พระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๘ สุตฺต. สํ. นิทานวคฺโค

                    อภิสมยวคฺโค ทสโม
     [๓๑๑]   เอวมฺเม   สุตํ   เอกํ  สมยํ  ภควา  สาวตฺถิยํ  วิหรติ
เชตวเน   อนาถปิณฺฑิกสฺส   อาราเม   ฯ   อถ   โข   ภควา  ปริตฺตํ
นขสิขาย    ปํสุํ   อาโรเปตฺวา   ภิกฺขู   อามนฺเตสิ   ตํ   กึ   มญฺญถ
ภิกฺขเว  กตมํ  นุ  โข  พหุตรํ  โย  จายํ  ๑-  มยา  ปริตฺโต นขสิขาย
ปํสุ   อาโรปิโต  อยํ  จ  ๒-  มหาปฐวีติ  ฯ  เอตเทว  ภนฺเต  พหุตรํ
ยทิทํ    มหาปฐวี    อปฺปมตฺตโก   ภควตา   ปริตฺโต   นขสิขาย   ปํสุ
อาโรปิโต   เนว   สติมํ   กลํ   อุเปติ   น  สหสฺสิมํ  กลํ  อุเปติ  น
สตสหสฺสิมํ    กลํ    อุเปติ   มหาปฐวึ   อุปนิธาย   ภควตา   ปริตฺโต
นขสิขาย ปํสุ อาโรปิโตติ ฯ
     [๓๑๒]   เอวเมว   โข   ภิกฺขเว  อริยสาวกสฺส  ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส
ปุคฺคลสฺส   อภิสเมตาวิโน   เอตเทว   พหุตรํ   ทุกฺขํ   ยทิทํ   ปริกฺขีณํ
ปริยาทินฺนํ    อปฺปมตฺตกํ    อวสิฏฺฐํ   เนว   สติมํ   กลํ   อุเปติ   น
สหสฺสิมํ   กลํ   อุเปติ   น   สตสหสฺสิมํ  กลํ  อุเปติ  ปุริมํ  ทุกฺขกฺขนฺธํ
ปริกฺขีณํ   ปริยาทินฺนํ   อุปนิธาย   ยทิทํ   สตฺตกฺขตฺตุปรมตา   ฯ   เอวํ
มหตฺถิโย  โข  ภิกฺขเว  ธมฺมาภิสมโย เอวํ มหตฺถิโย ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภติ ฯ
ปฐมํ ฯ
     [๓๑๓]   สาวตฺถิยํ วิหรติ ... ตตฺร โข ภควา ... เสยฺยถาปิ ภิกฺขเว
โปกฺขรณี   ปญฺญาสโยชนา   ๓-   อายาเมน  ปญฺญาสโยชนา  วิตฺถาเรน
@เชิงอรรถ: ๑ ม. วายํ ฯ  ๒ ม. ยุ. วา ฯ  ๓ ม. ยุ. ปญฺญาสโยชนานิ ฯ เอวมุปริปิ ฯ
ปญฺญาสโยชนา      อุพฺเพเธน      ปุณฺณา     อุทกสฺส     สมติตฺติกา
กากเปยฺยา   ตโต   ปุริโส   กุสคฺเคน   อุทกํ   อุทฺธเรยฺย  ฯ  ตํ  กึ
มญฺญถ   ภิกฺขเว   กตมํ   นุ   โข   พหุตรํ   ยํ  วา  กุสคฺเคน  อุทกํ
อุพฺภตํ   ยํ   วา   โปกฺขรณิยา   อุทกนฺติ  ฯ  เอตเทว  ภนฺเต  พหุตรํ
ยทิทํ    โปกฺขรณิยา    อุทกํ    อปฺปมตฺตกํ   กุสคฺเคน   อุทกํ   อุพฺภตํ
เนว   สติมํ  กลํ  อุเปติ  น  สหสฺสิมํ  กลํ  อุเปติ  น  สตสหสฺสิมํ  กลํ
อุเปติ โปกฺขรณิยา อุทกํ อุปนิธาย กุสคฺเคน อุทกํ อุพฺภตนฺติ ฯ
     [๓๑๔]   เอวเมว   โข   ภิกฺขเว  อริยสาวกสฺส  ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส
ปุคฺคลสฺส   อภิสเมตาวิโน   เอตเทว   พหุตรํ   ทุกฺขํ   ยทิทํ   ปริกฺขีณํ
ปริยาทินฺนํ    อปฺปมตฺตกํ    อวสิฏฺฐํ   เนว   สติมํ   กลํ   อุเปติ   น
สหสฺสิมํ   กลํ   อุเปติ   น   สตสหสฺสิมํ  กลํ  อุเปติ  ปุริมํ  ทุกฺขกฺขนฺธํ
ปริกฺขีณํ   ปริยาทินฺนํ   อุปนิธาย   ยทิทํ   สตฺตกฺขตฺตุปรมตา   ฯ   เอวํ
มหตฺถิโย  โข  ภิกฺขเว  ธมฺมาภิสมโย เอวํ มหตฺถิโย ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภติ ฯ
ทุติยํ ฯ
     [๓๑๕]   สาวตฺถิยํ  วิหรติ  ...  ตตฺร  โข ภควา ... เสยฺยถาปิ
ภิกฺขเว   ยตฺถิมา   มหานทิโย   สํสนฺทนฺติ   สเมนฺติ   เสยฺยถีทํ  คงฺคา
ยมุนา   อจิรวตี   สรภู   มหี   ตโต   ปุริโส   เทฺว   วา  ตีณิ  วา
อุทกผุสิตานิ   อุทฺธเรยฺย   ฯ   ตํ   กึ  มญฺญถ  ภิกฺขเว  กตมํ  นุ  โข
พหุตรํ  ยานิ  วา  เทฺว  วา  ตีณิ  วา  อุทกผุสิตานิ  อุพฺภตานิ  ยํ  วา
สมฺเภชฺชอุทกนฺติ   ฯ   เอตเทว   ภนฺเต   พหุตรํ   ยทิทํ  สมฺเภชฺชอุทกํ
อปฺปมตฺตกานิ   เทฺว   วา   ตีณิ   วา   อุทกผุสิตานิ   อุพฺภตานิ  เนว
สติมํ   กลํ   อุเปนฺติ   น   สหสฺสิมํ  กลํ  อุเปนฺติ  น  สตสหสฺสิมํ  กลํ
อุเปนฺติ   สมฺเภชฺชอุทกํ   อุปนิธาย   เทฺว   วา  ตีณิ  วา  อุทกผุสิตานิ
อุพฺภตานีติ ฯ
     [๓๑๖]   เอวเมว   โข   ภิกฺขเว   ฯเปฯ   เอวํ   มหตฺถิโย
ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภติ ฯ ตติยํ ฯ
     [๓๑๗]   สาวตฺถิยํ  วิหรติ  ...  ตตฺร  โข ภควา ... เสยฺยถาปิ
ภิกฺขเว   ยตฺถิมา   มหานทิโย   สํสนฺทนฺติ   สเมนฺติ   เสยฺยถีทํ  คงฺคา
ยมุนา   อจิรวตี   สรภู   มหี  ตํ  อุทกํ  ปริกฺขยํ  ปริยาทานํ  คจฺเฉยฺย
ฐเปตฺวา  เทฺว  วา  ตีณิ  วา  อุทกผุสิตานิ  ฯ  ตํ  กึ  มญฺญถ  ภิกฺขเว
กตมํ   นุ   โข   พหุตรํ   ยํ   วา  สมฺเภชฺชอุทกํ  ปริกฺขีณํ  ปริยาทินฺนํ
ยานิ วา เทฺว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ อวสิฏฺฐานีติ ฯ
     {๓๑๗.๑}   เอตเทว  ภนฺเต  พหุตรํ  สมฺเภชฺชอุทกํ  ยทิทํ  ปริกฺขีณํ
ปริยาทินฺนํ   อปฺปมตฺตกานิ  เทฺว  วา  ตีณิ  วา  อุทกผุสิตานิ  อวสิฏฺฐานิ
เนว  สติมํ  กลํ  อุเปนฺติ  น  สหสฺสิมํ  กลํ  อุเปนฺติ  น  สตสหสฺสิมํ กลํ
อุเปนฺติ   สมฺเภชฺชอุทกํ   ปริกฺขีณํ   ปริยาทินฺนํ   อุปนิธาย   เทฺว   วา
ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ อวสิฏฺฐานีติ ฯ
     [๓๑๘]   เอวเมว  โข  ภิกฺขเว  ฯเปฯ  เอวํ มหตฺถิโย ธมฺมจกฺขุ-
ปฏิลาโภติ ฯ จตุตฺถํ ฯ
     [๓๑๙]   สาวตฺถิยํ วิหรติ ... ตตฺร โข ภควา ... เสยฺยถาปิ ภิกฺขเว
ปุริโส   มหาปฐวิยา   สตฺต   โกลฏฺฐิมตฺติโย   คุฬิกา  อุปนิกฺขิเปยฺย  ฯ
ตํ   กึ   มญฺญถ   ภิกฺขเว   กตมํ   นุ   โข   พหุตรํ  ยา  วา  สตฺต
โกลฏฺฐิมตฺติโย   คุฬิกา  อุปนิกฺขิตฺตา  ยา  วา  มหาปฐวีติ  ฯ  เอตเทว
ภนฺเต   พหุตรํ   ยทิทํ   มหาปฐวี   อปฺปมตฺติกา   สตฺต  โกลฏฺฐิมตฺติโย
คุฬิกา   อุปนิกฺขิตฺตา   เนว   สติมํ   กลํ   อุเปนฺติ   น  สหสฺสิมํ  กลํ
อุเปนฺติ   น   สตสหสฺสิมํ   กลํ   อุเปนฺติ   มหาปฐวึ   อุปนิธาย  สตฺต
โกลฏฺฐิมตฺติโย คุฬิกา อุปนิกฺขิตฺตาติ ฯ
     [๓๒๐]   เอวเมว   โข   ภิกฺขเว   ฯเปฯ   เอวํ   มหตฺถิโย
ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภติ ฯ ปญฺจมํ ฯ
     [๓๒๑]   สาวตฺถิยํ  วิหรติ  ...  ตตฺร  โข ภควา ... เสยฺยถาปิ
ภิกฺขเว   มหาปฐวี   ปริกฺขยํ   ปริยาทานํ   คจฺเฉยฺย   ฐเปตฺวา  สตฺต
โกลฏฺฐิมตฺติโย  คุฬิกา  ฯ  ตํ  กึ  มญฺญถ  ภิกฺขเว  กตมํ  นุ  โข พหุตรํ
ยํ  วา  มหาปฐวิยา  ปริกฺขีณํ  ปริยาทินฺนํ  ยา  วา  สตฺต โกลฏฺฐิมตฺติโย
คุฬิกา    อวสิฏฺฐาติ    ฯ    เอตเทว   ภนฺเต   พหุตรํ   มหาปฐวิยา
ยทิทํ    ปริกฺขีณํ    ปริยาทินฺนํ    อปฺปมตฺติกา    สตฺต   โกลฏฺฐิมตฺติโย
คุฬิกา   อวสิฏฺฐา  เนว  สติมํ  กลํ  อุเปนฺติ  น  สหสฺสิมํ  กลํ  อุเปนฺติ
น    สตสหสฺสิมํ    กลํ   อุเปนฺติ   มหาปฐวิยา   ปริกฺขีณํ   ปริยาทินฺนํ
อุปนิธาย สตฺต โกลฏฺฐิมตฺติโย คุฬิกา อวสิฏฺฐาติ ฯ
     [๓๒๒]   เอวเมว   โข   ภิกฺขเว   ฯเปฯ   เอวํ   มหตฺถิโย
ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภติ ฯ ฉฏฺฐํ ฯ
     [๓๒๓]   สาวตฺถิยํ  วิหรติ  ...  ตตฺร  โข ภควา ... เสยฺยถาปิ
ภิกฺขเว   ปุริโส   มหาสมุทฺทา   ๑-  เทฺว  วา  ตีณิ  วา  อุทกผุสิตานิ
อุทฺธเรยฺย  ฯ  ตํ  กึ  มญฺญถ  ภิกฺขเว  กตมํ นุ โข พหุตรํ ยานิ วา เทฺว
วา  ตีณิ  วา  อุทกผุสิตานิ  อุพฺภตานิ  ยํ  วา  มหาสมุทฺเท  อุทกนฺติ  ฯ
เอตเทว   ภนฺเต   พหุตรํ   ยทิทํ   มหาสมุทฺเท   อุทกํ   อปฺปมตฺตกานิ
เทฺว   วา  ตีณิ  วา  อุทกผุสิตานิ  อุพฺภตานิ  เนว  สติมํ  กลํ  อุเปนฺติ
น   สหสฺสิมํ   กลํ   อุเปนฺติ  น  สตสหสฺสิมํ  กลํ  อุเปนฺติ  มหาสมุทฺเท
อุทกํ อุปนิธาย เทฺว วา ตีณิ วา อุทกผุสิตานิ อุพฺภตานีติ ฯ
     [๓๒๔]   เอวเมว   โข   ภิกฺขเว   ฯเปฯ   เอวํ   มหตฺถิโย
ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภติ ฯ สตฺตมํ ฯ
     [๓๒๕]   สาวตฺถิยํ  วิหรติ  ...  ตตฺร  โข ภควา ... เสยฺยถาปิ
ภิกฺขเว  มหาสมุทฺโท  ปริกฺขยํ  ปริยาทานํ  คจฺเฉยฺย  ฐเปตฺวา  เทฺว วา
ตีณิ  วา  อุทกผุสิตานิ  ฯ  ตํ  กึ  มญฺญถ  ภิกฺขเว  กตมํ  นุ  โข พหุตรํ
ยํ   วา  มหาสมุทฺเท  อุทกํ  ปริกฺขีณํ  ปริยาทินฺนํ  ยานิ  วา  เทฺว  วา
ตีณิ   วา   อุทกผุสิตานิ   อวสิฏฺฐานีติ   ฯ   เอตเทว   ภนฺเต  พหุตรํ
มหาสมุทฺเท    อุทกํ    ยทิทํ    ปริกฺขีณํ    ปริยาทินฺนํ    อปฺปมตฺตกานิ
เทฺว   วา   ตีณิ   วา   อุทกผุสิตานิ   อวสิฏฺฐานิ   เนว   สติมํ  กลํ
อุเปนฺติ   น   สหสฺสิมํ   กลํ   อุเปนฺติ   น   สตสหสฺสิมํ  กลํ  อุเปนฺติ
มหาสมุทฺเท   อุทกํ   ปริกฺขีณํ   ปริยาทินฺนํ   อุปนิธาย   เทฺว  วา  ตีณิ
วา อุทกผุสิตานิ อวสิฏฺฐานีติ ฯ
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. มหาสมุทฺทโต ฯ
     [๓๒๖]   เอวเมว   โข   ภิกฺขเว   ฯเปฯ   เอวํ   มหตฺถิโย
ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภติ ฯ อฏฺฐมํ ฯ
     [๓๒๗]   สาวตฺถิยํ  วิหรติ  ...  ตตฺร  โข ภควา ... เสยฺยถาปิ
ภิกฺขเว    ปุริโส    หิมวโต    ปพฺพตราชสฺส    สตฺต    สาสปมตฺติโย
ปาสาณสกฺขรา   อุปนิกฺขิเปยฺย   ฯ   ตํ   กึ  มญฺญถ  ภิกฺขเว  กตมํ  นุ
โข   พหุตรํ  ยา  วา  สตฺต  สาสปมตฺติโย  ปาสาณสกฺขรา  อุปนิกฺขิตฺตา
โย  วา  หิมวา  ปพฺพตราชาติ  ฯ  เอตเทว  ภนฺเต  พหุตรํ ยทิทํ หิมวา
ปพฺพตราชา     อปฺปมตฺติกา    สตฺต    สาสปมตฺติโย    ปาสาณสกฺขรา
อุปนิกฺขิตฺตา   เนว   สติมํ  กลํ  อุเปนฺติ  น  สหสฺสิมํ  กลํ  อุเปนฺติ  น
สตสหสฺสิมํ   กลํ   อุเปนฺติ   หิมวนฺตํ   ปพฺพตราชานํ   อุปนิธาย   สตฺต
สาสปมตฺติโย ปาสาณสกฺขรา อุปนิกฺขิตฺตาติ ฯ
     [๓๒๘]   เอวเมว   โข   ภิกฺขเว   ฯเปฯ   เอวํ   มหตฺถิโย
ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภติ ฯ นวมํ ฯ
     [๓๒๙]   สาวตฺถิยํ  วิหรติ  ...  ตตฺร  โข ภควา ... เสยฺยถาปิ
ภิกฺขเว   หิมวา   ปพฺพตราชา  ปริกฺขยํ  ปริยาทานํ  คจฺเฉยฺย  ฐเปตฺวา
สตฺต   สาสปมตฺติโย   ปาสาณสกฺขรา  ฯ  ตํ  กึ  มญฺญถ  ภิกฺขเว  กตมํ
นุ   โข   พหุตรํ   ยํ  วา  หิมวโต  ปพฺพตราชสฺส  ปริกฺขีณํ  ปริยาทินฺนํ
ยา   วา  สตฺต  สาสปมตฺติโย  ปาสาณสกฺขรา  อวสิฏฺฐาติ  ฯ  เอตเทว
ภนฺเต   พหุตรํ   หิมวโต   ปพฺพตราชสฺส   ยทิทํ   ปริกฺขีณํ   ปริยาทินฺนํ
อปฺปมตฺติกา    สตฺต   สาสปมตฺติโย   ปาสาณสกฺขรา   อวสิฏฺฐา   เนว
สติมํ   กลํ   อุเปนฺติ   น   สหสฺสิมํ  กลํ  อุเปนฺติ  น  สตสหสฺสิมํ  กลํ
อุเปนฺติ    หิมวโต    ปพฺพตราชสฺส    ปริกฺขีณํ   ปริยาทินฺนํ   อุปนิธาย
สตฺต สาสปมตฺติโย ปาสาณสกฺขรา อวสิฏฺฐาติ ฯ
     [๓๓๐]   เอวเมว   โข   ภิกฺขเว  อริยสาวกสฺส  ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส
ปุคฺคลสฺส   อภิสเมตาวิโน   เอตเทว   พหุตรํ   ทุกฺขํ   ยทิทํ   ปริกฺขีณํ
ปริยาทินฺนํ    อปฺปมตฺตกํ    อวสิฏฺฐํ   เนว   สติมํ   กลํ   อุเปติ   น
สหสฺสิมํ   กลํ   อุเปติ   น   สตสหสฺสิมํ  กลํ  อุเปติ  ปุริมํ  ทุกฺขกฺขนฺธํ
ปริกฺขีณํ   ปริยาทินฺนํ   อุปนิธาย   ยทิทํ   สตฺตกฺขตฺตุปรมตา   ฯ   เอวํ
มหตฺถิโย  โข  ภิกฺขเว  ธมฺมาภิสมโย เอวํ มหตฺถิโย ธมฺมจกฺขุปฏิลาโภติ ฯ
ทสมํ ฯ
     [๓๓๑]   สาวตฺถิยํ วิหรติ ... ตตฺร โข ภควา ... เสยฺยถาปิ ภิกฺขเว
ปุริโส   สิเนรุสฺส   ปพฺพตราชสฺส   สตฺต   มุคฺคมตฺติโย   ปาสาณสกฺขรา
อุปนิกฺขิเปยฺย   ฯ   ตํ  กึ  มญฺญถ  ภิกฺขเว  กตมํ  นุ  โข  พหุตรํ  ยา
วา   สตฺต   มุคฺคมตฺติโย  ปาสาณสกฺขรา  อุปนิกฺขิตฺตา  โย  วา  สิเนรุ
ปพฺพตราชาติ   ฯ   เอตเทว  ภนฺเต  พหุตรํ  ยทิทํ  สิเนรุ  ปพฺพตราชา
อปฺปมตฺติกา   สตฺต   มุคฺคมตฺติโย   ปาสาณสกฺขรา   อุปนิกฺขิตฺตา   เนว
สติมํ   กลํ   อุเปนฺติ   น   สหสฺสิมํ  กลํ  อุเปนฺติ  น  สตสหสฺสิมํ  กลํ
อุเปนฺติ    สิเนรุํ    ปพฺพตราชานํ    อุปนิธาย    สตฺต    มุคฺคมตฺติโย
ปาสาณสกฺขรา อุปนิกฺขิตฺตาติ ฯ
     [๓๓๒]   เอวเมว   โข   ภิกฺขเว  อริยสาวกสฺส  ทิฏฺฐิสมฺปนฺนสฺส
ปุคฺคลสฺส     อธิคมํ     อุปนิธาย    อญฺญติตฺถิยสมณพฺราหฺมณปริพฺพาชกานํ
อธิคโม  เนว  สติมํ  กลํ  อุเปติ  น  สหสฺสิมํ  กลํ  อุเปติ น สตสหสฺสิมํ
กลํ  อุเปติ  ฯ  เอวํ  มหาธิคโม  โข  ๑- ภิกฺขเว ทิฏฺฐิสมฺปนฺโน ปุคฺคโล
เอวํ มหาภิญฺโญติ ฯ เอกาทสมํ ฯ
                    อภิสมยวคฺโค ทสโม ฯ
                       ตสฺส อุทฺทานํ
         นขสิขา โปกฺขรณี              สมฺเภชฺชอุทกา เทฺว ๒-
         เทฺว ปฐวี เทฺว สมุทฺทา       ตโย จ ปพฺพตูปมาติ ฯ
                 อภิสมยสํยุตฺตํ ปฐมํ นิฏฺฐิตํ ฯ
                      ----------
@เชิงอรรถ: ๑ ม. ยุ. โขสทฺโท นตฺถิ ฯ  ๒ ม. ยุ. สมฺเภชฺชอุทเก จ เทฺว ฯ


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๑๖๒-๑๖๙.
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=16&item=311&items=22&modeTY=2
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=16&item=311&items=22&modeTY=2&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=16&item=311&items=22&modeTY=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=16&item=311&items=22&modeTY=2
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=16&i=311
             The Pali Atthakatha in Thai :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=12&A=3256
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=12&A=3256
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๖
http://84000.org/tipitaka/read/?index_16