พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๕ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๒ อภิ. วิภงฺโค

                                 ปจฺจยาการวิภงฺโค
     [๒๕๕]   อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขารา   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ   นามรูปปจฺจยา   สฬายตนํ   สฬายตนปจฺจยา
ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา   ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ    อุปาทานปจฺจยา    ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ    โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสา    สมฺภวนฺติ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๕๖]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ทุกฺเข  อญฺญาณํ  ทุกฺขสมุทเย
อญฺญาณํ     ทุกฺขนิโรเธ     อญฺญาณํ    ทุกฺขนิโรธคามินิยา    ปฏิปทาย
อญฺญาณํ อยํ วุจฺจติ อวิชฺชา ฯ
     [๒๕๗]   ตตฺถ  กตเม  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขารา  ปุญฺญาภิสงฺขาโร
อปุญฺญาภิสงฺขาโร    อาเนญฺชาภิสงฺขาโร    กายสงฺขาโร    วจีสงฺขาโร
จิตฺตสงฺขาโร   ฯ   ตตฺถ   กตโม   ปุญฺญาภิสงฺขาโร   กุสลา   เจตนา
กามาวจรา   รูปาวจรา   ทานมยา   สีลมยา  ภาวนามยา  อยํ  วุจฺจติ
ปุญฺญาภิสงฺขาโร   ฯ   ตตฺถ  กตโม  อปุญฺญาภิสงฺขาโร  อกุสลา  เจตนา
กามาวจรา    อยํ    วุจฺจติ    อปุญฺญาภิสงฺขาโร   ฯ   ตตฺถ   กตโม
อาเนญฺชาภิสงฺขาโร    กุสลา    เจตนา    อรูปาวจรา   อยํ   วุจฺจติ
อาเนญฺชาภิสงฺขาโร   ฯ   ตตฺถ   กตโม   กายสงฺขาโร  กายสญฺเจตนา
กายสงฺขาโร  วจีสญฺเจตนา  วจีสงฺขาโร  มโนสญฺเจตนา  จิตฺตสงฺขาโร ฯ
อิเม วุจฺจนฺติ อวิชฺชาปจฺจยา สงฺขารา ฯ
     [๒๕๘]   ตตฺถ   กตมํ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   จกฺขุวิญฺญาณํ
โสตวิญฺญาณํ        ฆานวิญฺญาณํ       ชิวฺหาวิญฺญาณํ       กายวิญฺญาณํ
มโนวิญฺญาณํ อิทํ วุจฺจติ สงฺขารปจฺจยา วิญฺญาณํ ฯ
     [๒๕๙]   ตตฺถ   กตมํ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามรูปํ   อตฺถิ   นามํ
อตฺถิ   รูปํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ  นามํ  เวทนา  สญฺญา  เจตนา  ผสฺโส
มนสิกาโร  อิทํ  วุจฺจติ  นามํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  รูปํ จตฺตาโร จ มหาภูตา
จตุนฺนญฺจ   มหาภูตานํ   อุปาทาย   รูปํ   อิทํ   วุจฺจติ   รูปํ   ฯ  อิติ
อิทญฺจ นามํ อิทญฺจ รูปํ อิทํ วุจฺจติ วิญฺญาณปจฺจยา นามรูปํ ฯ
     [๒๖๐]   ตตฺถ   กตมํ   นามรูปปจฺจยา   สฬายตนํ   จกฺขายตนํ
โสตายตนํ   ฆานายตนํ   ชิวฺหายตนํ   กายายตนํ  มนายตนํ  อิทํ  วุจฺจติ
นามรูปปจฺจยา สฬายตนํ ฯ
     [๒๖๑]   ตตฺถ   กตโม   สฬายตนปจฺจยา   ผสฺโส  จกฺขุสมฺผสฺโส
โสตสมฺผสฺโส      ฆานสมฺผสฺโส      ชิวฺหาสมฺผสฺโส      กายสมฺผสฺโส
มโนสมฺผสฺโส อยํ วุจฺจติ สฬายตนปจฺจยา ผสฺโส ฯ
     [๒๖๒]   ตตฺถ   กตมา   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   จกฺขุสมฺผสฺสชา
เวทนา     โสตสมฺผสฺสชา     เวทนา     ฆานสมฺผสฺสชา     เวทนา
ชิวฺหาสมฺผสฺสชา    เวทนา    กายสมฺผสฺสชา   เวทนา   มโนสมฺผสฺสชา
เวทนา อยํ วุจฺจติ ผสฺสปจฺจยา เวทนา  ฯ
     [๒๖๓]   ตตฺถ  กตมา  เวทนาปจฺจยา  ตณฺหา  รูปตณฺหา สทฺทตณฺหา
คนฺธตณฺหา    รสตณฺหา    โผฏฺฐพฺพตณฺหา    ธมฺมตณฺหา    อยํ   วุจฺจติ
เวทนาปจฺจยา ตณฺหา ฯ
     [๒๖๔]   ตตฺถ   กตมํ   ตณฺหาปจฺจยา   อุปาทานํ   กามุปาทานํ
ทิฏฺฐุปาทานํ   สีลพฺพตุปาทานํ  อตฺตวาทุปาทานํ  อิทํ  วุจฺจติ  ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ ฯ
     [๒๖๕]   ตตฺถ   กตโม   อุปาทานปจฺจยา   ภโว  ทุวิเธน  ภโว
อตฺถิ   กมฺมภโว   อตฺถิ   อุปปตฺติภโว   ฯ   ตตฺถ   กตโม   กมฺมภโว
ปุญฺญาภิสงฺขาโร   อปุญฺญาภิสงฺขาโร   อาเนญฺชาภิสงฺขาโร   อยํ   วุจฺจติ
กมฺมภโว  สพฺพมฺปิ  ภวคามิกมฺมํ  กมฺมภโว  ฯ  ตตฺถ  กตโม  อุปปตฺติภโว
กามภโว   รูปภโว   อรูปภโว   สญฺญาภโว   อสญฺญาภโว   เนวสญฺญา-
นาสญฺญาภโว     เอกโวการภโว    จตุโวการภโว    ปญฺจโวการภโว
อยํ  วุจฺจติ  อุปปตฺติภโว  ฯ  อิติ  อยญฺจ  กมฺมภโว  อยญฺจ  อุปปตฺติภโว
อยํ วุจฺจติ อุปาทานปจฺจยา ภโว ฯ
     [๒๖๖]   ตตฺถ  กตมา  ภวปจฺจยา  ชาติ  ยา  เตสํ  เตสํ สตฺตานํ
ตมฺหิ   ตมฺหิ  สตฺตนิกาเย  ชาติ  สญฺชาติ  โอกฺกนฺติ  อภินิพฺพตฺติ  ขนฺธานํ
ปาตุภาโว อายตนานํ ปฏิลาโภ อยํ วุจฺจติ ภวปจฺจยา ชาติ ฯ
     [๒๖๗]   ตตฺถ   กตมํ  ชาติปจฺจยา  ชรามรณํ  อตฺถิ  ชรา  อตฺถิ
มรณํ   ฯ   ตตฺถ  กตมา  ชรา  ยา  เตสํ  เตสํ  สตฺตานํ  ตมฺหิ  ตมฺหิ
สตฺตนิกาเย   ชรา   ชีรณตา   ขณฺฑิจฺจํ   ปาลิจฺจํ   วลิตฺตจตา  อายุโน
สํหานิ   อินฺทฺริยานํ   ปริปาโก   อยํ   วุจฺจติ   ชรา   ฯ  ตตฺถ  กตมํ
มรณํ   ยา   เตสํ   เตสํ   สตฺตานํ   ตมฺหา  ตมฺหา  สตฺตนิกายา  จุติ
จวนตา   เภโท   อนฺตรธานํ   มจฺจุ  มรณํ  กาลกิริยา  ขนฺธานํ  เภโท
กเฬวรสฺส   นิกฺเขโป   ชีวิตินฺทฺริยสฺส  อุปจฺเฉโท  อิทํ  วุจฺจติ  มรณํ  ฯ
อิติ อยญฺจ ชรา อิทญฺจ มรณํ อิทํ วุจฺจติ ชาติปจฺจยา ชรามรณํ ฯ
     [๒๖๘]   ตตฺถ  กตโม โสโก ญาติพฺยสเนน วา ผุฏฺฐสฺส โภคพฺยสเนน
วา   ผุฏฺฐสฺส   โรคพฺยสเนน   วา  ผุฏฺฐสฺส  สีลพฺยสเนน  วา  ผุฏฺฐสฺส
ทิฏฺฐิพฺยสเนน      วา      ผุฏฺฐสฺส     อญฺญตรญฺญตเรน     พฺยสเนน
สมนฺนาคตสฺส   อญฺญตรญฺญตเรน   ทุกฺขธมฺเมน   ผุฏฺฐสฺส  โสโก  โสจนา
โสจิตตฺตํ   อนฺโตโสโก   อนฺโตปริโสโก  เจตโส  ปริชฺฌายนา  โทมนสฺสํ
โสกสลฺลํ อยํ วุจฺจติ โสโก ฯ
     [๒๖๙]   ตตฺถ   กตโม   ปริเทโว   ญาติพฺยสเนน  วา  ผุฏฺฐสฺส
โภคพฺยสเนน   วา   ผุฏฺฐสฺส   โรคพฺยสเนน  วา  ผุฏฺฐสฺส  สีลพฺยสเนน
วา   ผุฏฺฐสฺส   ทิฏฺฐิพฺยสเนน   วา  ผุฏฺฐสฺส  อญฺญตรญฺญตเรน  พฺยสเนน
สมนฺนาคตสฺส    อญฺญตรญฺญตเรน    ทุกฺขธมฺเมน    ผุฏฺฐสฺส    อาเทโว
ปริเทโว  อาเทวนา  ปริเทวนา  อาเทวิตตฺตํ  ปริเทวิตตฺตํ วาจา ปลาโป
วิปฺปลาโป ลาลโป ลาลปนา ลาลปิตตฺตํ อยํ วุจฺจติ ปริเทโว ฯ
     [๒๗๐]   ตตฺถ   กตมํ   ทุกฺขํ   ยํ  กายิกํ  อสาตํ  กายิกํ  ทุกฺขํ
กายสมฺผสฺสชํ   อสาตํ   ทุกฺขํ   เวทยิตํ  กายสมฺผสฺสชา  อสาตา  ทุกฺขา
เวทนา อิทํ วุจฺจติ ทุกฺขํ ฯ
     [๒๗๑]   ตตฺถ   กตมํ   โทมนสฺสํ   ยํ  เจตสิกํ  อสาตํ  เจตสิกํ
ทุกฺขํ   เจโตสมฺผสฺสชํ   อสาตํ  ทุกฺขํ  เวทยิตํ  เจโตสมฺผสฺสชา  อสาตา
ทุกฺขา เวทนา อิทํ วุจฺจติ โทมนสฺสํ ฯ
     [๒๗๒]   ตตฺถ   กตโม   อุปายาโส  ญาติพฺยสเนน  วา  ผุฏฺฐสฺส
โภคพฺยสเนน   วา   ผุฏฺฐสฺส   โรคพฺยสเนน  วา  ผุฏฺฐสฺส  สีลพฺยสเนน
วา   ผุฏฺฐสฺส   ทิฏฺฐิพฺยสเนน   วา  ผุฏฺฐสฺส  อญฺญตรญฺญตเรน  พฺยสเนน
สมนฺนาคตสฺส    อญฺญตรญฺญตเรน    ทุกฺขธมฺเมน    ผุฏฺฐสฺส    อายาโส
อุปายาโส อายาสิตตฺตํ อุปายาสิตตฺตํ อยํ วุจฺจติ อุปายาโส ฯ
     [๒๗๓]   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส  สมุทโย  โหตีติ
เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส   สงฺคติ   โหติ  สมาคโม  โหติ
สโมธานํ   โหติ  ปาตุภาโว  โหติ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
                                  สุตฺตนฺตภาชนียํ ฯ
     [๒๗๔]   อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา   ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ    อุปาทานปจฺจยา    ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๗๕]   อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    นามปจฺจยา   ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ตณฺหา    ตณฺหาปจฺจยา    อุปาทานํ   อุปาทานปจฺจยา
ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๗๖]   อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา        นามรูปํ        นามรูปปจฺจยา       ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
ตณฺหา   ตณฺหาปจฺจยา   อุปาทานํ   อุปาทานปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา
ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๗๗]   อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา        นามรูปํ        นามรูปปจฺจยา        สฬายตนํ
สฬายตนปจฺจยา   ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา  เวทนาปจฺจยา  ตณฺหา
ตณฺหาปจฺจยา     อุปาทานํ     อุปาทานปจฺจยา     ภโว    ภวปจฺจยา
ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
                                   ปจฺจยจตุกฺกํ ฯ
     [๒๗๘]   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     สงฺขารเหตุกํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    วิญฺญาณเหตุกํ
นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ    นามเหตุกํ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส
ฉฏฺฐายตนเหตุโก   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ผสฺสเหตุกา   เวทนาปจฺจยา
ตณฺหา     เวทนาเหตุกา     ตณฺหาปจฺจยา    อุปาทานํ    ตณฺหาเหตุกํ
อุปาทานปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๗๙]   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     สงฺขารเหตุกํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    วิญฺญาณเหตุกํ
นามปจฺจยา   ผสฺโส   นามเหตุโก   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา  ผสฺสเหตุกา
เวทนาปจฺจยา    ตณฺหา    เวทนาเหตุกา    ตณฺหาปจฺจยา    อุปาทานํ
ตณฺหาเหตุกํ   อุปาทานปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๘๐]   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     สงฺขารเหตุกํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ    วิญฺญาณเหตุกํ
นามรูปปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ   นามรูปเหตุกํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส
ฉฏฺฐายตนเหตุโก   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ผสฺสเหตุกา   เวทนาปจฺจยา
ตณฺหา     เวทนาเหตุกา     ตณฺหาปจฺจยา    อุปาทานํ    ตณฺหาเหตุกํ
อุปาทานปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๘๑]   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     สงฺขารเหตุกํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ    วิญฺญาณเหตุกํ
นามรูปปจฺจยา       สฬายตนํ      นามรูปเหตุกํ      สฬายตนปจฺจยา
ผสฺโส  สฬายตนเหตุโก  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ผสฺสเหตุกา เวทนาปจฺจยา
ตณฺหา     เวทนาเหตุกา     ตณฺหาปจฺจยา    อุปาทานํ    ตณฺหาเหตุกํ
อุปาทานปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
                                    เหตุจตุกฺกํ ฯ
     [๒๘๒]   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ    สงฺขารสมฺปยุตฺตํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ   วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ
นามปจฺจยา       ฉฏฺฐายตนํ      นามสมฺปยุตฺตํ      ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส    ฉฏฺฐายตนสมฺปยุตฺโต    ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ผสฺสสมฺปยุตฺตา
เวทนาปจฺจยา       ตณฺหา       เวทนาสมฺปยุตฺตา      ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ     ตณฺหาสมฺปยุตฺตํ     อุปาทานปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา
ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๘๓]   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ         สงฺขารสมฺปยุตฺตํ         วิญฺญาณปจฺจยา        นามํ
วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ    นามปจฺจยา    ผสฺโส   นามสมฺปยุตฺโต   ผสฺสปจฺจยา
เวทนา    ผสฺสสมฺปยุตฺตา    เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา   เวทนาสมฺปยุตฺตา
ตณฺหาปจฺจยา       อุปาทานํ      ตณฺหาสมฺปยุตฺตํ      อุปาทานปจฺจยา
ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๘๔]   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     สงฺขารสมฺปยุตฺตํ     วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ    วิญฺญาณ-
สมฺปยุตฺตํ     นามํ     นามรูปปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ    นามสมฺปยุตฺตํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส   ฉฏฺฐายตนสมฺปยุตฺโต   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา
ผสฺสสมฺปยุตฺตา   เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา  เวทนาสมฺปยุตฺตา  ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ   ตณฺหาสมฺปยุตฺตํ   อุปาทานปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ
ชาติปจฺจยา     ชรามรณํ     เอวเมตสฺส    เกวลสฺส    ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๘๕]   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     สงฺขารสมฺปยุตฺตํ     วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ    วิญฺญาณ-
สมฺปยุตฺตํ     นามํ     นามรูปปจฺจยา     สฬายตนํ     นามสมฺปยุตฺตํ
สฬายตนปจฺจยา    ผสฺโส    สฬายตนสมฺปยุตฺโต   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา
ผสฺสสมฺปยุตฺตา       เวทนาปจฺจยา      ตณฺหา      เวทนาสมฺปยุตฺตา
ตณฺหาปจฺจยา    อุปาทานํ    ตณฺหาสมฺปยุตฺตํ    อุปาทานปจฺจยา    ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
                                 สมฺปยุตฺตจตุกฺกํ ฯ
     [๒๘๖]   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยาปิ   อวิชฺชา
สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยาปิ   สงฺขาโร   วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ      นามปจฺจยาปิ      วิญฺญาณํ      นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยาปิ    นามํ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยาปิ
ฉฏฺฐายตนํ  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  เวทนาปจฺจยาปิ  ผสฺโส  เวทนาปจฺจยา
ตณฺหา      ตณฺหาปจฺจยาปิ     เวทนา     ตณฺหาปจฺจยา     อุปาทานํ
อุปาทานปจฺจยาปิ   ตณฺหา   อุปาทานปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ
ชาติปจฺจยา     ชรามรณํ     เอวเมตสฺส    เกวลสฺส    ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๘๗]   อวิชฺชาปจฺจยา สงฺขาโร สงฺขารปจฺจยาปิ อวิชฺชา สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยาปิ    สงฺขาโร    วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ    นามปจฺจยาปิ    วิญฺญาณํ   นามปจฺจยา   ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยาปิ
นามํ   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   เวทนาปจฺจยาปิ   ผสฺโส  เวทนาปจฺจยา
ตณฺหา      ตณฺหาปจฺจยาปิ     เวทนา     ตณฺหาปจฺจยา     อุปาทานํ
อุปาทานปจฺจยาปิ   ตณฺหา   อุปาทานปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ
ชาติปจฺจยา     ชรามรณํ     เอวเมตสฺส    เกวลสฺส    ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๘๘]   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยาปิ   อวิชฺชา
สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยาปิ   สงฺขาโร   วิญฺญาณปจฺจยา
นามรูปํ     นามรูปปจฺจยาปิ    วิญฺญาณํ    นามรูปปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยาปิ       นามรูปํ       ฉฏฺฐายตนปจฺจยา       ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยาปิ    ฉฏฺฐายตนํ    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา   เวทนาปจฺจยาปิ
ผสฺโส   เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา   ตณฺหาปจฺจยาปิ  เวทนา  ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ   อุปาทานปจฺจยาปิ   ตณฺหา  อุปาทานปจฺจยา  ภโว  ภวปจฺจยา
ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๘๙]   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยาปิ   อวิชฺชา
สงฺขารปจฺจยา        วิญฺญาณํ        วิญฺญาณปจฺจยาปิ       สงฺขาโร
วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ    นามรูปปจฺจยาปิ   วิญฺญาณํ   นามรูปปจฺจยา
สฬายตนํ     สฬายตนปจฺจยาปิ    นามรูปํ    สฬายตนปจฺจยา    ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยาปิ    สฬายตนํ    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยาปิ
ผสฺโส   เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา   ตณฺหาปจฺจยาปิ  เวทนา  ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ     อุปาทานปจฺจยาปิ     ตณฺหา     อุปาทานปจฺจยา    ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
                                  อญฺญมญฺญจตุกฺกํ ฯ
     [๒๙๐]   สงฺขารปจฺจยา  อวิชฺชา  ฯเปฯ  วิญฺญาณปจฺจยา  อวิชฺชา
ฯเปฯ    นามปจฺจยา    อวิชฺชา   ฯเปฯ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   อวิชฺชา
ฯเปฯ   ผสฺสปจฺจยา   อวิชฺชา   ฯเปฯ  เวทนาปจฺจยา  อวิชฺชา  ฯเปฯ
ตณฺหาปจฺจยา    อวิชฺชา    ฯเปฯ   อุปาทานปจฺจยา   อวิชฺชา   ฯเปฯ
อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร    สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยา
นามรูปํ     นามรูปปจฺจยา     สฬายตนํ     สฬายตนปจฺจยา    ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   เวทาปจฺจยา   ตณฺหา   ตณฺหาปจฺจยา  อุปาทานํ
อุปาทานปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
                                      มาติกา ฯ
     [๒๙๑]   กตเม   ธมฺมา   อกุสลา   ยสฺมึ  สมเย  อกุสลํ  จิตฺตํ
อุปฺปนฺนํ    โหติ    โสมนสฺสสหคตํ   ทิฏฺฐิคตสมฺปยุตฺตํ   รูปารมฺมณํ   วา
สทฺทารมฺมณํ   วา   คนฺธารมฺมณํ   วา  รสารมฺมณํ  วา  โผฏฺฐพฺพารมฺมณํ
วา  ธมฺมารมฺมณํ  วา  ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ  ตสฺมึ สมเย อวิชฺชาปจฺจยา
สงฺขาโร      สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ
นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา
เวทนา      เวทนาปจฺจยา     ตณฺหา     ตณฺหาปจฺจยา     อุปาทานํ
อุปาทานปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๒๙๒]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี โมโห อกุสลมูลํ อยํ วุจฺจติ อวิชฺชา ฯ
     [๒๙๓]   ตตฺถ   กตโม   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  ยา  เจตนา
สญฺเจตนา สญฺเจตยิตตฺตํ อยํ วุจฺจติ อวิชฺชาปจฺจยา สงฺขาโร ฯ
     [๒๙๔]   ตตฺถ   กตมํ   สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ    หทยํ    ปณฺฑรํ    มโน    มนายตนํ    มนินฺทฺริยํ    วิญฺญาณํ
วิญฺญาณกฺขนฺโธ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ   วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ ฯ
     [๒๙๕]   ตตฺถ   กตมํ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามํ   เวทนากฺขนฺโธ
สญฺญากฺขนฺโธ สงฺขารกฺขนฺโธ อิทํ วุจฺจติ วิญฺญาณปจฺจยา นามํ ฯ
     [๒๙๖]   ตตฺถ   กตมํ   นามปจฺจยา  ฉฏฺฐายตนํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ    หทยํ    ปณฺฑรํ    มโน    มนายตนํ    มนินฺทฺริยํ    วิญฺญาณํ
วิญฺญาณกฺขนฺโธ    ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ   วุจฺจติ   นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ ฯ
     [๒๙๗]   ตตฺถ   กตโม   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส  โย  ผสฺโส
ผุสนา สมฺผุสนา สมฺผุสิตตฺตํ อยํ วุจฺจติ ฉฏฺฐายตนปจฺจยา ผสฺโส ฯ
     [๒๙๘]   ตตฺถ   กตมา  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ยํ  เจตสิกํ  สาตํ
เจตสิกํ   สุขํ   เจโตสมฺผสฺสชํ   สาตํ   สุขํ   เวทยิตํ  เจโตสมฺผสฺสชา
สาตา สุขา เวทนา อยํ วุจฺจติ ผสฺสปจฺจยา เวทนา ฯ
     [๒๙๙]   ตตฺถ  กตมา  เวทนาปจฺจยา  ตณฺหา  โย ราโค สาราโค
อนุนโย   อนุโรโธ   นนฺที   นนฺทีราโค  จิตฺตสฺส  สาราโค  อยํ  วุจฺจติ
เวทนาปจฺจยา ตณฺหา ฯ
     [๓๐๐]   ตตฺถ   กตมํ   ตณฺหาปจฺจยา   อุปาทานํ   ยา   ทิฏฺฐิ
ทิฏฺฐิคตํ   ฯเปฯ  ติตฺถายตนํ  วิปริเยสคฺคาโห  อิทํ  วุจฺจติ  ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ ฯ
     [๓๐๑]   ตตฺถ  กตโม  อุปาทานปจฺจยา  ภโว  ฐเปตฺวา  อุปาทานํ
เวทนากฺขนฺโธ    สญฺญากฺขนฺโธ    สงฺขารกฺขนฺโธ   วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อยํ
วุจฺจติ อุปาทานปจฺจยา ภโว ฯ
     [๓๐๒]   ตตฺถ   กตมา   ภวปจฺจยา   ชาติ  ยา  เตสํ  ธมฺมานํ
ชาติ    สญฺชาติ    นิพฺพตฺติ    อภินิพฺพตฺติ    ปาตุภาโว   อยํ   วุจฺจติ
ภวปจฺจยา ชาติ ฯ
     [๓๐๓]   ตตฺถ   กตมํ  ชาติปจฺจยา  ชรามรณํ  อตฺถิ  ชรา  อตฺถิ
มรณํ   ฯ   ตตฺถ   กตมา   ชรา   ยา  เตสํ  ธมฺมานํ  ชรา  ชีรณตา
อายุโน   สํหานิ   อยํ   วุจฺจติ   ชรา   ฯ   ตตฺถ   กตมํ  มรณํ  โย
เตสํ   ธมฺมานํ   ขโย   วโย   เภโท  ปริเภโท  อนิจฺจตา  อนฺตรธานํ
อิทํ   วุจฺจติ   มรณํ   ฯ  อิติ  อยญฺจ  ชรา  อิทญฺจ  มรณํ  อิทํ  วุจฺจติ
ชาติปจฺจยา ชรามรณํ ฯ
     [๓๐๔]   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส  สมุทโย  โหตีติ
เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส   สงฺคติ   โหติ  สมาคโม  โหติ
สโมธานํ   โหติ  ปาตุภาโว  โหติ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๐๕]   ตสฺมึ   สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ   นามปจฺจยา   ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยา
เวทนา      เวทนาปจฺจยา     ตณฺหา     ตณฺหาปจฺจยา     อุปาทานํ
อุปาทานปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๐๖]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ
อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ   วุจฺจติ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ      เวทนากฺขนฺโธ     สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ     อิทํ
วุจฺจติ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    ฯ   นามปจฺจยา   ผสฺโสติ   ตตฺถ
กตมํ     นามํ    ฐเปตฺวา    ผสฺสํ    เวทนากฺขนฺโธ    สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ   วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อิทํ   วุจฺจติ   นามํ  ฯ  ตตฺถ  กตโม
นามปจฺจยา    ผสฺโส    โย   ผสฺโส   ผุสนา   สมฺผุสนา   สมฺผุสิตตฺตํ
อยํ   วุจฺจติ   นามปจฺจยา   ผสฺโส   ฯเปฯ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๐๗]   ตสฺมึ   สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามรูปํ    นามรูปปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
ตณฺหา   ตณฺหาปจฺจยา   อุปาทานํ   อุปาทานปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา
ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๐๘]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี    โมโห   อกุสลมูลํ   อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชา   ฯ   ตตฺถ
กตโม  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  ยา  เจตนา  สญฺเจตนา  สญฺเจตยิตตฺตํ
อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ   วุจฺจติ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  วิญฺญาณปจฺจยา
นามรูปํ อตฺถิ นามํ อตฺถิ รูปํ ฯ
     {๓๐๘.๑}   ตตฺถ   กตมํ   นามํ   เวทนากฺขนฺโธ   สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ   อิทํ   วุจฺจติ  นามํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  รูปํ  จกฺขายตนสฺส
อุปจโย   โสตายตนสฺส   อุปจโย   ฆานายตนสฺส  อุปจโย  ชิวฺหายตนสฺส
อุปจโย   กายายตนสฺส   อุปจโย  ยํ  วา  ปนญฺญมฺปิ  อตฺถิ  รูปํ  จิตฺตชํ
จิตฺตเหตุกํ   จิตฺตสมุฏฺฐานํ   อิทํ   วุจฺจติ   รูปํ   ฯ  อิติ  อิทญฺจ  นามํ
อิทญฺจ   รูปํ   อิทํ   วุจฺจติ  วิญฺญาณปจฺจยา  นามรูปํ  ฯ  นามรูปปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนนฺติ อตฺถิ นามํ อตฺถิ รูปํ ฯ
     {๓๐๘.๒}   ตตฺถ   กตมํ   นามํ   เวทนากฺขนฺโธ   สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ  อิทํ  วุจฺจติ  นามํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  รูปํ  ยํ  รูปํ นิสฺสาย
มโนวิญฺญาณธาตุ  วตฺตติ  อิทํ  วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ  อิทญฺจ  นามํ  อิทญฺจ
รูปํ   อิทํ   วุจฺจติ  นามรูปํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  นามรูปปจฺจยา  ฉฏฺฐายตนํ
ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ  ฯเปฯ  ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ  อิทํ  วุจฺจติ
นามรูปปจฺจยา   ฉฏฺฐายตนํ   ฯ  ตตฺถ  กตโม  ฉฏฺฐายตนปจฺจยา  ผสฺโส
โย  ผสฺโส  ผุสนา  สมฺผุสนา  สมฺผุสิตตฺตํ  อยํ  วุจฺจติ  ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส   ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส  ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๐๙]   ตสฺมึ   สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามรูปํ     นามรูปปจฺจยา    สฬายตนํ
สฬายตนปจฺจยา     ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
ตณฺหา      ตณฺหาปจฺจยา      อุปาทานํ     อุปาทานปจฺจยา     ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๑๐]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ
อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ   วุจฺจติ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  วิญฺญาณปจฺจยา
นามรูปํ   อตฺถิ  นามํ  อตฺถิ  รูปํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  นามํ  เวทนากฺขนฺโธ
สญฺญากฺขนฺโธ    สงฺขารกฺขนฺโธ    อิทํ    วุจฺจติ    นามํ    ฯ   ตตฺถ
กตมํ     รูปํ     จกฺขายตนสฺส     อุปจโย    ฯเปฯ    กายายตนสฺส
อุปจโย    ยํ    วา    ปนญฺญมฺปิ    อตฺถิ   รูปํ   จิตฺตชํ   จิตฺตเหตุกํ
จิตฺตสมุฏฺฐานํ   อิทํ   วุจฺจติ   รูปํ   ฯ   อิติ   อิทญฺจ   นามํ   อิทญฺจ
รูปํ    อิทํ    วุจฺจติ    วิญฺญาณปจฺจยา   นามรูปํ   ฯ   นามรูปปจฺจยา
สฬายตนนฺติ    อตฺถิ    นามํ   อตฺถิ   รูปํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ   นามํ
เวทนากฺขนฺโธ สญฺญากฺขนฺโธ สงฺขารกฺขนฺโธ อิทํ วุจฺจติ นามํ ฯ
     {๓๑๐.๑}   ตตฺถ  กตมํ  รูปํ  จตฺตาโร  จ  มหาภูตา  ยญฺจ  รูปํ
นิสฺสาย   มโนวิญฺญาณธาตุ   วตฺตติ   อิทํ   วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ  อิทญฺจ
นามํ  อิทญฺจ  รูปํ  อิทํ  วุจฺจติ  นามรูปํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  นามรูปปจฺจยา
สฬายตนํ   จกฺขายตนํ   โสตายตนํ   ฆานายตนํ   ชิวฺหายตนํ  กายายตนํ
มนายตนํ   อิทํ   วุจฺจติ   นามรูปปจฺจยา   สฬายตนํ   ฯ  ตตฺถ  กตโม
สฬายตนปจฺจยา   ผสฺโส   โย   ผสฺโส   ผุสนา   สมฺผุสนา  สมฺผุสิตตฺตํ
อยํ   วุจฺจติ  สฬายตนปจฺจยา  ผสฺโส  ฯเปฯ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
                                   ปจฺจยจตุกฺกํ ฯ
     [๓๑๑]   ตสฺมึ   สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     สงฺขารเหตุกํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ
วิญฺญาณเหตุกํ   นามปจฺจยา   ฉฏฺฐายตนํ   นามเหตุกํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส     ฉฏฺฐายตนเหตุโก     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    ผสฺสเหตุกา
เวทนาปจฺจยา    ตณฺหา    เวทนาเหตุกา    ตณฺหาปจฺจยา    อุปาทานํ
ตณฺหาเหตุกํ   อุปาทานปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๑๒]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   อวิชฺชาเหตุโก   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก  ฯ
ตตฺถ   กตมํ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   สงฺขารเหตุกํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ  วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ สงฺขารเหตุกํ ฯ
     {๓๑๒.๑}   ตตฺถ   กตมํ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามํ   วิญฺญาณเหตุกํ
เวทนากฺขนฺโธ     สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ     อิทํ     วุจฺจติ
วิญฺญาณปจฺจยา   นามํ   วิญฺญาณเหตุกํ    ฯ   ตตฺถ   กตมํ  นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ    นามเหตุกํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา
มโนวิญฺญาณธาตุ      อิทํ      วุจฺจติ      นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
นามเหตุกํ     ฯ     ตตฺถ     กตโม     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส
ฉฏฺฐายตนเหตุโก    โย    ผสฺโส    ผุสนา    สมฺผุสนา    สมฺผุสิตตฺตํ
อยํ วุจฺจติ ฉฏฺฐายตนปจฺจยา ผสฺโส ฉฏฺฐายตนเหตุโก ฯ
     {๓๑๒.๒}   ตตฺถ   กตมา  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ผสฺสเหตุกา  ยํ
เจตสิกํ   สาตํ   เจตสิกํ   สุขํ   เจโตสมฺผสฺสชํ   สาตํ   สุขํ  เวทยิตํ
เจโตสมฺผสฺสชา   สาตา   สุขา   เวทนา   อยํ   วุจฺจติ   ผสฺสปจฺจยา
เวทนา    ผสฺสเหตุกา    ฯ   ตตฺถ   กตมา   เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา
เวทนาเหตุกา   โย   ราโค   สาราโค   ฯเปฯ   จิตฺตสฺส   สาราโค
อยํ   วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา   เวทนาเหตุกา  ฯ  ตตฺถ  กตมํ
ตณฺหาปจฺจยา   อุปาทานํ   ตณฺหาเหตุกํ   ยา   ทิฏฺฐิ  ทิฏฺฐิคตํ  ทิฏฺฐิคหนํ
ทิฏฺฐิกนฺตาโร    ทิฏฺฐิวิสูกายิกํ    ทิฏฺฐิวิปฺผนฺทิตํ    ทิฏฺฐิสญฺโญชนํ   คาโห
ปฏิคฺคาโห    อภินิเวโส   ปรามาโส   กุมฺมคฺโค   มิจฺฉาปโถ   มิจฺฉตฺตํ
ติตฺถายตนํ    วิปริเยสคฺคาโห   อิทํ   วุจฺจติ   ตณฺหาปจฺจยา   อุปาทานํ
ตณฺหาเหตุกํ   ฯเปฯ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส  ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๑๓]   ตสฺมึ   สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     สงฺขารเหตุกํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ
วิญฺญาณเหตุกํ     นามปจฺจยา     ผสฺโส    นามเหตุโก    ผสฺสปจฺจยา
เวทนา     ผสฺสเหตุกา     เวทนาปจฺจยา    ตณฺหา    เวทนาเหตุกา
ตณฺหาปจฺจยา     อุปาทานํ     ตณฺหาเหตุกํ    อุปาทานปจฺจยา    ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๑๔]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   อวิชฺชาเหตุโก   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก  ฯ
ตตฺถ   กตมํ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   สงฺขารเหตุกํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ  วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ    สงฺขารเหตุกํ    ฯ    ตตฺถ   กตมํ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามํ
วิญฺญาณเหตุกํ    เวทนากฺขนฺโธ    สญฺญากฺขนฺโธ    สงฺขารกฺขนฺโธ   อิทํ
วุจฺจติ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามํ   วิญฺญาณเหตุกํ   ฯ  นามปจฺจยา  ผสฺโส
นามเหตุโกติ   ตตฺถ   กตมํ   นามํ   ฐเปตฺวา   ผสฺสํ   เวทนากฺขนฺโธ
สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ   วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อิทํ   วุจฺจติ  นามํ  ฯ
ตตฺถ   กตโม   นามปจฺจยา   ผสฺโส   นามเหตุโก  โย  ผสฺโส  ผุสนา
สมฺผุสนา   สมฺผุสิตตฺตํ  อยํ  วุจฺจติ  นามปจฺจยา  ผสฺโส  นามเหตุโก  ฯ
ฯเปฯ เตน วุจฺจติ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๑๕]   ตสฺมึ   สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก
สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ    สงฺขารเหตุกํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ
วิญฺญาณเหตุกํ       นามรูปปจฺจยา       ฉฏฺฐายตนํ      นามรูปเหตุกํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ฉฏฺฐายตนเหตุโก   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา
ผสฺสเหตุกา    เวทนาปจฺจยา    ตณฺหา   เวทนาเหตุกา   ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ    ตณฺหาเหตุกํ    อุปาทานปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ
ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส  ทุกฺขกฺขนฺธสฺส  สมุทโย
โหติ ฯ
     [๓๑๖]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   อวิชฺชาเหตุโก   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก  ฯ
ตตฺถ   กตมํ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   สงฺขารเหตุกํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ  วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ    สงฺขารเหตุกํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามรูปํ
วิญฺญาณเหตุกํ  อตฺถิ  นามํ  อตฺถิ  รูปํ  ฯ  ตตฺถ กตมํ นามํ เวทนากฺขนฺโธ
สญฺญากฺขนฺโธ สงฺขารกฺขนฺโธ อิทํ วุจฺจติ นามํ  ฯ
     {๓๑๖.๑}   ตตฺถ กตมํ รูปํ จกฺขายตนสฺส อุปจโย ฯเปฯ กายายตนสฺส
อุปจโย  ยํ  วา  ปนญฺญมฺปิ  อตฺถิ  รูปํ จิตฺตชํ จิตฺตเหตุกํ จิตฺตสมุฏฺฐานํ อิทํ
วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ  อิทญฺจ  นามํ  อิทญฺจ  รูปํ อิทํ วุจฺจติ วิญฺญาณปจฺจยา
นามรูปํ   วิญฺญาณเหตุกํ   ฯ  นามรูปปจฺจยา  ฉฏฺฐายตนํ  นามรูปเหตุกนฺติ
อตฺถิ  นามํ  อตฺถิ  รูปํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ นามํ เวทนากฺขนฺโธ สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ  อิทํ  วุจฺจติ  นามํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  รูปํ  ยํ  รูปํ นิสฺสาย
มโนวิญฺญาณธาตุ  วตฺตติ  อิทํ  วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ  อิทญฺจ  นามํ  อิทญฺจ
รูปํ อิทํ วุจฺจติ นามรูปํ ฯ
     {๓๑๖.๒}   ตตฺถ  กตมํ  นามรูปปจฺจยา  ฉฏฺฐายตนํ  นามรูปเหตุกํ
ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ  ฯเปฯ  ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ  อิทํ  วุจฺจติ
นามรูปปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ    นามรูปเหตุกํ    ฯ    ตตฺถ    กตโม
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ฉฏฺฐายตนเหตุโก   โย   ผสฺโส   ผุสนา
สมฺผุสนา    สมฺผุสิตตฺตํ    อยํ    วุจฺจติ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส
ฉฏฺฐายตนเหตุโก    ฯเปฯ    เตน    วุจฺจติ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๑๗]   ตสฺมึ   สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก
สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ    สงฺขารเหตุกํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ
วิญฺญาณเหตุกํ       นามรูปปจฺจยา       สฬายตนํ       นามรูปเหตุกํ
สฬายตนปจฺจยา    ผสฺโส    สฬายตนเหตุโก    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
ผสฺสเหตุกา    เวทนาปจฺจยา    ตณฺหา   เวทนาเหตุกา   ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ    ตณฺหาเหตุกํ    อุปาทานปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ
ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส  ทุกฺขกฺขนฺธสฺส  สมุทโย
โหติ ฯ
     [๓๑๘]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   อวิชฺชาเหตุโก   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาเหตุโก  ฯ
ตตฺถ   กตมํ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   สงฺขารเหตุกํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ  วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ    สงฺขารเหตุกํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามรูปํ
วิญฺญาณเหตุกํ อตฺถิ นามํ อตฺถิ รูปํ ฯ
     {๓๑๘.๑}   ตตฺถ   กตมํ   นามํ   เวทนากฺขนฺโธ   สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ   อิทํ   วุจฺจติ  นามํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  รูปํ  จกฺขายตนสฺส
อุปจโย   ฯเปฯ   กายายตนสฺส   อุปจโย   ยํ   วา   ปนญฺญมฺปิ  อตฺถิ
รูปํ   จิตฺตชํ   จิตฺตเหตุกํ   จิตฺตสมุฏฺฐานํ   อิทํ   วุจฺจติ   รูปํ  ฯ  อิติ
อิทญฺจ   นามํ   อิทญฺจ   รูปํ   อิทํ   วุจฺจติ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามรูปํ
วิญฺญาณเหตุกํ     ฯ     นามรูปปจฺจยา    สฬายตนํ    นามรูปเหตุกนฺติ
อตฺถิ   นามํ   อตฺถิ   รูปํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ   นามํ   เวทนากฺขนฺโธ
สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ   อิทํ   วุจฺจติ   นามํ   ฯ   ตตฺถ  กตมํ
รูปํ   จตฺตาโร   จ   มหาภูตา   ยญฺจ   รูปํ  นิสฺสาย  มโนวิญฺญาณธาตุ
วตฺตติ  อิทํ  วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ  อิทญฺจ  นามํ  อิทญฺจ  รูปํ  อิทํ วุจฺจติ
นามรูปํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ   นามรูปปจฺจยา   สฬายตนํ   นามรูปเหตุกํ
จกฺขายตนํ   ฯเปฯ   มนายตนํ   อิทํ   วุจฺจติ  นามรูปปจฺจยา  สฬายตนํ
นามรูปเหตุกํ  ฯ  ตตฺถ  กตโม  สฬายตนปจฺจยา  ผสฺโส  สฬายตนเหตุโก
โย   ผสฺโส  ผุสนา  สมฺผุสนา  สมฺผุสิตตฺตํ  อยํ  วุจฺจติ  สฬายตนปจฺจยา
ผสฺโส   สฬายตนเหตุโก   ฯเปฯ   เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
                                     เหตุจตุกฺกํ ฯ
     [๓๑๙]   ตสฺมึ  สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต
สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ    สงฺขารสมฺปยุตฺตํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ
วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ       นามปจฺจยา       ฉฏฺฐายตนํ      นามสมฺปยุตฺตํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส   ฉฏฺฐายตนสมฺปยุตฺโต   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา
ผสฺสสมฺปยุตฺตา       เวทนาปจฺจยา      ตณฺหา      เวทนาสมฺปยุตฺตา
ตณฺหาปจฺจยา       อุปาทานํ      ตณฺหาสมฺปยุตฺตํ      อุปาทานปจฺจยา
ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๒๐]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต   ยา  เจตนา  สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต ฯ
ตตฺถ    กตมํ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   สงฺขารสมฺปยุตฺตํ   ยํ   จิตฺตํ
มโน  มานสํ  ฯเปฯ  ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ  อิทํ  วุจฺจติ สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     สงฺขารสมฺปยุตฺตํ     ฯ    ตตฺถ    กตมํ    วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ   วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ   เวทนากฺขนฺโธ   สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ
อิทํ วุจฺจติ วิญฺญาณปจฺจยา นามํ วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ ฯ
     {๓๒๐.๑}   ตตฺถ   กตมํ   นามปจฺจยา  ฉฏฺฐายตนํ  นามสมฺปยุตฺตํ
ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ  ฯเปฯ  ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ  อิทํ  วุจฺจติ
นามปจฺจยา  ฉฏฺฐายตนํ  นามสมฺปยุตฺตํ  ฯ  ตตฺถ  กตโม ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส   ฉฏฺฐายตนสมฺปยุตฺโต   โย  ผสฺโส  ผุสนา  สมฺผุสนา  สมฺผุสิตตฺตํ
อยํ    วุจฺจติ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส   ฉฏฺฐายตนสมฺปยุตฺโต   ฯ
ตตฺถ   กตมา   ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ผสฺสสมฺปยุตฺตา  ยํ  เจตสิกํ  สาตํ
เจตสิกํ  สุขํ  เจโตสมฺผสฺสชํ  สาตํ  สุขํ  เวทยิตํ  เจโตสมฺผสฺสชา สาตา
สุขา  เวทนา  อยํ  วุจฺจติ  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ผสฺสสมฺปยุตฺตา ฯ ตตฺถ
กตมา   เวทนาปจฺจยา  ตณฺหา  เวทนาสมฺปยุตฺตา  โย  ราโค  สาราโค
ฯเปฯ    จิตฺตสฺส    สาราโค   อยํ   วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา
เวทนาสมฺปยุตฺตา     ฯ    ตตฺถ    กตมํ    ตณฺหาปจฺจยา    อุปาทานํ
ตณฺหาสมฺปยุตฺตํ     ยา     ทิฏฺฐิ     ทิฏฺฐิคตํ     ฯเปฯ    ติตฺถายตนํ
วิปริเยสคฺคาโห      อิทํ      วุจฺจติ      ตณฺหาปจฺจยา     อุปาทานํ
ตณฺหาสมฺปยุตฺตํ    ฯเปฯ    เตน    วุจฺจติ    เอวเมตสฺส    เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๒๑]   ตสฺมึ  สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต
สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ    สงฺขารสมฺปยุตฺตํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ
วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ    นามปจฺจยา    ผสฺโส   นามสมฺปยุตฺโต   ผสฺสปจฺจยา
เวทนา    ผสฺสสมฺปยุตฺตา    เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา   เวทนาสมฺปยุตฺตา
ตณฺหาปจฺจยา       อุปาทานํ      ตณฺหาสมฺปยุตฺตํ      อุปาทานปจฺจยา
ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ  ชาติปจฺจยา  ชรามรณํ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๒๒]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต   ยา  เจตนา  สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต ฯ
ตตฺถ   กตมํ   สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ  สงฺขารสมฺปยุตฺตํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ  วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ    สงฺขารสมฺปยุตฺตํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามํ
วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ     เวทนากฺขนฺโธ     สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ
อิทํ     วุจฺจติ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ     วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ    ฯ
นามปจฺจยา   ผสฺโส   นามสมฺปยุตฺโตติ   ตตฺถ   กตมํ   นามํ  ฐเปตฺวา
ผสฺสํ        เวทนากฺขนฺโธ        สญฺญากฺขนฺโธ       สงฺขารกฺขนฺโธ
วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อิทํ   วุจฺจติ   นามํ   ฯ   ตตฺถ   กตโม  นามปจฺจยา
ผสฺโส     นามสมฺปยุตฺโต     โย     ผสฺโส     ผุสนา     สมฺผุสนา
สมฺผุสิตตฺตํ    อยํ    วุจฺจติ    นามปจฺจยา    ผสฺโส    นามสมฺปยุตฺโต
ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส  ทุกฺขกฺขนฺธสฺส  สมุทโย
โหตีติ ฯ
     [๓๒๓]   ตสฺมึ  สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต
สงฺขารปจฺจยา       วิญฺญาณํ      สงฺขารสมฺปยุตฺตํ      วิญฺญาณปจฺจยา
นามรูปํ     วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ     นามํ     นามรูปปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ
นามสมฺปยุตฺตํ      ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ฉฏฺฐายตนสมฺปยุตฺโต
ผสฺสปจฺจยา     เวทนา     ผสฺสสมฺปยุตฺตา    เวทนาปจฺจยา    ตณฺหา
เวทนาสมฺปยุตฺตา      ตณฺหาปจฺจยา      อุปาทานํ      ตณฺหาสมฺปยุตฺตํ
อุปาทานปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๒๔]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี    โมโห   อกุสลมูลํ   อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชา   ฯ   ตตฺถ
กตโม    อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต   ยา   เจตนา
สญฺเจตนา    สญฺเจตยิตตฺตํ    อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร
อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต     ฯ    ตตฺถ    กตมํ    สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ
สงฺขารสมฺปยุตฺตํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน  มานสํ  ฯเปฯ  ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ    วุจฺจติ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   สงฺขารสมฺปยุตฺตํ   ฯ   ตตฺถ
กตมํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ    วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ    นามํ    อตฺถิ
นามํ   อตฺถิ   รูปํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  นามํ  เวทนากฺขนฺโธ  สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ อิทํ วุจฺจติ นามํ ฯ
     {๓๒๔.๑}   ตตฺถ กตมํ รูปํ จกฺขายตนสฺส อุปจโย ฯเปฯ กายายตนสฺส
อุปจโย  ยํ  วา  ปนญฺญมฺปิ  อตฺถิ  รูปํ  จิตฺตชํ  จิตฺตเหตุกํ  จิตฺตสมุฏฺฐานํ
อิทํ  วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ อิทญฺจ นามํ อิทญฺจ รูปํ อิทํ วุจฺจติ วิญฺญาณปจฺจยา
นามรูปํ    วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ    นามํ    ฯ   นามรูปปจฺจยา   ฉฏฺฐายตนํ
นามสมฺปยุตฺตนฺติ   อตฺถิ   นามํ   อตฺถิ   รูปํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ  นามํ
เวทนากฺขนฺโธ สญฺญากฺขนฺโธ สงฺขารกฺขนฺโธ อิทํ วุจฺจติ นามํ ฯ
     {๓๒๔.๒}   ตตฺถ   กตมํ  รูปํ  ยํ  รูปํ  นิสฺสาย  มโนวิญฺญาณธาตุ
วตฺตติ  อิทํ  วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ  อิทญฺจ  นามํ  อิทญฺจ  รูปํ  อิทํ วุจฺจติ
นามรูปํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ   นามรูปปจฺจยา   ฉฏฺฐายตนํ  นามสมฺปยุตฺตํ
ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ  ฯเปฯ  ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ  อิทํ  วุจฺจติ
นามรูปปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ    นามสมฺปยุตฺตํ    ฯ    ตตฺถ    กตโม
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส   ฉฏฺฐายตนสมฺปยุตฺโต   โย   ผสฺโส   ผุสนา
สมฺผุสนา    สมฺผุสิตตฺตํ    อยํ    วุจฺจติ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส
ฉฏฺฐายตนสมฺปยุตฺโต    ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๒๕]   ตสฺมึ  สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต
สงฺขารปจฺจยา       วิญฺญาณํ      สงฺขารสมฺปยุตฺตํ      วิญฺญาณปจฺจยา
นามรูปํ     วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ     นามํ     นามรูปปจฺจยา     สฬายตนํ
นามสมฺปยุตฺตํ   สฬายตนปจฺจยา   ผสฺโส  สฬายตนสมฺปยุตฺโต  ผสฺสปจฺจยา
เวทนา    ผสฺสสมฺปยุตฺตา    เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา   เวทนาสมฺปยุตฺตา
ตณฺหาปจฺจยา       อุปาทานํ      ตณฺหาสมฺปยุตฺตํ      อุปาทานปจฺจยา
ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ  ชาติปจฺจยา  ชรามรณํ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๒๖]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต   ยา  เจตนา  สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  อวิชฺชาสมฺปยุตฺโต ฯ
ตตฺถ    กตมํ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   สงฺขารสมฺปยุตฺตํ   ยํ   จิตฺตํ
มโน  มานสํ  ฯเปฯ  ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ  อิทํ  วุจฺจติ สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ สงฺขารสมฺปยุตฺตํ ฯ
     {๓๒๖.๑}   ตตฺถ  กตมํ  วิญฺญาณปจฺจยา  นามรูปํ  วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ
นามํ   อตฺถิ   นามํ   อตฺถิ  รูปํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  นามํ  เวทนากฺขนฺโธ
สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ   อิทํ  วุจฺจติ  นามํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  รูปํ
จกฺขายตนสฺส  อุปจโย  ฯเปฯ  กายายตนสฺส  อุปจโย  ยํ  วา  ปนญฺญมฺปิ
อตฺถิ  รูปํ  จิตฺตชํ  จิตฺตเหตุกํ  จิตฺตสมุฏฺฐานํ  อิทํ  วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ
อิทญฺจ   นามํ   อิทญฺจ   รูปํ   อิทํ   วุจฺจติ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามรูปํ
วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ   นามํ   ฯ   นามรูปปจฺจยา  สฬายตนํ  นามสมฺปยุตฺตนฺติ
อตฺถิ นามํ อตฺถิ รูปํ ฯ
     {๓๒๖.๒}   ตตฺถ   กตมํ   นามํ   เวทนากฺขนฺโธ   สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ  อิทํ  วุจฺจติ  นามํ  ฯ ตตฺถ กตมํ รูปํ จตฺตาโร จ มหาภูตา
ยญฺจ   รูปํ   นิสฺสาย   มโนวิญฺญาณธาตุ   วตฺตติ   อิทํ  วุจฺจติ  รูปํ  ฯ
อิติ   อิทญฺจ   นามํ   อิทญฺจ   รูปํ   อิทํ   วุจฺจติ   นามรูปํ  ฯ  ตตฺถ
กตมํ    นามรูปปจฺจยา   สฬายตนํ   นามสมฺปยุตฺตํ   จกฺขายตนํ   ฯเปฯ
มนายตนํ   อิทํ   วุจฺจติ   นามรูปปจฺจยา   สฬายตนํ   นามสมฺปยุตฺตํ  ฯ
ตตฺถ    กตโม    สฬายตนปจฺจยา    ผสฺโส   สฬายตนสมฺปยุตฺโต   โย
ผสฺโส   ผุสนา   สมฺผุสนา   สมฺผุสิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ  สฬายตนปจฺจยา
ผสฺโส   สฬายตนสมฺปยุตฺโต  ฯเปฯ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
                                 สมฺปยุตฺตจตุกฺกํ ฯ
     [๓๒๗]   ตสฺมึ  สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  สงฺขารปจฺจยาปิ
อวิชฺชา     สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ    วิญฺญาณปจฺจยาปิ    สงฺขาโร
วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ     นามปจฺจยาปิ     วิญฺญาณํ     นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยาปิ    นามํ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยาปิ    ฉฏฺฐายตนํ    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา   เวทนาปจฺจยาปิ
ผสฺโส   เวทนาปจฺจยา   ตณฺหา   ตณฺหาปจฺจยาปิ  เวทนา  ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ     อุปาทานปจฺจยาปิ     ตณฺหา     อุปาทานปจฺจยา    ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๒๘]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี โมโห อกุสลมูลํ อยํ วุจฺจติ อวิชฺชา ฯ
     [๓๒๙]   ตตฺถ   กตโม   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  ยา  เจตนา
สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  ฯ
ตตฺถ    กตมา    สงฺขารปจฺจยาปิ    อวิชฺชา   ยํ   อญฺญาณํ   อทสฺสนํ
ฯเปฯ   อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ   อยํ  วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยาปิ
อวิชฺชา ฯ
     [๓๓๐]   ตตฺถ   กตมํ   สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ  วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ฯ   ตตฺถ   กตโม   วิญฺญาณปจฺจยาปิ  สงฺขาโร  ยา  เจตนา
สญฺเจตนา สญฺเจตยิตตฺตํ อยํ วุจฺจติ วิญฺญาณปจฺจยาปิ สงฺขาโร ฯ
     [๓๓๑]   ตตฺถ   กตมํ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามํ   เวทนากฺขนฺโธ
สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ     อิทํ     วุจฺจติ     วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ   ฯ   ตตฺถ  กตมํ  นามปจฺจยาปิ  วิญฺญาณํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน  มานสํ
ฯเปฯ ตชฺชา มโนวิญฺญาณธาตุ อิทํ วุจฺจติ นามปจฺจยาปิ วิญฺญาณํ ฯ
     [๓๓๒]   ตตฺถ   กตมํ   นามปจฺจยา  ฉฏฺฐายตนํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ   วุจฺจติ   นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ  ฉฏฺฐายตนปจฺจยาปิ  นามํ  เวทนากฺขนฺโธ
สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ    อิทํ    วุจฺจติ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยาปิ
นามํ ฯ
     [๓๓๓]   ตตฺถ   กตโม   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส  โย  ผสฺโส
ผุสนา    สมฺผุสนา    สมฺผุสิตตฺตํ    อยํ    วุจฺจติ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส   ฯ   ตตฺถ   กตมํ   ผสฺสปจฺจยาปิ   ฉฏฺฐายตนํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโน  วิญฺญาณธาตุ  อิทํ  วุจฺจติ  ผสฺสปจฺจยาปิ
ฉฏฺฐายตนํ ฯ
     [๓๓๔]   ตตฺถ   กตมา  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ยํ  เจตสิกํ  สาตํ
เจตสิกํ   สุขํ   เจโตสมฺผสฺสชํ   สาตํ   สุขํ   เวทยิตํ  เจโตสมฺผสฺสชา
สาตา   สุขา   เวทนา   อยํ   วุจฺจติ  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ฯ  ตตฺถ
กตโม    เวทนาปจฺจยาปิ    ผสฺโส   โย   ผสฺโส   ผุสนา   สมฺผุสนา
สมฺผุสิตตฺตํ อยํ วุจฺจติ เวทนาปจฺจยาปิ ผสฺโส ฯ
     [๓๓๕]   ตตฺถ  กตมา  เวทนาปจฺจยา  ตณฺหา  โย ราโค สาราโค
ฯเปฯ   จิตฺตสฺส   สาราโค   อยํ   วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา  ตณฺหา  ฯ
ตตฺถ   กตมา  ตณฺหาปจฺจยาปิ  เวทนา  ยํ  เจตสิกํ  สาตํ  เจตสิกํ  สุขํ
เจโตสมฺผสฺสชํ  สาตํ  สุขํ  เวทยิตํ  เจโตสมฺผสฺสชา  สาตา สุขา เวทนา
อยํ วุจฺจติ ตณฺหาปจฺจยาปิ เวทนา ฯ
     [๓๓๖]   ตตฺถ  กตมํ  ตณฺหาปจฺจยา  อุปาทานํ  ยา  ทิฏฺฐิ  ทิฏฺฐิคตํ
ฯเปฯ    ติตฺถายตนํ    วิปริเยสคฺคาโห    อิทํ   วุจฺจติ   ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ  ฯ  ตตฺถ  กตมา  อุปาทานปจฺจยาปิ  ตณฺหา โย ราโค สาราโค
ฯเปฯ จิตฺตสฺส สาราโค อยํ วุจฺจติ อุปาทานปจฺจยาปิ ตณฺหา ฯ
     [๓๓๗]   ตตฺถ  กตโม  อุปาทานปจฺจยา  ภโว  ฐเปตฺวา  อุปาทานํ
เวทนากฺขนฺโธ    สญฺญากฺขนฺโธ    สงฺขารกฺขนฺโธ   วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อยํ
วุจฺจติ อุปาทานปจฺจยา ภโว ฯ
     [๓๓๘]   ตตฺถ  กตมา  ภวปจฺจยา  ชาติ  ยา  เตสํ  ธมฺมานํ ชาติ
สญฺชาติ นิพฺพตฺติ อภินิพฺพตฺติ ปาตุภาโว อยํ วุจฺจติ ภวปจฺจยา ชาติ ฯ
     [๓๓๙]   ตตฺถ   กตมํ  ชาติปจฺจยา  ชรามรณํ  อตฺถิ  ชรา  อตฺถิ
มรณํ  ฯ  ตตฺถ  กตมา  ชรา  ยา  เตสํ  ธมฺมานํ  ชรา ชีรณตา อายุโน
สํหานิ   อยํ   วุจฺจติ  ชรา  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  มรณํ  โย  เตสํ  ธมฺมานํ
ขโย  วโย  เภโท  ปริเภโท  อนิจฺจตา  อนฺตรธานํ  อิทํ  วุจฺจติ มรณํ ฯ
อิติ อยญฺจ ชรา อิทญฺจ มรณํ อิทํ วุจฺจติ ชาติปจฺจยา ชรามรณํ ฯ
     [๓๔๐]   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส  สมุทโย  โหตีติ
เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส   สงฺคติ   โหติ  สมาคโม  โหติ
สโมธานํ   โหติ  ปาตุภาโว  โหติ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๔๑]   ตสฺมึ  สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  สงฺขารปจฺจยาปิ
อวิชฺชา     สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ    วิญฺญาณปจฺจยาปิ    สงฺขาโร
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ   นามปจฺจยาปิ   วิญฺญาณํ   นามปจฺจยา   ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยาปิ   นามํ   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   เวทนาปจฺจยาปิ   ผสฺโส
เวทนาปจฺจยา     ตณฺหา    ตณฺหาปจฺจยาปิ    เวทนา    ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ     อุปาทานปจฺจยาปิ     ตณฺหา     อุปาทานปจฺจยา    ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๔๒]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   ยา  เจตนา  สญฺเจตนา  สญฺเจตยิตตฺตํ  อยํ
วุจฺจติ   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   ฯ   ตตฺถ  กตมา  สงฺขารปจฺจยาปิ
อวิชฺชา   ยํ   อญฺญาณํ   อทสฺสนํ  ฯเปฯ  อวิชฺชาลงฺคี  โมโห  อกุสลมูลํ
อยํ   วุจฺจติ   สงฺขารปจฺจยาปิ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ วุจฺจติ สงฺขารปจฺจยา วิญฺญาณํ ฯ
     {๓๔๒.๑}   ตตฺถ  กตโม  วิญฺญาณปจฺจยาปิ  สงฺขาโร  ยา  เจตนา
สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ  วิญฺญาณปจฺจยาปิ  สงฺขาโร  ฯ
ตตฺถ    กตมํ    วิญฺญาณปจฺจยา   นามํ   เวทนากฺขนฺโธ   สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ   อิทํ   วุจฺจติ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามํ   ฯ  ตตฺถ  กตมํ
นามปจฺจยาปิ    วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา
มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ   วุจฺจติ   นามปจฺจยาปิ  วิญฺญาณํ  ฯ  นามปจฺจยา
ผสฺโสติ  ตตฺถ  กตมํ  นามํ  ฐเปตฺวา  ผสฺสํ  เวทนากฺขนฺโธ สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ  วิญฺญาณกฺขนฺโธ  อิทํ วุจฺจติ นามํ ฯ ตตฺถ กตโม นามปจฺจยา
ผสฺโส  โย  ผสฺโส  ผุสนา  สมฺผุสนา  สมฺผุสิตตฺตํ  อยํ วุจฺจติ นามปจฺจยา
ผสฺโส  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  ผสฺสปจฺจยาปิ  นามํ  เวทนากฺขนฺโธ สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ     วิญฺญาณกฺขนฺโธ     อิทํ     วุจฺจติ     ผสฺสปจฺจยาปิ
นามํ   ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๔๓]   ตสฺมึ  สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  สงฺขารปจฺจยาปิ
อวิชฺชา     สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ    วิญฺญาณปจฺจยาปิ    สงฺขาโร
วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ    นามรูปปจฺจยาปิ   วิญฺญาณํ   นามรูปปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ      ฉฏฺฐายตนปจฺจยาปิ      นามรูปํ      ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยาปิ  ฉฏฺฐายตนํ  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  เวทนาปจฺจยาปิ
ผสฺโส      เวทนาปจฺจยา      ตณฺหา     ตณฺหาปจฺจยาปิ     เวทนา
ตณฺหาปจฺจยา    อุปาทานํ   อุปาทานปจฺจยาปิ   ตณฺหา   อุปาทานปจฺจยา
ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๔๔]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ
อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร  ตตฺถ  กตมา  สงฺขารปจฺจยาปิ
อวิชฺชา   ยํ   อญฺญาณํ   อทสฺสนํ  ฯเปฯ  อวิชฺชาลงฺคี  โมโห  อกุสลมูลํ
อยํ   วุจฺจติ   สงฺขารปจฺจยาปิ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ   วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ  ฯ  ตตฺถ  กตโม  วิญฺญาณปจฺจยาปิ
สงฺขาโร    ยา    เจตนา   สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ
วิญฺญาณปจฺจยาปิ สงฺขาโร ฯ
     {๓๔๔.๑}   ตตฺถ  กตมํ  วิญฺญาณปจฺจยา  นามรูปํ  อตฺถิ  นามํ อตฺถิ
รูปํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  นามํ  เวทนากฺขนฺโธ  สญฺญากฺขนฺโธ  สงฺขารกฺขนฺโธ
อิทํ   วุจฺจติ  นามํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  รูปํ  จกฺขายตนสฺส  อุปจโย  ฯเปฯ
กายายตนสฺส  อุปจโย  ยํ  วา  ปนญฺญมฺปิ  อตฺถิ  รูปํ  จิตฺตชํ  จิตฺตเหตุกํ
จิตฺตสมุฏฺฐานํ  อิทํ  วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ  อิทญฺจ  นามํ  อิทญฺจ  รูปํ  อิทํ
วุจฺจติ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ   ฯ   นามรูปปจฺจยาปิ   วิญฺญาณนฺติ
อตฺถิ  นามํ  อตฺถิ  รูปํ  ตตฺถ  กตมํ  นามํ  เวทนากฺขนฺโธ  สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ อิทํ วุจฺจติ นามํ ฯ
     {๓๔๔.๒}   ตตฺถ   กตมํ  รูปํ  ยํ  รูปํ  นิสฺสาย  มโนวิญฺญาณธาตุ
วตฺตติ  อิทํ  วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ  อิทญฺจ  นามํ  อิทญฺจ  รูปํ  อิทํ วุจฺจติ
นามรูปํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ   นามรูปปจฺจยาปิ  วิญฺญาณํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ  อิทํ  วุจฺจติ  นามรูปปจฺจยาปิ
วิญฺญาณํ   ฯ   นามรูปปจฺจยา  ฉฏฺฐายตนนฺติ  อตฺถิ  นามํ  อตฺถิ  รูปํ  ฯ
ตตฺถ   กตมํ   นามํ   เวทนากฺขนฺโธ  สญฺญากฺขนฺโธ  สงฺขารกฺขนฺโธ  อิทํ
วุจฺจติ นามํ ฯ
     {๓๔๔.๓}   ตตฺถ   กตมํ  รูปํ  ยํ  รูปํ  นิสฺสาย  มโนวิญฺญาณธาตุ
วตฺตติ   อิทํ   วุจฺจติ   รูปํ   ฯ   อิติ  อิทญฺจ  นามํ  อิทญฺจ  รูปํ  อิทํ
วุจฺจติ    นามรูปํ    ฯ    ตตฺถ    กตมํ   นามรูปปจฺจยา   ฉฏฺฐายตนํ
ยํ     จิตฺตํ    มโน    มานสํ    ฯเปฯ    ตชฺชา    มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ     วุจฺจติ    นามรูปปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ    ฯ    ตตฺถ    กตมํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยาปิ    นามรูปํ   อตฺถิ   นามํ   อตฺถิ   รูปํ   ฯ   ตตฺถ
กตมํ     นามํ     เวทนากฺขนฺโธ     สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ
อิทํ วุจฺจติ นามํ ฯ
     {๓๔๔.๔}   ตตฺถ กตมํ รูปํ จกฺขายตนสฺส อุปจโย ฯเปฯ กายายตนสฺส
อุปจโย  ยํ  วา  ปนญฺญมฺปิ  อตฺถิ  รูปํ  จิตฺตชํ  จิตฺตเหตุกํ  จิตฺตสมุฏฺฐานํ
อิทํ   วุจฺจติ   รูปํ   ฯ   อิติ   อิทญฺจ  นามํ  อิทญฺจ  รูปํ  อิทํ  วุจฺจติ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยาปิ    นามรูปํ    ฯ   ตตฺถ   กตโม   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส    โย   ผสฺโส   ผุสนา   สมฺผุสนา   สมฺผุสิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ฯ     ตตฺถ    กตมํ    ผสฺสปจฺจยาปิ
ฉฏฺฐายตนํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ  ฯเปฯ  ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ  วุจฺจติ  ผสฺสปจฺจยาปิ  ฉฏฺฐายตนํ  ฯเปฯ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๔๕]   ตสฺมึ  สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  สงฺขารปจฺจยาปิ
อวิชฺชา     สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ    วิญฺญาณปจฺจยาปิ    สงฺขาโร
วิญฺญาณปจฺจยา    นามรูปํ    นามรูปจฺจยาปิ    วิญฺญาณํ   นามรูปปจฺจยา
สฬายตนํ     สฬายตนปจฺจยาปิ    นามรูปํ    สฬายตนปจฺจยา    ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยาปิ   สฬายตนํ   ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  เวทนาปจฺจยาปิ  ผสฺโส
เวทนาปจฺจยา     ตณฺหา    ตณฺหาปจฺจยาปิ    เวทนา    ตณฺหาปจฺจยา
อุปาทานํ     อุปาทานปจฺจยาปิ     ตณฺหา     อุปาทานปจฺจยา    ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๔๖]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ
อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  ฯ  ตตฺถ  กตมา  สงฺขารปจฺจยาปิ
อวิชฺชา   ยํ   อญฺญาณํ   อทสฺสนํ  ฯเปฯ  อวิชฺชาลงฺคี  โมโห  อกุสลมูลํ
อยํ   วุจฺจติ   สงฺขารปจฺจยาปิ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ   วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ  ฯ  ตตฺถ  กตโม  วิญฺญาณปจฺจยาปิ
สงฺขาโร    ยา    เจตนา   สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ
วิญฺญาณปจฺจยาปิ สงฺขาโร ฯ
     {๓๔๖.๑}   ตตฺถ   กตมํ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามรูปํ  อตฺถิ  นามํ
อตฺถิ   รูปํ   ฯ   ตตฺถ   กตมํ   นามํ   เวทนากฺขนฺโธ   สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ   อิทํ   วุจฺจติ  นามํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  รูปํ  จกฺขายตนสฺส
อุปจโย  ฯเปฯ  กายายตนสฺส  อุปจโย  ยํ  วา ปนญฺญมฺปิ อตฺถิ รูปํ จิตฺตชํ
จิตฺตเหตุกํ  จิตฺตสมุฏฺฐานํ  อิทํ  วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ  อิทญฺจ  นามํ อิทญฺจ
รูปํ  อิทํ  วุจฺจติ  วิญฺญาณปจฺจยา  นามรูปํ  ฯ  นามรูปปจฺจยาปิ วิญฺญาณนฺติ
อตฺถิ  นามํ  อตฺถิ  รูปํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ นามํ เวทนากฺขนฺโธ สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ  อิทํ  วุจฺจติ  นามํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  รูปํ  ยํ  รูปํ นิสฺสาย
มโนวิญฺญาณธาตุ  วตฺตติ  อิทํ  วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ อิทญฺจ นามํ อิทญฺจ รูปํ
อิทํ   วุจฺจติ   นามรูปํ   ฯ   ตตฺถ  กตมํ  นามรูปปจฺจยาปิ  วิญฺญาณํ  ยํ
จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ  วุจฺจติ
นามรูปปจฺจยาปิ    วิญฺญาณํ    ฯ   นามรูปปจฺจยา   สฬายตนนฺติ   อตฺถิ
นามํ   อตฺถิ   รูปํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  นามํ  เวทนากฺขนฺโธ  สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ   อิทํ   วุจฺจติ  นามํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  รูปํ  จตฺตาโร  จ
มหาภูตา    ยญฺจ    รูปํ    นิสฺสาย    มโนวิญฺญาณธาตุ   วตฺตติ   อิทํ
วุจฺจติ รูปํ ฯ อิติ อิทญฺจ นามํ อิทญฺจ รูปํ อิทํ วุจฺจติ นามรูปํ ฯ
     {๓๔๖.๒}   ตตฺถ  กตมํ  นามรูปปจฺจยา  สฬายตนํ จกฺขายตนํ ฯเปฯ
มนายตนํ   อิทํ   วุจฺจติ   นามรูปปจฺจยา   สฬายตนํ   ฯ   ตตฺถ  กตมํ
สฬายตนปจฺจยาปิ  นามรูปํ  อตฺถิ  นามํ  อตฺถิ  รูปํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ นามํ
เวทนากฺขนฺโธ   สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ   อิทํ   วุจฺจติ  นามํ  ฯ
ตตฺถ   กตมํ  รูปํ  จกฺขายตนสฺส  อุปจโย  ฯเปฯ  กายายตนสฺส  อุปจโย
ยํ   วา   ปนญฺญมฺปิ   อตฺถิ  รูปํ  จิตฺตชํ  จิตฺตเหตุกํ  จิตฺตสมุฏฺฐานํ  อิทํ
วุจฺจติ  รูปํ  ฯ  อิติ  อิทญฺจ  นามํ อิทญฺจ รูปํ อิทํ วุจฺจติ สฬายตนปจฺจยาปิ
นามรูปํ   ฯ  ตตฺถ  กตโม  สฬายตนปจฺจยา  ผสฺโส  โย  ผสฺโส  ผุสนา
สมฺผุสนา   สมฺผุสิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ  สฬายตนปจฺจยา  ผสฺโส  ฯ  ตตฺถ
กตมํ   ผสฺสปจฺจยาปิ   สฬายตนํ   จกฺขายตนํ   ฯเปฯ   มนายตนํ   อิทํ
วุจฺจติ   ผสฺสปจฺจยาปิ   สฬายตนํ   ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ  เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
                                   อญฺญมญฺญจตุกฺกํ ฯ
     [๓๔๗]   กตเม   ธมฺมา   อกุสลา   ยสฺมึ  สมเย  อกุสลํ  จิตฺตํ
อุปฺปนฺนํ     โหติ     โสมนสฺสสหคตํ    ทิฏฺฐิคตสมฺปยุตฺตํ    สสงฺขาเรน
ฯเปฯ    โสมนสฺสสหคตํ    ทิฏฺฐิคตวิปฺปยุตฺตํ    ฯเปฯ    โสมนสฺสสหคตํ
ทิฏฺฐิคตวิปฺปยุตฺตํ   สสงฺขาเรน  รูปารมฺมณํ  วา  ฯเปฯ  ธมฺมารมฺมณํ  วา
ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ  ตสฺมึ สมเย อวิชฺชาปจฺจยา สงฺขาโร สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
ตณฺหา      ตณฺหาปจฺจยา     อธิโมกฺโข     อธิโมกฺขปจฺจยา     ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๔๘]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ
อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   ฯเปฯ  ตตฺถ  กตโม  ตณฺหา
ปจฺจยา   อธิโมกฺโข   โย  จิตฺตสฺส  อธิโมกฺโข  อธิมุจฺจนา  ตทธิมุตฺตตา
อยํ  วุจฺจติ  ตณฺหาปจฺจยา  อธิโมกฺโข  ฯ  ตตฺถ  กตโม  อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว   ฐเปตฺวา  อธิโมกฺขํ  เวทนากฺขนฺโธ  สญฺญากฺขนฺโธ  สงฺขารกฺขนฺโธ
วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อยํ   วุจฺจติ   อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ฯเปฯ   เตน
วุจฺจติ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯเปฯ
     [๓๔๙]   กตเม   ธมฺมา   อกุสลา   ยสฺมึ  สมเย  อกุสลํ  จิตฺตํ
อุปฺปนฺนํ    โหติ    อุเปกฺขาสหคตํ   ทิฏฺฐิคตสมฺปยุตฺตํ   รูปารมฺมณํ   วา
ฯเปฯ  ธมฺมารมฺมณํ  วา  ยํ  ยํ  วา ปนารพฺภ ตสฺมึ สมเย อวิชฺชาปจฺจยา
สงฺขาโร      สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ
นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา
เวทนา      เวทนาปจฺจยา     ตณฺหา     ตณฺหาปจฺจยา     อุปาทานํ
อุปาทานปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๕๐]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ   อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชา  ฯเปฯ  ตตฺถ
กตมา   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ยํ   เจตสิกํ   เนว   สาตํ   นาสาตํ
เจโตสมฺผสฺสชํ    อทุกฺขมสุขํ    เวทยิตํ   เจโตสมฺผสฺสชา   อทุกฺขมสุขา
เวทนา   อยํ   วุจฺจติ   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ฯเปฯ   เตน  วุจฺจติ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯเปฯ
     [๓๕๑]   กตเม   ธมฺมา   อกุสลา   ยสฺมึ  สมเย  อกุสลํ  จิตฺตํ
อุปฺปนฺนํ     โหติ     อุเปกฺขาสหคตํ    ทิฏฺฐิคตสมฺปยุตฺตํ    สสงฺขาเรน
ฯเปฯ    อุเปกฺขาสหคตํ    ทิฏฺฐิคตวิปฺปยุตฺตํ    ฯเปฯ    อุเปกฺขาสหคตํ
ทิฏฺฐิคตวิปฺปยุตฺตํ   สสงฺขาเรน   รูปารมฺมณํ   วา   ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณํ
วา   ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ  ตสฺมึ  สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ตณฺหา    ตณฺหาปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯเปฯ
     [๓๕๒]   กตเม   ธมฺมา   อกุสลา   ยสฺมึ  สมเย  อกุสลํ  จิตฺตํ
อุปฺปนฺนํ      โหติ      โทมนสฺสสหคตํ      ปฏิฆสมฺปยุตฺตํ      ฯเปฯ
โทมนสฺสสหคตํ     ปฏิฆสมฺปยุตฺตํ     สสงฺขาเรน     รูปารมฺมณํ    วา
ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณํ   วา   ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ   ตสฺมึ   สมเย
อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร    สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ      นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยา      เวทนา     เวทนาปจฺจยา     ปฏิฆํ     ปฏิฆปจฺจยา
อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๕๓]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ   อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชา  ฯเปฯ  ตตฺถ
กตมา   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ยํ   เจตสิกํ   อสาตํ   เจตสิกํ  ทุกฺขํ
เจโตสมฺผสฺสชํ   อสาตํ  ทุกฺขํ  เวทยิตํ  เจโตสมฺผสฺสชา  อสาตา  ทุกฺขา
เวทนา  อยํ  วุจฺจติ  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ฯ  ตตฺถ กตมํ เวทนาปจฺจยา
ปฏิฆํ    โย    จิตฺตสฺส    อาฆาโต    ปฏิฆาโต    ฯเปฯ    จณฺฑิกฺกํ
อสฺสุโรโป    อนตฺตมนตา    จิตฺตสฺส    อิทํ    วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา
ปฏิฆํ    ฯ   ตตฺถ   กตโม   ปฏิฆปจฺจยา   อธิโมกฺโข   โย   จิตฺตสฺส
อธิโมกฺโข    อธิมุจฺจนา    ตทธิมุตฺตตา    อยํ    วุจฺจติ   ปฏิฆปจฺจยา
อธิโมกฺโข  ฯ  ตตฺถ  กตโม  อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว  ฐเปตฺวา  อธิโมกฺขํ
เวทนากฺขนฺโธ    สญฺญากฺขนฺโธ    สงฺขารกฺขนฺโธ   วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อยํ
วุจฺจติ   อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ   เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯเปฯ
     [๓๕๔]   กตเม   ธมฺมา   อกุสลา   ยสฺมึ  สมเย  อกุสลํ  จิตฺตํ
อุปฺปนฺนํ     โหติ     อุเปกฺขาสหคตํ    วิจิกิจฺฉาสมฺปยุตฺตํ    รูปารมฺมณํ
วา   ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณํ   วา   ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ  ตสฺมึ  สมเย
อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร    สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ      นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา    วิจิกิจฺฉา   วิจิกิจฺฉาปจฺจยา
ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๕๕]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี   โมโห   อกุสลมูลํ   อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชา  ฯเปฯ  ตตฺถ
กตมา   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ยํ   เจตสิกํ   เนว   สาตํ   นาสาตํ
เจโตสมฺผสฺสชํ    อทุกฺขมสุขํ    เวทยิตํ   เจโตสมฺผสฺสชา   อทุกฺขมสุขา
เวทนา    อยํ    วุจฺจติ   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ฯ   ตตฺถ   กตมา
เวทนาปจฺจยา   วิจิกิจฺฉา   ยา   กงฺขา  กงฺขายนา  กงฺขายิตตฺตํ  วิมติ
วิจิกิจฺฉา   เทฺวฬฺหกํ   เทฺวธาปโถ   สํสโย   อเนกํสคาโห   อาสปฺปนา
ปริสปฺปนา    อปริโยคาหนา    ถมฺภิตตฺตํ   จิตฺตสฺส   มโนวิเลโข   อยํ
วุจฺจติ  เวทนาปจฺจยา  วิจิกิจฺฉา  ฯ  ตตฺถ  กตโม  วิจิกิจฺฉาปจฺจยา ภโว
ฐเปตฺวา    วิจิกิจฺฉํ    เวทนากฺขนฺโธ    สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ
วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อยํ   วุจฺจติ   วิจิกิจฺฉาปจฺจยา   ภโว   ฯเปฯ   เตน
วุจฺจติ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯเปฯ
     [๓๕๖]   กตเม   ธมฺม   อกุสลา   ยสฺมึ   สมเย  อกุสลํ  จิตฺตํ
อุปฺปนฺนํ    โหติ    อุเปกฺขาสหคตํ   อุทฺธจฺจสมฺปยุตฺตํ   รูปารมฺมณํ   วา
ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณํ   วา   ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ   ตสฺมึ   สมเย
อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร    สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ      นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยา     เวทนา    เวทนาปจฺจยา    อุทฺธจฺจํ    อุทฺธจฺจปจฺจยา
อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๕๗]   ตตฺถ   กตมา   อวิชฺชา   ยํ  อญฺญาณํ  อทสฺสนํ  ฯเปฯ
อวิชฺชาลงฺคี  โมโห  อกุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อวิชฺชา  ฯเปฯ  ตตฺถ กตมา
ผสฺสปจฺจยา   เวทนา  ยํ  เจตสิกํ  เนว  สาตํ  นาสาตํ  เจโตสมฺผสฺสชํ
อทุกฺขมสุขํ     เวทยิตํ     เจโตสมฺผสฺสชา     อทุกฺขมสุขา    เวทนา
อยํ   วุจฺจติ   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ฯ   ตตฺถ  กตมํ  เวทนาปจฺจยา
อุทฺธจฺจํ   ยํ   จิตฺตสฺส   อุทฺธจฺจํ  อวูปสโม  เจตโส  วิกฺเขโป  ภนฺตตฺตํ
จิตฺตสฺส   อิทํ   วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา   อุทฺธจฺจํ   ฯ   ตตฺถ   กตโม
อุทฺธจฺจปจฺจยา    อธิโมกฺโข    โย   จิตฺตสฺส   อธิโมกฺโข   อธิมุจฺจนา
ตทธิมุตฺตตา    อยํ    วุจฺจติ   อุทฺธจฺจปจฺจยา   อธิโมกฺโข   ฯ   ตตฺถ
กตโม   อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ฐเปตฺวา   อธิโมกฺขํ   เวทนากฺขนฺโธ
สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ     วิญฺญาณกฺขนฺโธ     อยํ     วุจฺจติ
อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯเปฯ
                                  อกุสลนิทฺเทโส ฯ
     [๓๕๘]   กตเม   ธมฺมา  กุสลา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรํ  กุสลํ
จิตฺตํ    อุปฺปนฺนํ    โหติ    โสมนสฺสสหคตํ   ญาณสมฺปยุตฺตํ   รูปารมฺมณํ
วา   ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณํ   วา   ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ  ตสฺมึ  สมเย
กุสลมูลปจฺจยา    สงฺขาโร    สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ      นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยา     เวทนา     เวทนาปจฺจยา    ปสาโท    ปสาทปจฺจยา
อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๕๙]   ตตฺถ  กตเม  กุสลมูลา  อโลโภ  อโทโส อโมโห ฯ ตตฺถ
กตโม    อโลโภ   โย   อโลโภ   อลุพฺภนา   อลุพฺภิตตฺตํ   อสาราโค
อสารชฺชนา   อสารชฺชิตตฺตํ   อนภิชฺฌา   อโลโภ   กุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ
อโลโภ   ฯ   ตตฺถ   กตโม  อโทโส  โย  อโทโส  อทูสนา  อทูสิตตฺตํ
อพฺยาปาโท   อพฺยาปชฺโช   อโทโส   กุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อโทโส  ฯ
ตตฺถ  กตโม  อโมโห  ยา  ปญฺญา  ปชานนา  ฯเปฯ  อโมโห ธมฺมวิจโย
สมฺมาทิฏฺฐิ   อยํ   วุจฺจติ   อโมโห   ฯ   อิเม  วุจฺจนฺติ  กุสลมูลา  ฯ
ตตฺถ   กตโม   กุสลมูลปจฺจยา   สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   กุสลมูลปจฺจยา   สงฺขาโร   ฯเปฯ  ตตฺถ
กตมา    ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ยํ   เจตสิกํ   สาตํ   เจตสิกํ   สุขํ
เจโตสมฺผสฺสชํ   สาตํ   สุขํ   เวทยิตํ   เจโตสมฺผสฺสชา   สาตา  สุขา
เวทนา อยํ วุจฺจติ ผสฺสปจฺจยา เวทนา ฯ
     {๓๕๙.๑}   ตตฺถ   กตโม   เวทนาปจฺจยา  ปสาโท  ยา  สทฺธา
สทฺทหนา    โอกปฺปนา    อภิปฺปสาโท    อยํ   วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา
ปสาโท   ฯ   ตตฺถ   กตโม   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข  โย  จิตฺตสฺส
อธิโมกฺโข    อธิมุจฺจนา    ตทธิมุตฺตตา    อยํ   วุจฺจติ   ปสาทปจฺจยา
อธิโมกฺโข  ฯ  ตตฺถ  กตโม  อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว  ฐเปตฺวา  อธิโมกฺขํ
เวทนากฺขนฺโธ      สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ     วิญฺญาณกฺขนฺโธ
อยํ   วุจฺจติ   อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว  ฯเปฯ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๖๐]   กตเม  ธมฺมา  กุสลา  ยสฺมึ  สมเย กามาวจรํ กุสลํ จิตฺตํ
อุปฺปนฺนํ    โหติ   โสมนสฺสสหคตํ   ญาณสมฺปยุตฺตํ   สสงฺขาเรน   ฯเปฯ
โสมนสฺสสหคตํ    ญาณวิปฺปยุตฺตํ   ฯเปฯ   โสมนสฺสสหคตํ   ญาณวิปฺปยุตฺตํ
สสงฺขาเรน   รูปารมฺมณํ   วา   ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณํ  วา  ยํ  ยํ  วา
ปนารพฺภ    ตสฺมึ   สมเย   กุสลมูลปจฺจยา   สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
ปสาโท     ปสาทปจฺจยา     อธิโมกฺโข     อธิโมกฺขปจฺจยา     ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๖๑]   ตตฺถ  กตเม  กุสลมูลา  อโลโภ  อโทโส  ฯ ตตฺถ กตโม
อโลโภ   โย   อโลโภ   อลุพฺภนา  อลุพฺภิตตฺตํ  อสาราโค  อสารชฺชนา
อสารชฺชิตตฺตํ   อนภิชฺฌา   อโลโภ   กุสลมูลํ   อยํ  วุจฺจติ  อโลโภ  ฯ
ตตฺถ   กตโม   อโทโส   โย  อโทโส  อทูสนา  อทูสิตตฺตํ  อพฺยาปาโท
อพฺยาปชฺโช   อโทโส  กุสลมูลํ  อยํ  วุจฺจติ  อโทโส  ฯ  อิเม  วุจฺจนฺติ
กุสลมูลา   ฯ   ตตฺถ   กตโม   กุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร  ยา  เจตนา
สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ  อยํ  วุจฺจติ  กุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร  ฯเปฯ
เตน วุจฺจติ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๖๒]   กตเม   ธมฺมา  กุสลา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรํ  กุสลํ
จิตฺตํ     อุปฺปนฺนํ    โหติ    อุเปกฺขาสหคตํ    ญาณสมฺปยุตฺตํ    ฯเปฯ
อุเปกฺขาสหคตํ   ญาณสมฺปยุตฺตํ   สสงฺขาเรน   รูปารมฺมณํ   วา   ฯเปฯ
ธมฺมารมฺมณํ   วา   ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ  ตสฺมึ  สมเย  กุสลมูลปจฺจยา
สงฺขาโร      สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ
นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา
เวทนา     เวทนาปจฺจยา     ปสาโท     ปสาทปจฺจยา    อธิโมกฺโข
อธิโมกฺขปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๖๓]   ตตฺถ  กตเม  กุสลมูลา  อโลโภ  อโทโส  อโมโห ฯเปฯ
อิเม   วุจฺจนฺติ   กุสลมูลา   ฯ  ตตฺถ  กตโม  กุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร
ยา   เจตนา   สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ  วุจฺจติ  กุสลมูลปจฺจยา
สงฺขาโร   ฯเปฯ   ตตฺถ   กตมา   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา  ยํ  เจตสิกํ
เนว  สาตํ  นาสาตํ  เจโตสมฺผสฺสชํ  อทุกฺขมสุขํ  เวทยิตํ เจโตสมฺผสฺสชา
อทุกฺขมสุขา   เวทนา   อยํ  วุจฺจติ  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ฯเปฯ  เตน
วุจฺจติ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๖๔]   กตเม   ธมฺมา  กุสลา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรํ  กุสลํ
จิตฺตํ     อุปฺปนฺนํ    โหติ    อุเปกฺขาสหคตํ    ญาณวิปฺปยุตฺตํ    ฯเปฯ
อุเปกฺขาสหคตํ   ญาณวิปฺปยุตฺตํ   สสงฺขาเรน   รูปารมฺมณํ   วา   ฯเปฯ
ธมฺมารมฺมณํ   วา   ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ  ตสฺมึ  สมเย  กุสลมูลปจฺจยา
สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยา  นามํ  นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ปสาโท   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ  ชาติปจฺจยา  ชรามรณํ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๖๕]   ตตฺถ  กตเม  กุสลมูลา  อโลโภ  อโทโส  ฯเปฯ  อิเม
วุจฺจนฺติ   กุสลมูลา   ฯ   ตตฺถ   กตโม  กุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร  ยา
เจตนา    สญฺเจตนา    สญฺเจตยิตตฺตํ    อยํ   วุจฺจติ   กุสลมูลปจฺจยา
สงฺขาโร   ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส  ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๖๖]   กตเม  ธมฺมา  กุสลา  ยสฺมึ  สมเย  รูปูปปตฺติยา  มคฺคํ
ภาเวติ   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ
ปฐวีกสิณํ    ตสฺมึ   สมเย   กุสลมูลปจฺจยา   สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  เวทนาปจฺจยา  ปสาโท
ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ
ชาติปจฺจยา     ชรามรณํ     เอวเมตสฺส    เกวลสฺส    ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๖๗]   ตตฺถ  กตเม  กุสลมูลา  อโลโภ  อโทโส  อโมโห ฯเปฯ
อิเม   วุจฺจนฺติ   กุสลมูลา   ฯ  ตตฺถ  กตโม  กุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร
ยา   เจตนา   สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ  วุจฺจติ  กุสลมูลปจฺจยา
สงฺขาโร   ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส  ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๖๘]   กตเม  ธมฺมา  กุสลา  ยสฺมึ  สมเย  อรูปูปปตฺติยา  มคฺคํ
ภาเวติ     สพฺพโส     อากิญฺจญฺญายตนํ     สมติกฺกมฺม    เนวสญฺญา-
นาสญฺญายตนสญฺญาสหคตํ   สุขสฺส   จ   ปหานา   ฯเปฯ  จตุตฺถํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช     วิหรติ    ตสฺมึ    สมเย    กุสลมูลปจฺจยา    สงฺขาโร
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ปสาโท   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๖๙]   ตตฺถ  กตเม  กุสลมูลา  อโลโภ  อโทโส  อโมโห ฯเปฯ
อิเม   วุจฺจนฺติ   กุสลมูลา   ฯ  ตตฺถ  กตโม  กุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร
ยา   เจตนา   สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ  วุจฺจติ  กุสลมูลปจฺจยา
สงฺขาโร  ฯเปฯ  ตตฺถ  กตมา  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ยํ  เจตสิกํ  เนว
สาตํ   นาสาตํ   เจโตสมฺผสฺสชํ   อทุกฺขมสุขํ   เวทยิตํ  เจโตสมฺผสฺสชา
อทุกฺขมสุขา   เวทนา   อยํ  วุจฺจติ  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ฯเปฯ  เตน
วุจฺจติ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๗๐]   กตเม   ธมฺมา   กุสลา  ยสฺมึ  สมเย  โลกุตฺตรํ  ฌานํ
ภาเวติ   นิยฺยานิกํ   อปจยคามึ   ทิฏฺฐิคตานํ  ปหานาย  ปฐมาย  ภูมิยา
ปตฺติยา   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ
ทุกฺขาปฏิปทํ    ทนฺธาภิญฺญํ    ตสฺมึ   สมเย   กุสลมูลปจฺจยา   สงฺขาโร
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ  ฉฏฺฐายตนปจฺจยา  ผสฺโส  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา เวทนาปจฺจยา
ปสาโท     ปสาทปจฺจยา     อธิโมกฺโข     อธิโมกฺขปจฺจยา     ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ   เอวเมเตสํ   ธมฺมานํ
สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๗๑]   ตตฺถ  กตเม  กุสลมูลา  อโลโภ  อโทโส  อโมโห ฯเปฯ
ตตฺถ  กตโม  อโมโห  ยา  ปญฺญา  ปชานนา  ฯเปฯ  อโมโห ธมฺมวิจโย
สมฺมาทิฏฺฐิ      ธมฺมวิจยสมฺโพชฺฌงฺโค      มคฺคงฺคํ      มคฺคปริยาปนฺนํ
อยํ   วุจฺจติ   อโมโห   ฯ  อิเม  วุจฺจนฺติ  กุสลมูลา  ฯ  ตตฺถ  กตโม
กุสลมูลปจฺจยา    สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา   สญฺเจตยิตตฺตํ
อยํ  วุจฺจติ  กุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร  ฯเปฯ  ตตฺถ  กตมา  ผสฺสปจฺจยา
เวทนา   ยํ   เจตสิกํ   สาตํ   เจตสิกํ   สุขํ   เจโตสมฺผสฺสชํ   สาตํ
สุขํ   เวทยิตํ   เจโตสมฺผสฺสชา   สาตา   สุขา   เวทนา  อยํ  วุจฺจติ
ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ฯ
     {๓๗๑.๑}   ตตฺถ   กตโม   เวทนาปจฺจยา  ปสาโท  ยา  สทฺธา
สทฺทหนา    โอกปฺปนา    อภิปฺปสาโท    อยํ   วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา
ปสาโท   ฯ   ตตฺถ   กตโม   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข  โย  จิตฺตสฺส
อธิโมกฺโข    อธิมุจฺจนา    ตทธิมุตฺตตา    อยํ   วุจฺจติ   ปสาทปจฺจยา
อธิโมกฺโข  ฯ  ตตฺถ  กตโม  อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว  ฐเปตฺวา  อธิโมกฺขํ
เวทนากฺขนฺโธ      สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ     วิญฺญาณกฺขนฺโธ
อยํ  วุจฺจติ  อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว  ฯเปฯ  เอวเมเตสํ  ธมฺมานํ สมุทโย
โหตีติ   เอวเมเตสํ   ธมฺมานํ  สงฺคติ  โหติ  สมาคโม  โหติ  สโมธานํ
โหติ ปาตุภาโว โหติ เตน วุจฺจติ เอวเมเตสํ ธมฺมานํ สมุทโย โหตีติ ฯ
                                  กุสลนิทฺเทโส ฯ
     [๓๗๒]   กตเม   ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรสฺส
กุสลสฺส   กมฺมสฺส   กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากํ  จกฺขุวิญฺญาณํ  อุปฺปนฺนํ
โหติ    อุเปกฺขาสหคตํ    รูปารมฺมณํ    ตสฺมึ   สมเย   สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา  เวทนาปจฺจยา  ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๗๓]   ตตฺถ   กตโม   สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ  สงฺขาโร   ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  จกฺขุวิญฺญาณธาตุ
อิทํ   วุจฺจติ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ    เวทนากฺขนฺโธ    สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ   อิทํ   วุจฺจติ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    ฯ   ตตฺถ   กตมํ   นามปจฺจยา   ฉฏฺฐายตนํ
ยํ    จิตฺตํ    มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   จกฺขุวิญฺญาณธาตุ   อิทํ
วุจฺจติ   นามปจฺจยา   ฉฏฺฐายตนํ   ฯ   ตตฺถ  กตโม  ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส    โย   ผสฺโส   ผุสนา   สมฺผุสนา   สมฺผุสิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส   ฯ   ตตฺถ   กตมา   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา
ยํ   เจตสิกํ   เนว  สาตํ  นาสาตํ  เจโตสมฺผสฺสชํ  อทุกฺขมสุขํ  เวทยิตํ
เจโตสมฺผสฺสชา    อทุกฺขมสุขา    เวทนา   อยํ   วุจฺจติ   ผสฺสปจฺจยา
เวทนา   ฯ   ตตฺถ   กตโม   เวทนาปจฺจยา   ภโว  ฐเปตฺวา  เวทนํ
สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ   วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อยํ   วุจฺจติ   เวทนา
ปจฺจยา  ภโว  ฯเปฯ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๗๔]   ตสฺมึ   สมเย   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ  สงฺขารเหตุกํ
วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ     วิญฺญาณเหตุกํ    นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ
นามเหตุกํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส   ฉฏฺฐายตนเหตุโก   ผสฺสปจฺจยา
เวทนา    ผสฺสเหตุกา    เวทนาปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ
ชาติปจฺจยา     ชรามรณํ     เอวเมตสฺส    เกวลสฺส    ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๗๕]   ตสฺมึ   สมเย  สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ  สงฺขารสมฺปยุตฺตํ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    วิญฺญาณสมฺปยุตฺตํ    นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ
นามสมฺปยุตฺตํ      ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ฉฏฺฐายตนสมฺปยุตฺโต
ผสฺสปจฺจยา     เวทนา     ผสฺสสมฺปยุตฺตา     เวทนาปจฺจยา    ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๗๖]   ตสฺมึ   สมเย  สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ  วิญฺญาณปจฺจยาปิ
สงฺขาโร      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยาปิ     วิญฺญาณํ
นามปจฺจยา   ฉฏฺฐายตนํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยาปิ   นามํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส      ผสฺสปจฺจยาปิ      ฉฏฺฐายตนํ     ผสฺสปจฺจยา     เวทนา
เวทนาปจฺจยาปิ    ผสฺโส    เวทนาปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ
ชาติปจฺจยา     ชรามรณํ     เอวเมตสฺส    เกวลสฺส    ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๗๗]   กตเม   ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรสฺส
กุสลสฺส   กมฺมสฺส   กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากํ  โสตวิญฺญาณํ  อุปฺปนฺนํ
โหติ    อุเปกฺขาสหคตํ    สทฺทารมฺมณํ   ฯเปฯ   ฆานวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ
โหติ    อุเปกฺขาสหคตํ   คนฺธารมฺมณํ   ฯเปฯ   ชิวฺหาวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ
โหติ    อุเปกฺขาสหคตํ    รสารมฺมณํ    ฯเปฯ   กายวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ
โหติ    สุขสหคตํ    โผฏฺฐพฺพารมฺมณํ    ตสฺมึ   สมเย   สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๗๘]   ตตฺถ   กตโม   สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ  วุจฺจติ  สงฺขาโร  ฯเปฯ  ตตฺถ  กตมา  ผสฺสปจฺจยา
เวทนา    ยํ    กายิกํ    สาตํ   กายิกํ   สุขํ   กายสมฺผสฺสชํ   สาตํ
สุขํ   เวทยิตํ   กายสมฺผสฺสชา   สาตา   สุขา   เวทนา   อยํ  วุจฺจติ
ผสฺสปจฺจยา   เวทนา  ฯ  ตตฺถ  กตโม  เวทนาปจฺจยา  ภโว  ฐเปตฺวา
เวทนํ    สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ   วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อยํ   วุจฺจติ
เวทนาปจฺจยา   ภโว   ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ   เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๗๙]   กตเม   ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรสฺส
กุสลสฺส   กมฺมสฺส   กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากา  มโนธาตุ  อุปฺปนฺนา
โหติ   อุเปกฺขาสหคตา   รูปารมฺมณา   วา   ฯเปฯ   โผฏฺฐพฺพารมฺมณา
วา   ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ   ตสฺมึ  สมเย  สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส      ผสฺสปจฺจยา     เวทนา     เวทนาปจฺจยา     อธิโมกฺโข
อธิโมกฺขปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๘๐]   ตตฺถ   กตโม   สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   สงฺขาโร  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนธาตุ  อิทํ
วุจฺจติ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   ฯเปฯ   ตตฺถ   กตมา  ผสฺสปจฺจยา
เวทนา   ยํ   เจตสิกํ  เนว  สาตํ  นาสาตํ  เจโตสมฺผสฺสชํ  อทุกฺขมสุขํ
เวทยิตํ  เจโตสมฺผสฺสชา  อทุกฺขมสุขา  เวทนา  อยํ  วุจฺจติ  ผสฺสปจฺจยา
เวทนา   ฯ   ตตฺถ   กตโม   เวทนาปจฺจยา  อธิโมกฺโข  โย  จิตฺตสฺส
อธิโมกฺโข    อธิมุจฺจนา    ตทธิมุตฺตตา   อยํ   วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา
อธิโมกฺโข  ฯ  ตตฺถ  กตโม  อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว  ฐเปตฺวา  อธิโมกฺขํ
เวทนากฺขนฺโธ      สญฺญากฺขนฺโธ     สงฺขารกฺขนฺโธ     วิญฺญาณกฺขนฺโธ
อยํ   วุจฺจติ   อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว  ฯเปฯ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๘๑]   กตเม   ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรสฺส
กุสลสฺส    กมฺมสฺส    กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากา   มโนวิญฺญาณธาตุ
อุปฺปนฺนา     โหติ    โสมนสฺสสหคตา    รูปารมฺมณา    วา    ฯเปฯ
ธมฺมารมฺมณา   วา  ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ  ตสฺมึ  สมเย  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๘๒]   ตตฺถ   กตโม   สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   สงฺขาโร   ตตฺถ   กตมํ   สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ    วุจฺจติ    สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ    ฯเปฯ    ตตฺถ   กตมา
ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ยํ  เจตสิกํ  สาตํ  เจตสิกํ  สุขํ  เจโตสมฺผสฺสชํ
สาตํ  สุขํ  เวทยิตํ  เจโตสมฺผสฺสชา  สาตา  สุขา  เวทนา  อยํ  วุจฺจติ
ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ฯ   ตตฺถ   กตโม   เวทนาปจฺจยา  อธิโมกฺโข
โย    จิตฺตสฺส    อธิโมกฺโข   อธิมุจฺจนา   ตทธิมุตฺตตา   อยํ   วุจฺจติ
เวทนาปจฺจยา   อธิโมกฺโข   ฯ   ตตฺถ   กตโม  อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว
ฐเปตฺวา    อธิโมกฺขํ    เวทนากฺขนฺโธ   สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ
วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อยํ   วุจฺจติ   อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ฯเปฯ   เตน
วุจฺจติ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๘๓]   กตเม   ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรสฺส
กุสลสฺส    กมฺมสฺส    กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากา   มโนวิญฺญาณธาตุ
อุปฺปนฺนา     โหติ    อุเปกฺขาสหคตา    รูปารมฺมณา    วา    ฯเปฯ
ธมฺมารมฺมณา   วา  ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ  ตสฺมึ  สมเย  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๘๔]   ตตฺถ   กตโม   สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   สงฺขาโร  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ    วุจฺจติ    สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ    ฯเปฯ    ตตฺถ   กตมา
ผสฺสปจฺจยา   เวทนา  ยํ  เจตสิกํ  เนว  สาตํ  นาสาตํ  เจโตสมฺผสฺสชํ
อทุกฺขมสุขํ    เวทยิตํ    เจโตสมฺผสฺสชา   อทุกฺขมสุขา   เวทนา   อยํ
วุจฺจติ  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ฯ  ตตฺถ  กตโม  เวทนาปจฺจยา อธิโมกฺโข
โย    จิตฺตสฺส    อธิโมกฺโข   อธิมุจฺจนา   ตทธิมุตฺตตา   อยํ   วุจฺจติ
เวทนาปจฺจยา   อธิโมกฺโข   ฯ   ตตฺถ   กตโม  อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว
ฐเปตฺวา    อธิโมกฺขํ    เวทนากฺขนฺโธ   สญฺญากฺขนฺโธ   สงฺขารกฺขนฺโธ
วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อยํ   วุจฺจติ   อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ฯเปฯ   เตน
วุจฺจติ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๘๕]   กตเม   ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรสฺส
กุสลสฺส    กมฺมสฺส    กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากา   มโนวิญฺญาณธาตุ
อุปฺปนฺนา      โหติ     โสมนสฺสสหคตา     ญาณสมฺปยุตฺตา     ฯเปฯ
โสมนสฺสสหคตา   ญาณสมฺปยุตฺตา   สสงฺขาเรน   ฯเปฯ  โสมนสฺสสหคตา
ญาณวิปฺปยุตฺตา   ฯเปฯ   โสมนสฺสสหคตา   ญาณวิปฺปยุตฺตา   สสงฺขาเรน
ฯเปฯ    อุเปกฺขาสหคตา    ญาณสมฺปยุตฺตา    ฯเปฯ   อุเปกฺขาสหคตา
ญาณสมฺปยุตฺตา   สสงฺขาเรน   ฯเปฯ   อุเปกฺขาสหคตา   ญาณวิปฺปยุตฺตา
ฯเปฯ    อุเปกฺขาสหคตา    ญาณวิปฺปยุตฺตา   สสงฺขาเรน   รูปารมฺมณา
วา   ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณา   วา  ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ  ตสฺมึ  สมเย
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ปสาโท   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๘๖]   ตตฺถ   กตโม   สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   สงฺขาโร  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ  วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ  ฯเปฯ  ตตฺถ  กตโม เวทนาปจฺจยา
ปสาโท    ยา    สทฺธา    สทฺทหนา   โอกปฺปนา   อภิปฺปสาโท   อยํ
วุจฺจติ    เวทนาปจฺจยา   ปสาโท   ฯ   ตตฺถ   กตโม   ปสาทปจฺจยา
อธิโมกฺโข    โย    จิตฺตสฺส    อธิโมกฺโข    อธิมุจฺจนา   ตทธิมุตฺตตา
อยํ  วุจฺจติ  ปสาทปจฺจยา  อธิโมกฺโข  ฯ  ตตฺถ  กตโม  อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว      ฐเปตฺวา     อธิโมกฺขํ     เวทนากฺขนฺโธ     สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ     วิญฺญาณกฺขนฺโธ     อยํ    วุจฺจติ    อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว   ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๘๗]   กตเม   ธมฺมา   อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  รูปูปปตฺติยา
มคฺคํ   ภาเวติ   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช
วิหรติ   ปฐวีกสิณํ   ตสฺมึ   สมเย   ผสฺโส   โหติ   ฯเปฯ  อวิกฺเขโป
โหติ   อิเม   ธมฺมา   กุสลา   ตสฺเสว  รูปาวจรสฺส  กุสลสฺส  กมฺมสฺส
กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากํ   วิวิจฺเจว   กาเมหิ  ฯเปฯ  ปฐมํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช     วิหรติ    ปฐวีกสิณํ    ตสฺมึ    สมเย    สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
ปสาโท   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว  ภวปจฺจยา
ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๘๘]   กตเม  ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ สมเย อรูปูปปตฺติยา มคฺคํ
ภาเวติ     สพฺพโส     อากิญฺจญฺญายตนํ     สมติกฺกมฺม    เนวสญฺญา-
นาสญฺญายตนสญฺญาสหคตํ   สุขสฺส   จ   ปหานา   ฯเปฯ  จตุตฺถํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ตสฺมึ   สมเย   ผสฺโส   โหติ  ฯเปฯ  อวิกฺเขโป
โหติ   อิเม   ธมฺมา   กุสลา  ตสฺเสว  อรูปาวจรสฺส  กุสลสฺส  กมฺมสฺส
กตตฺตา    อุปจิตตฺตา   วิปากํ   สพฺพโส   อากิญฺจญฺญายตนํ   สมติกฺกมฺม
เนวสญฺญานาสญฺญายตนสญฺญาสหคตํ     สุขสฺส    จ    ปหานา    ฯเปฯ
จตุตฺถํ    ฌานํ    อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ตสฺมึ   สมเย   สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
ปสาโท   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว  ภวปจฺจยา
ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๘๙]   กตเม  ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  โลกุตฺตรํ  ฌานํ
ภาเวติ   นิยฺยานิกํ   อปจยคามึ   ทิฏฺฐิคตานํ  ปหานาย  ปฐมาย  ภูมิยา
ปตฺติยา   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ
ทุกฺขาปฏิปทํ    ทนฺธาภิญฺญํ    ตสฺมึ    สมเย    ผสฺโส   โหติ   ฯเปฯ
อวิกฺเขโป   โหติ   อิเม  ธมฺมา  กุสลา  ตสฺเสว  โลกุตฺตรสฺส  กุสลสฺส
ฌานสฺส   กตตฺตา   ภาวิตตฺตา  วิปากํ  วิวิจฺเจว  กาเมหิ  ฯเปฯ  ปฐมํ
ฌานํ    อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ทุกฺขาปฏิปทํ   ทนฺธาภิญฺญํ   สุญฺญตํ   ตสฺมึ
สมเย   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามํ   นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ปสาโท   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา  ชรามรณํ  เอวเมเตสํ  ธมฺมานํ
สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๙๐]   กตเม   ธมฺมา   อพฺยากตา   ยสฺมึ   สมเย  อกุสลสฺส
กมฺมสฺส   กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากํ   จกฺขุวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
อุเปกฺขาสหคตํ    รูปารมฺมณํ    ฯเปฯ    โสตวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
อุเปกฺขาสหคตํ    สทฺทารมฺมณํ    ฯเปฯ   ฆานวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
อุเปกฺขาสหคตํ    คนฺธารมฺมณํ   ฯเปฯ   ชิวฺหาวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
อุเปกฺขาสหคตํ    รสารมฺมณํ    ฯเปฯ    กายวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
ทุกฺขสหคตํ     โผฏฺฐพฺพารมฺมณํ     ตสฺมึ     สมเย     สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๙๑]   ตตฺถ   กตโม   สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   สงฺขาโร  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  กายวิญฺญาณธาตุ
อิทํ   วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ  ฯเปฯ  ตตฺถ  กตมา  ผสฺสปจฺจยา
เวทนา   ยํ   กายิกํ   อสาตํ   กายิกํ   ทุกฺขํ   กายสมฺผสฺสชํ   อสาตํ
ทุกฺขํ   เวทยิตํ   กายสมฺผสฺสชา   อสาตา  ทุกฺขา  เวทนา  อยํ  วุจฺจติ
ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    ฯ    ตตฺถ   กตโม   เวทนาปจฺจยา   ภโว
ฐเปตฺวา    เวทนํ    สญฺญากฺขนฺโธ    สงฺขารกฺขนฺโธ    วิญฺญาณกฺขนฺโธ
อยํ   วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา   ภโว  ฯเปฯ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๙๒]   กตเม   ธมฺมา   อพฺยากตา   ยสฺมึ   สมเย  อกุสลสฺส
กมฺมสฺส   กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากา   มโนธาตุ   อุปฺปนฺนา   โหติ
อุเปกฺขาสหคตา     รูปารมฺมณา     วา    ฯเปฯ    โผฏฺฐพฺพารมฺมณา
วา   ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ   ตสฺมึ  สมเย  สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส      ผสฺสปจฺจยา     เวทนา     เวทนาปจฺจยา     อธิโมกฺโข
อธิโมกฺขปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๙๓]   ตตฺถ   กตโม   สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   สงฺขาโร  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนธาตุ  อิทํ
วุจฺจติ   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   ฯเปฯ   ตตฺถ   กตมา  ผสฺสปจฺจยา
เวทนา   ยํ   เจตสิกํ  เนว  สาตํ  นาสาตํ  เจโตสมฺผสฺสชํ  อทุกฺขมสุขํ
เวทยิตํ  เจโตสมฺผสฺสชา  อทุกฺขมสุขา  เวทนา  อยํ  วุจฺจติ  ผสฺสปจฺจยา
เวทนา   ฯ   ตตฺถ   กตโม   เวทนาปจฺจยา  อธิโมกฺโข  โย  จิตฺตสฺส
อธิโมกฺโข    อธิมุจฺจนา    ตทธิมุตฺตตา   อยํ   วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา
อธิโมกฺโข    ฯ    ตตฺถ   กตโม   อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ฐเปตฺวา
อธิโมกฺขํ       เวทนากฺขนฺโธ       สญฺญากฺขนฺโธ      สงฺขารกฺขนฺโธ
วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อยํ   วุจฺจติ   อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ฯเปฯ   เตน
วุจฺจติ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๙๔]   กตเม   ธมฺมา   อพฺยากตา   ยสฺมึ   สมเย  อกุสลสฺส
กมฺมสฺส    กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อุปฺปนฺนา
โหติ    อุเปกฺขาสหคตา    รูปารมฺมณา    วา   ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณา
วา   ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ   ตสฺมึ  สมเย  สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส      ผสฺสปจฺจยา     เวทนา     เวทนาปจฺจยา     อธิโมกฺโข
อธิโมกฺขปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๙๕]   ตตฺถ   กตโม   สงฺขาโร   ยา   เจตนา   สญฺเจตนา
สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   สงฺขาโร  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ   ยํ   จิตฺตํ   มโน   มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา  มโนวิญฺญาณธาตุ
อิทํ    วุจฺจติ    สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ    ฯเปฯ    เตน   วุจฺจติ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๓๙๖]   กตเม   ธมฺมา   อพฺยากตา   ยสฺมึ   สมเย  มโนธาตุ
อุปฺปนฺนา   โหติ   กิริยา   เนว  กุสลา  นากุสลา  น  จ  กมฺมวิปากา
อุเปกฺขาสหคตา    รูปารมฺมณา   วา   ฯเปฯ   โผฏฺฐพฺพารมฺมณา   วา
ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ   ฯเปฯ   มโนวิญฺญาณธาตุ   อุปฺปนฺนา   โหติ
กิริยา   เนว   กุสลา   นากุสลา  น  จ  กมฺมวิปากา  โสมนสฺสสหคตา
รูปารมฺมณา   วา   ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณา   วา  ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ
ฯเปฯ    มโนวิญฺญาณธาตุ    อุปฺปนฺนา   โหติ   กิริยา   เนว   กุสลา
นากุสลา   น   จ   กมฺมวิปากา   อุเปกฺขาสหคตา   รูปารมฺมณา   วา
ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณา   วา   ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ   ตสฺมึ  สมเย
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา     อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา
ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๙๗]   กตเม  ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  มโนวิญฺญาณธาตุ
อุปฺปนฺนา   โหติ   กิริยา   เนว  กุสลา  นากุสลา  น  จ  กมฺมวิปากา
โสมนสฺสสหคตา       ญาณสมฺปยุตฺตา      ฯเปฯ      โสมนสฺสสหคตา
ญาณสมฺปยุตฺตา        สสงฺขาเรน       ฯเปฯ       โสมนสฺสสหคตา
ญาณวิปฺปยุตฺตา       ฯเปฯ       โสมนสฺสสหคตา      ญาณวิปฺปยุตฺตา
สสงฺขาเรน     ฯเปฯ     อุเปกฺขาสหคตา    ญาณสมฺปยุตฺตา    ฯเปฯ
อุเปกฺขาสหคตา   ญาณสมฺปยุตฺตา   สสงฺขาเรน   ฯเปฯ  อุเปกฺขาสหคตา
ญาณวิปฺปยุตฺตา   ฯเปฯ   อุเปกฺขาสหคตา   ญาณวิปฺปยุตฺตา   สสงฺขาเรน
รูปารมฺมณา   วา   ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณา   วา  ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ
ตสฺมึ    สมเย    สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ
นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ    ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา
เวทนา     เวทนาปจฺจยา     ปสาโท     ปสาทปจฺจยา    อธิโมกฺโข
อธิโมกฺขปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๙๘]   กตเม   ธมฺมา   อพฺยากตา   ยสฺมึ   สมเย  รูปาวจรํ
ฌานํ   ภาเวติ   กิริยํ   เนว   กุสลํ   นากุสลํ   น   จ   กมฺมวิปากํ
ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารํ   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ  ปฐมํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช
วิหรติ     ปฐวีกสิณํ     ตสฺมึ     สมเย    สงฺขารปจฺจยา    วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   เวทนาปจฺจยา   ปสาโท  ปสาทปจฺจยา
อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๓๙๙]   กตเม   ธมฺมา   อพฺยากตา   ยสฺมึ  สมเย  อรูปาวจรํ
ฌานํ   ภาเวติ   กิริยํ   เนว   กุสลํ   นากุสลํ   น   จ   กมฺมวิปากํ
ทิฏฺฐธมฺมสุขวิหารํ       สพฺพโส       อากิญฺจญฺญายตนํ      สมติกฺกมฺม
เนวสญฺญานาสญฺญายตนสญฺญาสหคตํ     สุขสฺส    จ    ปหานา    ฯเปฯ
จตุตฺถํ   ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ  ตสฺมึ  สมเย  สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส      ผสฺสปจฺจยา      เวทนา      เวทนาปจฺจยา     ปสาโท
ปสาทปจฺจยา     อธิโมกฺโข     อธิโมกฺขปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา
ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
                                อพฺยากตนิทฺเทโส ฯ
     [๔๐๐]   กตเม   ธมฺมา  กุสลา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรํ  กุสลํ
จิตฺตํ    อุปฺปนฺนํ    โหติ    โสมนสฺสสหคตํ   ญาณสมฺปยุตฺตํ   รูปารมฺมณํ
วา   ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณํ   วา   ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ  ตสฺมึ  สมเย
อวิชฺชาปจฺจยา    สงฺขาโร    สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ      นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยา     เวทนา     เวทนาปจฺจยา    ปสาโท    ปสาทปจฺจยา
อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๐๑]   ตตฺถ   กตโม   อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  ยา  เจตนา
สญฺเจตนา    สญฺเจตยิตตฺตํ    อยํ   วุจฺจติ   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร
ฯเปฯ    ตตฺถ   กตมา   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   ยํ   เจตสิกํ   สาตํ
เจตสิกํ   สุขํ   เจโตสมฺผสฺสชํ   สาตํ   สุขํ   เวทยิตํ  เจโตสมฺผสฺสชา
สาตา   สุขา   เวทนา   อยํ   วุจฺจติ  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ฯ  ตตฺถ
กตโม   เวทนาปจฺจยา   ปสาโท   ยา   สทฺธา   สทฺทหนา  โอกปฺปนา
อภิปฺปสาโท   อยํ   วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา   ปสาโท  ฯ  ตตฺถ  กตโม
ปสาทปจฺจยา    อธิโมกฺโข    โย    จิตฺตสฺส   อธิโมกฺโข   อธิมุจฺจนา
ตทธิมุตฺตตา   อยํ   วุจฺจติ   ปสาทปจฺจยา  อธิโมกฺโข  ฯ  ตตฺถ  กตโม
อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว  ฐเปตฺวา  อธิโมกฺขํ  เวทนากฺขนฺโธ  สญฺญากฺขนฺโธ
สงฺขารกฺขนฺโธ     วิญฺญาณกฺขนฺโธ     อยํ    วุจฺจติ    อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว   ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหตีติ ฯ
     [๔๐๒]   ตสฺมึ   สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ    วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ   นามปจฺจยา   ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยา
เวทนา     เวทนาปจฺจยา     ปสาโท     ปสาทปจฺจยา    อธิโมกฺโข
อธิโมกฺขปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๐๓]   ตสฺมึ   สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามรูปํ    นามรูปปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
ปสาโท     ปสาทปจฺจยา     อธิโมกฺโข     อธิโมกฺขปจฺจยา     ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๐๔]   ตสฺมึ   สมเย  อวิชฺชาปจฺจยา  สงฺขาโร  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามรูปํ     นามรูปปจฺจยา    สฬายตนํ
สฬายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา     เวทนาปจฺจยา
ปสาโท     ปสาทปจฺจยา     อธิโมกฺโข     อธิโมกฺขปจฺจยา     ภโว
ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๐๕]   กตเม  ธมฺมา  กุสลา  ยสฺมึ  สมเย กามาวจรํ กุสลํ จิตฺตํ
อุปฺปนฺนํ    โหติ   โสมนสฺสสหคตํ   ญาณสมฺปยุตฺตํ   สสงฺขาเรน   ฯเปฯ
โสมนสฺสสหคตํ    ญาณวิปฺปยุตฺตํ   ฯเปฯ   โสมนสฺสสหคตํ   ญาณวิปฺปยุตฺตํ
สสงฺขาเรน     ฯเปฯ     อุเปกฺขาสหคตํ     ญาณสมฺปยุตฺตํ     ฯเปฯ
อุเปกฺขาสหคตํ    ญาณสมฺปยุตฺตํ    สสงฺขาเรน   ฯเปฯ   อุเปกฺขาสหคตํ
ญาณวิปฺปยุตฺตํ    ฯเปฯ    อุเปกฺขาสหคตํ    ญาณวิปฺปยุตฺตํ   สสงฺขาเรน
รูปารมฺมณํ   วา   ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณํ   วา   ยํ   ยํ  วา  ปนารพฺภ
ตสฺมึ    สมเย    อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   เวทนาปจฺจยา   ปสาโท  ปสาทปจฺจยา
อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๐๖]   กตเม  ธมฺมา  กุสลา  ยสฺมึ  สมเย  รูปูปปตฺติยา  มคฺคํ
ภาเวติ   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ
ปฐวีกสิณํ    ตสฺมึ   สมเย   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา   ผสฺโส  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  เวทนาปจฺจยา  ปสาโท
ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ
ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส  ทุกฺขกฺขนฺธสฺส  สมุทโย
โหติ ฯ
     [๔๐๗]   กตเม  ธมฺมา  กุสลา  ยสฺมึ  สมเย  อรูปูปปตฺติยา  มคฺคํ
ภาเวติ     สพฺพโส     อากิญฺจญฺญายตนํ     สมติกฺกมฺม    เนวสญฺญา-
นาสญฺญายตนสญฺญาสหคตํ    สุขสฺส    จ    ปหานา    ฯเปฯ   จตุตฺถํ
ฌานํ   อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ตสฺมึ   สมเย   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ปสาโท   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ  ชาติปจฺจยา  ชรามรณํ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๐๘]   กตเม   ธมฺมา   กุสลา  ยสฺมึ  สมเย  โลกุตฺตรํ  ฌานํ
ภาเวติ   นิยฺยานิกํ   อปจยคามึ   ทิฏฺฐิคตานํ  ปหานาย  ปฐมาย  ภูมิยา
ปตฺติยา   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ
ทุกฺขาปฏิปทํ    ทนฺธาภิญฺญํ    ตสฺมึ   สมเย   อวิชฺชาปจฺจยา   สงฺขาโร
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ปสาโท   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา  ชรามรณํ  เอวเมเตสํ  ธมฺมานํ
สมุทโย โหติ ฯ
                            อวิชฺชามูลกกุสลนิทฺเทโส ฯ
     [๔๐๙]   กตเม   ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรสฺส
กุสลสฺส   กมฺมสฺส   กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากํ  จกฺขุวิญฺญาณํ  อุปฺปนฺนํ
โหติ    อุเปกฺขาสหคตํ    รูปารมฺมณํ    ตสฺมึ   สมเย   กุสลมูลปจฺจยา
สงฺขาโร   สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยา  นามํ  นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๑๐]   ตตฺถ   กตโม   กุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร  ยา  เจตนา
สญฺเจตนา    สญฺเจตยิตตฺตํ    อยํ   วุจฺจติ   กุสลมูลปจฺจยา   สงฺขาโร
ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส  ทุกฺขกฺขนฺธสฺส  สมุทโย
โหตีติ ฯ
     [๔๑๑]   กตเม   ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรสฺส
กุสลสฺส   กมฺมสฺส   กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากํ  โสตวิญฺญาณํ  อุปฺปนฺนํ
โหติ   อุเปกฺขาสหคตํ   สทฺทารมฺมณํ  ฯเปฯ  ฆานวิญฺญาณํ  อุปฺปนฺนํ  โหติ
อุเปกฺขาสหคตํ    คนฺธารมฺมณํ   ฯเปฯ   ชิวฺหาวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
อุเปกฺขาสหคตํ    รสารมฺมณํ    ฯเปฯ    กายวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
สุขสหคตํ    โผฏฺฐพฺพารมฺมณํ    ฯเปฯ    มโนธาตุ    อุปฺปนฺนา   โหติ
อุเปกฺขาสหคตา    รูปารมฺมณา   วา   ฯเปฯ   โผฏฺฐพฺพารมฺมณา   วา
ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ   ฯเปฯ   มโนวิญฺญาณธาตุ   อุปฺปนฺนา   โหติ
โสมนสฺสสหคตา    รูปารมฺมณา    วา    ฯเปฯ    ธมฺมารมฺมณา   วา
ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ   ฯเปฯ   มโนวิญฺญาณธาตุ   อุปฺปนฺนา   โหติ
อุเปกฺขาสหคตา   รูปารมฺมณา   วา   ฯเปฯ  ธมฺมารมฺมณา  วา  ยํ  ยํ
วา   ปนารพฺภ   ตสฺมึ  สมเย  กุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ      วิญฺญาณปจฺจยา      นามํ     นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ
ฉฏฺฐายตนปจฺจยา    ผสฺโส    ผสฺสปจฺจยา    เวทนา    เวทนาปจฺจยา
อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๑๒]   กตเม   ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  กามาวจรสฺส
กุสลสฺส    กมฺมสฺส    กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากา   มโนวิญฺญาณธาตุ
อุปฺปนฺนา      โหติ     โสมนสฺสสหคตา     ญาณสมฺปยุตฺตา     ฯเปฯ
โสมนสฺสสหคตา   ญาณสมฺปยุตฺตา   สสงฺขาเรน   ฯเปฯ   โสมสฺสสหคตา
ญาณวิปฺปยุตฺตา   ฯเปฯ   โสมนสฺสสหคตา   ญาณวิปฺปยุตฺตา   สสงฺขาเรน
ฯเปฯ    อุเปกฺขาสหคตา    ญาณสมฺปยุตฺตา    ฯเปฯ   อุเปกฺขาสหคตา
ญาณสมฺปยุตฺตา   สสงฺขาเรน   ฯเปฯ   อุเปกฺขาสหคตา   ญาณวิปฺปยุตฺตา
ฯเปฯ    อุเปกฺขาสหคตา    ญาณวิปฺปยุตฺตา   สสงฺขาเรน   รูปารมฺมณา
วา   ฯเปฯ   ธมฺมารมฺมณา   วา  ยํ  ยํ  วา  ปนารพฺภ  ตสฺมึ  สมเย
กุสลมูลปจฺจยา    สงฺขาโร    สงฺขารปจฺจยา   วิญฺญาณํ   วิญฺญาณปจฺจยา
นามํ      นามปจฺจยา     ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส
ผสฺสปจฺจยา     เวทนา     เวทนาปจฺจยา    ปสาโท    ปสาทปจฺจยา
อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๑๓]   กตเม   ธมฺมา   อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  รูปูปปตฺติยา
มคฺคํ   ภาเวติ   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช
วิหรติ   ปฐวีกสิณํ   ตสฺมึ   สมเย   ผสฺโส   โหติ   ฯเปฯ  อวิกฺเขโป
โหติ   อิเม   ธมฺมา   กุสลา   ตสฺเสว  รูปาวจรสฺส  กุสลสฺส  กมฺมสฺส
กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากํ   วิวิจฺเจว   กาเมหิ  ฯเปฯ  ปฐมํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช   วิหรติ   ปฐวีกสิณํ   ตสฺมึ  สมเย  กุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ปสาโท   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ  ชาติปจฺจยา  ชรามรณํ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๑๔]   กตเม   ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  อรูปูปปตฺติยา
มคฺคํ    ภาเวติ   สพฺพโส   อากิญฺจญฺญายตนํ   สมติกฺกมฺม   เนวสญฺญา-
นาสญฺญายตนสญฺญาสหคตํ   สุขสฺส   จ   ปหานา   ฯเปฯ  จตุตฺถํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช  วิหรติ  ตสฺมึ  สมเย  ผสฺโส  โหติ  ฯเปฯ  อวิกฺเขโป  โหติ
อิเม   ธมฺมา  กุสลา  ตสฺเสว  อรูปาวจรสฺส  กุสลสฺส  กมฺมสฺส  กตตฺตา
อุปจิตตฺตา      วิปากํ     สพฺพโส     อากิญฺจญฺญายตนํ     สมติกฺกมฺม
เนวสญฺญานาสญฺญายตนสญฺญาสหคตํ     สุขสฺส    จ    ปหานา    ฯเปฯ
จตุตฺถํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ  ตสฺมึ  สมเย  กุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ปสาโท   ปสาทปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา
ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ    ชาติปจฺจยา    ชรามรณํ    เอวเมตสฺส
เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๑๕]   กตเม  ธมฺมา  อพฺยากตา  ยสฺมึ  สมเย  โลกุตฺตรํ  ฌานํ
ภาเวติ   นิยฺยานิกํ   อปจยคามึ   ทิฏฺฐิคตานํ  ปหานาย  ปฐมาย  ภูมิยา
ปตฺติยา   วิวิจฺเจว   กาเมหิ   ฯเปฯ   ปฐมํ  ฌานํ  อุปสมฺปชฺช  วิหรติ
ทุกฺขาปฏิปทํ   ทนฺธาภิญฺญํ  ตสฺมึ  สมเย  ผสฺโส  โหติ  ฯเปฯ  อวิกฺเขโป
โหติ   อิเม   ธมฺมา   กุสลา   ตสฺเสว  โลกุตฺตรสฺส  กุสลสฺส  ฌานสฺส
กตตฺตา   ภาวิตตฺตา   วิปากํ   วิวิจฺเจว   กาเมหิ  ฯเปฯ  ปฐมํ  ฌานํ
อุปสมฺปชฺช     วิหรติ     ทุกฺขาปฏิปทํ    ทนฺธาภิญฺญํ    สุญฺญตํ    ตสฺมึ
สมเย     กุสลมูลปจฺจยา     สงฺขาโร     สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ
วิญฺญาณปจฺจยา    นามํ    นามปจฺจยา    ฉฏฺฐายตนํ   ฉฏฺฐายตนปจฺจยา
ผสฺโส   ผสฺสปจฺจยา   เวทนา   เวทนาปจฺจยา   ปสาโท  ปสาทปจฺจยา
อธิโมกฺโข    อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา   ชาติ   ชาติปจฺจยา
ชรามรณํ เอวเมเตสํ ธมฺมานํ สมุทโย โหติ ฯ
                            กุสลมูลกวิปากนิทฺเทโส ฯ
     [๔๑๖]   กตเม   ธมฺมา   อพฺยากตา   ยสฺมึ   สมเย  อกุสลสฺส
กมฺมสฺส   กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากํ   จกฺขุวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
อุเปกฺขาสหคตํ   รูปารมฺมณํ   ตสฺมึ   สมเย   อกุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา    ภโว    ภวปจฺจยา    ชาติ   ชาติปจฺจยา   ชรามรณํ
เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๑๗]   ตตฺถ   กตโม  อกุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร  ยา  เจตนา
สญฺเจตนา    สญฺเจตยิตตฺตํ   อยํ   วุจฺจติ   อกุสลมูลปจฺจยา   สงฺขาโร
ฯเปฯ   เตน   วุจฺจติ   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส  ทุกฺขกฺขนฺธสฺส  สมุทโย
โหตีติ ฯ
     [๔๑๘]   กตเม   ธมฺมา   อพฺยากตา   ยสฺมึ   สมเย  อกุสลสฺส
กมฺมสฺส   กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากํ   โสตวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
อุเปกฺขาสหคตํ    สทฺทารมฺมณํ    ฯเปฯ   ฆานวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
อุเปกฺขาสหคตํ    คนฺธารมฺมณํ   ฯเปฯ   ชิวฺหาวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
อุเปกฺขาสหคตํ    รสารมฺมณํ    ฯเปฯ    กายวิญฺญาณํ   อุปฺปนฺนํ   โหติ
ทุกฺขสหคตํ    โผฏฺฐพฺพารมฺมณํ    ฯเปฯ    มโนธาตุ   อุปฺปนฺนา   โหติ
อุเปกฺขาสหคตา    รูปารมฺมณา   วา   ฯเปฯ   โผฏฺฐพฺพารมฺมณา   วา
ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ   ตสฺมึ   สมเย   อกุสลมูลปจฺจยา   สงฺขาโร
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา  ชาติ
ชาติปจฺจยา     ชรามรณํ     เอวเมตสฺส    เกวลสฺส    ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๑๙]   กตเม   ธมฺมา   อพฺยากตา   ยสฺมึ   สมเย  อกุสลสฺส
กมฺมสฺส    กตตฺตา   อุปจิตตฺตา   วิปากา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อุปฺปนฺนา
โหติ   อุเปกฺขาสหคตา   รูปารมฺมณา   วา   ฯเปฯ  ธมฺมารมฺมณา  วา
ยํ   ยํ   วา   ปนารพฺภ   ตสฺมึ   สมเย   อกุสลมูลปจฺจยา   สงฺขาโร
สงฺขารปจฺจยา     วิญฺญาณํ     วิญฺญาณปจฺจยา     นามํ    นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ     ฉฏฺฐายตนปจฺจยา     ผสฺโส     ผสฺสปจฺจยา    เวทนา
เวทนาปจฺจยา   อธิโมกฺโข   อธิโมกฺขปจฺจยา   ภโว   ภวปจฺจยา  ชาติ
ชาติปจฺจยา     ชรามรณํ     เอวเมตสฺส    เกวลสฺส    ทุกฺขกฺขนฺธสฺส
สมุทโย โหติ ฯ
     [๔๒๐]   ตตฺถ   กตโม  อกุสลมูลปจฺจยา  สงฺขาโร  ยา  เจตนา
สญฺเจตนา สญฺเจตยิตตฺตํ อยํ วุจฺจติ อกุสลมูลปจฺจยา สงฺขาโร ฯ
     [๔๒๑]   ตตฺถ   กตมํ   สงฺขารปจฺจยา  วิญฺญาณํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ  วุจฺจติ  สงฺขารปจฺจยา
วิญฺญาณํ ฯ
     [๔๒๒]   ตตฺถ   กตมํ   วิญฺญาณปจฺจยา   นามํ   เวทนากฺขนฺโธ
สญฺญากฺขนฺโธ สงฺขารกฺขนฺโธ อิทํ วุจฺจติ วิญฺญาณปจฺจยา นามํ ฯ
     [๔๒๓]   ตตฺถ   กตมํ   นามปจฺจยา  ฉฏฺฐายตนํ  ยํ  จิตฺตํ  มโน
มานสํ   ฯเปฯ   ตชฺชา   มโนวิญฺญาณธาตุ   อิทํ   วุจฺจติ   นามปจฺจยา
ฉฏฺฐายตนํ ฯ
     [๔๒๔]   ตตฺถ  กตโม  ฉฏฺฐายตนปจฺจยา  ผสฺโส  โย ผสฺโส ผุสนา
สมฺผุสนา สมฺผุสิตตฺตํ อยํ วุจฺจติ ฉฏฺฐายตนปจฺจยา ผสฺโส ฯ
     [๔๒๕]   ตตฺถ  กตมา  ผสฺสปจฺจยา  เวทนา  ยํ เจตสิกํ เนว สาตํ
นาสาตํ     เจโตสมฺผสฺสชํ    อทุกฺขมสุขํ    เวทยิตํ    เจโตสมฺผสฺสชา
อทุกฺขมสุขา เวทนา อยํ วุจฺจติ ผสฺสปจฺจยา เวทนา ฯ
     [๔๒๖]   ตตฺถ  กตโม  เวทนาปจฺจยา  อธิโมกฺโข   โย  จิตฺตสฺส
อธิโมกฺโข    อธิมุจฺจนา    ตทธิมุตฺตตา   อยํ   วุจฺจติ   เวทนาปจฺจยา
อธิโมกฺโข ฯ
     [๔๒๗]   ตตฺถ  กตโม  อธิโมกฺขปจฺจยา  ภโว  ฐเปตฺวา  อธิโมกฺขํ
เวทนากฺขนฺโธ    สญฺญากฺขนฺโธ    สงฺขารกฺขนฺโธ   วิญฺญาณกฺขนฺโธ   อยํ
วุจฺจติ อธิโมกฺขปจฺจยา ภโว ฯ
     [๔๒๘]   ตตฺถ  กตมา  ภวปจฺจยา  ชาติ  ยา  เตสํ  ธมฺมานํ ชาติ
สญฺชาติ นิพฺพตฺติ อภินิพฺพตฺติ ปาตุภาโว อยํ วุจฺจติ ภวปจฺจยา ชาติ ฯ
     [๔๒๙]   ตตฺถ   กตมํ  ชาติปจฺจยา  ชรามรณํ  อตฺถิ  ชรา  อตฺถิ
มรณํ  ฯ  ตตฺถ  กตมา  ชรา  ยา  เตสํ  ธมฺมานํ  ชรา ชีรณตา อายุโน
สํหานิ  อยํ  วุจฺจติ  ชรา  ฯ  ตตฺถ  กตมํ  มรณํ  โย เตสํ ธมฺมานํ ขโย
วโย  เภโท  ปริเภโท  อนิจฺจตา  อนฺตรธานํ  อิทํ  วุจฺจติ  มรณํ  ฯ อิติ
อยญฺจ ชรา อิทญฺจ มรณํ อิทํ วุจฺจติ ชาติปจฺจยา ชรามรณํ ฯ
     [๔๓๐]   เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส  สมุทโย  โหตีติ
เอวเมตสฺส   เกวลสฺส   ทุกฺขกฺขนฺธสฺส   สงฺคติ   โหติ  สมาคโม  โหติ
สโมธานํ   โหติ  ปาตุภาโว  โหติ  เตน  วุจฺจติ  เอวเมตสฺส  เกวลสฺส
ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหตีติ ฯ
                            อกุสลมูลกวิปากนิทฺเทโส ฯ
                                 อภิธมฺมภาชนียํ ฯ
                            ปจฺจยาการวิภงฺโค สมตฺโต ฯ
                                    ------------

             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๕ หน้าที่ ๑๘๑-๒๕๗.
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=35&item=255&items=176
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
https://84000.org/tipitaka/read/pali_item.php?book=35&item=255&items=176&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
https://84000.org/tipitaka/read/roman_item.php?book=35&item=255&items=176
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
https://84000.org/tipitaka/read/byitem.php?book=35&item=255&items=176
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
https://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=35&i=255
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๕
https://84000.org/tipitaka/read/?index_35
https://84000.org/tipitaka/english/?index_35