อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๒๒๓.

๑๑. สจฺจวิภงฺคสุตฺตวณฺณนา [๓๗๑] เอวมฺเม สุตนฺติ สจฺจวิภงฺคสุตฺตํ. ตตฺถ อาจิกฺขนาติ อิทํ ทุกฺขํ อริยสจฺจํ นาม ฯเปฯ อยํ ทุกฺขนิโรธคามินี ปฏิปทา อริยสจฺจํ นามาติ. เสสปเทสุปิ เอเสว นโย. อปิเจตฺถ ปญฺาปนา นาม ทุกฺขสจฺจาทีนํ ปนา. อาสนํ เปนฺโต หิ อาสนํ ปญฺเปตีติ วุจฺจติ. ปฏฺปนาติ ปญฺาปนา. วิวรณาติ วิวฏฺฏกรณา. วิภชนาติ วิภาคกิริยา. อุตฺตานีกมฺมนฺติ ปากฏภาวกรณํ. อนุคฺคาหกาติ อามิสสงฺคเหน ธมฺมสงฺคเหนาติ ทฺวีหิปิ สงฺคเหหิ อนุคฺคาหกา. ชเนตาติ ^๑- ชนิกา มาตา. อาปาเทตาติ โปเสตา. โปสิกมาตา วิย โมคฺคลฺลาโนติ ทีเปติ. ชนิกมาตา หิ นว วา ทส วา มาเส โลณมฺพิลาทีนิ ปริหรมานา กุจฺฉิยา ทารกํ ธาเรตฺวา กุจฺฉิโต นิกฺขนฺตํ โปสิกมาตรํ ธาตึ ปฏิจฺฉาเปติ, สา ขีรนวนีตาทีหิ ทารกํ โปเสตฺวา ^๒- วฑฺเฒติ. โส วุฑฺฒิมาคมฺม ยถาสุขํ วิจรติ. เอวเมว สาริปุตฺโต อตฺตโน วา ปเรสํ วา สนฺติเก ปพฺพชิเต ทฺวีหิ สงฺคเหหิ สงฺคณฺหนฺโต คิลาเน ปฏิชคฺคนฺโต กมฺมฏฺาเน โยเชตฺวา โสตาปนฺนภาวํ ตฺวา อปายภเยหิ วุฏฺิตกาลโต ปฏฺาย "อิทานิ ปจฺจตฺตปุริสกาเรน อุปริมคฺเค นิพฺพตฺเตสฺสนฺตี"ติ เตสุ อนเปกฺโข หุตฺวา อญฺเ นเว นเว โอวทติ. มหาโมคฺคลฺลาโนปิ อตฺตโน วา ปเรสํ วา สนฺติเก ปพฺพชิเต ตเถว สงฺคณฺหิตฺวา กมฺมฏฺาเน โยเชตฺวา เหฏฺา ตีณิ ผลานิ ปตฺเตสุปิ อนเปกฺขตํ น อาปชฺชติ. กสฺมา? เอวํ กิรสฺส โหติ:- วุตฺตํ ภควตา "เสยฺยถาปิ ภิกฺขเว อปฺปมตฺตโกปิ คูโถ ทุคฺคนฺโธ โหติ ฯเปฯ อปฺปมตฺตกมฺปิ มุตฺตํ, เขโฬ, ปุพฺโพ, โลหิตํ ทุคฺคนฺธํ โหติ, เอวเมว โข อหํ ภิกฺขเว อปฺปมตฺตกมฺปิ ภวํ น วณฺเณมิ อนฺตมโส อจฺฉราสงฺฆาฏมตฺตมฺปีติ. ^๓- ตสฺมา ยาว อรหตฺตํ น ปาปุณนฺติ, ตาว เตสุ อนเปกฺขตํ อนาปชฺชิตฺวา อรหตฺตํ ปตฺเตสุเยว อาปชฺชติ. เตนาห ภควา "เสยฺยถาปิ ภิกฺขเว ชเนตา เอวํ สาริปุตฺโต. เสยฺยถาปิ ชาตสฺส อาปาเทตา เอวํ โมคฺคลฺลาโน. สาริปุตฺโต ภิกฺขเว โสตาปตฺติผเล วิเนติ, โมคฺคลฺลาโน อุตฺตมตฺเถ"ติ. ปโหตีติ สกฺโกติ. @เชิงอรรถ: ^๑ สี. ชเนตฺตีติ ^๒ สี. ปาเยตฺวา ^๓ องฺ. เอกก. ๒๐/๓๒๐-๓๒๑/๓๖

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้าที่ ๒๒๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=10&page=223&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=10&A=5671&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=10&A=5671&pagebreak=1#p223