อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลี อักษรไทย
องฺ.อ. (มโนรถ.๓)
หน้าที่ ๓๐๘.

อนฺโตปริตาปนกิเลสานํ ๑- อภาเวน นิพฺพุตา. ติณฺณาติ กาเม ๒- ติณฺณา. ปารคตาติ
กามปารํ คตา. ตทงฺเคนาติ เตน ฌานงฺเคน. เอตฺถ กามา นิรุชฺฌนฺตีติ เอตฺถ
ปฐมชฺฌาเน กามา นิรุชฺฌนฺติ. เต จาติ เย ปฐมชฺฌานํ สมาปชฺชนฺติ, เต
กาเม นิโรเธตฺวา นิโรเธตฺวา วิหรนฺติ นาม. ปญฺชลิโกติ ปคฺคหิตอญฺชลิโก หุตฺวา.
ปยิรุปาเสยฺยาติ อุปฏฺฐาเปยฺย. อิมินา อุปาเยน สพฺพตฺถ อตฺโถ เวทิตพฺโพ.
                       ๓. นิพฺพานสุขสุตฺตวณฺณนา
     [๓๔] ตติเย อุทายีติ โลฬุทายิตฺเถโร. ๓- เอตเทว เขฺวตฺถาติ เอตเทว โข
เอตฺถ. กามสหคตาติ กามนิสฺสิตา. สมุทาจรนฺตีติ มโนทฺวาเร สญฺจรนฺติ. อาพาธายาติ
อาพาธนาย ปีฬนาย. ปริยาเยนาติ การเณน. เอวํ สพฺพวาเรสุ อตฺโถ เวทิตพฺโพ.
อิมสฺมึ สุตฺเต อเวทยิตสุขํ นาม กถิตํ.
                       ๔. คาวีอุปมาสุตฺตวณฺณนา
     [๓๕] จตุตฺเถ ปพฺพเตยฺยาติ ปพฺพตจารินี. น สุปฺปติฏฺฐิตํ ปติฏฺฐาเปตฺวาติ
ยถา สุปฺปติฏฺฐิตํ ๔- โหติ, เอวํ น ปติฏฺฐาเปตฺวา. ตํ นิมิตฺตนฺติ ตํ ปฐมชฺฌาน-
สงฺขาตํ นิมิตฺตํ. น สฺวาธิฏฺฐิตํ อธิฏฺฐาตีติ ยถา สุฏฺฐุ อธิฏฺฐิตํ โหติ, น เอวํ
อธิฏฺฐาติ. อนภิหึสมาโนติ อนสาเธนฺโต. ๕- มุทุ จิตฺตํ โหติ กมฺมนิยนฺติ ๖- ยถา
วิปสฺสนาจิตฺตํ โลกุตฺตรมคฺคกฺขเณ มุทุ กมฺมกฺขมํ กมฺมโยคฺคํ โหติ, เอวมสฺส
อภิญฺญาปาทกํ จตุตฺถชฺฌานจิตฺตํ มุทุกํ โหติ กมฺมญฺญํ. อปฺปมาโณ สมาธีติ
จตุพฺรหฺมวิหารสมาธิปิ มคฺคผลสมาธิปิ อปฺปมาโณ สมาธิ นาม, อิธ ปน
"อปฺปมาณํ อปฺปมาณารมฺมณนฺ"ติ อิมินา ปริยาเยน สุปฺปคุณสมาธิ อปฺปมาณ-
สมาธีติ ทฏฺฐพฺโพ. โส อปฺปมาเณน สมาธินา สุภาวิเตนาติ อิมสฺมึ ฐาเน อยํ
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. อตฺตปริตาปนกิเลสานํ  ๒ ฉ.ม. กามโต  ๓ ฉ.ม. ลาฬุทายิตฺเถโร
@๔ ฉ.ม. สุปฺปติฏฺฐิตา  ๕ ฉ.ม. อโปเถนฺโต อวิเหเฐนฺโต  ๖ ฉ.ม. กมฺมญฺญนฺติ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๐๘.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=308&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=6935&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=6935&modeTY=2&pagebreak=1#p308