อรรถกถาเล่มที่ ๑๔ หน้าที่ ๕๑.

มจฺฉคุมฺพํ. จรนฺตมฺปิ ติฏฺฐนฺตมฺปีติ เอตฺถ สกฺขรกถลํ ติฏฺฐติเยว, อิตรานิ จรนฺติปิ ติฏฺฐนฺติปิ. ยถา ปน อนฺตรนฺตรา ฐิตาสุปิ นิสินฺนาสุปิ นิปชฺชมานาสุปิ "เอตา คาวิโย จรนฺตี"ติ จรนฺติโย อุปาทาย อิตราปิ "จรนฺตี"ติ วุจฺจนฺติ, เอวํ ติฏฺฐนฺตเมว สกฺขรกถลํ อุปาทาย อิตรมฺปิ ทฺวยํ "ติฏฺฐนฺตนฺ"ติ วุตฺตํ, อิตรทฺวยํ จรนฺตํ อุปาทาย สกฺขรกถลมฺปิ "จรนฺตนฺ"ติ วุตฺตํ. อาวิเลนาติ ปญฺจหิ นีวรเณหิ ปริโยนทฺเธน. อตฺตตฺถํ วาติอาทีสุ อตฺตโน ทิฏฺฐธมฺมิโก โลกิยโลกุตฺตรมิสฺสโก อตฺโถ อตฺตตฺโถ นาม. อตฺตโน สมฺปราเย โลกิยโลกุตฺตรมิสฺสโก อตฺโถ ปรตฺโถ นาม โหติ. โสปิ ปรตฺถยุตฺโตติ ปรตฺโถ. ^๑- ตทุภยํ อุภยตฺโถ นาม. อปิจ อตฺตโน ทิฏฺฐธมฺมิกสมฺปรายิโก โลกิยโลกุตฺตโร อตฺโถ อตฺตตฺโถ นาม, ปรสฺส ตาทิโสว อตฺโถ ปรตฺโถ นาม, ตทุภยมฺปิ อุภยตฺโถ นาม. อุตฺตรึ วา มนุสฺสธมฺมาติ ทสกุสลกมฺมปถสงฺขาตา มนุสฺสธมฺมา อุตฺตรึ. อยญฺหิ ทสวิโธ ธมฺโม วินาปิ อญฺญสมาทปเก ^๒- สตฺถนฺตรกปฺปาวสาเน ชาตสํเวเคหิ มนุสฺเสหิ สยเมว สมาทินฺนตฺตา มนุสฺสธมฺโมติ วุจฺจติ, ตโต อุตฺตรึ ปน ฌานวิปสฺสนามคฺคผลานิ เวทิตพฺพานิ. อลมริยญาณทสฺสนวิเสสนฺติ อริยานํ ยุตฺตํ, อริยภาวํ วา กาตุํ สมตฺถํ ญาณทสฺสนสงฺขาตํ วิเสสํ. ญาณเมว หิ ชานนฏฺเฐน ญาณํ, ทสฺสนฏฺเฐน ทสฺสนนฺติ เวทิตพฺพํ, ทิพฺพจกฺขุญาณวิปสฺสนาญาณมคฺคญาณผลญาณปจฺจเวกฺขณญาณานเมตํ อธิวจนํ. [๔๖] ฉฏฺเฐ อจฺโฉติ อมโล, ^๓- ปสนฺโนติปิ วฏฺฏติ. วิปฺปสนฺโนติ สุฏฺฐุ ปสนฺโน. อนาวิโลติ น อาวิโล, ปริสุทฺโธติ อตฺโถ, เผณปุพฺพุฬสงฺขเสวาลปณกรหิโตติ วุตฺตํ โหติ. อนาวิเลนาติ ปญฺจนีวรณวิปฺปยุตฺเตน. ^๔- เสสํ จตุตฺเถ วุตฺตนยเมว. อิมสฺมึ สุตฺตทฺวเย วฏฺฏวิวฏฺฏเมว กถิตํ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม.,อิ. โส หิ ปรตฺถ อตฺโถติ ปรตฺโถ ^๒ ฉ.ม.,อิ. อญฺญํ สมาทปกํ ^๓ ฉ.ม. อพหโล @^๔ ฉ.ม. ปญฺจนีวรณวิมุตฺเตน

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๔ หน้าที่ ๕๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=14&page=51&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=14&A=1199&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=14&A=1199&modeTY=2&pagebreak=1#p51