ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
   ThaiVersion   PaliThai   PaliRoman 
read First itemread Previous itemแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้า chage to ENGLISH letter
TIPITAKA Volume 14 : PALI ROMAN Sutta Pitaka Vol 6 : Sutta. Ma. U.
                      Nandakovādasuttaṃ
     [766]   Evamme   sutaṃ   ekaṃ  samayaṃ  bhagavā  sāvatthiyaṃ  viharati
jetavane   anāthapiṇḍikassa   ārāme  .  atha  kho  mahāpajāpatī  gotamī
pañcamattehi     bhikkhunīsatehi    saddhiṃ    yena    bhagavā    tenupasaṅkami
upasaṅkamitvā   bhagavantaṃ   abhivādetvā  ekamantaṃ  aṭṭhāsi  .  ekamantaṃ
ṭhitā   kho   mahāpajāpatī   gotamī  bhagavantaṃ  etadavoca  ovadatu  bhante
bhagavā   bhikkhuniyo   anusāsatu   bhante  bhagavā  bhikkhuniyo  karotu  bhante
bhagavā bhikkhunīnaṃ dhammikathanti.
     [767]  Tena  kho  pana  samayena  therā  bhikkhū bhikkhuniyo ovadanti
pariyāyena   .   āyasmā  pana  nandako  na  icchati  bhikkhuniyo  ovadituṃ
pariyāyena   .  atha  kho  bhagavā  āyasmantaṃ  ānandaṃ  āmantesi  kassa
nu  kho  ānanda  ajja  pariyāyo  bhikkhuniyo  ovadituṃ pariyāyenāti 1-.
Sabbeheva   bhante   kato   pariyāyo   bhikkhuniyo   ovadituṃ  pariyāyena
ayaṃ    bhante   āyasmā   nandako   na   icchati   bhikkhuniyo   ovadituṃ
pariyāyenāti.
     {767.1}  Atha  kho  bhagavā  āyasmantaṃ  nandakaṃ  āmantesi ovada
nandaka   bhikkhuniyo   anusāsa   nandaka   bhikkhuniyo  karohi  tvaṃ  brāhmaṇa
bhikkhunīnaṃ   dhammikathanti  .  evambhanteti  kho  āyasmā  nandako  bhagavato
@Footnote: 1 Sī. Yu. ito paraṃ nandakassa bhante pariyāyo bhikkhuniyo ovadituṃ pariyāyenāti vacanaṃ
@dissati.
Paṭissutvā    pubbaṇhasamayaṃ    nivāsetvā    pattacīvaramādāya    sāvatthiṃ
piṇḍāya    pāvisi    .    sāvatthiyaṃ    piṇḍāya   caritvā   pacchābhattaṃ
piṇḍapātapaṭikkanto  attadutiyo  1-  yena  rājakārāmo  tenupasaṅkami .
Addasāsuṃ  2-  kho  tā  bhikkhuniyo  āyasmantaṃ  nandakaṃ dūratova āgacchantaṃ
disvāna    āsanaṃ    paññāpesuṃ    udakañca   pādānaṃ   upaṭṭhapesuṃ  .
Nisīdi   kho   āyasmā   nandako   paññatte   āsane   nisajja  pāde
pakkhālesi   .   tāpi  kho  bhikkhuniyo  āyasmantaṃ  nandakaṃ  abhivādetvā
ekamantaṃ nisīdiṃsu.
     [768]  Ekamantaṃ  nisinnā  kho  tā  bhikkhuniyo  āyasmā nandako
etadavoca   paṭipucchakathā   kho   bhaginiyo   bhavissati   tattha  ājānantīti
ājānāmātissa    vacanīyaṃ    na    ājānantīti    na   ājānāmātissa
vacanīyaṃ   yassā   vā   panassa   kaṅkhā  vā  vimati  vā  ahameva  tattha
paṭipucchitabbo   idaṃ   bhante   kathaṃ   imassa   kvatthoti  .  ettakenapi
mayaṃ   bhante   ayyassa   nandakassa   attamanā   abhinandāma  3-  yanno
ayyo nandako pavāretīti.
     [769]   Taṃ   kiṃ   maññatha   bhaginiyo   cakkhu   niccaṃ  vā  aniccaṃ
vāti  .  aniccaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti .
Dukkhaṃ   bhante   .   yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ  nu  taṃ
samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso   me  attāti  .  no
@Footnote: 1 Po. adutiyo .  2 Po. Ma. addasaṃsu .  3 Sī. abhiraddhā.
Hetaṃ   bhante   .   taṃ   kiṃ  maññatha  bhaginiyo  sotaṃ  niccaṃ  vā  aniccaṃ
vāti   .   aniccaṃ   bhante  .pe.  ghānaṃ  niccaṃ  vā  aniccaṃ  vāti .
Aniccaṃ   bhante  .pe.  jivhā  niccā  vā  aniccā  vāti  .  aniccā
bhante   .pe.   kāyo   nicco   vā   anicco   vāti   .  anicco
bhante  .pe.  mano  nicco  vā  anicco  vāti  .  anicco  bhante.
Yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti  .  dukkhaṃ  bhante . Yampanāniccaṃ
dukkhaṃ    vipariṇāmadhammaṃ    kallaṃ    nu    taṃ    samanupassituṃ   etaṃ   mama
esohamasmi   eso  me  attāti  .  no  hetaṃ  bhante  .  taṃ  kissa
hetu   .   pubbeva   no  hetaṃ  bhante  yathābhūtaṃ  sammappaññāya  sudiṭṭhaṃ
itipi   me   cha   ajjhattikā   āyatanā   aniccāti   .   sādhu  sādhu
bhaginiyo    evaṃ    hetaṃ    bhaginiyo    hoti   ariyasāvakassa   yathābhūtaṃ
sammappaññāya passato.
     [770]   Taṃ   kiṃ   maññatha   bhaginiyo  rūpā  niccā  vā  aniccā
vāti  .  aniccā  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti.
Dukkhaṃ   bhante   .   yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ  nu  taṃ
samanupassituṃ  etaṃ  mama  esohamasmi  eso  me  attāti  .  no  hetaṃ
bhante   .   taṃ   kiṃ   maññatha   bhaginiyo   saddā  niccā  vā  aniccā
vāti  .  aniccā  bhante  .pe.  gandhā  niccā  vā  aniccā  vāti.
Aniccā   bhante  .pe.  rasā  niccā  vā  aniccā  vāti  .  aniccā
bhante   .pe.   phoṭṭhabbā   niccā   vā  aniccā  vāti  .  aniccā
Bhante   .pe.   dhammā   niccā   vā   aniccā   vāti   .  aniccā
bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti  .  dukkhaṃ  bhante .
Yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ   nu   taṃ   samanupassituṃ  etaṃ
mama   esohamasmi   eso  me  attāti  .  no  hetaṃ  bhante  .  taṃ
kissa   hetu   .   pubbeva   no  hetaṃ  bhante  yathābhūtaṃ  sammappaññāya
sudiṭṭhaṃ   itipi   me   cha  bāhirā  āyatanā  aniccāti  .  sādhu  sādhu
bhaginiyo    evaṃ    hetaṃ    bhaginiyo    hoti   ariyasāvakassa   yathābhūtaṃ
sammappaññāya passato.
     [771]   Taṃ   kiṃ   maññatha   bhaginiyo   cakkhuviññāṇaṃ   niccaṃ   vā
aniccaṃ   vāti   .  aniccaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ
vāti   .   dukkhaṃ   bhante   .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vipariṇāmadhammaṃ  kallaṃ
nu   taṃ   samanupassituṃ   etaṃ  mama  esohamasmi  eso  me  attāti .
No    hetaṃ    bhante   .   taṃ   kiṃ   maññatha   bhaginiyo   sotaviññāṇaṃ
niccaṃ   vā   aniccaṃ   vāti   .   aniccaṃ   bhante  .pe.  ghānaviññāṇaṃ
niccaṃ   vā   aniccaṃ   vāti   .   aniccaṃ  bhante  .pe.  jivhāviññāṇaṃ
niccaṃ   vā   aniccaṃ   vāti   .   aniccaṃ   bhante  .pe.  kāyaviññāṇaṃ
niccaṃ   vā   aniccaṃ   vāti   .   aniccaṃ   bhante  .pe.  manoviññāṇaṃ
niccaṃ   vā   aniccaṃ   vāti   .  aniccaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ
vā   taṃ   sukhaṃ   vāti   .   dukkhaṃ   bhante   .   yampanāniccaṃ   dukkhaṃ
vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ   nu   taṃ   samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi
Eso  me  attāti  .  no  hetaṃ  bhante  .  taṃ kissa hetu. Pubbeva
no   hetaṃ   bhante   yathābhūtaṃ   sammappaññāya   sudiṭṭhaṃ   itipi  me  cha
viññāṇakāyā    aniccāti   .   sādhu   sādhu   bhaginiyo   evaṃ   hetaṃ
bhaginiyo hoti ariyasāvakassa yathābhūtaṃ sammappaññāya passato.
     [772]   Seyyathāpi   bhaginiyo   telappadīpassa   jhāyato  telampi
aniccaṃ    vipariṇāmadhammaṃ    vaṭṭipi    aniccā    vipariṇāmadhammā   accipi
aniccā   vipariṇāmadhammā   ābhāpi   aniccā   vipariṇāmadhammā   .  yo
nu   kho   bhaginiyo   evaṃ   vadeyya   amussa   telappadīpassa   jhāyato
telampi    aniccaṃ    vipariṇāmadhammaṃ    vaṭṭipi   aniccā   vipariṇāmadhammā
accipi    aniccā    vipariṇāmadhammā   yā   ca   khvassa   ābhā   sā
niccā    dhuvā   sassatā   avipariṇāmadhammāti   sammā   nu   kho   so
bhaginiyo   vadamāno   vadeyyāti   .   no  hetaṃ  bhante  .  taṃ  kissa
hetu   .   amussa   hi  bhante  telappadīpassa  jhāyato  telampi  aniccaṃ
vipariṇāmadhammaṃ    vaṭṭipi    aniccā    vipariṇāmadhammā   accipi   aniccā
vipariṇāmadhammā pagevassa ābhā aniccā vipariṇāmadhammāti.
     [773]  Evameva  kho  bhaginiyo  yo nu kho [1]- evaṃ vadeyya cha
kho   me   ajjhattikā   āyatanā   aniccā   yañca   kho   ajjhattike
āyatane  paṭicca  paṭisaṃvedemi  sukhaṃ  vā  dukkhaṃ  vā  adukkhamasukhaṃ  vā  taṃ
niccaṃ   dhuvaṃ   sassataṃ   avipariṇāmadhammanti   sammā  nu  kho  so  bhaginiyo
vadamāno   vadeyyāti   .   no  hetaṃ  bhante  .  taṃ  kissa  hetu .
@Footnote: 1 Po. etthantare bhaginiyoti dissati.
Tajjaṃ   tajjaṃ   bhante  paccayaṃ  paṭicca  tajjā  tajjā  vedanā  uppajjati
tajjassa  tajjassa  paccayassa  nirodhā  tajjā  tajjā  vedanā nirujjhatīti.
Sādhu   sādhu   bhaginiyo   evaṃ   hetaṃ   bhaginiyo   hoti   ariyasāvakassa
yathābhūtaṃ sammappaññāya passato.
     [774]   Seyyathāpi  bhaginiyo  mahato  rukkhassa  tiṭṭhato  sāravato
mūlampi    aniccaṃ    vipariṇāmadhammaṃ    khandhopi   anicco   vipariṇāmadhammo
sākhāpalāsampi      aniccaṃ      vipariṇāmadhammaṃ     chāyāpi     aniccā
vipariṇāmadhammā  .  yo  nu  kho  bhaginiyo  evaṃ  vadeyya  amussa  mahato
rukkhassa   tiṭṭhato   sāravato   mūlampi   aniccaṃ   vipariṇāmadhammaṃ  khandhopi
anicco     vipariṇāmadhammo    sākhāpalāsampi    aniccaṃ    vipariṇāmadhammaṃ
yā   ca   khvassa  chāyā  sā  niccā  dhuvā  sassatā  avipariṇāmadhammāti
sammā   nu   kho   so   bhaginiyo  vadamāno  vadeyyāti  .  no  hetaṃ
bhante   .   taṃ   kissa   hetu  .  amussa  hi  bhante  mahato  rukkhassa
tiṭṭhato   sāravato   mūlampi   aniccaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   khandhopi  anicco
vipariṇāmadhammo    sākhāpalāsampi    aniccaṃ    vipariṇāmadhammaṃ    pagevassa
chāyā aniccā vipariṇāmadhammāti.
     [775]  Evameva  kho  bhaginiyo  yo  nu  kho  evaṃ  vadeyya  cha
kho  me  bāhirā  āyatanā  aniccā  [1]-  yañca kho bāhire āyatane
paṭicca   paṭisaṃvedemi   sukhaṃ   vā  dukkhaṃ  vā  adukkhamasukhaṃ  vā  taṃ  niccaṃ
dhuvaṃ    sassataṃ    avipariṇāmadhammanti   sammā   nu   kho   so   bhaginiyo
@Footnote: 1 Yu. vipariṇāmadhammā.
Vadamāno  vadeyyāti  .  no  hetaṃ  bhante  .  taṃ  kissa  hetu. Tajjaṃ
tajjaṃ   bhante   paccayaṃ   paṭicca   tajjā   tajjā   vedanā   uppajjati
tajjassa    tajjassa    paccayassa    nirodhā   tajjā   tajjā   vedanā
nirujjhatīti   .   sādhu   sādhu   bhaginiyo   evaṃ   hetaṃ   bhaginiyo  hoti
ariyasāvakassa yathābhūtaṃ sammappaññāya passato.
     [776]  Seyyathāpi  bhaginiyo dakkho goghātako vā goghātakantevāsī
vā    gāviṃ    vadhitvā    tiṇhena   govikantanena   gāviṃ   vikanteyya
anupahacca   antaraṃ   maṃsakāyaṃ   anupahacca   bāhiraṃ   cammakāyaṃ  yaṃ  yadeva
tattha   antarā   vilimaṃsaṃ   antarā   nahārū  antarā  bandhanaṃ  taṃ  tadeva
tiṇhena    govikantanena    sañchindeyya    saṅkanteyya   samparikanteyya
sañchinditvā   saṅkantitvā   samparikantitvā   vidhunitvā  bāhiraṃ  cammakāyaṃ
teneva  cammena  taṃ  gāviṃ  paṭicchādetvā  evaṃ  vadeyya tathevāyaṃ gāvī
saṃyuttā   iminā   cammenāti   sammā  nu  kho  so  bhaginiyo  vadamāno
vadeyyāti  .  no  hetaṃ  bhante . Taṃ kissa hetu. Asu hi bhante dakkho
goghātako    vā   goghātakantevāsī   vā   gāviṃ   vadhitvā   tiṇhena
govikantanena     gāviṃ    vikanteyya    anupahacca    antaraṃ    maṃsakāyaṃ
anupahacca    bāhiraṃ   cammakāyaṃ   yaṃ   yadeva   tattha   antarā   vilimaṃsaṃ
antarā   nahārū   antarā   bandhanaṃ   taṃ  tadeva  tiṇhena  govikantanena
sañchindeyya       saṅkanteyya       samparikanteyya       sañchinditvā
saṅkantitvā      samparikantitvā     vidhunitvā     bāhiraṃ     cammakāyaṃ
Teneva  cammena  taṃ  gāviṃ  paṭicchādetvā  kiñcāpi  so  evaṃ  vadeyya
tathevāyaṃ   gāvī   saṃyuttā   iminā   cammenāti   atha  kho  sā  gāvī
visaṃyuttā teneva cammena 1-.
     [777]  Upamā  kho  me  ayaṃ bhaginiyo katā atthassa viññāpanāya.
Ayamevettha   attho   .   antaro   maṃsakāyoti  kho  bhaginiyo  channetaṃ
ajjhattikānaṃ     āyatanānaṃ    adhivacanaṃ    .    bāhiro    cammakāyoti
kho   bhaginiyo   channetaṃ   bāhirānaṃ   āyatanānaṃ   adhivacanaṃ  .  antarā
vilimaṃsaṃ   antarā  nahārū  antarā  bandhanti  kho  bhaginiyo  nandirāgassetaṃ
adhivacanaṃ    .    tiṇhaṃ    govikantananti    kho    bhaginiyo   ariyāyetaṃ
paññāya   adhivacanaṃ   yāyaṃ   ariyā   paññā   antarā   kilesaṃ  antarā
saññojanaṃ antarā bandhanaṃ sañchindati saṅkantati samparikantati.
     [778]  Satta  kho  2-  ime  bhaginiyo bojjhaṅgā yesaṃ bhāvitattā
bahulīkatattā   bhikkhu   āsavānaṃ  khayā  anāsavaṃ  cetovimuttiṃ  paññāvimuttiṃ
diṭṭheva  dhamme  sayaṃ  abhiññā  sacchikatvā  upasampajja  viharati  .  katame
satta   .   idha   bhaginiyo   bhikkhu  satisambojjhaṅgaṃ  bhāveti  vivekanissitaṃ
virāganissitaṃ     nirodhanissitaṃ     vossaggapariṇāmiṃ    dhammavicayasambojjhaṅgaṃ
bhāveti    ...    viriyasambojjhaṅgaṃ    bhāveti   ...   pītisambojjhaṅgaṃ
bhāveti   ...   passaddhisambojjhaṅgaṃ   bhāveti   ...  samādhisambojjhaṅgaṃ
bhāveti     ...     upekkhāsambojjhaṅgaṃ     bhāveti     vivekanissitaṃ
@Footnote: 1 Ma. Yu. cammenāti. 2 Po. Ma. satta kho panime.
Virāganissitaṃ   nirodhanissitaṃ   vossaggapariṇāmiṃ   .   ime   kho  bhaginiyo
satta   bojjhaṅgā   yesaṃ   bhāvitattā   bahulīkatattā   bhikkhu   āsavānaṃ
khayā    anāsavaṃ    cetovimuttiṃ   paññāvimuttiṃ   diṭṭheva   dhamme   sayaṃ
abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatīti.
     [779]   Atha   kho   āyasmā   nandako  tā  bhikkhuniyo  iminā
ovādena    ovaditvā   uyyojesi   gacchatha   bhaginiyo   kāloti  .
Atha   kho   tā   bhikkhuniyo   āyasmato  nandakassa  bhāsitaṃ  abhinanditvā
anumoditvā   uṭṭhāyāsanā   āyasmantaṃ   nandakaṃ  abhivādetvā  padakkhiṇaṃ
katvā     yena    bhagavā    tenupasaṅkamiṃsu    upasaṅkamitvā    bhagavantaṃ
abhivādetvā  ekamantaṃ  aṭṭhaṃsu  .  ekamantaṃ  ṭhitā  kho  tā  bhikkhuniyo
bhagavā   etadavoca   gacchatha   bhikkhuniyo   kāloti   .   atha  kho  tā
bhikkhuniyo bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkamiṃsu.
     [780]   Atha   kho  bhagavā  acirapakkantāsu  tāsu  bhikkhunīsu  bhikkhū
āmantesi   seyyathāpi   bhikkhave   tadahuposathe   cātuddase   na  hoti
bahuno   janassa   kaṅkhā  vā  vimati  vā  ūno  nu  kho  cando  puṇṇo
nu   kho   candoti   atha   kho   ūno  cando  tveva  hoti  evameva
kho  bhikkhave  tā  [1]-  nandakassa  dhammadesanāya  attamanā ceva honti
no   ca   kho   paripuṇṇasaṅkappāti   .   atha   kho  bhagavā  āyasmantaṃ
nandakaṃ    āmantesi   tenahi   tvaṃ   nandaka   svepi   tā   bhikkhuniyo
tenevovādena    ovadeyyāsīti   .   evambhanteti   kho   āyasmā
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. tā bhikkhuniyo.
Nandako bhagavato paccassosi.
     [781]   Atha  kho  āyasmā  nandako  tassā  rattiyā  accayena
pubbaṇhasamayaṃ   nivāsetvā   pattacīvaramādāya   sāvatthiyaṃ  piṇḍāya  [1]-
caritvā   pacchābhattaṃ  piṇḍapātapaṭikkanto  attadutiyo  yena  rājakārāmo
tenupasaṅkami   .   addasāsuṃ   2-   kho   tā   bhikkhuniyo   āyasmantaṃ
nandakaṃ   dūratova   āgacchantaṃ   .  disvāna  āsanaṃ  paññāpesuṃ  udakañca
pādānaṃ   upaṭṭhapesuṃ   .   nisīdi   kho   āyasmā   nandako  paññatte
āsane   .   nisajja   pāde   pakkhālesi   .   tāpi  kho  bhikkhuniyo
āyasmantaṃ nandakaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu.
     [782]  Ekamantaṃ  nisinnā  kho  tā  bhikkhuniyo  āyasmā nandako
etadavoca   paṭipucchakathā   kho   bhaginiyo   bhavissati   tattha  ājānantīti
ājānāmātissa    vacanīyaṃ    na    ājānantīti    na   ājānāmātissa
vacanīyaṃ   yassā   vā   panassa   kaṅkhā  vā  vimati  vā  ahameva  tattha
paṭipucchitabbo   idaṃ   bhante   kathaṃ   imassa   kvatthoti  .  ettakenapi
mayaṃ    bhante    ayyassa    nandakassa   attamanā   abhinandāma   yanno
ayyo nandako pavāretīti.
     [783]   Taṃ   kiṃ   maññatha   bhaginiyo   cakkhu   niccaṃ  vā  aniccaṃ
vāti  .  aniccaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti .
Dukkhaṃ   bhante   .   yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ  nu  taṃ
samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso   me  attāti  .  no
@Footnote: 1 piṇḍāya pāvisi: sāvatthiyaṃ piṇḍāyāti naṭṭhā bhaveyyuṃ .  2 Po. Ma. addasaṃsu.
Hetaṃ   bhante   .   taṃ   kiṃ  maññatha  bhaginiyo  sotaṃ  niccaṃ  vā  aniccaṃ
vāti   .   aniccaṃ   bhante  .pe.  ghānaṃ  niccaṃ  vā  aniccaṃ  vāti .
Aniccaṃ   bhante  .pe.  jivhā  niccā  vā  aniccā  vāti  .  aniccā
bhante   .pe.   kāyo   nicco   vā   anicco   vāti   .  anicco
bhante   .pe.   mano   nicco   vā   anicco   vāti   .   anicco
bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti  .  dukkhaṃ  bhante .
Yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ   nu   taṃ   samanupassituṃ  etaṃ
mama   esohamasmi   eso  me  attāti  .  no  hetaṃ  bhante  .  taṃ
kissa   hetu   .   pubbeva   no  hetaṃ  bhante  yathābhūtaṃ  sammappaññāya
sudiṭṭhaṃ   itipi   me   cha   ajjhattikā   āyatanā   aniccāti  .  sādhu
sādhu   bhaginiyo   evaṃ   hetaṃ   bhaginiyo   hoti  ariyasāvakassa  yathābhūtaṃ
sammappaññāya passato.
     [784]   Taṃ   kiṃ   maññatha   bhaginiyo  rūpā  niccā  vā  aniccā
vāti  .  aniccā  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti.
Dukkhaṃ   bhante   .   yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ  nu  taṃ
samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso   me  attāti  .  no
hetaṃ   bhante   .   taṃ   kiṃ   maññatha   bhaginiyo   saddā   niccā  vā
aniccā   vāti   .   aniccā   bhante   .pe.   gandhā   niccā  vā
aniccā   vāti  .  aniccā  bhante  .pe.  rasā  niccā  vā  aniccā
vāti   .   aniccā   bhante   .pe.  phoṭṭhabbā  niccā  vā  aniccā
Vāti  .  aniccā  bhante  .pe.  dhammā  niccā  vā  aniccā  vāti.
Aniccā   bhante   .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti  .  dukkhaṃ
bhante    .    yampanāniccaṃ    dukkhaṃ    vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ   nu   taṃ
samanupassituṃ  etaṃ  mama  esohamasmi  eso  me  attāti  .  no  hetaṃ
bhante   .   taṃ   kissa  hetu  .  pubbeva  no  hetaṃ  bhante  yathābhūtaṃ
sammappaññāya     sudiṭṭhaṃ    itipi    me    cha    bāhirā    āyatanā
aniccāti  .  sādhu  sādhu  bhaginiyo  evaṃ hetaṃ bhaginiyo hoti ariyasāvakassa
yathābhūtaṃ sammappaññāya passato.
     [785]   Taṃ   kiṃ   maññatha   bhaginiyo   cakkhuviññāṇaṃ   niccaṃ   vā
aniccaṃ   vāti   .  aniccaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ
vāti   .   dukkhaṃ   bhante   .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vipariṇāmadhammaṃ  kallaṃ
nu   taṃ   samanupassituṃ   etaṃ  mama  esohamasmi  eso  me  attāti .
No   hetaṃ  bhante  .  taṃ  kissa  hetu  .  pubbeva  no  hetaṃ  bhante
yathābhūtaṃ    sammappaññāya    sudiṭṭhaṃ    itipi    me   cha   viññāṇakāyā
aniccāti   .   sādhu   sādhu   bhaginiyo   evaṃ   hetaṃ   bhaginiyo  hoti
ariyasāvakassa    yathābhūtaṃ    sammappaññāya    passato   .   sotaviññāṇaṃ
niccaṃ   vā   aniccaṃ   vāti   .   aniccaṃ   bhante  .pe.  ghānaviññāṇaṃ
niccaṃ   vā   aniccaṃ   vāti   .   aniccaṃ  bhante  .pe.  jivhāviññāṇaṃ
niccaṃ   vā   aniccaṃ   vāti   .   aniccaṃ   bhante  .pe.  kāyaviññāṇaṃ
niccaṃ   vā   aniccaṃ   vāti   .   aniccaṃ   bhante  .pe.  manoviññāṇaṃ
Niccaṃ  vā  aniccaṃ  vāti  .  aniccaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā
taṃ   sukhaṃ   vāti  .  dukkhaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vipariṇāmadhammaṃ
kallaṃ    nu   taṃ   samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohasmi   eso   me
attāti   .   no  hetaṃ  bhante  .  taṃ  kissa  hetu  .  pubbeva  no
hetaṃ    bhante    yathābhūtaṃ    sammappaññāya   sudiṭṭhaṃ   itipi   me   cha
viññāṇakāyā    aniccāti   .   sādhu   sādhu   bhaginiyo   evaṃ   hetaṃ
bhaginiyo hoti ariyasāvakassa yathābhūtaṃ sammappaññāya passato.
     [786]   Seyyathāpi   bhaginiyo   telappadīpassa   jhāyato  telampi
aniccaṃ    vipariṇāmadhammaṃ    vaṭṭipi    aniccā    vipariṇāmadhammā   accipi
aniccā   vipariṇāmadhammā   ābhāpi  aniccā  vipariṇāmadhammā  .  yo  nu
kho   bhaginiyo   evaṃ   vadeyya  amussa  telappadīpassa  jhāyato  telampi
aniccaṃ    vipariṇāmadhammaṃ    vaṭṭipi    aniccā    vipariṇāmadhammā   accipi
aniccā   vipariṇāmadhammā   yā   ca   khvassa  ābhā  sā  niccā  dhuvā
sassatā   avipariṇāmadhammāti   sammā   nu   kho  so  bhaginiyo  vadamāno
vadeyyāti   .   no  hetaṃ  bhante  .  taṃ  kissa  hetu  .  amussa  hi
bhante    telappadīpassa    jhāyato    telampi    aniccaṃ   vipariṇāmadhammaṃ
vaṭṭipi    aniccā    vipariṇāmadhammā   accipi   aniccā   vipariṇāmadhammā
pagevassa ābhā aniccā vipariṇāmadhammāti.
     [787]  Evameva  kho  bhaginiyo  yo  nu  kho  evaṃ  vadeyya  cha
kho   me   ajjhattikā   āyatanā   aniccā  yañca  kho  cha  ajjhattike
Āyatane   paṭicca   paṭisaṃvedemi   sukhaṃ  vā  dukkhaṃ  vā  adukkhamasukhaṃ  vā
taṃ   niccaṃ  dhuvaṃ  sassataṃ  avipariṇāmadhammanti  sammā  nu  kho  so  bhaginiyo
vadamāno   vadeyyāti   .   no  hetaṃ  bhante  .  taṃ  kissa  hetu .
Tajjaṃ   tajjaṃ   bhante  paccayaṃ  paṭicca  tajjā  tajjā  vedanā  uppajjati
tajjassa    tajjassa    paccayassa    nirodhā   tajjā   tajjā   vedanā
nirujjhatīti   .   sādhu   sādhu   bhaginiyo   evaṃ   hetaṃ   bhaginiyo  hoti
ariyasāvakassa yathābhūtaṃ sammappaññāya passato.
     [788]   Seyyathāpi  bhaginiyo  mahato  rukkhassa  tiṭṭhato  sāravato
mūlampi    aniccaṃ    vipariṇāmadhammaṃ    khandhopi   anicco   vipariṇāmadhammo
sākhāpalāsampi  aniccaṃ  vipariṇāmadhammaṃ  chāyāpi  aniccā  vipariṇāmadhammā.
Yo     nu    kho    bhaginiyo    evaṃ    vadeyya    amussa    mahato
rukkhassa   tiṭṭhato   sāravato   mūlampi   aniccaṃ   vipariṇāmadhammaṃ  khandhopi
anicco     vipariṇāmadhammo    sākhāpalāsampi    aniccaṃ    vipariṇāmadhammaṃ
yā   ca   khvassa  chāyā  sā  niccā  dhuvā  sassatā  avipariṇāmadhammāti
sammā  nu  kho  so  bhaginiyo  vadamāno  vadeyyāti. No hetaṃ bhante.
Taṃ   kissa   hetu   .   amussa   hi   bhante  mahato  rukkhassa  tiṭṭhato
sāravato  mūlampi  aniccaṃ  vipariṇāmadhammaṃ  khandhopi  anicco  vipariṇāmadhammo
sākhāpalāsampi      aniccaṃ      vipariṇāmadhammaṃ     pagevassa     chāyā
aniccā vipariṇāmadhammāti.
     [789]  Evameva  kho  bhaginiyo  yo  nu  kho  evaṃ  vadeyya  cha
Kho   me   bāhirā   āyatanā  aniccā  yañca  kho  bāhire  āyatane
paṭicca   paṭisaṃvedemi   sukhaṃ   vā  dukkhaṃ  vā  adukkhamasukhaṃ  vā  taṃ  niccaṃ
dhuvaṃ    sassataṃ    avipariṇāmadhammanti   sammā   nu   kho   so   bhaginiyo
vadamāno   vadeyyāti   .   no  hetaṃ  bhante  .  taṃ  kissa  hetu .
Tajjaṃ   tajjaṃ   bhante  paccayaṃ  paṭicca  tajjā  tajjā  vedanā  uppajjati
tajjassa    tajjassa    paccassa    nirodhā    tajjā   tajjā   vedanā
nirujjhatīti   .   sādhu   sādhu   bhaginiyo   evaṃ   hetaṃ   bhaginiyo  hoti
ariyasāvakassa yathābhūtaṃ sammappaññāya passato.
     [790]  Seyyathāpi  bhaginiyo dakkho goghātako vā goghātakantevāsī
vā   gāviṃ  vadhitvā  tiṇhena  govikantanena  gāviṃ  vikanteyya  anūpahacca
antaraṃ   maṃsakāyaṃ  anūpahacca  bāhiraṃ  cammakāyaṃ  yaṃ  yadeva  tattha  antarā
vilimaṃsaṃ    antarā    nahārū   antarā   bandhanaṃ   taṃ   tadeva   tiṇhena
govikantanena    sañchindeyya    saṅkanteyya    [1]-    samparikanteyya
sañchinditvā   saṅkantitvā   [2]-   samparikantitvā   vidhunitvā   bāhiraṃ
cammakāyaṃ   teneva   cammena   taṃ  gāviṃ  paṭicchādetvā  evaṃ  vadeyya
tathevāyaṃ   gāvī   saṃyuttā   iminā   cammenāti   sammā  nu  kho  so
bhaginiyo  vadamāno  vadeyyāti  .  no  hetaṃ  bhante . Taṃ kissa hetu.
Amu   hi   bhante  dakkho  goghātako  vā  goghātakantevāsī  vā  gāviṃ
vadhitvā   tiṇhena   govikantanena   gāviṃ   vikanteyya  anūpahacca  antaraṃ
maṃsakāyaṃ   anūpahacca   bāhiraṃ  maṃsakāyaṃ  yaṃ  yadeva  tattha  antarā  vilimaṃsaṃ
@Footnote: 1-2 Ma. etthantare sampakanteyya sampakantitvāti dissanti.
Antarā   nahārū   antarā   bandhanaṃ   taṃ  tadeva  tiṇhena  govikantanena
gāviṃ     sañchindeyya     saṅkanteyya    samparikanteyya    sañchinditvā
saṅkantitvā    samparikantitvā   vidhunitvā   bāhiraṃ   cammakāyaṃ   teneva
cammena  taṃ  gāviṃ  paṭicchādetvā  kiñcāpi  so  evaṃ  vadeyya tathevāyaṃ
gāvī   saṃyuttā   iminā   cammenāti   atha   kho  sā  gāvī  visaṃyuttā
teneva cammena.
     [791]  Upamā  kho  me  ayaṃ bhaginiyo katā atthassa viññāpanāya.
Ayamevettha   attho   .   antaro   maṃsakāyoti  kho  bhaginiyo  channetaṃ
ajjhattikānaṃ    āyatanānaṃ   adhivacanaṃ   .   bāhiro   cammakāyoti   kho
bhaginiyo   channetaṃ   bāhirānaṃ   āyatanānaṃ  adhivacanaṃ  .  antarā  vilimaṃsaṃ
antarā   nahārū   antarā   bandhananti   kho   bhaginiyo   nandirāgassetaṃ
adhivacanaṃ   .   tiṇhaṃ   govikantananti   kho  bhaginiyo  ariyāyetaṃ  paññāya
adhivacanaṃ   yāyaṃ   ariyā   paññā   antarā   kilesaṃ  antarā  saññojanaṃ
antarā bandhanaṃ sañchindati saṅkantati samparikantati.
     [792]   Satta  kho  ime  bhaginiyo  bojjhaṅgā  yesaṃ  bhāvitattā
bahulīkatattā   bhikkhu   āsavānaṃ  khayā  anāsavaṃ  cetovimuttiṃ  paññāvimuttiṃ
diṭṭheva  dhamme  sayaṃ  abhiññā  sacchikatvā  upasampajja  viharati  .  katame
satta   .   idha   bhaginiyo   bhikkhu  satisambojjhaṅgaṃ  bhāveti  vivekanissitaṃ
virāganissitaṃ     nirodhanissitaṃ     vossaggapariṇāmiṃ    dhammavicayasambojjhaṅgaṃ
bhāveti  ...  viriyasambojjhaṅgaṃ  bhāveti ... Pītisambojjhaṅgaṃ bhāveti ...
Passaddhisambojjhaṅgaṃ   bhāveti   ...   samādhisambojjhaṅgaṃ   bhāveti  ...
Upekkhāsambojjhaṅgaṃ   bhāveti   vivekanissitaṃ   virāganissitaṃ   nirodhanissitaṃ
vossaggapariṇāmiṃ   .   ime   kho   bhaginiyo   satta   bojjhaṅgā  yesaṃ
bhāvitattā   bahulīkatattā   bhikkhu   āsavānaṃ  khayā  anāsavaṃ  cetovimuttiṃ
paññāvimuttiṃ   diṭṭheva   dhamme   sayaṃ   abhiññā   sacchikatvā  upasampajja
viharatīti.
     [793]   Atha   kho   āyasmā   nandako  tā  bhikkhuniyo  iminā
ovādena    ovaditvā   uyyojesi   gacchatha   bhaginiyo   kāloti  .
Atha   kho   tā   bhikkhuniyo   āyasmato  nandakassa  bhāsitaṃ  abhinanditvā
anumoditvā   uṭṭhāyāsanā   āyasmantaṃ   nandakaṃ  abhivādetvā  padakkhiṇaṃ
katvā     yena    bhagavā    tenupasaṅkamiṃsu    upasaṅkamitvā    bhagavantaṃ
abhivādetvā  ekamantaṃ  aṭṭhaṃsu  .  ekamantaṃ  ṭhitā  kho  tā  bhikkhuniyo
bhagavā   etadavoca   gacchatha   bhikkhuniyo   kāloti   .   atha  kho  tā
bhikkhuniyo bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkamiṃsu.
     [794]   Atha   kho  bhagavā  acirapakkantāsu  tāsu  bhikkhunīsu  bhikkhū
āmantesi   seyyathāpi   bhikkhave   tadahuposathe   paṇṇarase   na   hoti
bahuno   janassa   kaṅkhā  vā  vimati  vā  ūno  nu  kho  cando  puṇṇo
nu   kho   candoti   atha   kho  puṇṇo  cando  tveva  hoti  evameva
kho    bhikkhave   tā   bhikkhuniyo   nandakassa   dhammadesanāya   attamanā
ceva   paripuṇṇasaṅkappā   ca   .   tāsaṃ  bhikkhave  pañcannaṃ  bhikkhunīsatānaṃ
Yā   pacchimikā   bhikkhunī   sā  1-  sotāpannā  avinipātadhammā  niyatā
sambodhiparāyanāti.
     Idamavoca    bhagavā    attamanā   te   bhikkhū   bhagavato   bhāsitaṃ
abhinandunti.
                Nandakovādasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.
                      -----------
@Footnote: 1 Ma. Yu. yā pacchimikā bhikkhuniyo tā sotāpannā.
                     Cūḷarāhulovādasuttaṃ
     [795]   Evamme   sutaṃ   ekaṃ  samayaṃ  bhagavā  sāvatthiyaṃ  viharati
jetavane   anāthapiṇḍikassa   ārāme  .  atha  kho  bhagavato  rahogatassa
paṭisallīnassa    evaṃ   cetaso   parivitakko   udapādi   paripakkā   kho
rāhulassa    vimuttiparipācanīyā    dhammā    yannūnāhaṃ    rāhulaṃ   uttariṃ
āsavānaṃ khaye vineyyanti.
     [796]  Atha  kho  bhagavā  pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya
sāvatthiṃ   piṇḍāya   pāvisi   .  sāvatthiyaṃ  piṇḍāya  caritvā  pacchābhattaṃ
piṇḍapātapaṭikkanto     āyasmantaṃ     rāhulaṃ     āmantesi    gaṇhāhi
rāhula   nisīdanaṃ   yena   andhavanaṃ  tenupasaṅkamissāma  divāvihārāyāti .
Evambhanteti   kho   āyasmā   rāhulo   bhagavato   paṭissutvā  nisīdanaṃ
ādāya   bhagavantaṃ   piṭṭhito   piṭṭhito   anubandhi   .   tena  kho  pana
samayena    anekāni    devatāsahassāni   bhagavantaṃ   anubandhāni   honti
ajja  bhagavā  āyasmantaṃ  rāhulaṃ  uttariṃ  āsavānaṃ  khaye  vinessatīti .
Atha   kho   bhagavā   andhavanaṃ  ajjhogahetvā  1-  aññatarasmiṃ  rukkhamūle
paññatte   āsane   nisīdi   .   āyasmāpi   kho   rāhulo   bhagavantaṃ
abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi.
     [797]  Ekamantaṃ  nisinnaṃ  kho  āyasmantaṃ rāhulaṃ bhagavā etadavoca
taṃ   kiṃ   maññasi   rāhula   cakkhu   niccaṃ  vā  aniccaṃ  vāti  .  aniccaṃ
@Footnote: 1 Po. Ma. ajjhogāhetvā.
Bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti  .  dukkhaṃ  bhante .
Yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ   nu   taṃ   samanupassituṃ  etaṃ
mama esohamasmi eso me attāti. No hetaṃ bhante.
     [798]   Taṃ   kiṃ   maññasi   rahula   rūpā   niccā  vā  aniccā
vāti  .  aniccā  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti.
Dukkhaṃ   bhante   .   yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ  nu  taṃ
samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso   me  attāti  .  no
hetaṃ bhante.
     [799]   Taṃ   kiṃ  maññasi  rāhula  cakkhuviññāṇaṃ  niccaṃ  vā  aniccaṃ
vāti  .  aniccaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti .
Dukkhaṃ   bhante   .   yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ  nu  taṃ
samanupassituṃ   etaṃ   mama   ehomasmi   eso   me   attāti  .  no
hetaṃ bhante.
     [800]   Taṃ   kiṃ   maññasi   rāhula   cakkhusamphasso   nicco  vā
anicco   vāti   .   anicco   bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ
sukhaṃ   vāti   .   dukkhaṃ   bhante   .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vipariṇāmadhammaṃ
kallaṃ   nu   taṃ   samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso   me
attāti. No hetaṃ bhante.
     [801]   Taṃ   kiṃ   maññasi  rāhula  yamidaṃ  1-  cakkhusamphassapaccayā
@Footnote: 1 Sī. yampidaṃ.
Uppajjati    vedanāgataṃ    saññāgataṃ    saṅkhāragataṃ    viññāṇagataṃ   tampi
niccaṃ   vā   aniccaṃ   vāti   .  aniccaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ
vā   taṃ   sukhaṃ   vāti   .   dukkhaṃ   bhante   .   yampanāniccaṃ   dukkhaṃ
vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ   nu   taṃ   samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi
eso me attāti. No hetaṃ bhante.
     [802]  Taṃ  kiṃ  maññasi  rāhula  sotaṃ  niccaṃ  vā  aniccaṃ  vāti.
Aniccaṃ   bhante   .pe.   ghānaṃ   niccaṃ   vā  aniccaṃ  vāti  .  aniccaṃ
bhante   .pe.   jivhā   niccā   vā   aniccā   vāti   .  aniccā
bhante   .pe.   kāyo   nicco   vā   anicco   vāti   .  anicco
bhante .pe.
     [803]   Taṃ   kiṃ   maññasi   rāhula   mano  nicco  vā  anicco
vāti  .  anicco  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti.
Dukkhaṃ   bhante   .   yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ  nu  taṃ
samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso   me  attāti  .  no
hetaṃ bhante.
     [804]   Taṃ   kiṃ   maññasi   rāhula  dhammā  niccā  vā  aniccā
vāti  .  aniccā  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti.
Dukkhaṃ   bhante   .   yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ  nu  taṃ
samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso   me  attāti  .  no
hetaṃ bhante.
     [805]   Taṃ   kiṃ  maññasi  rāhula  manoviññāṇaṃ  niccaṃ  vā  aniccaṃ
vāti  .  aniccaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ  sukhaṃ  vāti .
Dukkhaṃ   bhante   .   yampanāniccaṃ   dukkhaṃ   vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ  nu  taṃ
samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso   me  attāti  .  no
hetaṃ bhante.
     [806]   Taṃ   kiṃ   maññasi   rāhula   manosamphasso   nicco  vā
anicco   vāti   .   anicco   bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vā  taṃ
sukhaṃ   vāti   .   dukkhaṃ   bhante   .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ  vipariṇāmadhammaṃ
kallaṃ   nu   taṃ   samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso   me
attāti. No hetaṃ bhante.
     [807]   Taṃ   kiṃ   maññasi  rāhula  yamidaṃ  1-  manosamphassapaccayā
uppajjati      vedanāgataṃ      saññāgataṃ     saṅkhāragataṃ     viññāṇagataṃ
tampi   niccaṃ   vā   aniccaṃ   vāti  .  aniccaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ
dukkhaṃ   vā   taṃ   sukhaṃ   vāti  .  dukkhaṃ  bhante  .  yampanāniccaṃ  dukkhaṃ
vipariṇāmadhammaṃ   kallaṃ   nu   taṃ   samanupassituṃ   etaṃ   mama   esohamasmi
eso me attāti. No hetaṃ bhante.
     [808]   Evaṃ   passaṃ   rāhula   sutavā   ariyasāvako  cakkhusmiṃpi
nibbindati      rūpesupi      nibbindati     cakkhuviññāṇepi     nibbindati
cakkhusamphassepi     nibbindati    yamidaṃ    cakkhusamphassapaccayā    uppajjati
vedanāgataṃ   saññāgataṃ   saṅkhāragataṃ   viññāṇagataṃ   tasmiṃpi   nibbindati .
@Footnote: 1 Yu. sabbattha yampidaṃ.
Sotasmiṃpi   nibbindati   saddesupi   nibbindati   ...  ghānasmiṃpi  nibbindati
gandhepi   nibbindati  ...  jivhāyapi  nibbindati  rasesupi  nibbindati  ...
Kāyasmiṃpi   nibbindati  phoṭṭhabbesupi  nibbindati  ...  manasmiṃpi  nibbindati
dhammesupi     nibbindati    manoviññāṇepi    nibbindati    manosamphassepi
nibbindati     yamidaṃ     manosamphassapaccayā     uppajjati     vedanāgataṃ
saññāgataṃ    saṅkhāragataṃ   viññāṇagataṃ   tasmiṃpi   nibbindati   .   nibbindaṃ
virajjati    virāgā    vimuccati    vimuttasmiṃ    vimuttamiti   ñāṇaṃ   hoti
khīṇā   jāti   vusitaṃ   brahmacariyaṃ   kataṃ   karaṇīyaṃ   nāparaṃ  itthattāyāti
pajānātīti.
     [809]   Idamavoca  bhagavā  attamano  āyasmā  rāhulo  bhagavato
bhāsitaṃ    abhinandīti   .   imasmiñca   pana   veyyākaraṇasmiṃ   bhaññamāne
āyasmato   rāhulassa   anupādāya  āsavehi  cittaṃ  vimucci  .  tāsañca
anekānaṃ   devatāsahassānaṃ   virajaṃ   vītamalaṃ  dhammacakkhuṃ  udapādi  yaṅkiñci
samudayadhammaṃ sabbantaṃ nirodhadhammanti.
               Cūḷarāhulovādasuttaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.
                       --------
                        Chachakkasuttaṃ
     [810]   Evamme   sutaṃ   ekaṃ  samayaṃ  bhagavā  sāvatthiyaṃ  viharati
jetavane   anāthapiṇḍikassa   ārāme   .   tatra   kho   bhagavā  bhikkhū
āmantesi   bhikkhavoti  .  bhadanteti  te  bhikkhū  bhagavato  paccassosuṃ .
Bhagavā    etadavoca   dhammaṃ   vo   bhikkhave   desissāmi   ādikalyāṇaṃ
majjhekalyāṇaṃ    pariyosānakalyāṇaṃ    sātthaṃ    sabyañjanaṃ   kevalaparipuṇṇaṃ
parisuddhaṃ   brahmacariyaṃ   pakāsissāmi   yadidaṃ   cha   chakkāni   taṃ   suṇātha
sādhukaṃ   manasikarotha   bhāsissāmīti   .   evambhanteti   kho  te  bhikkhū
bhagavato paccassosuṃ.
     [811]    Bhagavā    etadavoca    cha   ajjhattikāni   āyatanāni
veditabbāni   cha   bāhirāni   āyatanāni  veditabbāni  cha  viññāṇakāyā
veditabbā   cha   phassakāyā   veditabbā   cha  vedanākāyā  veditabbā
cha taṇhākāyā veditabbā.
     [812]   Cha   ajjhattikāni   āyatanāni   veditabbānīti  iti  kho
panetaṃ   vuttaṃ   .   kiñcetaṃ  paṭicca  vuttaṃ  .  cakkhvāyatanaṃ  sotāyatanaṃ
ghānāyatanaṃ   jivhāyatanaṃ   kāyāyatanaṃ   manāyatanaṃ   .   cha   ajjhattikāni
āyatanāni   veditabbānīti   iti  yantaṃ  vuttaṃ  idametaṃ  paṭicca  vuttaṃ .
Idaṃ paṭhamaṃ chakkaṃ.
     [813]  Cha  bāhirāni  āyatanāni  veditabbānīti  iti  kho  panetaṃ
Vuttaṃ   .   kiñcetaṃ  paṭiccaṃ  vuttaṃ  .  rūpāyatanaṃ  saddāyatanaṃ  gandhāyatanaṃ
rasāyatanaṃ   phoṭṭhabbāyatanaṃ   dhammāyatanaṃ   .   cha   bāhirāni  āyatanāni
veditabbānīti   iti   yantaṃ   vuttaṃ   idametaṃ   paṭicca   vuttaṃ   .  idaṃ
dutiyaṃ chakkaṃ.
     [814]  Cha  viññāṇakāyā  veditabbāti  iti  kho  panetaṃ  vuttaṃ.
Kiñcetaṃ   paṭicca   vuttaṃ   .   cakkhuñca   paṭicca   rūpe   ca  uppajjati
cakkhuviññāṇaṃ      sotañca      paṭicca     sadde     ca     uppajjati
sotaviññāṇaṃ    ghānañca   paṭicca   gandhe   ca   uppajjati   ghānaviññāṇaṃ
jivhañca    paṭicca    rase    ca    uppajjati   jivhāviññāṇaṃ   kāyañca
paṭicca    phoṭṭhabbe    ca    uppajjati   kāyaviññāṇaṃ   manañca   paṭicca
dhamme   ca   uppajjati   manoviññāṇaṃ  .  cha  viññāṇakāyā  veditabbāti
iti yantaṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ. Idaṃ tatiyaṃ chakkaṃ.
     [815]   Cha  phassakāyā  veditabbāti  iti  kho  panetaṃ  vuttaṃ .
Kiñcetaṃ   paṭicca   suttaṃ   .   cakkhuñca   paṭicca   rūpe   ca  uppajjati
cakkhuviññāṇaṃ    tiṇṇaṃ   saṅgati   phasso   .   sotañca   paṭicca   sadde
ca    uppajjati    sotaviññāṇaṃ   tiṇṇaṃ   saṅgati   phasso   .   ghānañca
paṭicca     gandhe    ca    uppajjati    ghānaviññāṇaṃ    tiṇṇaṃ    saṅgati
phasso    .   jivhañca   paṭicca   rase   ca   uppajjati   jivhāviññāṇaṃ
tiṇṇaṃ   saṅgati   phasso   .   kāyañca  paṭicca  phoṭṭhabbe  ca  uppajjati
kāyaviññāṇaṃ    tiṇṇaṃ    saṅgati   phasso   .   manañca   paṭicca   dhamme
Ca    uppajjati    manoviññāṇaṃ    tiṇṇaṃ    saṅgati    phasso    .   cha
phassakāyā   veditabbāti   iti   yantaṃ  vuttaṃ  idametaṃ  paṭicca  vuttaṃ .
Idaṃ catutthaṃ chakkaṃ.
     [816]  Cha  vedanākāyā  veditabbāti  iti  kho  panetaṃ  vuttaṃ.
Kiñcetaṃ   paṭicca   vuttaṃ   .   cakkhuñca   paṭicca   rūpe   ca  uppajjati
cakkhuviññāṇaṃ    tiṇṇaṃ    saṅgati    phasso    phassapaccayā   vedanā  .
Sotañca   paṭicca   sadde   ca   uppajjati   sotaviññāṇaṃ  ...  ghānañca
paṭicca   gandhe   ca   uppajjati   ghānaviññāṇaṃ   ...   jivhañca  paṭicca
rase   ca   uppajjati   jivhāviññāṇaṃ  ...  kāyañca  paṭicca  phoṭṭhabbe
ca   uppajjati   kāyaviññāṇaṃ  ...  manañca  paṭicca  dhamme  ca  uppajjati
manoviññāṇaṃ    tiṇṇaṃ    saṅgati    phasso    phassapaccayā   vedanā  .
Cha   vedanākāyā   veditabbāti   iti   yantaṃ   vuttaṃ   idametaṃ  paṭicca
vuttaṃ. Idaṃ pañcamaṃ chakkaṃ.
     [817]  Cha  taṇhākāyā  veditabbāti  iti  kho  panetaṃ  vuttaṃ .
Kiñcetaṃ   paṭicca   vuttaṃ   .   cakkhuñca   paṭicca   rūpe   ca  uppajjati
cakkhuviññāṇaṃ   tiṇṇaṃ  saṅgati  phasso  phassapaccayā  vedanā  vedanāpaccayā
taṇhā   .   sotañca   paṭicca  sadde  ca  uppajjati  sotaviññāṇaṃ  ...
Ghānañca    paṭicca    gandhe    ca    uppajjati    ghānaviññāṇaṃ    ...
Jivhañca   paṭicca   rase   ca   uppajjati   jivhāviññāṇaṃ  ...  kāyañca
paṭicca   phoṭṭhabbe   ca   uppajjati   kāyaviññāṇaṃ  ...  manañca  paṭicca
Dhamme     ca    uppajjati    manoviññāṇaṃ    tiṇṇaṃ    saṅgati    phasso
phassapaccayā   vedanā   vedanāpaccayā   taṇhā   .   cha   taṇhākāyā
veditabbāti   iti   yantaṃ   vuttaṃ   idametaṃ   paṭicca   vuttaṃ   .   idaṃ
chaṭṭhaṃ chakkaṃ.
     [818]  Cakkhu  attāti  yo  evaṃ  1-  vadeyya taṃ na upapajjati.
Cakkhussa   uppādopi   vayopi  paññāyati  .  yassa  kho  pana  uppādopi
vayopi   paññāyati   attā   me   uppajjati   ca  veti  cāti  iccassa
evamāgataṃ   hoti   tasmā   taṃ   na   upapajjati   cakkhu   attāti  yo
vadeyya. Iti cakkhu anattā.
     {818.1}  Rūpā  attāti  yo  vadeyya  taṃ  na upapajjati. Rūpānaṃ
uppādopi   vayopi   paññāyati   .  yassa  kho  pana  uppādopi  vayopi
paññāyati   attā   me  uppajjati  ca  veti  cāti  iccassa  evamāgataṃ
hoti  tasmā  taṃ  na  upapajjati  rūpā  attāti  yo  vadeyya. Iti cakkhu
anattā rūpā anattā.
     {818.2}  Cakkhuviññāṇaṃ  attāti  yo  vadeyya  taṃ  na upapajjati.
Cakkhuviññāṇassa   uppādopi   vayopi   paññāyati   .   yassa   kho  pana
uppādopi   vayopi   paññāyati   attā  me  uppajjati  ca  veti  cāti
iccassa   evamāgataṃ   hoti   tasmā   taṃ   na   upapajjati  cakkhuviññāṇaṃ
attāti  yo  vadeyya  .  iti  cakkhu  anattā  rūpā anattā cakkhuviññāṇaṃ
anattā.
     {818.3}    Cakkhusamphasso    attāti   yo   vadeyya   taṃ   na
upapajjati       .       cakkhusamphassassa       uppādopi      vayopi
@Footnote: 1 Ma. Yu. evaṃsaddo natthi.
Paññāyati   .   yassa   kho   pana  uppādopi  vayopi  paññāyati  attā
me   uppajjati   ca   veti   cāti   iccassa  evamāgataṃ  hoti  tasmā
taṃ   na   upapajjati   cakkhusamphasso   attāti   yo   vadeyya   .  iti
cakkhu   anattā   rūpā   anattā   cakkhuviññāṇaṃ   anattā  cakkhusamphasso
anattā.
     {818.4}   Vedanā  attāti  yo  vadeyya  taṃ  na  upapajjati .
Vedanāya    uppādopi    vayopi    paññāyati   .   yassa   kho   pana
uppādopi    vayopi   paññāyati   attā   me   uppajjati   ca   veti
cāti   iccassa   evamāgataṃ   hoti   tasmā  taṃ  na  upapajjati  vedanā
attāti   yo   vadeyya   .   iti   cakkhu   anattā   rūpā   anattā
cakkhuviññāṇaṃ anattā cakkhusamphasso anattā vedanā anattā.
     {818.5}  Taṇhā  attāti  yo  vadeyya taṃ na uppajjati. Taṇhāya
uppādopi    vayopi    paññāyati   .   yassa   kho   pana   uppādopi
vayopi   paññāyati   attā   me   upapajjati   ca  veti  cāti  iccassa
evamāgataṃ    hoti    tasmā    taṃ   na   upapajjati   taṇhā   attāti
yo   vadeyya   .   iti   cakkhu   anattā  rūpā  anattā  cakkhuviññāṇaṃ
anattā cakkhusamphasso anattā vedanā anattā taṇhā anattā.
     [819]   Sotaṃ  attāti  yo  vadeyya  ...  ghānaṃ  attāti  yo
vadeyya  ...  jivhā  attāti  yo  vadeyya  ...  kāyo  attāti yo
vadeyya  ...  mano  attāti  yo  vadeyya  taṃ  na  upapajjati . Manassa
uppādopi    vayopi    paññāyati   .   yassa   kho   pana   uppādopi
Vayopi   paññāyati   attā   me   uppajjati   ca  veti  cāti  iccassa
evamāgataṃ   hoti   tasmā   taṃ   na   upapajjati   mano   attāti  yo
vadeyya. Iti mano anattā.
     {819.1}  Dhammā  attāti  yo  vadeyya taṃ na upapajjati. Dhammānaṃ
uppādopi   vayopi   paññāyati   .  yassa  kho  pana  uppādopi  vayopi
paññāyati   attā   me  uppajjati  ca  veti  cāti  iccassa  evamāgataṃ
hoti  tasmā  taṃ  na  upapajjati  dhammā  attāti  yo vadeyya. Iti mano
anattā dhammā anattā.
     {819.2}  Manoviññāṇaṃ  attāti  yo  vadeyya  taṃ  na upapajjati.
Manoviññāṇassa   uppādopi   vayopi   paññāyati   .   yassa   kho  pana
uppādopi    vayopi   paññāyati   attā   me   uppajjati   ca   veti
cāti    iccassa    evamāgataṃ    hoti    tasmā   taṃ   na   upapajjati
manoviññāṇaṃ   attāti   yo   vadeyya   .  iti  mano  anattā  dhammā
anattā manoviññāṇaṃ anattā.
     {819.3}  Manosamphasso  attāti  yo  vadeyya  taṃ na upapajjati.
Manosamphassassa   uppādopi   vayopi   paññāyati   .   yassa   kho  pana
uppādopi   vayopi   paññāyati   attā  me  uppajjati  ca  veti  cāti
iccassa   evamāgataṃ   hoti   tasmā   taṃ   na  upapajjati  manosamphasso
attāti   yo   vadeyya   .   iti   mano   anattā   dhammā  anattā
manoviññāṇaṃ anattā manosamphasso anattā.
     {819.4}   Vedanā  attāti  yo  vadeyya  taṃ  na  upapajjati .
Vedanāya      uppādopi      vayopi      paññāyati     .     yassa
Kho    pana   uppādopi   vayopi   paññāyati   attā   me   uppajjati
ca   veti   cāti   iccassa  evamāgataṃ  hoti  tasmā  taṃ  na  upapajjati
vedanā  attāti  yo  vadeyya  .  iti  mano  anattā  dhammā  anattā
manoviññāṇaṃ anattā manosamphasso anattā vedanā anattā.
     {819.5}   Taṇhā   attāti  yo  vadeyya  taṃ  na  upapajjati .
Taṇhāya   uppādopi   vayopi  paññāyati  .  yassa  kho  pana  uppādopi
vayopi   paññāyati   attā   me   uppajjati   ca  veti  cāti  iccassa
evamāgataṃ    hoti    tasmā    taṃ   na   upapajjati   taṇhā   attāti
yo   vadeyya   .   iti   mano  anattā  dhammā  anattā  manoviññāṇaṃ
anattā manosamphasso anattā vedanā anattā taṇhā anattā.
     [820]   Ayaṃ  kho  pana  bhikkhave  sakkāyasamudayagāminī  paṭipadā .
Cakkhuṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso  me  attāti  samanupassati .
Rūpe   etaṃ   mama   esohamasmi   eso  me  attāti  samanupassati .
Cakkhuviññāṇaṃ    etaṃ    mama    esohamasmi    eso    me   attāti
samanupassati   .   cakkhusamphassaṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso  me
attāti   samanupassati   .   vedanaṃ   etaṃ   mama   esohamasmi   eso
me   attāti   samanupassati   .   taṇhaṃ  etaṃ  mama  esohamasmi  eso
me   attāti   samanupassati   .   sotaṃ   etaṃ  mama  ...  ghānaṃ  etaṃ
mama  ...  jivhaṃ  etaṃ  mama  ...  kāyaṃ  etaṃ  mama  ... Manaṃ etaṃ mama
esohamasmi   eso   me   attāti   samanupassati   .   dhamme   etaṃ
Mama   esohamasmi   eso   me   attāti  samanupassati  .  manoviññāṇaṃ
etaṃ   mama   esohamasmi   eso   me  attāti  samanupassati  .  taṇhaṃ
etaṃ mama esohamasmi eso me attāti samanupassati.
     [821]   Ayaṃ  kho  pana  bhikkhave  sakkāyanirodhagāminī  paṭipadā .
Cakkhuṃ   netaṃ   mama   nesohamasmi   na   meso  attāti  samanupassati .
Rūpe   netaṃ   mama   nesohamasmi   na   meso  attāti  samanupassati .
Cakkhuviññāṇaṃ    netaṃ    mama    nesohamasmi    na    meso    attāti
samanupassati   .   cakkhusamphassaṃ   netaṃ   mama   nesohamasmi   na   meso
attāti   samanupassati   .   vedanaṃ   netaṃ  mama  nesohamasmi  na  meso
attāti   samanupassati   .   taṇhaṃ   netaṃ   mama  nesohamasmi  na  meso
attāti  samanupassati  .  sotaṃ  netaṃ  mama  ...  ghānaṃ  netaṃ  mama  ...
Jivhaṃ  netaṃ  mama  ...  kāyaṃ  netaṃ  mama  ... Manaṃ netaṃ mama nesohamasmi
na   meso   attāti   samanupassati   .  dhamme  netaṃ  mama  nesohamasmi
na    meso    attāti    samanupassati   .   manoviññāṇaṃ   netaṃ   mama
nesohamasmi   na   meso   attāti   samanupassati  .  manosamphassaṃ  netaṃ
mama   nesohamasmi   na   meso   attāti  samanupassati  .  vedanaṃ  netaṃ
mama   nesohamasmi   na   meso   attāti   samanupassati  .  taṇhaṃ  netaṃ
mama nesohamasmi na meso attāti samanupassati.
     [822]    Cakkhuñca    bhikkhave    paṭicca   rūpe   ca   uppajjati
cakkhuviññāṇaṃ   tiṇṇaṃ   saṅgati   phasso   phassapaccayā   uppajjati  vedayitaṃ
Sukhaṃ  vā  dukkhaṃ  vā  adukkhamasukhaṃ  vā  .  so  sukhāya  vedanāya  phuṭṭho
samāno     abhinandati     abhivadati     ajjhosāya     tiṭṭhati     tassa
rāgānusayo   anuseti   .   dukkhāya  vedanāya  phuṭṭho  samāno  socati
kilamati    paridevati    urattāḷiṃ    kandati   sammohaṃ   āpajjati   tassa
paṭighānusayo   anuseti   .   adukkhamasukhāya   vedanāya   phuṭṭho  samāno
tassā    vedanāya    samudayañca   atthaṅgamañca   assādañca   ādīnavañca
nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti tassa avijjānusayo anuseti.
     {822.1}  So  vata  bhikkhave  sukhāya vedanāya rāgānusayaṃ appahāya
dukkhāya  vedanāya  paṭighānusayaṃ  appaṭivinodetvā  adukkhamasukhāya  vedanāya
avijjānusayaṃ    asamūhanitvā   avijjaṃ   appahāya   vijjaṃ   anuppādetvā
diṭṭheva   dhamme   dukkhassantakaro   bhavissatīti   netaṃ   ṭhānaṃ  vijjati .
Sotañca   bhikkhave   paṭicca   sadde   ca   uppajjati  sotaviññāṇaṃ  ...
Ghānañca   bhikkhave   paṭicca   gandhe   ca   uppajjati  ghānaviññāṇaṃ  ...
Jivhañca   bhikkhave   paṭicca   rase   ca   uppajjati  jivhāviññāṇaṃ  ...
Kāyañca   bhikkhave   paṭicca  phoṭṭhabbe  ca  uppajjati  kāyaviññāṇaṃ  ...
Manañca   bhikkhave   paṭicca   dhamme   ca   uppajjati   manoviññāṇaṃ  tiṇṇaṃ
saṅgati   phasso   phassapaccayā   uppajjati   vedayitaṃ   sukhaṃ   vā   dukkhaṃ
vā   adukkhamasukhaṃ   vā   .   so   sukhāya   vedanāya  phuṭṭho  samāno
abhinandati     abhivadati     ajjhosāya    tiṭṭhati    tassa    rāgānusayo
anuseti  .  dukkhāya  vedanāya  phuṭṭho  samāno  socati  kilamati paridevati
Urattāḷiṃ   kandati   sammohaṃ   āpajjati  tassa  paṭighānusayo  anuseti .
Adukkhamasukhāya     vedanāya    phuṭṭho    samāno    tassā    vedanāya
samudayañca     atthaṅgamañca     assādañca     ādīnavañca     nissaraṇañca
yathābhūtaṃ   nappajānāti   tassa   avijjānusayo   anuseti   .   so  vata
bhikkhave   sukhāya   vedanāya   rāgānusayaṃ   appahāya  dukkhāya  vedanāya
paṭighānusayaṃ    appaṭivinodetvā   adukkhamasukhāya   vedanāya   avijjānusayaṃ
asamūhanitvā   avijjaṃ   appahāya   vijjaṃ  anuppādetvā  diṭṭheva  dhamme
dukkhassantakaro bhavissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
     [823]   Cakkhuñca   kho   bhikkhave   paṭicca   rūpe  ca  uppajjati
cakkhuviññāṇaṃ   tiṇṇaṃ   saṅgati   phasso   phassapaccayā   uppajjati  vedayitaṃ
sukhaṃ  vā  dukkhaṃ  vā  adukkhamasukhaṃ  vā  .  so  sukhāya  vedanāya  phuṭṭho
samāno     nābhinandati     nābhivadati    nājjhosāya    tiṭṭhati    tassa
rāgānusayo  nānuseti  .  dukkhāya  vedanāya  phuṭṭho samāno na socati na
kilamati   na   paridevati   na   urattāḷiṃ   kandati  na  sammohaṃ  āpajjati
tassa   paṭighānusayo   nānuseti   .   adukkhamasukhāya   vedanāya   phuṭṭho
samāno    tassā    vedanāya    samudayañca    atthaṅgamañca   assādañca
ādīnavañca    nissaraṇañca    yathābhūtaṃ    pajānāti   tassa   avijjānusayo
nānuseti.
     {823.1}  So  vata  bhikkhave  sukhāya  vedanāya  rāgānusayaṃ pahāya
dukkhāya   vedanāya   paṭighānusayaṃ  paṭivinodetvā  adukkhamasukhāya  vedanāya
avijjānusayaṃ   samūhanitvā   avijjaṃ   pahāya  vijjaṃ  uppādetvā  diṭṭheva
Dhamme    dukkhassantakaro   bhavissatīti   ṭhānametaṃ   vijjati   .   sotañca
bhikkhave   paṭicca   sadde   ca   uppajjati   sotaviññāṇaṃ  ...  ghānañca
bhikkhave   paṭicca   gandhe   ca   uppajjati   ghānaviññāṇaṃ  ...  jivhañca
bhikkhave   paṭicca   rase   ca   uppajjati   jivhāviññāṇaṃ  ...  kāyañca
bhikkhave   paṭicca   phoṭṭhabbe   ca  uppajjati  kāyaviññāṇaṃ  ...  manañca
bhikkhave    paṭicca    dhamme    ca    uppajjati    manoviññāṇaṃ    tiṇṇaṃ
saṅgati   phasso   phassapaccayā   uppajjati   vedayitaṃ   sukhaṃ   vā   dukkhaṃ
vā   adukkhamasukhaṃ   vā   .   so   sukhāya   vedanāya  phuṭṭho  samāno
nābhinandati    nābhivadati    nājjhosāya    tiṭṭhati    tassa   rāgānusayo
nānuseti  .  dukkhāya  vedanāya  phuṭṭho  samāno  na  socati  na  kilamati
na   paridevati   na   urattāḷiṃ   kandati   na   sammohaṃ  āpajjati  tassa
paṭighānusayo   nānuseti   .   adukkhamasukhāya   vedanāya  phuṭṭho  samāno
tassā    vedanāya    samudayañca   atthaṅgamañca   assādañca   ādīnavañca
nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti tassa avijjānusayo nānuseti.
     {823.2}  So  vata  bhikkhave  sukhāya  vedanāya  rāgānusayaṃ pahāya
dukkhāya   vedanāya   paṭighānusayaṃ  paṭivinodetvā  adukkhamasukhāya  vedanāya
avijjānusayaṃ   samūhanitvā   avijjaṃ   pahāya  vijjaṃ  uppādetvā  diṭṭheva
dhamme dukkhassantakaro bhavissatīti ṭhānametaṃ vijjatīti.
     [824]   Evaṃ   passaṃ   bhikkhave   sutavā  ariyasāvako  cakkhusmiṃpi
nibbindati      rūpesupi      nibbindati     cakkhuviññāṇepi     nibbindati
Cakkhusamphassepi   nibbindati   vedanāyapi   nibbindati   taṇhāyapi  nibbindati
sotasmiṃpi   nibbindati   saddesupi   nibbindati   ...  ghānasmiṃpi  nibbindati
gandhesupi  nibbindati  ...  jivhāyapi  nibbindati  rasesupi  nibbindati  ...
Kāyasmiṃpi   nibbindati  phoṭṭhabbesupi  nibbindati  ...  manasmiṃpi  nibbindati
dhammesupi     nibbindati    manoviññāṇepi    nibbindati    manosamphassepi
nibbindati   vedanāyapi   nibbindati   taṇhāyapi   nibbindati   .   nibbindaṃ
virajjati    virāgā    vimuccati    vimuttasmiṃ    vimuttamiti   ñāṇaṃ   hoti
khīṇā   jāti   vusitaṃ   brahmacariyaṃ   kataṃ   karaṇīyaṃ   nāparaṃ  itthattāyāti
pajānātīti.
     Idamavoca    bhagavā    attamanā   te   bhikkhū   bhagavato   bhāsitaṃ
abhinandunti    .    imasmiñca   1-   pana   veyyākaraṇasmiṃ   bhaññamāne
saṭṭhimattānaṃ bhikkhūnaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsūti.
                  Chachakkasuttaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.
                        -------
@Footnote: 1 Ma. Yu. imasmiṃ kho pana.
                   Saḷāyatanavibhaṅgasuttaṃ 1-
     [825]   Evamme   sutaṃ   ekaṃ  samayaṃ  bhagavā  sāvatthiyaṃ  viharati
jetavane   anāthapiṇḍikassa   ārāme   .   tatra   kho   bhagavā  bhikkhū
āmantesi   bhikkhavoti  .  bhadanteti  te  bhikkhū  bhagavato  paccassosuṃ .
Bhagavā    etadavoca   mahāsaḷāyatanikaṃ   vo   bhikkhave   desissāmi   taṃ
suṇātha   sādhukaṃ   manasikarotha   bhāsissāmīti   .  evambhanteti  kho  te
bhikkhū bhagavato paccassosuṃ.
     [826]  Bhagavā  etadavoca  cakkhuṃ  bhikkhave  ajānaṃ  apassaṃ yathābhūtaṃ
rūpe   ajānaṃ   apassaṃ   yathābhūtaṃ   cakkhuviññāṇaṃ  ajānaṃ  apassaṃ  yathābhūtaṃ
cakkhusamphassaṃ   ajānaṃ   apassaṃ   yathābhūtaṃ   yamidaṃ  2-  cakkhusamphassapaccayā
uppajjati   vedayitaṃ  sukhaṃ  vā  dukkhaṃ  vā  adukkhamasukhaṃ  vā  tampi  ajānaṃ
apassaṃ   yathābhūtaṃ   cakkhusmiṃ   sārajjati   rūpesu  sārajjati  cakkhuviññāṇe
sārajjati     cakkhusamphasse     sārajjati    yamidaṃ    cakkhusamphassapaccayā
uppajjati    vedayitaṃ    sukhaṃ    vā    dukkhaṃ    vā   adukkhamasukhaṃ   vā
tasmiṃpi    sārajjati    .    tassa   sārattassa   saṃyuttassa   sammūḷhassa
assādānupassino       viharato       āyatiṃ       pañcupādānakkhandhā
upacayaṃ   gacchanti   .   taṇhā   cassa   ponobbhavikā   nandirāgasahagatā
tatratatrābhinandinī   sā   cassa   pavaḍḍhati   .   tassa  kāyikāpi  darathā
pavaḍḍhanti    cetasikāpi    darathā    pavaḍḍhanti    kāyikāpi    santāpā
@Footnote: 1 Ma. Yu. mahāsaḷāyatanikasuttaṃ .  2 Yu. yampidaṃ. evaṃ sabbattha ñātabbaṃ.
Pavaḍḍhanti    cetasikāpi    santāpā    pavaḍḍhanti   kāyikāpi   pariḷāhā
pavaḍḍhanti   cetasikāpi   pariḷāhā   pavaḍḍhanti   .   so   kāyikadukkhampi
cetodukkhampi paṭisaṃvedeti.
     [827]  Sotaṃ  bhikkhave  ajānaṃ  apassaṃ  yathābhūtaṃ ... Ghānaṃ bhikkhave
ajānaṃ  apassaṃ  yathābhūtaṃ  ...  jivhaṃ  bhikkhave  ajānaṃ apassaṃ yathābhūtaṃ ...
Kāyaṃ  bhikkhave  ajānaṃ  apassaṃ  yathābhūtaṃ  ...  manaṃ  bhikkhave ajānaṃ apassaṃ
yathābhūtaṃ  dhamme  [1]-  ajānaṃ  apassaṃ  yathābhūtaṃ manoviññāṇaṃ [2]- apassaṃ
yathābhūtaṃ    manosamphassaṃ    [3]-    ajānaṃ    apassaṃ   yathābhūtaṃ   yamidaṃ
manosamphassapaccayā  uppajjati  vedayitaṃ  sukhaṃ  vā  dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā
tampi   ajānaṃ   apassaṃ   yathābhūtaṃ   manasmiṃ  sārajjati  dhammesu  sārajjati
manoviññāṇe      sārajjati      manosamphasse     sārajjati     yamidaṃ
manosamphassapaccayā    uppajjati    vedayitaṃ    sukhaṃ    vā   dukkhaṃ   vā
adukkhamasukhaṃ vā tasmiṃpi sārajjati.
     {827.1}  Tassa  sārattassa  saṃyuttassa sammūḷhassa assādānupassino
viharato   āyatiṃ   pañcupādānakkhandhā  upacayaṃ  gacchanti  .  taṇhā  cassa
ponobbhavikā  nandirāgasahagatā  tatratatrābhinandinī  sā  cassa  pavaḍḍhati .
Tassa  kāyikāpi  darathā  pavaḍḍhanti  cetasikāpi  darathā  pavaḍḍhanti kāyikāpi
santāpā  pavaḍḍhanti  cetasikāpi  santāpā  pavaḍḍhanti  kāyikāpi  pariḷāhā
pavaḍḍhanti   cetasikāpi   pariḷāhā   pavaḍḍhanti   .   so   kāyikadukkhampi
cetodukkhampi paṭisaṃvedeti.
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. etthantare bhikkhaveti dissati. 2-3 Ma. etthantare
@bhikkhaveti dissati.
     [828]  Cakkhuñca  kho  bhikkhave  jānaṃ  passaṃ  yathābhūtaṃ  rūpe  jānaṃ
passaṃ    yathābhūtaṃ    cakkhuviññāṇaṃ   jānaṃ   passaṃ   yathābhūtaṃ   cakkhusamphassaṃ
jānaṃ   passaṃ   yathābhūtaṃ   yamidaṃ   cakkhusamphassapaccayā   uppajjati  vedayitaṃ
sukhaṃ   vā   dukkhaṃ   vā   adukkhamasukhaṃ   vā  tampi  jānaṃ  passaṃ  yathābhūtaṃ
cakkhusmiṃ  na  sārajjati  rūpesu  na  sārajjati  cakkhuviññāṇe  na  sārajjati
cakkhusamphasse    na    sārajjati   yamidaṃ   cakkhusamphassapaccayā   uppajjati
vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmiṃpi na sārajjati.
     {828.1}     Tassa    asārattassa    asaṃyuttassa    asammūḷhassa
ādīnavānupassino     viharato    āyatiṃ    pañcupādānakkhandhā    apacayaṃ
gacchanti     .     taṇhā    cassa    ponobbhavikā    nandirāgasahagatā
tatratatrābhinandinī   sā   cassa   pahīyati   .   tassa   kāyikāpi  darathā
pahīyanti     cetasikāpi     darathā    pahīyanti    kāyikāpi    santāpā
pahīyanti    cetasikāpi    santāpā    pahīyanti    kāyikāpi    pariḷāhā
pahīyanti    cetasikāpi    pariḷāhā    pahīyanti   .   so   kāyikasukhampi
cetosukhampi   paṭisaṃvedeti   .   yā   tathābhūtassa   1-   hoti   diṭṭhi
sāssa    hoti    sammādiṭṭhi    yo   tathābhūtassa   saṅkappo   svāssa
hoti    sammāsaṅkappo   yo   tathābhūtassa   vāyāmo   svāssa   hoti
sammāvāyāmo    yā    tathābhūtassa    sati   sāssa   hoti   sammāsati
yo   tathābhūtassa   1-  samādhi  svāssa  hoti  sammāsamādhi  .  pubbeva
kho    panassa   kāyakammaṃ   vacīkammaṃ   ājīvo   suparisuddho   hoti  .
Evamassāyaṃ ariyo aṭṭhaṅgiko maggo bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
@Footnote: 1 Yu. yathābhūtassa. evaṃ sabbattha ñātabbaṃ.
     [829]  Tassa  evaṃ  imaṃ  ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ bhāvayato cattāropi
satipaṭṭhānā    bhāvanāpāripūriṃ    gacchanti    cattāropi    sammappadhānā
bhāvanāpāripūriṃ    gacchanti    cattāropi    iddhipādā    bhāvanāpāripūriṃ
gacchanti    pañcapi    indriyāni    bhāvanāpāripūriṃ    gacchanti    pañcapi
balāni    bhāvanāpāripūriṃ   gacchanti   sattapi   bojjhaṅgā   bhāvanāparipūriṃ
gacchanti   .  tassime  dve  dhammā  yuganaddhā  1-  vattanti  samatho  ca
vipassanā   ca   .  so  ye  dhammā  abhiññā  pariññeyyā  te  dhamme
abhiññā   parijānāti   ye   dhammā   abhiññā   pahātabbā  te  dhamme
abhiññā   pajahati   ye   dhammā   abhiññā   bhāvetabbā   te   dhamme
abhiññā   bhāveti   ye   dhammā   abhiññā   sacchikātabbā  te  dhamme
abhiññā sacchikaroti.
     {829.1}   Katame   ca   bhikkhave   dhammā  abhiññā  pariññeyyā
pañcupādānakkhandhātissa      vacanīyaṃ      seyyathīdaṃ     rūpūpādānakkhandho
vedanūpādānakkhandho       saññūpādānakkhandho      saṅkhārūpādānakkhandho
viññāṇūpādānakkhandho   ime   dhammā   abhiññā  pariññeyyā  .  katame
ca   bhikkhave   dhammā   abhiññā   pahātabbā  avijjā  ca  bhavataṇhā  ca
ime   dhammā   abhiññā   pahātabbā   .   katame  ca  bhikkhave  dhammā
abhiññā   bhāvetabbā   samatho  ca  vipassanā  ca  ime  dhammā  abhiññā
bhāvetabbā   .   katame   ca   bhikkhave  dhammā  abhiññā  sacchikātabbā
vijjā ca vimutti ca ime dhammā abhiññā sacchikātabbā.
     [830]  Sotaṃ  bhikkhave  jānaṃ  passaṃ  yathābhūtaṃ  ...  ghānaṃ bhikkhave
@Footnote: 1 Ma. Yu. yuganandhā.
Jānaṃ  passaṃ  yathābhūtaṃ  ...  jivhaṃ  bhikkhave  jānaṃ passaṃ yathābhūtaṃ ... Kāyaṃ
bhikkhave  jānaṃ  passaṃ  yathābhūtaṃ  ...  manaṃ  bhikkhave  jānaṃ  passaṃ  yathābhūtaṃ
dhamme   [1]-   jānaṃ  passaṃ  yathābhūtaṃ  manoviññāṇaṃ  [2]-  jānaṃ  passaṃ
yathābhūtaṃ  manosamphassaṃ  [3]-  jānaṃ  passaṃ yathābhūtaṃ yamidaṃ manosamphassapaccayā
uppajjati   vedayitaṃ   sukhaṃ  vā  dukkhaṃ  vā  adukkhamasukhaṃ  vā  tampi  jānaṃ
passaṃ    yathābhūtaṃ    manasmiṃ    na   sārajjati   dhammesu   na   sārajjati
manoviññāṇe    na    sārajjati   manosamphasse   na   sārajjati   yamidaṃ
manosamphassapaccayā    uppajjati    vedayitaṃ    sukhaṃ    vā   dukkhaṃ   vā
adukkhamasukhaṃ vā tasmiṃpi na sārajjati.
     {830.1}     Tassa    asārattassa    asaṃyuttassa    asammūḷhassa
ādīnavānupassino     viharato    āyatiṃ    pañcupādānakkhandhā    apacayaṃ
gacchanti     .     taṇhā    cassa    ponobbhavikā    nandirāgasahagatā
tatratatrābhinandinī   sā   cassa   pahīyati   .   tassa   kāyikāpi  darathā
pahīyanti   cetasikāpi   darathā   pahīyanti   kāyikāpi   santāpā  pahīyanti
cetasikāpi   santāpā  pahīyanti  kāyikāpi  pariḷāhā  pahīyanti  cetasikāpi
pariḷāhā pahīyanti. So kāyikasukhampi cetosukhampi paṭisaṃvedeti.
     {830.2}   Yā  tathābhūtassa  diṭṭhi  sāssa  hoti  sammādiṭṭhi  yo
tathābhūtassa   saṅkappo   svāssa   hoti  sammāsaṅkappo  yo  tathābhūtassa
vāyāmo   svāssa   hoti  sammāvāyāmo  yā  tathābhūtassa  sati  sāssa
hoti  sammāsati  yo  tathābhūtassa  samādhi  svāssa  hoti  sammāsamādhi .
Pubbeva   kho  panassa  kāyakammaṃ  vacīkammaṃ  ājīvo  suparisuddho  hoti .
@Footnote:1-2-3 Yu. etthantare bhikkhaveti dissati.
Evamassāyaṃ ariyo aṭṭhaṅgiko maggo bhāvanāpāripūriṃ gacchati.
     [831]  Tassa  evaṃ  ariyaṃ  aṭṭhaṅgikaṃ  maggaṃ  bhāvayato  cattāropi
satipaṭṭhānā    bhāvanāpāripūriṃ    gacchanti    cattāropi    sammappadhānā
bhāvanāpāripūriṃ    gacchanti    cattāropi    iddhipādā    bhāvanāpāripūriṃ
gacchanti    pañcapi    indriyāni    bhāvanāpāripūriṃ    gacchanti    pañcapi
balāni   bhāvanāpāripūriṃ   gacchanti   sattapi   bojjhaṅgā   bhāvanāpāripūriṃ
gacchanti   .   tassime   dve   dhammā   yuganaddhā  vattanti  samatho  ca
vipassanā   ca   .  so  ye  dhammā  abhiññā  pariññeyyā  te  dhamme
abhiññā   parijānāti   ye   dhammā   abhiññā   pahātabbā  te  dhamme
abhiññā   pajahati   ye   dhammā   abhiññā   bhāvetabbā   te   dhamme
abhiññā   bhāveti   ye   dhammā   abhiññā   sacchikātabbā  te  dhamme
sacchikaroti.
     {831.1}   Katame   ca   bhikkhave   dhammā  abhiññā  pariññeyyā
pañcupādānakkhandhātissa      vacanīyaṃ      seyyathīdaṃ     rūpūpādānakkhandho
vedanūpādānakkhandho       saññūpādānakkhandho      saṅkhārūpādānakkhandho
viññāṇūpādānakkhandho  ime  dhammā  abhiññā  pariññeyyā  .  katame  ca
bhikkhave   dhammā   abhiññā   pahātabbā   avijjā   ca   bhavataṇhā   ca
ime   dhammā   abhiññā   pahātabbā   .   katame  ca  bhikkhave  dhammā
abhiññā   bhāvetabbā   samatho  ca  vipassanā  ca  ime  dhammā  abhiññā
bhāvetabbā   .   katame   ca   bhikkhave  dhammā  abhiññā  sacchikātabbā
vijjā ca vimutti ca ime dhammā abhiññā sacchikātabbāti.
     Idamavoca    bhagavā    attamanā   te   bhikkhū   bhagavato   bhāsitaṃ
abhinandunti.
               Saḷāyatanavibhaṅgasuttaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.
                      ----------
                     Nagaravindeyyasuttaṃ
     [832]  Evamme  sutaṃ  ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikañcaramāno
mahatā   bhikkhusaṅghena   saddhiṃ   yena   nagaravindaṃ   1-   nāma  kosalānaṃ
brahmaṇagāmo  2-  tadavasari . Assosuṃ kho nagaravindeyyakā 3- brāhmaṇa-
gahapatikā   samaṇo  khalu  bho  gotamo  sakyaputto  sakyaputto  sakyakulā
pabbajito    kosalesu    cārikañcaramāno   mahatā   bhikkhusaṅghena   saddhiṃ
nagaravindaṃ   4-   anuppatto  taṃ  kho  pana  bhavantaṃ  gotamaṃ  evaṃkalyāṇo
kittisaddo    abbhuggato   itipi   so   bhagavā   arahaṃ   sammāsambuddho
vijjācaraṇasampanno     sugato    lokavidū    anuttaro    purisadammasārathi
satthā   devamanussānaṃ  buddho  bhagavā  so  imaṃ  lokaṃ  sadevakaṃ  samārakaṃ
sabrahmakaṃ     sassamaṇabrāhmaṇiṃ    pajaṃ    sadevamanussaṃ    sayaṃ    abhiññā
sacchikatvā   pavedeti   so   dhammaṃ  deseti  ādikalyāṇaṃ  majjhekalyāṇaṃ
pariyosānakalyāṇaṃ     sātthaṃ     sabyañjanaṃ     kevalaparipuṇṇaṃ    parisuddhaṃ
brahmacariyaṃ   pakāseti   sādhu   kho   pana   tathārūpānaṃ   arahataṃ  dassanaṃ
hotīti.
     {832.1}  Atha  kho  nagaravindeyyakā  5-  brāhmaṇagahapatikā yena
bhagavā   tenūpasaṅkamiṃsu  upasaṅkamitvā  appekacce  bhagavantaṃ  abhivādetvā
ekamantaṃ   nisīdiṃsu   appekacce   bhagavatā   saddhiṃ  sammodiṃsu  sammodanīyaṃ
kathaṃ  sārāṇīyaṃ  vītisāretvā  ekamantaṃ  nisīdiṃsu  appekacce  yena bhagavā
tenañjalimpaṇāmetvā   ekamantaṃ   nisīdiṃsu  appekacce  bhagavato  santike
nāmagottaṃ    sāvetvā    ekamantaṃ   nisīdiṃsu   appekacce   tuṇhībhūtā
ekamantaṃ nisīdiṃsu.
@Footnote: 1-4 Po. nagaravindeyyaṃ nāma. 2 Ma. brāhmaṇānaṃ gāmo. 3-5 Po. nagaravindeyyā.
     [833]  Ekamantaṃ  nisinne  kho  nagaravindeyyake brāhmaṇagahapatike
bhagavā   etadavoca   sace   vo   gahapatayo   aññatitthiyā  paribbājakā
evaṃ    puccheyyuṃ    kathaṃrūpā    1-    gahapatayo   samaṇabrāhmaṇā   na
sakkātabbā   na   garukātabbā   na  mānetabbā  na  pūjetabbāti  evaṃ
puṭṭhā   tumhe   gahapatayo   tesaṃ   aññatitthiyānaṃ   paribbājakānaṃ  evaṃ
byākareyyātha    ye   te   samaṇabrāhmaṇā   cakkhuviññeyyesu   rūpesu
avītarāgā   avītadosā   avītamohā   ajjhattaṃ   avūpasantacittā  samavisamaṃ
caranti  kāyena  vācāya  manasā  evarūpā  samaṇabrāhmaṇā na sakkātabbā
na    garukātabbā    na    mānetabbā    na   pūjetabbā   taṃ   kissa
hetu   mayampi   hi   cakkhuviññeyyesu   rūpesu   avītarāgā   avītadosā
avītamohā    ajjhattaṃ    avūpasantacittā    samavisamaṃ    carāma   kāyena
vācāya    manasā    tesanno    samacariyampi   hetaṃ   uttariṃ   apassataṃ
tasmā   te   bhonto  samaṇabrāhmaṇā  na  sakkātabbā  na  garukātabbā
na mānetabbā na pūjetabbā.
     {833.1}  Ye  te  samaṇabrāhmaṇā  sotaviññeyyesu saddesu ...
Ghānaviññeyyesu gandhesu ... Jivhāviññeyyesu rasesu ... Kāyaviññeyyesu
phoṭṭhabbesu   ...   manoviññeyyesu   dhammesu   avītarāgā  avītadosā
avītamohā    ajjhattaṃ    avūpasantacittā    samavisamaṃ    caranti   kāyena
vācāya  manasā  evarūpā  samaṇabrāhmaṇā  na  sakkātabbā na garukātabbā
na  mānetabbā  na  pūjetabbā  taṃ  kissa  hetu mayampi hi manoviññeyyesu
@Footnote: 1 Po. Ma. sabbattha kathaṃbhūtāti dissati.
Dhammesu   avītarāgā   avītadosā   avītamohā   ajjhattaṃ  avūpasantacittā
samavisamaṃ    carāma   kāyena   vācāya   manasā   tesanno   samacariyampi
hetaṃ   uttariṃ   apassataṃ   tasmā   te   bhonto   samaṇabrāhmaṇā   na
sakkātabbā   na   garukātabbā   na   mānetabbā   na  pūjetabbāti .
Evaṃ   puṭṭhā   tumhe   gahapatayo   tesaṃ   aññatitthiyānaṃ  paribbājakānaṃ
evaṃ byākareyyātha.
     [834]   Sace   pana   vo   gahapatayo  aññatitthiyā  paribbājakā
evaṃ    puccheyyuṃ    kathaṃrūpā   gahapatayo   samaṇabrāhmaṇā   sakkātabbā
garukātabbā   mānetabbā   pūjetabbāti  evaṃ  puṭṭhā  tumhe  gahapatayo
tesaṃ   aññatitthiyānaṃ   paribbājakānaṃ   evaṃ   byākareyyātha   ye  te
samaṇabrāhmaṇā   cakkhuviññeyyesu   rūpesu  vītarāgā  vītadosā  vītamohā
ajjhattaṃ   vūpasantacittā   samacariyaṃ   caranti   kāyena   vācāya   manasā
evarūpā    samaṇabrāhmaṇā    sakkātabbā    garukātabbā   mānetabbā
pūjetabbā   taṃ   kissa   hetu   mayampi   hi   cakkhuviññeyyesu   rūpesu
avītarāgā     avītadosā     avītamohā     ajjhattaṃ    avūpasantacittā
samavisamaṃ   carāma   kāyena  vācāya  manasā  tesanno  samacariyampi  hetaṃ
uttariṃ   passataṃ   tasmā   te   bhonto   samaṇabrāhmaṇā   sakkātabbā
garukātabbā mānetabbā pūjetabbā.
     {834.1}   Ye   te   samaṇabrāhmaṇā  sotaviññeyyesu  saddesu
...   ghānaviññeyyesu   gandhesu  ...  jivhāviññeyyesu  rasesu  ...
Kāyaviññeyyesu        phoṭṭhabbesu       ...       manoviññeyyesu
Dhammesu    vītarāgā    vītadosā    vītamohā   ajjhattaṃ   vūpasantacittā
samacariyaṃ   caranti   kāyena   vācāya   manasā  evarūpā  samaṇabrāhmaṇā
sakkātabbā   garukātabbā   mānetabbā   pūjetabbā   taṃ   kissa  hetu
mayampi    hi    manoviññeyyesu    dhammesu    avītarāgā    avītadosā
avītamohā    ajjhattaṃ    avūpasantacittā    samavisamaṃ    carāma   kāyena
vācāya   manasā   tesanno   samacariyampi   hetaṃ  uttariṃ  passataṃ  tasmā
te   bhonto   samaṇabrāhmaṇā   sakkātabbā   garukātabbā  mānetabbā
pūjetabbāti   .   evaṃ   puṭṭhā  tumhe  gahapatayo  tesaṃ  aññatitthiyānaṃ
paribbājakānaṃ evaṃ byākareyyātha.
     [835]  Sace  1-  te  gahapatayo  aññatitthiyā  paribbājakā evaṃ
puccheyyuṃ   ke   panāyasmantānaṃ   ākārā  ke  anvayā  yena  tumhe
āyasmanto   evaṃ   vadetha   addhā   te  āyasmanto  vītarāgā  vā
rāgavinayāya   vā  paṭipannā  vītadosā  vā  dosavinayāya  vā  paṭipannā
vītamohā   vā   mohavinayāya   vā   paṭipannāti   evaṃ  puṭṭhā  tumhe
gahapatayo   tesaṃ   aññatitthiyānaṃ   paribbājakānaṃ   evaṃ   byākareyyātha
tathā   hi   te   āyasmanto   araññavanapatthāni   pantāni  senāsanāni
paṭisevanti   natthi   kho   pana   tattha   tathārūpā  cakkhuviññeyyā  rūpā
ye   disvā   disvā   abhirameyyuṃ   natthi   kho   pana  tattha  tathārūpā
sotaviññeyyā   saddā   ye   sutvā   sutvā   abhirameyyuṃ  natthi  kho
pana   tattha   tathārūpā  ghānaviññeyyā  gandhā  ye  ghāyitvā  ghāyitvā
@Footnote: 1 Po. sace vo. Ma. sace pana vo.
Abhirameyyuṃ   natthi   kho   pana   tattha  tathārūpā  jivhāviññeyyā  rasā
ye   sāyitvā   sāyitvā  abhirameyyuṃ  natthi  kho  pana  tattha  tathārūpā
kāyaviññeyyā   phoṭṭhabbā   ye   phusitvā   phusitvā  abhirameyyuṃ  ime
kho   no   āvuso   ākārā  ime  anvayā  yena  mayaṃ  āyasmante
evaṃ   vadema   addhā   te   āyasmanto  vītarāgā  vā  rāgavinayāya
vā   paṭipannā   vītadosā   vā  dosavinayāya  vā  paṭipannā  vītamohā
vā   mohavinayāya   vā  paṭipannāti  .  evaṃ  puṭṭhā  tumhe  gahapatayo
tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ evaṃ byākareyyāthāti.
     [836]  Evaṃ  vutte  nagaravindeyyakā  brāhmaṇagahapatikā  bhagavantaṃ
etadavocuṃ   abhikkantaṃ   bho   gotama  abhikkantaṃ  bho  gotama  seyyathāpi
bho   gotama   nikkujjitaṃ   vā   ukkujjeyya   paṭicchannaṃ  vā  vivareyya
mūḷhassa  vā  maggaṃ  ācikkheyya  andhakāre  vā  telapajjotaṃ  dhāreyya
cakkhumanto  rūpāni  dakkhantīti  evameva  bhotā  gotamena anekapariyāyena
dhammo    pakāsito    ete   mayaṃ   bhavantaṃ   gotamaṃ   saraṇaṃ   gacchāma
dhammañca    bhikkhusaṅghañca    upāsake    no    bhavaṃ   gotamo   dhāretu
ajjatagge pāṇupete saraṇaṅgateti.
                Nagaravindeyyasuttaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.
                      ----------
                    Piṇḍapātapārisuddhisuttaṃ
     [837]   Evamme   sutaṃ   ekaṃ  samayaṃ  bhagavā  rājagahe  viharati
veḷuvane  kalandakanivāpe  .  atha  kho  āyasmā  sārīputto sāyaṇhasamayaṃ
paṭisallānā    vuṭṭhito    yena    bhagavā   tenupasaṅkami   upasaṅkamitvā
bhagavantaṃ   abhivādetvā   ekamantaṃ   nisīdi   .   ekamantaṃ  nisinnaṃ  kho
āyasmantaṃ    sārīputtaṃ   bhagavā   etadavoca   vippasannāni   kho   te
sārīputta   indriyāni  parisuddho  chavivaṇṇo  pariyodāto  katamena  [1]-
tvaṃ   sārīputta   vihārena  etarahi  bahulaṃ  viharasīti  .  suññatāvihārena
kho ahaṃ bhante etarahi bahulaṃ viharāmīti.
     [838]   Sādhu   sādhu   sārīputta   mahāpurisavihārena   kira  tvaṃ
sārīputta   etarahi   bahulaṃ   viharasi   mahāpurisavihāro   hesa  sārīputta
yadidaṃ   suññatā   .   tasmātiha   sārīputta   bhikkhu   sace  ākaṅkheyya
suññatāvihārena   [2]-   bahulaṃ   vihareyyanti  tena  sārīputta  bhikkhunā
iti   paṭisañcikkhitabbaṃ   yena   cāhaṃ   maggena   gāmaṃ   piṇḍāya  pāvisiṃ
yasmiñca   padese   piṇḍāya  acariṃ  yena  ca  maggena  gāmato  piṇḍāya
paṭikkamiṃ   atthi   nu   kho   me  tattha  cakkhuviññeyyesu  rūpesu  chando
vā   rāgo   vā  doso  vā  moho  vā  paṭighaṃ  vāpi  cetasoti .
Sace   sārīputta   bhikkhu   paccavekkhamāno   evaṃ  jānāti  yena  cāhaṃ
maggena   gāmaṃ   piṇḍāya   pāvisiṃ   yasmiñca   padese   piṇḍāya  acariṃ
@Footnote: 1 Ma. etthantare khosaddo atthi .  2 Yu. etthantare etarahi iti dissati.
Yena   ca   maggena   gāmato   piṇḍāya   paṭikkamiṃ   atthi   me  tattha
cakkhuviññeyyesu   rūpesu   chando  vā  rāgo  vā  doso  vā  moho
vā   paṭighaṃ   vāpi   cetasoti   tena   sārīputta   bhikkhunā   tesaṃyeva
pāpakānaṃ   akusalānaṃ   dhammānaṃ   pahānāya   vāyamitabbaṃ   .  sace  pana
sārīputta   bhikkhu   paccavekkhamāno  evaṃ  jānāti  yena  cāhaṃ  maggena
gāmaṃ   piṇḍāya   pāvisiṃ   yasmiñca   padese   piṇḍāya  acariṃ  yena  ca
maggena   gāmato   piṇḍāya  paṭikkamiṃ  natthi  me  tattha  cakkhuviññeyyesu
rūpesu   chando  vā  rāgo  vā  doso  vā  moho  vā  paṭighaṃ  vāpi
cetasoti    tena   sārīputta   bhikkhunā   teneva   pītipāmujjena   1-
vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.
     [839]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
yena   cāhaṃ  maggena  gāmaṃ  piṇḍāya  pāvisiṃ  yasmiñca  padese  piṇḍāya
acariṃ   yena   ca   maggena   gāmato  piṇḍāya  paṭikkamiṃ  atthi  nu  kho
me  tattha  sotaviññeyyesu  saddesu  ...  ghānaviññeyyesu gandhesu ...
Jivhāviññeyyesu   rasesu   ...   kāyaviññeyyesu   phoṭṭhabbesu  ...
Manoviññeyyesu  dhammesu  chando  vā  rāgo  vā  doso vā moho vā
paṭighaṃ   vāpi   cetasoti   .   sace   sārīputta  bhikkhu  paccavekkhamāno
evaṃ   jānāti   yena   cāhaṃ  maggena  gāmaṃ  piṇḍāya  pāvisiṃ  yasmiñca
padese   piṇḍāya   acariṃ  yena  ca  maggena  gāmato  piṇḍāya  paṭikkamiṃ
atthi   me   tattha   manoviññeyyesu  dhammesu  chando  vā  rāgo  vā
@Footnote: 1 Ma. sabbattha pītipāmojjena.
Doso  vā  moho  vā  paṭighaṃ  vāpi  cetasoti  tena  sārīputta bhikkhunā
tesaṃyeva   pāpakānaṃ   akusalānaṃ   dhammānaṃ   pahānāya   vāyamitabbaṃ  .
Sace   pana   sārīputta   bhikkhu   paccavekkhamāno   evaṃ  jānāti  yena
cāhaṃ   maggena   gāmaṃ   piṇḍāya   pāvisiṃ   yasmiñca   padese  piṇḍāya
acariṃ   yena   ca  maggena  gāmato  piṇḍāya  paṭikkamiṃ  natthi  me  tattha
manoviññeyyesu   dhammesu  chando  vā  rāgo  vā  doso  vā  moho
vā    paṭighaṃ   vāpi   cetasoti   tena   sārīputta   bhikkhunā   teneva
pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.
     [840]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
pahīnā   nu   kho   me   pañca   kāmaguṇāti  .  sace  sārīputta  bhikkhu
paccavekkhamāno   evaṃ   jānāti  appahīnā  kho  me  pañca  kāmaguṇāti
tena   sārīputta  bhikkhunā  pañcannaṃ  kāmaguṇānaṃ  pahānāya  vāyamitabbaṃ .
Sace   pana   sārīputta   bhikkhu   paccavekkhamāno  evaṃ  jānāti  pahīnā
kho    me   pañca   kāmaguṇāti   tena   sārīputta   bhikkhunā   teneva
pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.
     [841]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
pahīnā   nu   kho   me   pañca   nīvaraṇāti   .  sace  sārīputta  bhikkhu
paccavekkhamāno   evaṃ   jānāti   appahīnā  kho  me  pañca  nīvaraṇāti
tena   sārīputta   bhikkhunā  pañcannaṃ  nīvaraṇānaṃ  pahānāya  vāyamitabbaṃ .
Sace   pana   sārīputta   bhikkhu   paccavekkhamāno  evaṃ  jānāti  pahīnā
Kho    me    pañca   nīvaraṇāti   tena   sārīputta   bhikkhunā   teneva
pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.
     [842]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
pariññātā   nu   kho   me   pañcupādānakkhandhāti   .  sace  sārīputta
bhikkhu    paccavekkhamāno    evaṃ    jānāti   apariññātā   kho   me
pañcupādānakkhandhāti      tena      sārīputta     bhikkhunā     pañcannaṃ
upādānakkhandhānaṃ   pariññāya   vāyamitabbaṃ   .   sace   pana   sārīputta
bhikkhu    paccavekkhamāno    evaṃ    jānāti    pariññātā   kho   me
pañcupādānakkhandhāti      tena      sārīputta     bhikkhunā     teneva
pītipāmujjena        vihātabbaṃ       ahorattānusikkhinā       kusalesu
dhammesu.
     [843]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
bhāvitā  nu  kho  me  cattāro  satipaṭṭhānāti  .  sace  sārīputta bhikkhu
paccavekkhamāno  evaṃ  jānāti  abhāvitā  kho me cattāro satipaṭṭhānāti
tena  sārīputta  bhikkhunā  catunnaṃ  satipaṭṭhānānaṃ  bhāvanāya  vāyamitabbaṃ .
Sace  pana  sārīputta  bhikkhu  paccavekkhamāno  evaṃ  jānāti  bhāvitā kho
me    cattāro   satipaṭṭhānāti   tena   sārīputta   bhikkhunā   teneva
pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.
     [844]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
bhāvitā   nu   kho   me  cattāro  sammappadhānāti  .  sace  sārīputta
bhikkhu   paccavekkhamāno   evaṃ   jānāti  abhāvitā  kho  me  cattāro
Sammappadhānāti    tena    sārīputta   bhikkhunā   catunnaṃ   sammappadhānānaṃ
bhāvanāya   vāyamitabbaṃ   .  sace  pana  sārīputta  bhikkhu  paccavekkhamāno
evaṃ  jānāti  bhāvitā  kho  me  cattāro sammappadhānāti tena sārīputta
bhikkhunā     teneva    pītipāmujjena    vihātabbaṃ    ahorattānusikkhinā
kusalesu dhammesu.
     [845]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
bhāvitā   nu   kho   me   cattāro   iddhipādāti  .  sace  sārīputta
bhikkhu   paccavekkhamāno   evaṃ   jānāti  abhāvitā  kho  me  cattāro
iddhipādāti   tena   sārīputta   bhikkhunā  catunnaṃ  iddhipādānaṃ  bhāvanāya
vāyamitabbaṃ   .   sace   pana   sārīputta   bhikkhu  paccavekkhamāno  evaṃ
jānāti   bhāvitā   kho   me   cattāro  iddhipādāti  tena  sārīputta
bhikkhunā     teneva    pītipāmujjena    vihātabbaṃ    ahorattānusikkhinā
kusalesu dhammesu.
     [846]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
bhāvitā   nu   kho   me   pañcindriyānīti   .   sace  sārīputta  bhikkhu
paccavekkhamāno   evaṃ   jānāti   abhāvitāni  kho  me  pañcindriyānīti
tena   sārīputta  bhikkhunā  pañcannaṃ  indriyānaṃ  bhāvanāya  vāyamitabbaṃ .
Sace   pana   sārīputta  bhikkhu  paccavekkhamāno  evaṃ  jānāti  bhāvitāni
kho    me    pañcindriyānīti    tena    sārīputta   bhikkhunā   teneva
pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.
     [847]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
bhāvitāni   nu   kho   me   pañca   balānīti  .  sace  sārīputta  bhikkhu
paccavekkhamāno   evaṃ   jānāti   abhāvitāni  kho  me  pañca  balānīti
tena   sārīputta   bhikkhunā   pañcannaṃ   balānaṃ  bhāvanāya  vāyamitabbaṃ .
Sace   pana   sārīputta  bhikkhu  paccavekkhamāno  evaṃ  jānāti  bhāvitāni
kho    me    pañca    balānīti   tena   sārīputta   bhikkhunā   teneva
pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.
     [848]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
bhāvitā   nu   kho   me  satta  bojjhaṅgāti  .  sace  sārīputta  bhikkhu
paccavekkhamāno   evaṃ  jānāti  abhāvitā  kho  me  satta  bojjhaṅgāti
tena     sārīputta     bhikkhunā    sattannaṃ    bojjhaṅgānaṃ    bhāvanāya
vāyamitabbaṃ  .  sace  pana  sārīputta  bhikkhu  paccavekkhamāno evaṃ jānāti
bhāvitā  kho  me  satta  bojjhaṅgāti  tena  sārīputta  bhikkhunā  teneva
pītipāmujjena vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.
     [849]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
bhāvito   nu  kho  me  ariyo  aṭṭhaṅgiko  maggoti  .  sace  sārīputta
bhikkhu    paccavekkhamāno    evaṃ    jānāti    abhāvito    kho   me
ariyo    aṭṭhaṅgiko    maggoti   tena   sārīputta   bhikkhunā   ariyassa
aṭṭhaṅgikassa   maggassa   bhāvanāya   vāyamitabbaṃ  .  sace  pana  sārīputta
bhikkhu   paccavekkhamāno   evaṃ   jānāti   bhāvito   kho   me  ariyo
Aṭṭhaṅgiko   maggoti   tena   sārīputta  bhikkhunā  teneva  pītipāmujjena
vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.
     [850]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
bhāvitā   nu  kho  me  samatho  ca  vipassanā  cāti  .  sace  sārīputta
bhikkhu   paccavekkhamāno   evaṃ   jānāti   abhāvitā   kho  me  samatho
ca    vipassanā    cāti    tena   sārīputta   bhikkhunā   samathavipassanānaṃ
bhāvanāya   vāyamitabbaṃ   .  sace  pana  sārīputta  bhikkhu  paccavekkhamāno
evaṃ   jānāti   bhāvitā   kho  me  samatho  ca  vipassanā  cāti  tena
sārīputta   bhikkhunā  teneva  pītipāmujjena  vihātabbaṃ  ahorattānusikkhinā
kusalesu dhammesu.
     [851]   Puna   caparaṃ   sārīputta   bhikkhunā   iti  paṭisañcikkhitabbaṃ
sacchikatā   nu   kho  me  vijjā  ca  vimutti  cāti  .  sace  sārīputta
bhikkhu   paccavekkhamāno   evaṃ   jānāti   asacchikatā  kho  me  vijjā
ca   vimutti   cāti   tena   sārīputta   bhikkhunā  vijjāya  ca  vimuttiyā
ca    sacchikiriyāya    vāyamitabbaṃ    .   sace   pana   sārīputta   bhikkhu
paccavekkhamāno   evaṃ   jānāti   sacchikatā   kho   me   vijjā   ca
vimutti    cāti    tena   sārīputta   bhikkhunā   teneva   pītipāmujjena
vihātabbaṃ ahorattānusikkhinā kusalesu dhammesu.
     [852]   Ye   hi   keci   sārīputta   atītamaddhānaṃ  samaṇā  vā
brāhmaṇā    vā    piṇḍapātaṃ    parisodhesuṃ   sabbe   te   evameva
Paccavekkhitvā  paccavekkhitvā  piṇḍapātaṃ  parisodhesuṃ  .  ye 1- hi keci
sārīputta   anāgatamaddhānaṃ   samaṇā   vā   brāhmaṇā   vā   piṇḍapātaṃ
parisodhessanti   sabbe   te   evameva  paccavekkhitvā  paccavekkhitvā
piṇḍapātaṃ   parisodhessanti   .   ye  2-  hi  keci  sārīputta  etarahi
samaṇā   vā   brāhmaṇā   vā   piṇḍapātaṃ   parisodhenti   sabbe  te
evameva   paccavekkhitvā   paccavekkhitvā   piṇḍapātaṃ   parisodhenti .
Tasmātiha   3-  vo  sārīputta  sikkhitabbaṃ  paccavekkhitvā  paccavekkhitvā
piṇḍapātaṃ parisodhessāmāti evañhi vo sārīputta sikkhitabbanti.
     Idamavoca    bhagavā   attamano   āyasmā   sārīputto   bhagavato
bhāsitaṃ abhinandīti.
               Piṇḍapātapārisuddhisuttaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.
                       ---------
@Footnote: 1-2 Ma. Yu. yepi hi keci .  3 Yu. tenahi vo sārīputta evaṃ sikkhitabbaṃ.
@Ma. tasmātiha sārīputta.
                     Indriyabhāvanāsuttaṃ
     [853]   Evamme  sutaṃ  ekaṃ  samayaṃ  bhagavā  kajjaṅgalāyaṃ  viharati
veḷuvane 1-. Atha kho uttaro māṇavo pārāsiriyantevāsī 2- yena bhagavā
tenupasaṅkami    upasaṅkamitvā    bhagavatā    saddhiṃ   sammodi   sammodanīyaṃ
kathaṃ sārāṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi.
     [854]  Ekamantaṃ  nisinnaṃ  kho  uttaraṃ  māṇavaṃ  pārāsiriyantevāsiṃ
bhagavā   etadavoca   deseti  uttara  pārāsiriyo  brāhmaṇo  sāvakānaṃ
indriyabhāvananti   .   deseti   bho   gotama   pārāsiriyo  brāhmaṇo
sāvakānaṃ  indriyabhāvananti  .  yathākathaṃ  [3]- uttara deseti pārāsiriyo
brāhmaṇo   sāvakānaṃ   indriyabhāvananti   .  idha  bho  gotama  cakkhunā
rūpaṃ   na   passati   sotena  saddaṃ  na  suṇātīti  evaṃ  kho  bho  gotama
deseti    pārāsiriyo    brāhmaṇo   sāvakānaṃ   indriyabhāvananti  .
Evaṃ   sante   kho   uttara   andho   bhāvitindriyo   bhavissati  badhiro
bhāvitindriyo    bhavissati    yathā    pārāsiriyassa   brāhmaṇassa   vacanaṃ
andho   hi   uttara   cakkhunā   rūpaṃ  na  passati  badhiro  sotena  saddaṃ
na   suṇātīti   .   evaṃ   vutte  uttaro  māṇavo  pārāsiriyantevāsī
tuṇhībhūto      maṅkubhūto     pattakkhandho     adhomukho     pajjhāyanto
appaṭibhāṇo nisīdi.
     [855]   Atha   kho   bhagavā   uttaraṃ  māṇavaṃ  pārāsiriyantevāsiṃ
@Footnote: 1 Ma. suveḷuvane Ma. mukheluvane .  2 Ma. pārāsivi ... .  3 Ma. Yu.
@etthantare panasaddo atthi.
Tuṇhībhūtaṃ    maṅkubhūtaṃ    pattakkhandhaṃ    adhomukhaṃ    pajjhāyantaṃ   appaṭibhāṇaṃ
viditvā    āyasmantaṃ   ānandaṃ   āmantesi   aññathā   kho   ānanda
deseti  pārāsiriyo  brāhmaṇo  ca  sāvakānaṃ  indriyabhāvanaṃ  aññathā ca
pana  1-  ariyassa  vinaye anuttarā indriyabhāvanā hotīti. Etassa bhagavā
kālo   etassa   sugata   kālo   yaṃ  bhagavā  ariyassa  vinaye  anuttaraṃ
indriyabhāvanaṃ   deseyya   bhagavato   sutvā   bhikkhū   dhāressantīti  .
Tenahānanda   suṇāhi   sādhukaṃ  manasikarohi  bhāsissāmīti  .  evambhanteti
kho āyasmā ānando bhagavato paccassosi.
     [856]   Bhagavā   etadavoca   kathañca   ānanda  ariyassa  vinaye
anuttarā   indriyabhāvanā   hoti   .  idhānanda  bhikkhuno  cakkhunā  rūpaṃ
disvā     uppajjati     manāpaṃ     uppajjati     amanāpaṃ    uppajjati
manāpāmanāpaṃ   .  so  evaṃ  pajānāti  uppannaṃ  kho  me  idaṃ  manāpaṃ
uppannaṃ    amanāpaṃ    uppannaṃ    manāpāmanāpaṃ    tañca   kho   saṅkhataṃ
oḷārikaṃ    paṭicca    samuppannaṃ    etaṃ   santaṃ   etaṃ   paṇītaṃ   yadidaṃ
upekkhāti   .   tassa   taṃ  uppannaṃ  manāpaṃ  uppannaṃ  amanāpaṃ  uppannaṃ
manāpāmanāpaṃ   nirujjhati   upekkhā   saṇṭhāti   .   seyyathāpi  ānanda
cakkhumā    puriso   ummiletvā   vā   nimmileyya   nimmiletvā   vā
ummileyya   evameva  kho  ānanda  yassakassaci  evaṃ  sīghaṃ  evaṃ  tuvaṭaṃ
evaṃ    appakasirena    uppannaṃ   manāpaṃ   uppannaṃ   amanāpaṃ   uppannaṃ
manāpāmanāpaṃ    nirujjhati    upekkhā    saṇṭhāti    ayaṃ    vuccatānanda
@Footnote: 1 Po. Ma. ca panānanda.
Ariyassa vinaye anuttarā indriyabhāvanā cakkhuviññeyyesu rūpesu.
     [857]   Puna   caparaṃ   ānanda   bhikkhuno  sotena  saddaṃ  sutvā
upajjati    manāpaṃ   uppajjati   amanāpaṃ   uppajjati   manāpāmanāpaṃ  .
So   evaṃ   pajānāti   uppannaṃ   kho   me   idaṃ   manāpaṃ   uppannaṃ
amanāpaṃ    uppannaṃ    manāpāmanāpaṃ    tañca   kho   saṅkhataṃ   oḷārikaṃ
paṭicca   samuppannaṃ   etaṃ   santaṃ   etaṃ   paṇītaṃ   yadidaṃ  upekkhāti .
Tassa   taṃ   uppannaṃ   manāpaṃ   uppannaṃ  amanāpaṃ  uppannaṃ  manāpāmanāpaṃ
nirujjhati    upekkhā    saṇṭhāti    .    seyyathāpi   ānanda   balavā
puriso   appakasirena   1-   accharikaṃ  pahareyya  evameva  kho  ānanda
yassakassaci   evaṃ   sīghaṃ   evaṃ   tuvaṭaṃ   evaṃ   appakasirena   uppannaṃ
manāpaṃ   uppannaṃ   amanāpaṃ   uppannaṃ   manāpāmanāpaṃ  nirujjhati  upekkhā
saṇṭhāti   ayaṃ   vuccatānanda   ariyassa  vinaye  anuttarā  indriyabhāvanā
sotaviññeyyesu saddesu.
     [858]   Puna   caparaṃ  ānanda  bhikkhuno  ghānena  gandhaṃ  ghāyitvā
uppajjati   manāpaṃ   uppajjati   amanāpaṃ   uppajjati   manāpāmanāpaṃ  .
So   evaṃ   pajānāti   uppannaṃ   kho   me   idaṃ   manāpaṃ   uppannaṃ
amanāpaṃ    uppannaṃ    nanāpāmanāpaṃ    tañca   kho   saṅkhataṃ   oḷārikaṃ
paṭicca   samuppannaṃ   etaṃ   santaṃ   etaṃ   paṇītaṃ   yadidaṃ  upekkhāti .
Tassa   taṃ   uppannaṃ   manāpaṃ   uppannaṃ  amanāpaṃ  uppannaṃ  manāpāmanāpaṃ
nirujjhati   upekkhā   saṇṭhāti   .  seyyathāpi  ānanda  īsakapoṇe  2-
@Footnote: 1 Ma. appakasireneva accharaṃ .  2 Ma. īsakaṃpoṇe.
Paduminipatte   1-   udakaphusitāni   pavattanti  na  saṇṭhanti  evameva  kho
ānanda   yassakassaci   evaṃ   sīghaṃ   evaṃ   tuvaṭaṃ   evaṃ   appakasirena
uppannaṃ   manāpaṃ   uppannaṃ   amanāpaṃ   uppannaṃ   manāpāmanāpaṃ  nirujjhati
upekkhā    saṇṭhāti   ayaṃ   vuccatānanda   ariyassa   vinaye   anuttarā
indriyabhāvanā ghānaviññeyyesu gandhesu.
     [859]   Puna   caparaṃ   ānanda  bhikkhuno  jivhāya  rasaṃ  sāyitvā
uppajjati   manāpaṃ   uppajjati   amanāpaṃ   uppajjati   manāpāmanāpaṃ  .
So   evaṃ  pajānāti  uppannaṃ  kho  me  idaṃ  manāpaṃ  uppannaṃ  amanāpaṃ
uppannaṃ    manāpāmanāpaṃ    tañca    kho    saṅkhataṃ   oḷārikaṃ   paṭicca
samuppannaṃ   etaṃ   santaṃ   etaṃ   paṇītaṃ   yadidaṃ   upekkhāti   .  tassa
taṃ    uppannaṃ    manāpaṃ    uppannaṃ   amanāpaṃ   uppannaṃ   manāpāmanāpaṃ
nirujjhati   upekkhā   saṇṭhāti   .   seyyathāpi  ānanda  balavā  puriso
jivhagge   kheḷapiṇḍaṃ   saṃyūhitvā   appakasirena  vammeyya  2-  evameva
kho   ānanda   yassakassaci   evaṃ  sīghaṃ  evaṃ  tuvaṭaṃ  evaṃ  appakasirena
uppannaṃ   manāpaṃ   uppannaṃ   amanāpaṃ   uppannaṃ   manāpāmanāpaṃ  nirujjhati
upekkhā    saṇṭhāti   ayaṃ   vuccatānanda   ariyassa   vinaye   anuttarā
indriyabhāvanā jivhāviññeyyesu rasesu.
     [860]  Puna  caparaṃ  ānanda  bhikkhuno  kāyena  phoṭṭhabbaṃ  phusitvā
uppajjati   manāpaṃ   uppajjati   amanāpaṃ   uppajjati   manāpāmanāpaṃ  .
So   evaṃ  pajānāti  uppannaṃ  kho  me  idaṃ  manāpaṃ  uppannaṃ  amanāpaṃ
@Footnote: 1 Ma. padumapalāse .  2 Ma. Yu. vameyya.
Uppannaṃ    manāpāmanāpaṃ    tañca    kho    saṅkhataṃ   oḷārikaṃ   paṭicca
samuppannaṃ   etaṃ   santaṃ   etaṃ   paṇītaṃ  yadidaṃ  upekkhāti  .  tassa  taṃ
uppannaṃ   manāpaṃ   uppannaṃ   amanāpaṃ   uppannaṃ   manāpāmanāpaṃ  nirujjhati
upekkhā   saṇṭhāti   .   seyyathāpi  ānanda  balavā  puriso  sammiñjitaṃ
vā   bāhaṃ   pasāreyya   pasāritaṃ   vā   bāhaṃ  sammiñjeyya  evameva
kho   ānanda   yassakassaci   evaṃ  sīghaṃ  evaṃ  tuvaṭaṃ  evaṃ  appakasirena
uppannaṃ   manāpaṃ   uppannaṃ   amanāpaṃ   uppannaṃ   manāpāmanāpaṃ  nirujjhati
upekkhā    saṇṭhāti   ayaṃ   vuccatānanda   ariyassa   vinaye   anuttarā
indriyabhāvanā kāyaviññeyyesu phoṭṭhabbesu.
     [861]   Puna   caparaṃ   ānanda   bhikkhuno  manasā  dhammaṃ  viññāya
uppajjati   manāpaṃ   uppajjati   amanāpaṃ   uppajjati   manāpāmanāpaṃ  .
So   evaṃ  pajānāti  uppannaṃ  kho  me  idaṃ  manāpaṃ  uppannaṃ  amanāpaṃ
uppannaṃ    manāpāmanāpaṃ    tañca    kho    saṅkhataṃ   oḷārikaṃ   paṭicca
samuppannaṃ   etaṃ   santaṃ   etaṃ   paṇītaṃ   yadidaṃ   upekkhāti   .  tassa
taṃ    uppannaṃ    manāpaṃ    uppannaṃ   amanāpaṃ   uppannaṃ   manāpāmanāpaṃ
nirujjhati   upekkhā   saṇṭhāti   .   seyyathāpi  ānanda  balavā  puriso
divasaṃ   santatte   ayokaṭāhe   1-  dve  vā  tīṇi  vā  udakaphusitāni
nipāteyya   dandho   ānanda   udakaphusitānaṃ   nipāto   atha   kho   taṃ
khippameva   parikkhayaṃ   pariyādānaṃ   gaccheyya   evameva   kho   ānanda
yassakassaci   evaṃ  sīghaṃ  evaṃ  tuvaṭaṃ  evaṃ  appakasirena  uppannaṃ  manāpaṃ
@Footnote: 1 Yu. ayothāle..
Uppannaṃ    amanāpaṃ    uppannaṃ    manāpāmanāpaṃ    nirujjhati    upekkhā
saṇṭhāti   ayaṃ   vuccatānanda   ariyassa  vinaye  anuttarā  indriyabhāvanā
manoviññeyyesu  dhammesu  .  evaṃ  kho  ānanda ariyassa vinaye anuttarā
indriyabhāvanā hoti.
     [862]   Kathañcānanda   sekho   hoti   pāṭipado   .  idhānanda
bhikkhuno   cakkhunā   rūpaṃ   disvā   uppajjati  manāpaṃ  uppajjati  amanāpaṃ
uppajjati  manāpāmanāpaṃ  .  so  tena  uppannena  manāpena  uppannena
amanāpena   uppannena   manāpāmanāpena  aṭṭiyati  harāyati  jigucchati .
Sotena  saddaṃ  sutvā  ...  ghānena  gandhaṃ  ghāyitvā  ... Jivhāya rasaṃ
sāyitvā  ...  kāyena  phoṭṭhabbaṃ  phusitvā  ...  manasā  dhammaṃ viññāya
uppajjati   manāpaṃ   uppajjati   amanāpaṃ   uppajjati   manāpāmanāpaṃ  .
So   tena   uppannena   manāpena   uppannena  amanāpena  uppannena
manāpāmanāpena  aṭṭiyati  harāyati  jigucchati  .  evaṃ  1-  kho  ānanda
sekho hoti pāṭipado.
     [863]   Kathañcānanda   ariyo  hoti  bhāvitindriyo  .  idhānanda
bhikkhuno    cakkhunā    rūpaṃ    disvā    uppajjati    manāpaṃ   uppajjati
amanāpaṃ    uppajjati    manāpāmanāpaṃ    .    so    sace   ākaṅkhati
paṭikkūle       appaṭikkūlasaññī       vihareyyanti       appaṭikkūlasaññī
tattha    viharati    .    sace    ākaṅkhati   appaṭikkūle   paṭikkūlasaññī
vihareyyanti    paṭikkūlasaññī    tattha    viharati    .   sace   ākaṅkhati
paṭikkūle        ca       appaṭikkūle       ca       appaṭikkūlasaññī
@Footnote: 1 Yu. evameva kho.
Vihareyyanti    appaṭikkūlasaññī    tattha   viharati   .   sace   ākaṅkhati
appaṭikkūle     ca     paṭikkūle     ca    paṭikkūlasaññī    vihareyyanti
paṭikkūlasaññī    tattha    viharati    .    sace    ākaṅkhati   paṭikkūlañca
appaṭikkūlañca    tadubhayaṃ   abhinivajjetvā   upekkhako   vihareyyaṃ   sato
sampajānoti upekkhako tattha viharati sato sampajāno.
     [864]  Puna  caparaṃ  ānanda  bhikkhuno  sotena  saddaṃ  sutvā ...
Ghānena  gandhaṃ  ghāyitvā ... Jivhāya rasaṃ sāyitvā ... Kāyena phoṭṭhabbaṃ
phusitvā   ...   manasā   dhammaṃ   viññāya   uppajjati  manāpaṃ  uppajjati
amanāpaṃ   uppajjati   manāpāmanāpaṃ   .  so  sace  ākaṅkhati  paṭikkūle
appaṭikkūlasaññī    vihareyyanti    appaṭikkūlasaññī    tattha    viharati  .
Sace      ākaṅkhati      appaṭikkūle     paṭikkūlasaññī     vihareyyanti
paṭikkūlasaññī    tattha    viharati   .   sace   ākaṅkhati   paṭikkūle   ca
appaṭikkūle     ca     appaṭikkūlasaññī    vihareyyanti    appaṭikkūlasaññī
tattha   viharati   .   sace   ākaṅkhati   appaṭikkūle   ca  paṭikkūle  ca
paṭikkūlasaññī    vihareyyanti    paṭikkūlasaññī   tattha   viharati   .   sace
ākaṅkhati    paṭikkūlañca    appaṭikkūlañca   tadubhayaṃ   1-   abhinivajjetvā
upekkhako   vihareyyaṃ   sato   sampajānoti   upekkhako   tattha  viharati
sato sampajāno. Evaṃ kho ānanda ariyo hoti bhāvitindriyo.
     [865]  Iti  kho  ānanda  desitā  mayā ariyassa vinaye anuttarā
indriyabhāvanā  desito  sekho  pāṭipado  desito  ariyo  bhāvitindriyo
@Footnote: 1 Ma. tadubhayampi.
Yaṃ     1-    ānanda    satthārā    karaṇīyaṃ    sāvakānaṃ    hitesinā
anukampakena   anukampaṃ   upādāya  kataṃ  vo  taṃ  mayā  etāni  ānanda
rukkhamūlāni    etāni    suññāgārāni    jhāyathānanda   mā   pamādattha
mā pacchā vippaṭisārino ahuvattha ayaṃ vo amhākaṃ anusāsanīti.
     Idamavoca    bhagavā    attamano   āyasmā   ānando   bhagavato
bhāsitaṃ abhinandīti.
                  Indriyabhāvanāsuttaṃ niṭṭhitaṃ dasamaṃ.
                     Saḷāyatanavaggo pañcamo.
                         --------
                          Tassuddānaṃ
          anāthapiṇḍiko channo     puṇṇo nandakarāhulo
          chachakkaṃ saḷāyatanikaṃ           nagaravindeyya suddhiko
          indriyabhāvanā cāpi        vaggo ottarapañcamo.
                      Uparipaṇṇāsakaṃ niṭṭhitaṃ.
                         ---------
@Footnote: 1 Po. Ma. Yu. yaṃ kho.


             The Pali Tipitaka in Roman Character Volume 14 page 486-548. http://84000.org/tipitaka/pali/roman_item_s.php?book=14&item=766&items=100              Classified by [Item Number] :- http://84000.org/tipitaka/pali/roman_item_s.php?book=14&item=766&items=100&mode=bracket              Compare with The Pali Tipitaka in Thai Character :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_item_s.php?book=14&item=766&items=100              Compare with The Royal Version of Thai Tipitaka :- http://84000.org/tipitaka/read/byitem_s.php?book=14&item=766&items=100              Study Atthakatha :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=766              The Pali Atthakatha in Thai :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=6232              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=6232              Contents of The Tipitaka Volume 14 http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

read First itemread Previous itemแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้า chage to ENGLISH letter

บันทึก ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๐. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากพระไตรปิฎกฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]

Background color :