาม ภนฺเต ภิกฺขุ กาลกโต ตสฺส กา คติ โก อภิสมฺปราโย ฯ
นนฺทา นาม ภนฺเต ภิกฺขุนี กาลกตา ตสฺสา กา คติ โก อภิสมฺปราโย ฯ
สุทตฺโต นาม ภนฺเต อุปาสโก กาลกโต ตสฺส กา คติ โก อภิสมฺปราโย ฯ
สุชาตา นาม ภนฺเต อุปาสิกา กาลกตา ตสฺสา กา คติ โก อภิสมฺปราโยติ ฯ
[๑๔๗๐] สาโฬฺห อานนฺท ภิกฺขุ กาลกโต อาสวานํ ขยา อนาสวํ
เจโตวิมุตฺตึ ปญฺญาวิมุตฺตึ ทิฏฺเฐว ธมฺเม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา
อุปสมฺปชฺช วิหรติ ๑- ฯ นนฺทา อานนฺท ภิกฺขุนี กาลกตา ปญฺจนฺนํ
โอรมฺภาคิยานํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา โอปปาติกา ตตฺถ ปรินิพฺพายินี
อนาวตฺติธมฺมา ตสฺมา โลกา ฯ สุทตฺโต อานนฺท อุปาสโก กาลกโต
ติณฺณํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา ราคโทสโมหานํ ตนุตฺตา สกทาคามี
สกิเทว อิมํ โลกํ อาคนฺตฺวา ทุกฺขสฺสนฺตํ กริสฺสติ ฯ สุชาตา อานนฺท
อุปาสิกา กาลกตา ติณฺณํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา โสตาปนฺนา
อวินิปาตธมฺมา นิยตา สมฺโพธิปรายนา ฯ
[๑๔๗๑] อนจฺฉริยํ โข ปเนตํ อานนฺท ยํ มนุสฺสภูโต กาลํ
กเรยฺย ตสฺมึ ตสฺมึ เจ มํ กาลกเต อุปสงฺกมิตฺวา เอตมตฺถํ
ปฏิปุจฺฉิสฺสถ ฯ วิเหสาเวสา ๒- อสฺส อานนฺท ตถาคตสฺส ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. วิหาสิ ฯ ๒ สี. เหสา ฯ ม. ยุ. เปสา ฯ เอวมุปริปิ ฯ
ตสฺมา ติหานนฺท ธมฺมาทาสํ นาม ธมฺมปริยายํ เทเสสฺสามิ เยน
สมนฺนาคโต อริยสาวโก อากงฺขมาโน อตฺตนาว อตฺตานํ พฺยากเรยฺย
ขีณนิรโยมฺหิ ขีณติรจฺฉานโยนิโย ขีณปิตฺติวิสโย ขีณาปายทุคฺคติวินิปาโต
โสตาปนฺโนหมสฺมิ อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโน ฯ
[๑๔๗๒] กตโม จ โส อานนฺท ธมฺมาทาโส ธมฺมปริยาโย เยน
สมนฺนาคโต อริยสาวโก อากงฺขมาโน อตฺตนาว อตฺตานํ พฺยากเรยฺย
ขีณนิรโยมฺหิ ขีณติรจฺฉานโยนิโย ขีณปิตฺติวิสโย ขีณาปายทุคฺคติ-
วินิปาโต โสตาปนฺโนหมสฺมิ อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโน ฯ
อิธ อานนฺท อริยสาวโก พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน สมนฺนาคโต โหติ
อิติปิ โส ภควา ฯเปฯ สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควาติ ฯ ธมฺเม
สงฺเฆ ฯ อริยกนฺเตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโต โหติ อกฺขณฺเฑหิ ฯเปฯ
สมาธิสํวตฺตนิเกหิ ฯ อยํ โข โส อานนฺท ธมฺมาทาโส ธมฺมปริยาโย
เยน สมนฺนาคโต อริยสาวโก อากงฺขมาโน อตฺตนาว อตฺตานํ
พฺยากเรยฺย ขีณนิรโยมฺหิ ขีณติรจฺฉานโยนิโย ขีณปิตฺติวิสโย
ขีณาปายทุคฺคติวินิปาโต โสตาปนฺโนหมสฺมิ อวินิปาตธมฺโม นิยโต
สมฺโพธิปรายโนติ ฯ (ตีณิปิ สุตฺตนฺตานิ เอกนิทานานิ) ฯ
[๑๔๗๓] เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา อานนฺโท ภควนฺตํ
เอตทโวจ อโสโก นาม ภนฺเต ภิกฺขุ กาลกโต ตสฺส กา คติ
โก อภิสมฺปราโย ฯ อโสกา นาม ภนฺเต ภิกฺขุนี กาลกตา ฯเปฯ
อโสโก นาม ภนฺเต อุปาสโก กาลกโต ฯเปฯ อโสกา นาม
ภนฺเต อุปาสิกา กาลกตา ตสฺสา กา คติ โก อภิสมฺปราโยติ ฯ
[๑๔๗๔] อโสโก อานนฺท ภิกฺขุ กาลกโต อาสวานํ ขยา อนาสวํ
เจโตวิมุตฺตึ ปญฺญาวิมุตฺตึ ทิฏฺเฐว ธมฺเม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา
อุปสมฺปชฺช วิหรติ ๑- ฯ (ปุริมเวยฺยากรเณน เอกนิทานํ) ฯ
[๑๔๗๕] อยํ โข โส อานนฺท ธมฺมาทาโส ธมฺมปริยาโย เยน
สมนฺนาคโต อริยสาวโก อากงฺขมาโน อตฺตนาว อตฺตานํ พฺยากเรยฺย
ขีณนิรโยมฺหิ ขีณติรจฺฉานโยนิโย ขีณปิตฺติวิสโย ขีณาปายทุคฺคติวินิปาโต
โสตาปนฺโนหมสฺมิ อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโนติ ฯ
[๑๔๗๖] เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข อายสฺมา อานนฺโท ภควนฺตํ
เอตทโวจ กกุโฏ ๒- นาม ภนฺเต ญาติเก อุปาสโก กาลกโต
ตสฺส กา คติ โก อภิสมฺปราโย ฯ กฬิโภ ๓- นาม ภนฺเต
ญาติเก อุปาสโก ฯ ทนิกทฺโธ ๔- นาม ภนฺเต ญาติเก อุปาสโก ฯ
กฏิสฺสโห นาม ภนฺเต ญาติเก อุปาสโก ฯ ตุฏฺโฐ นาม ภนฺเต
ญาติเก อุปาสโก ฯ สนฺตุฏฺโฐ นาม ภนฺเต ญาติเก อุปาสโก ฯ
ภทฺโท นาม ภนฺเต ญาติเก อุปาสโก ฯ สุภทฺโท นาม ภนฺเต
ญาติเก อุปาสโก กาลกโต ตสฺส กา คติ โก อภิสมฺปราโยติ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. วิหาสิ ฯ ๒ ม. ยุ. กกฺกโฏ ฯ ๓ ยุ. กาฬิงฺโค ฯ เอวมุปริ ฯ ๔ สี.
@นิกฺขา ฯ ม. ยุ. นิกโต ฯ
[๑๔๗๗] กกุโฏ อานนฺท อุปาสโก กาลกโต ปญฺจนฺนํ โอรมฺภาคิยานํ
สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา โอปปาติโก ตตฺถ ปรินิพฺพายี อนาวตฺติธมฺโม
ตสฺมา โลกา ฯ กฬิโภ อานนฺท ฯ ทนิกทฺโธ อานนฺท ฯ
กฏิสฺสโห อานนฺท ฯ ตุฏฺโฐ อานนฺท ฯ สนฺตุฏฺโฐ อานนฺท ฯ
ภทฺโท อานนฺท ฯ สุภทฺโท อานนฺท อุปาสโก กาลกโต ปญฺจนฺนํ
โอรมฺภาคิยานํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา โอปปาติโก ตตฺถ ปรินิพฺพายี
อนาวตฺติธมฺโม ตสฺมา โลกา ฯ (สพฺเพ เอกคติกา กาตพฺพา) ฯ
[๑๔๗๘] ปโรปญฺญาส อานนฺท ญาติเก อุปาสกา กาลกตา
ปญฺจนฺนํ โอรมฺภาคิยานํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา โอปปาติกา ตตฺถ
ปรินิพฺพายิโน อนาวตฺติธมฺมา ตสฺมา โลกา ฯ สาธิกนวุติ อานนฺท
ญาติเก อุปาสกา กาลกตา ติณฺณํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา ราคโทสโมหานํ
ตนุตฺตา สกทาคามิโน สกิเทว อิมํ โลกํ อาคนฺตฺวา ทุกฺขสฺสนฺตํ
กริสฺสนฺติ ฯ ฉาติเรกานิ โข อานนฺท ปญฺจสตานิ ญาติเก อุปาสกา
กาลกตา ติณฺณํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา โสตาปนฺนา อวินิปาตธมฺมา
นิยตา สมฺโพธิปรายนา ฯ
[๑๔๗๙] อนจฺฉริยํ โข ปเนตํ อานนฺท ยํ มนุสฺสภูโต กาลํ
กเรยฺย ตสฺมึ ตสฺมึ เจ มํ กาลกเต อุปสงฺกมิตฺวา เอตมตฺถํ
ปฏิปุจฺฉิสฺสถ ฯ วิเหสาเวสา อานนฺท อสฺส ตถาคตสฺส ฯ ตสฺมา
ติหานนฺท ธมฺมาทาสํ นาม ธมฺมปริยายํ เทเสสฺสามิ เยน สมนฺนาคโต
อริยสาวโก อากงฺขมาโน อตฺตนาว อตฺตานํ พฺยากเรยฺย
ขีณนิรโยมฺหิ ขีณติรจฺฉานโยนิโย ขีณปิตฺติวิสโย ขีณาปายทุคฺคติวินิปาโต
โสตาปนฺโนหมสฺมิ อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโน ฯ
[๑๔๘๐] กตโม จ โส อานนฺท ธมฺมาทาโส ธมฺมปริยาโย
เยน สมนฺนาคโต อริยสาวโก อากงฺขมาโน อตฺตนาว อตฺตานํ
พฺยากเรยฺย ขีณนิรโยมฺหิ ขีณติรจฺฉานโยนิโย ขีณปิตฺติวิสโย
ขีณาปายทุคฺคติวินิปาโต โสตาปนฺโนหมสฺมิ อวินิปาตธมฺโม นิยโต
สมฺโพธิปรายโน ฯ อิธานนฺท อริยสาวโก พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน
สมนฺนาคโต โหติ อิติปิ โส ภควา ฯเปฯ สตฺถา เทวมนุสฺสานํ
พุทฺโธ ภควาติ ฯ ธมฺเม สงฺเฆ ฯ อริยกนฺเตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโต
โหติ อกฺขณฺเฑหิ ฯเปฯ สมาธิสํวตฺตนิเกหิ ฯ อยํ โข โส อานนฺท
ธมฺมาทาโส ธมฺมปริยาโย เยน สมนฺนาคโต อริยสาวโก อากงฺขมาโน
อตฺตนาว อตฺตานํ พฺยากเรยฺย ขีณนิรโยมฺหิ ขีณติรจฺฉานโยนิโย
ขีณปิตฺติวิสโย ขีณาปายทุคฺคติวินิปาโต โสตาปนฺโนหมสฺมิ
อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโนติ ฯ
เวฬุทฺวารวคฺโค ปฐโม ฯ
ตสฺสุทฺทานํ
ราชา โอคธทีฆาวุ สารีปุตฺตา อปเร ทุเว
ถปตโย เวฬุทฺวาเรยฺยา คิญฺชกาวสเถ ตโยติ ฯ
--------------
ราชการามวคฺโค ทุติโย
[๑๔๘๑] สาวตฺถิยํ วิหรติ ราชการาเม ฯ อถ โข สหสฺสภิกฺขุนีสงฺโฆ
เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา
เอกมนฺตํ อฏฺฐาสิ ฯ เอกมนฺตํ ฐิตา โข ตา ภิกฺขุนิโย ภควา
เอตทโวจ จตูหิ โข ภิกฺขุนิโย ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต อริยสาวโก
โสตาปนฺโน โหติ อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโน ฯ
กตเมหิ จตูหิ ฯ อิธ ภิกฺขุนิโย อริยสาวโก พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน
สมนฺนาคโต โหติ อิติปิ โส ภควา ฯเปฯ สตฺถา เทวมนุสฺสานํ
พุทฺโธ ภควาติ ฯ ธมฺเม สงฺเฆ ฯ อริยกนฺเตหิ สีเลหิ สมนฺนาคโต
โหติ อกฺขณฺเฑหิ ฯเปฯ สมาธิสํวตฺตนิเกหิ ฯ อิเมหิ โข ภิกฺขุนิโย
จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต อริยสาวโก โสตาปนฺโน โหติ
อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโนติ ฯ
[๑๔๘๒] สาวตฺถีนิทานํ ฯ พฺราหฺมณา ภิกฺขเว อุทยคามินึ นาม
ปฏิปทํ ปญฺญเปนฺติ เต สาวกํ เอวํ สมาทเปนฺติ เอหิ ตฺวํ
อมฺโภ ปุริส กาลสฺเสว อุฏฺฐาย ปาจีนมุโข ยาหิ โส ตฺวํ มา
โสพฺภํ ปริวชฺเชหิ มา ปปาตํ มา ขาณุํ มา กณฺฏกฏฺฐานํ
มา จนฺทนิกํ ๑- มา โอฬิคลฺลํ ยตฺเถว ๒- ปปเตยฺยาสิ ตตฺเถว มรณํ
อาคเมยฺยาสิ เอวํ ตฺวํ อมฺโภ ปุริส กายสฺส เภทา ปรํ มรณา
สุคตึ สคฺคํ โลกํ อุปปชฺชิสฺสสีติ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. จนฺทนิยํ ฯ ๒ ม. ยตฺถ ฯ
[๑๔๘๓] ตํ โข ปเนตํ ภิกฺขเว พฺราหฺมณานํ พาลคมนเมตํ
มูฬฺหคมนเมตํ น นิพฺพิทาย น วิราคาย น นิโรธาย น อุปสมาย
น อภิญฺญาย น สมฺโพธาย น นิพฺพานาย สํวตฺตติ ฯ อหญฺจ
โข ภิกฺขเว อริยสฺส วินเย อุทยคามินึ ปฏิปทํ ปญฺญเปมิ ๑- ยา
เอกนฺตนิพฺพิทาย วิราคาย นิโรธาย อุปสมาย อภิญฺญาย สมฺโพธาย
นิพฺพานาย สํวตฺตติ ฯ
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๙ หน้าที่ ๔๔๖-๔๕๓.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=19&item=1469&items=15
อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=19&item=1469&items=15&mode=bracket
อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=19&item=1469&items=15
อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=19&item=1469&items=15
ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=19&i=1469
สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๙
https://84000.org/tipitaka/read/?index_19
https://84000.org/tipitaka/english/?index_19
บันทึก ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๙.
การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรไทย.
หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]
