อรรถกถาเล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๒๘๓.

อถ นํ วิสฺสชฺเชตฺวา อญฺ โอวทติ. อิมินา นเยน โอวทโต จสฺส โอวาเท ตฺวา อรหตฺตํ ปตฺตา คณนปถํ อติกฺกนฺตา. เอวํ ธมฺมานุคฺคเหน อนุคฺคณฺหาติ. ปจฺจสฺโสสุนฺติ เต ภิกฺขู "อมฺหากํ เนว อุปชฺฌาโย, น อาจริโย, น สนฺทิฏฺสมฺภตฺโต, กึ ตสฺส สนฺติเก กริสฺสามา"ติ ตุณฺหีภาวํ อนาปชฺชิตฺวา "เอวํ ภนฺเต"ติ สตฺถุ วจนํ สมฺปฏิจฺฉึสุ. เอลคลาคุมฺเพติ ^๑- ชิคุจฺฉมณฺฑปเก. ^๒- โส กิร เอลคลาคุมฺโพ ธุวสลิลฏฺาเน ชาโต. อเถตฺถ จตูหิ ปาเทหิ มณฺฑปํ กตฺวา ตสฺส อุปริ ตํ คุมฺพํ อาโรเปสุํ, โส ตํ มณฺฑปํ ฉาเทสิ. อถสฺส เหฏฺา อิฏฺกาหิ ปริจินิตฺวา พาลิกํ โอกิริตฺวา อาสนํ ปญฺาปยึสุ. สีตลํ ทิวาฏฺานํ อุทกวาโต วายติ. เถโร ตสฺมึ นิสีทิ. ตํ สนฺธาย วุตฺตํ "เอลคลาคุมฺเพ"ติ. นานาเวรชฺชคตนฺติ เอกสฺส รญฺโ รชฺชโต นานาวิธํ รชฺชคตํ. วิรชฺชนฺติ อญฺ รชฺชํ. ยถา หิ สเทสโต อญฺโ วิเทโส, เอวํ นิวุตฺถรชฺชโต อญฺ รชฺชํ วิรชฺชํ นาม, ตํ เวรชฺชนฺติ วุตฺตํ. ขตฺติยปณฺฑิตาติ พิมฺพิสารโกสลราชาทโย ปณฺฑิตราชาโน. พฺราหฺมณปณฺฑิตาติ จงฺกีตารุกฺขาทโย ปณฺฑิตพฺราหฺมณา. คหปติปณฺฑิตาติ จิตฺตสุทตฺตาทโย ปณฺฑิตคหปตโย. สมณปณฺฑิตาติ สภิยปิโลติกาทโย ปณฺฑิตปริพฺพาชกา. วีมํสกาติ อตฺถคเวสิโน. กึวาทีติ กึ อตฺตโน ทสฺสนํ วทติ, กึ ลทฺธิโกติ อตฺโถ. กิมกฺขายตีติ กึ สาวกานํ โอวาทานุสาสนึ อาจิกฺขติ. ธมฺมสฺส จานุธมฺมนฺติ ภควตา วุตฺตพฺยากรณสฺส อนุพฺยากรณํ. สหธมฺมิโกติ สการโณ. วาทานุวาโทติ ภควตา วุตฺตวาทสฺส อนุวาโท. "วาทานุปาโต"ติปิ ปาโ, สตฺถุ วาทสฺส อนุปาโต อนุปตนํ, อนุคมนนฺติ อตฺโถ. อิมินาปิ วาทํ อนุคโต วาโทเยว ทีปิโต โหติ. อวีตราคสฺสาติอาทีสุ ตณฺหาวเสเนว อตฺโถ เวทิตพฺโพ. ตณฺหา หิ รชฺชนโต ราโค, ฉนฺทิยนโต ฉนฺโท, ปิยายนฏฺเน เปมํ, ปิวิตุกามฏฺเน @เชิงอรรถ: ^๑ ฏีกา. เอฬกาฬคุมฺเพ ^๒ สี. คจฺฉมณฺฑเป, ก. คุเธ ชิคุจฺฉมณฺฑปเก

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๒ หน้าที่ ๒๘๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=12&page=283&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=12&A=6237&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=12&A=6237&pagebreak=1#p283