อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๔๕.

๗. อนุรุทฺธสุตฺตวณฺณนา [๒๓๐] เอวมฺเม สุตนฺติ อนุรุทฺธสุตฺตํ. ตตฺถ เอวมาหํสูติ ตสฺส อุปาสกสฺส อผาสุกกาโล อโหสิ, ตทา อุปสงฺกมิตฺวา เอวมาหํสุ. อปณฺณกนฺติ อวิราธิตํ. เอกตฺถาติ อปฺปมาณาติ วา มหคฺคตาติ วา ฌานเมว จิตฺเตกตฺคตาเยว เอวํ วุจฺจตีติ อิมํ สนฺธาย เอวมาห. [๒๓๑] ยาวตา เอกํ รุกฺขมูลํ มหคฺคตนฺติ ผริตฺวา อธิมุจฺจิตฺวา วิหรตีติ เอกรุกฺขมูลปมาณฏฺฐานํ กสิณนิมิตฺเตน โอตฺถริตฺวา ตสฺมึ กสิณนิมิตฺเต มหคฺคตชฺฌานํ ผริตฺวา อธิมุจฺจิตฺวา วิหรติ. มหคฺคตนฺติ ปนสฺส อาโภโค นตฺถิ, เกวลํ มหคฺคตชฺฌานปฺปวตฺติวเสน ปเนตํ วุตฺตํ. เอส นโย สพฺพตฺถ. อิมินา โข เอตํ คหปติ ปริยาเยนาติ อิมินา การเณน. เอตฺถ หิ อปฺปมาณาติ วุตฺตานํ พฺรหฺมวิหารานํ นิมิตฺตํ น วฏฺฏติ, อุคฺฆาฏนํ น ชายติ, ตานิ ฌานานิ อภิญฺญานํ วา นิโรธสฺส วา ปาทกานิ น โหนฺติ, วิปสฺสนาปาทกานิ ปน วฏฺฏปาทกานิ ภโวกฺกมนานิ จ โหนฺติ. "มหคฺคตา"ติ วุตฺตานํ ปน กสิณชฺฌานานํ นิมิตฺตํ วฏฺฏติ, อุคฺฆาฏนํ ชายติ, สมติกฺกมา โหนฺติ, อภิญฺญาปาทกานิ นิโรธปาทกานิ วฏฺฏปาทกานิ ภโวกฺกมนานิ จ โหนฺติ. เอวมิเม ธมฺมา นานตฺถา, อปฺปมาณา มหคฺคตาติ เอวํ นานาพฺยญฺชนา จ. [๒๓๒] อิทานิ มหคฺคตสมาปตฺติโต นีหริตฺวา ภวูปปตฺติการณํ ทสฺเสนฺโต จตสฺโส โข อิมาติอาทิมาห. ปริตฺตาภาติ ผริตฺวา ชานนฺตสฺส อยมาโภโค อตฺถิ, ปริตฺตาเภสุ ปน เทเวสุ นิพฺพตฺติการณํ ฌานํ ภาเวนฺโต เอวํ วุตฺโต. เอส นโย สพฺพตฺถ. ปริตฺตาภา สิยา สงฺกิลิฏฺฐาภา โหนฺติ สิยา ปริสุทฺธาภา, อปฺปมาณาภา สิยา สงฺกิลิฏฺฐาภา โหนฺติ สิยา ปริสุทฺธาภา. กถํ? สุปฺปมตฺเต วา สราวมตฺเต วา กสิณปริกมฺมํ กตฺวา ปริตฺตาเภ สมาปตฺตึ นิพฺพตฺเตตฺวา ปญฺจหากาเรหิ อาจิณฺณวสิภาโว ปจฺจนีกธมฺมานํ สุฏฺฐุ อปริโสธิตตฺตา ทุพฺพลเมว สมาปตฺตึ วฬญฺชิตฺวา อปฺปคุณชฺฌาเน ฐิโต กาลํ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๑๔๕. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=145&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=3691&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=3691&modeTY=2&pagebreak=1#p145