ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลี อักษรไทย องฺ.อ. (มโนรถ.๓)

หน้าที่ ๓๒๙.

     อเนกธาตุนฺติ จกฺขุธาตุอาทีหิ กามธาตุอาทีหิ วา ธาตูหิ พหุธาตุํ.
นานาธาตุนฺติ ตาสํเยว ธาตูนํ วิลกฺขณตฺตา นานปฺปการธาตุํ. โลกนฺติ ขนฺธายตน-
ธาตุโลกํ. ยถาภูตํ ปชานาตีติ ตาสํ ธาตูนํ อวิปรีตโต สภาวํ ปฏิวิชฺฌติ. อิทมฺปิ
ญาณํ "ตตฺถ กตมํ ตถาคตสฺส อเนกธาตุํ นานาธาตุํ โลกํ ยถาภูตํ ญาณํ,
อิธ ตถาคโต ขนฺธนานตฺตํ ปชานาตี"ติอาทินา ๑- นเยน  อภิธมฺเม วิตฺถาริตเมว.
     นานาธิมุตฺติกตนฺติ หีนาทีหิ อธิมุตฺตีหิ นานาธิมุตฺติกภาวํ. อิทมฺปิ  ญาณํ
"ตตฺถ กตมํ ตถาคตสฺส สตฺตานํ นานาธิมุตฺติกตํ ยถาภูตํ ญาณํ อิธ ตถาคโต
ปชานาติ สนฺติ สตฺตา หีนาธิมุตฺติกา"ติอาทินา ๒- นเยน อภิธมฺเม วิตฺถาริตเมว.
     ปรสตฺตานนฺติ ปธานสตฺตานํ. ปรปุคฺคลานนฺติ ตโต อญฺเญสํ หีนสตฺตานํ.
เอกตฺถเมว วา เอตํ  ปททฺวยํ, เวเนยฺยเสน เทฺวธา วุตฺตํ. อินฺทฺริยปโร-
ปริยตฺตนฺติ สทฺธาทีนํ อินฺทฺริยานํ ปรภาวญฺจ อปรภาวญฺจ, วุทฺธึ จ หานึ จาติ
อตฺโถ. อิมสฺสปิ ญาณสฺส วิตฺถารกถา "ตตฺถ กตมํ ตถาคตสฺส ปรสตฺตานํ
ปรปุคฺคลานํ อินฺทฺริยปโรปริยตฺตํ ยถาภูตํ ญาณํ, อิธ ตถาคโต สตฺตานํ อาสยํ
ปชานาติ อนุสยํ ปชานาตีติอาทินา ๓- นเยน อภิธมฺเม อาคตาเยว.
     ฌานวิโมกฺขสมาธิสมาปตฺตีนนฺติ ปฐมาทีนํ จตุนฺนํ ฌานานํ, "รูปี รูปานิ
ปสฺสตี"ติอาทีนํ อฏฺฐนฺนํ วิโมกฺขานํ, สวิตกฺกสวิจาราทีนํ ติณฺณํ สมาธีนํ,
ปฐมชฺฌานสมาปตฺติอาทีนญฺจ นวนฺนํ อนุปุพฺพสมาปตฺตีนํ. สงฺกิเลสนฺติ
หานภาคิยธมฺมํ. โวทานนฺติ วิเสสภาคิยธมฺมํ. วุฏฺฐานนฺติ ๔- "โวทานมฺปิ วุฏฺฐานํ,
ตมฺหา ตมฺหา สมาธิมฺหา วุฏฺฐานํปิ วุฏฺฐานนฺ"ติ เอวํ วุตฺตํ ปคุณชฺฌานํ เจว
ภวงฺคผลสมาปตฺติโย จ. เหฏฺฐิมํ เหฏฺฐิมญฺหิ ปคุณชฺฌานํ อุปริมสฺส อุปริมสฺส
ปทฏฺฐานํ โหติ, ตสฺมา "โวทานํปิ วุฏฺฐานนฺ"ติ วุตฺตํ. ภวงฺเคน ปน สพฺพชฺฌาเนหิ
วุฏฺฐานํ
@เชิงอรรถ:  อภิ.วิ. ๓๕/๘๑๒-๑๓-๑๔/๔๑๔ ญาณวิภงฺค   อภิ.วิ. ๓๕/๘๑๓/๔๑๔ ญาณวิภงฺค
@ อภิ.วิ. ๓๕/๘๑๔/๔๑๔ ญาณวิภงฺค   อภิ.วิ. ๓๕/๘๒๘/๔๑๙ ญาณวิภงฺค



เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๓๒๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=329&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=7386&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=7386&modeTY=2&pagebreak=1#p329


จบการแสดงผล หน้าที่ ๓๒๙.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]