พระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๑ ภาษาบาลี อักษรไทย
พระอภิธรรมปิฎกเล่มที่ ๘ อภิ. ป.(๒) อนุโลมติกปฏฺฐานํ ปจฺฉิมํ

                                     อตีตตฺติกํ
                                    ปญฺหาวาโร
     [๑๙๑๗]   ปจฺจุปฺปนฺโน     ธมฺโม    ปจฺจุปฺปนฺนสฺส    ธมฺมสฺส
เหตุปจฺจเยน    ปจฺจโย   ปจฺจุปฺปนฺนา   เหตู   สมฺปยุตฺตกานํ   ขนฺธานํ
จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ เหตุปจฺจเยน ปจฺจโย ปฏิสนฺธิกฺขเณ ... ฯ
     [๑๙๑๘]   อตีโต  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส  ธมฺมสฺส  อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย   ทานํ   ทตฺวา   สีลํ   ...   อุโปสถกมฺมํ  ...  ปจฺจเวกฺขติ
ปุพฺเพ   สุจิณฺณานิ   ปจฺจเวกฺขติ   ฌานา  วุฏฺฐหิตฺวา  ฌานํ  ปจฺจเวกฺขติ
อริยา   มคฺคา   วุฏฺฐหิตฺวา   มคฺคํ   ปจฺจเวกฺขนฺติ   ผลํ  ปจฺจเวกฺขนฺติ
ปหีเน    กิเลเส   ปจฺจเวกฺขนฺติ   วิกฺขมฺภิเต   กิเลเส   ปจฺจเวกฺขนฺติ
อตีตํ   จกฺขุํ   อนิจฺจโต  ทุกฺขโต  อนตฺตโต  วิปสฺสนฺติ  ฯเปฯ  โทมนสฺสํ
อุปฺปชฺชติ   อตีตํ   โสตํ  ...  ฆานํ  ชิวฺหํ  กายํ  รูเป  สทฺเท  คนฺเธ
รเส  โผฏฺฐพฺเพ  วตฺถุํ  ...  อตีเต  ขนฺเธ  อนิจฺจโต ทุกฺขโต อนตฺตโต
วิปสฺสนฺติ   อสฺสาเทนฺติ   อภินนฺทนฺติ   ตํ   อารพฺภ   ราโค   อุปฺปชฺชติ
ทิฏฺฐิ   อุปฺปชฺชติ   วิจิกิจฺฉา   ...  อุทฺธจฺจํ  ...  โทมนสฺสํ  อุปฺปชฺชติ
อากาสานญฺจายตนํ    วิญฺญาณญฺจายตนสฺส    อารมฺมณปจฺจเยน    ปจฺจโย
อากิญฺจญฺญายตนํ       เนวสญฺญานาสญฺญายตนสฺส       อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย     อตีตา     ขนฺธา     อิทฺธิวิธญาณสฺส     เจโตปริยญาณสฺส
ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส        ยถากมฺมูปคญาณสฺส        อาวชฺชนาย
อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๑๙]   อนาคโต  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย อนาคตํ จกฺขุํ ... วตฺถุํ ... อนาคเต ขนฺเธ อนิจฺจโต ... โทมนสฺสํ
อุปฺปชฺชติ     อนาคตา    ขนฺธา    อิทฺธิวิธญาณสฺส    เจโตปริยญาณสฺส
อนาคตํสญาณสฺส อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๒๐]   ปจฺจุปฺปนฺโน     ธมฺโม    ปจฺจุปฺปนฺนสฺส    ธมฺมสฺส
อารมฺมณปจฺจเยน   ปจฺจโย  ปจฺจุปฺปนฺนํ  จกฺขุํ  ...  กายํ  รูเป  สทฺเท
คนฺเธ  รเส  โผฏฺฐพฺเพ  วตฺถุํ  ...  ปจฺจุปฺปนฺเน  ขนฺเธ อนิจฺจโต ...
โทมนสฺสํ   อุปฺปชฺชติ   ทิพฺเพน   จกฺขุนา   ...   ทิพฺพาย  โสตธาตุยา
สทฺทํ      สุณาติ      รูปายตนํ     จกฺขุวิญฺญาณสฺส     โผฏฺฐพฺพายตนํ
กายวิญฺญาณสฺส    ปจฺจุปฺปนฺนา    ขนฺธา    อิทฺธิวิธญาณสฺส   อาวชฺชนาย
อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๒๑]   อตีโต   ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส  ธมฺมสฺส  อธิปติปจฺจเยน
ปจฺจโย   ฯ   อารมฺมณาธิปติ:   ทานํ   ทตฺวา   สีลํ   ฯเปฯ   ปุพฺเพ
สุจิณฺณานิ   ครุํ   กตฺวา   ปจฺจเวกฺขติ   ฌานา   วุฏฺฐหิตฺวา  ฌานํ  ครุํ
กตฺวา   ปจฺจเวกฺขติ   อริยา   มคฺคา   วุฏฺฐหิตฺวา   มคฺคํ  ครุํ  กตฺวา
ปจฺจเวกฺขนฺติ   ผลํ  ครุํ  กตฺวา  ปจฺจเวกฺขนฺติ  อตีตํ  จกฺขุํ  ...  กายํ
รูเป  สทฺเท  คนฺเธ  รเส  โผฏฺฐพฺเพ  วตฺถุํ  ...  อตีเต  ขนฺเธ  ครุํ
กตฺวา   อสฺสาเทติ   อภินนฺทติ   ตํ   ครุํ   กตฺวา   ราโค   อุปฺปชฺชติ
ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ ฯ
     [๑๙๒๒]   อนาคโต  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส  ธมฺมสฺส  อธิปติปจฺจเยน
ปจฺจโย  ฯ  อารมฺมณาธิปติ: อนาคตํ จกฺขุํ ... วตฺถุํ ... อนาคเต ขนฺเธ
ครุํ  กตฺวา  อสฺสาเทติ  อภินนฺทติ  ตํ  ครุํ  กตฺวา  ราโค อุปฺปชฺชติ ทิฏฺฐิ
อุปฺปชฺชติ ฯ
     [๑๙๒๓]   ปจฺจุปฺปนฺโน  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน
ปจฺจโย     อารมฺมณาธิปติ     สหชาตาธิปติ     ฯ    อารมฺมณาธิปติ:
ปจฺจุปฺปนฺนํ   จกฺขุํ   ...  วตฺถุํ  ...  ปจฺจุปฺปนฺเน  ขนฺเธ  ครุํ  กตฺวา
อสฺสาเทติ    อภินนฺทติ   ตํ   ครุํ   กตฺวา   ราโค   อุปฺปชฺชติ   ทิฏฺฐิ
อุปฺปชฺชติ     ฯ     สหชาตาธิปติ:    ปจฺจุปฺปนฺนาธิปติ    สมฺปยุตฺตกานํ
ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๒๔]   อตีโต  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส  ธมฺมสฺส  อนนฺตรปจฺจเยน
ปจฺจโย    ปุริมา    ปุริมา    อตีตา    ขนฺธา   ปจฺฉิมานํ   ปจฺฉิมานํ
ปจฺจุปฺปนฺนานํ   ขนฺธานํ   อนนฺตรปจฺจเยน   ปจฺจโย  อนุโลมํ  โคตฺรภุสฺส
อนุโลมํ    โวทานสฺส   โคตฺรภุ   มคฺคสฺส   โวทานํ   มคฺคสฺส   มคฺโค
ผลสฺส   ผลํ   ผลสฺส   อนุโลมํ   ผลสมาปตฺติยา   นิโรธา  วุฏฺฐหนฺตสฺส
เนวสญฺญานาสญฺญายตนํ         ผลสมาปตฺติยา         อนนฺตรปจฺจเยน
ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๒๕]   อตีโต  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส  ธมฺมสฺส  สมนนฺตรปจฺจเยน
ปจฺจโย อนนฺตรสทิสํ ฯ
     [๑๙๒๖]   ปจฺจุปฺปนฺโน     ธมฺโม    ปจฺจุปฺปนฺนสฺส    ธมฺมสฺส
สหชาตปจฺจเยน        ปจฺจโย       อญฺญมญฺญปจฺจเยน       ปจฺจโย
นิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ สงฺขิตฺตํ ฯ
     [๑๙๒๗]   อตีโต  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส  ธมฺมสฺส  อุปนิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย     อารมฺมณูปนิสฺสโย    อนนฺตรูปนิสฺสโย    ปกตูปนิสฺสโย    ฯ
ปกตูปนิสฺสโย:     ฯเปฯ     อตีตํ     สทฺธํ     อุปนิสฺสาย     ทานํ
เทติ  สีลํ  ...  อุโปสถกมฺมํ  กโรติ ฌานํ ฯเปฯ วิปสฺสนํ ... มคฺคํ ...
อภิญฺญํ   ...   สมาปตฺตึ   อุปฺปาเทติ   มานํ   ชปฺเปติ  ทิฏฺฐึ  คณฺหาติ
อตีตํ  สีลํ  ...  ปญฺญํ ราคํ ปตฺถนํ กายิกํ สุขํ ... กายิกํ ทุกฺขํ อุปนิสฺสาย
ทานํ  เทติ  สีลํ  ...  อุโปสถกมฺมํ  ฯเปฯ  สมาปตฺตึ  อุปฺปาเทติ  ปาณํ
หนติ  สงฺฆํ  ภินฺทติ  อตีตา  สทฺธา  ...  ปญฺญา  ราโค  ปตฺถนา กายิกํ
สุขํ  ...  กายิกํ  ทุกฺขํ  ปจฺจุปฺปนฺนาย  สทฺธาย ปญฺญาย ราคสฺส ปตฺถนาย
ฯเปฯ ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๒๘]   อนาคโต  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อุปนิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย     อารมฺมณูปนิสฺสโย    อนนฺตรูปนิสฺสโย    ปกตูปนิสฺสโย    ฯ
ปกตูปนิสฺสโย:         อนาคตํ        จกฺขุสมฺปทํ        ปตฺถยมาโน
โสตสมฺปทํ    ...   ฆานสมฺปทํ   ชิวฺหาสมฺปทํ   กายสมฺปทํ   วณฺณสมฺปทํ
สทฺทสมฺปทํ   คนฺธสมฺปทํ   รสสมฺปทํ   ...   โผฏฺฐพฺพสมฺปทํ  ปตฺถยมาโน
อนาคเต  ขนฺเธ  ปตฺถยมาโน  ทานํ  เทติ  สีลํ  ...  อุโปสถกมฺมํ ...
อนาคตา จกฺขุสมฺปทา ... วณฺณสมฺปทา ... โผฏฺฐพฺพสมฺปทา ... อนาคตา
ขนฺธา   ปจฺจุปฺปนฺนาย   สทฺธาย   ปญฺญาย   กายิกสฺส  สุขสฺส  กายิกสฺส
ทุกฺขสฺส มคฺคสฺส ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๒๙]   ปจฺจุปฺปนฺโน     ธมฺโม    ปจฺจุปฺปนฺนสฺส    ธมฺมสฺส
อุปนิสฺสยปจฺจเยน     ปจฺจโย     อารมฺมณูปนิสฺสโย     อนนฺตรูปนิสฺสโย
ปกตูปติสฺสโย    ฯ    ปกตูปนิสฺสโย:    ปจฺจุปฺปนฺนํ    อุตุํ   อุปนิสฺสาย
ฌานํ   อุปฺปาเทติ   วิปสฺสนํ  ฯเปฯ  ปจฺจุปฺปนฺนํ  โภชนํ  ...  เสนาสนํ
อุปนิสฺสาย    ฌานํ    อุปฺปาเทติ    สมาปตฺตึ   อุปฺปาเทติ   ปจฺจุปฺปนฺนํ
อุตุ   ...   โภชนํ   ...   เสนาสนํ  ปจฺจุปฺปนฺนาย  สทฺธาย  ปญฺญาย
กายิกสฺส ฯเปฯ ผลสมาปตฺติยา อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๓๐]   ปจฺจุปฺปนฺโน     ธมฺโม    ปจฺจุปฺปนฺนสฺส    ธมฺมสฺส
ปุเรชาตปจฺจเยน    ปจฺจโย    อารมฺมณปุเรชาตํ    วตฺถุปุเรชาตํ    ฯ
อารมฺมณปุเรชาตํ:  จกฺขุํ  ...  วตฺถุํ  อนิจฺจโต  ... โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ
ทิพฺเพน   จกฺขุนา   รูปํ   ปสฺสติ  ทิพฺพาย  โสตธาตุยา  ...  รูปายตนํ
จกฺขุวิญฺญาณสฺส     โผฏฺฐพฺพายตนํ    กายวิญฺญาณสฺส    ปุเรชาตปจฺจเยน
ปจฺจโย      ฯ      วตฺถุปุเรชาตํ:     จกฺขายตนํ     จกฺขุวิญฺญาณสฺส
กายายตนํ      กายวิญฺญาณสฺส     วตฺถุ     ปจฺจุปฺปนฺนานํ     ขนฺธานํ
ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๓๑]   ปจฺจุปฺปนฺโน     ธมฺโม    ปจฺจุปฺปนฺนสฺส    ธมฺมสฺส
ปจฺฉาชาตปจฺจเยน   ปจฺจโย   ฯ   ปจฺฉาชาตา:   ปจฺจุปฺปนฺนา   ขนฺธา
ปุเรชาตสฺส อิมสฺส กายสฺส ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๓๒]   อตีโต  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส  ธมฺมสฺส  อาเสวนปจฺจเยน
ปจฺจโย    ปุริมา    ปุริมา    อตีตา    ขนฺธา   ปจฺฉิมานํ   ปจฺฉิมานํ
ปจฺจุปฺปนฺนานํ   ขนฺธานํ   อาเสวนปจฺจเยน  ปจฺจโย  อนุโลมํ  โคตรภุสฺส
อนุโลมํ     โวทานสฺส     โคตฺรภุ     มคฺคสฺส    โวทานํ    มคฺคสฺส
อาเสวนปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๓๓]   อตีโต   ธมฺโม   ปจฺจุปฺปนฺนสฺส  ธมฺมสฺส  กมฺมปจฺจเยน
ปจฺจโย   ฯ   นานาขณิกา:   อตีตา   เจตนา  ปจฺจุปฺปนฺนานํ  วิปากานํ
ขนฺธานํ กฏตฺตา จ รูปานํ กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๓๔]   ปจฺจุปฺปนฺโน     ธมฺโม    ปจฺจุปฺปนฺนสฺส    ธมฺมสฺส
กมฺมปจฺจเยน   ปจฺจโย   ปจฺจุปฺปนฺนา   เจตนา   สมฺปยุตฺตกานํ  ขนฺธานํ
จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ    รูปานํ    กมฺมปจฺจเยน    ปจฺจโย   ปฏิสนฺธิกฺขเณ
ปจฺจุปฺปนฺนา   เจตนา   สมุปยุตฺตกานํ   ขนฺธานํ   กฏตฺตา   จ   รูปานํ
กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๓๕]   ปจฺจุปฺปนฺโน  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส วิปากปจฺจเยน
ปจฺจโย     วิปาโก     ปจฺจุปฺปนฺโน     เอโก     ขนฺโธ    ติณฺณนฺนํ
ขนฺธานํ   จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ   รูปานํ   วิปากปจฺจเยน   ปจฺจโย   เทฺว
ขนฺธา ... ปฏิสนฺธิกฺขเณ ขนฺธา วตฺถุสฺส วิปากปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๓๖]   ปจฺจุปฺปนฺโน     ธมฺโม    ปจฺจุปฺปนฺนสฺส    ธมฺมสฺส
อาหารปจฺจเยน    ปจฺจโย    อินฺทฺริยปจฺจเยน   ปจฺจโย   ฌานปจฺจเยน
ปจฺจโย     มคฺคปจฺจเยน     ปจฺจโย     สมฺปยุตฺตปจฺจเยน    ปจฺจโย
วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน    ปจฺจโย    สหชาตํ    ปุเรชาตํ    ปจฺฉาชาตํ   ฯ
สหชาตา:      ปจฺจุปฺปนฺนา     ขนฺธา     จิตฺตสมุฏฺฐานานํ     รูปานํ
วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน     ปจฺจโย    ปฏิสนฺธิกฺขเณ    ปจฺจุปฺปนฺนา    ขนฺธา
กฏตฺตารูปานํ     วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน     ปจฺจโย     ขนฺธา     วตฺถุสฺส
วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน     ปจฺจโย     วตฺถุ    ขนฺธานํ    วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน
ปจฺจโย   ฯ   ปุเรชาตํ:   จกฺขายตนํ  จกฺขุวิญฺญาณสฺส  กายายตนํ  ...
วตฺถุ    ปจฺจุปฺปนฺนานํ    ขนฺธานํ    วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน    ปจฺจโย    ฯ
ปจฺฉาชาตา:    ปจฺจุปฺปนฺนา    ขนฺธา   ปุเรชาตสฺส   อิมสฺส   กายสฺส
วิปฺปยุตฺตปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๓๗]   ปจฺจุปฺปนฺโน  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส  ธมฺมสฺส อตฺถิปจฺจเยน
ปจฺจโย อุปฺปนฺนตฺติเก อตฺถิสทิสํ ฯ
     [๑๙๓๘]   อตีโต   ธมฺโม   ปจฺจุปฺปนฺนสฺส  ธมฺมสฺส  นตฺถิปจฺจเยน
ปจฺจโย วิคตปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๓๙]   ปจฺจุปฺปนฺโน  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อวิคตปจฺจเยน
ปจฺจโย ฯเปฯ
     [๑๙๔๐]   เหตุยา  เอกํ อารมฺมเณ ตีณิ อธิปติยา ตีณิ อนนฺตเร เอกํ
สมนนฺตเร   เอกํ   สหาชาเต   อญฺญมญฺเญ   นิสฺสเย  เอกํ  อุปนิสฺสเย
ตีณิ  ปุเรชาเต  ปจฺฉาชาเต อาเสวเน เอกํ กมฺเม เทฺว วิปาเก อาหาเร
เอกํ ฯ สงฺขิตฺตํ ฯ อวิคเต เอกํ ฯ เอวํ คเณตพฺพํ ฯ
                                      อนุโลมํ ฯ
     [๑๙๔๑]   อตีโต  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส  ธมฺมสฺส  อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๔๒]   อนาคโต  ธมฺโม  ปจฺจุปฺปนฺนสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน
ปจฺจโย อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๔๓]   ปจฺจุปฺปนฺโน     ธมฺโม    ปจฺจุปฺปนฺนสฺส    ธมฺมสฺส
อารมฺมณปจฺจเยน   ปจฺจโย   สหชาตปจฺจเยน  ปจฺจโย  อุปนิสฺสยปจฺจเยน
ปจฺจโย       ปุเรชาตปจฺจเยน       ปจฺจโย      ปจฺฉาชาตปจฺจเยน
ปจฺจโย อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโย ฯ
     [๑๙๔๔]   นเหตุยา    ตีณิ    นอารมฺมเณ    ตีณิ   นอธิปติยา
ตีณิ   นอนนฺตเร   ตีณิ   ฯ  สงฺขิตฺตํ  ฯ  นสมฺปยุตฺเต  ตีณิ  นวิปฺปยุตฺเต
ตีณิ      โนอตฺถิยา      เทฺว      โนนตฺถิยา     ตีณิ     โนวิคเต
ตีณิ โนอวิคเต เทฺว ฯ เอวํ คเณตพฺพํ ฯ
                                      ปจฺจนียํ ฯ
     [๑๙๔๕]   เหตุปจฺจยา   นอารมฺมเณ   เอกํ   ...   นอธิปติยา
นอนนฺตเร   นสมนนฺตเร   นอญฺญมญฺเญ   นอุปนิสฺสเย   ฯ   สงฺขิตฺตํ  ฯ
นสมฺปยุตฺเต    นวิปฺปยุตฺเต   โนนตฺถิยา   โนวิคเต   เอกํ   ฯ   เอวํ
คเณตพฺพํ ฯ
                                อนุโลมปจฺจนียํ ฯ
     [๑๙๔๖]   นเหตุปจฺจยา   อารมฺมเณ   ตีณิ  ...  อธิปติยา  ตีณิ
อนนฺตเร   สมนนฺตเร   สหชาเต  อญฺญมญฺเญ  นิสฺสเย  เอกํ  อุปนิสฺสเย
ตีณิ  ปุเรชาเต  เอกํ  ปจฺฉาชาเต  อาเสวเน  เอกํ ฯ สงฺขิตฺตํ ฯ กมฺเม
เทฺว   วิปาเก   เอกํ   อิเมสุ   ปเทสุ   เอกํเยว  อวิคเต  เอกํ  ฯ
เอวํ คเณตพฺพํ ฯ
                                ปจฺจนียานุโลมํ ฯ
                             ปญฺหาวาโร นิฏฺฐิโต ฯ
                              อตีตตฺติกํ อฏฺฐารสมํ
                                     นิฏฺฐิตํ
                                    --------


             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๔๑ หน้าที่ ๕๔๑-๕๔๙.
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=41&item=1917&items=30&modeTY=2
             อ่านโดยใช้เครื่องหมาย [เลขข้อ] เป็นเกณฑ์แบ่งข้อ :-
http://84000.org/tipitaka/pali/pali_item_s.php?book=41&item=1917&items=30&modeTY=2&mode=bracket
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลีอักษรโรมัน :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_item_s.php?book=41&item=1917&items=30&modeTY=2
             อ่านเทียบพระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=41&item=1917&items=30&modeTY=2
             ศึกษาอรรถกถานี้ได้ที่ :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=41&i=1917
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔๑
http://84000.org/tipitaka/read/?index_41