อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๘๖-๘๗.

หน้าที่ ๘๖.

สมูหภูโต สํโฆ นาม อตฺถิ นุ โข นตฺถี"ติ กงฺขติ. สิกฺขาย กงฺขมาโน "อธิสีลสิกฺขา นาม อธิจิตฺตสิกฺขา อธิปญฺาสิกฺขา นามาติ วทนฺติ, สา อตฺถิ นุ โข นตฺถี"ติ กงฺขติ. อยํ ปญฺจโมติ อยํ สพฺรหฺมจารีสุ โกปสงฺขาโต ปญฺจโม จิตฺตสฺส ถทฺธภาโว กจวรภาโว ขาณุกภาโว. ๖. วินิพนฺธสุตฺตวณฺณนา [๒๐๖] ฉฏฺเ เจตโสวินิพนฺธาติ จิตฺตํ วินิพนฺธิตฺวา มุฏฺิยํ กตฺวา วิย คณฺหนฺตีติ เจตโสวินิพนฺธา. กาเมติ วตฺถุกาเมปิ กิเลสกาเมปิ. กาเยติ อตฺตโน กาเย. รูเปติ พหิทฺธารูเป. ยาวทตฺถนฺติ ยตฺตกํ อิจฺฉติ, ตตฺตกํ. อุทราวเทหกนฺติ อุทรปูรํ. ตญฺหิ อุทรํ อวเทหนโต อุทราวเทหกนฺติ วุจฺจติ. เสยฺยสุขนฺติ มญฺจปีสุขํ อุตุสุขํ วา. ปสฺสสุขนฺติ ยถา สมฺปริวตฺตกํ สยนฺตสฺส ทกฺขิณปสฺสวามปสฺสานํ สุขํ โหติ, เอวํ อุปฺปนฺนํ สุขํ. มิทฺธสุขนฺติ นิทฺทาสุขํ. อนุยุตฺโตติ ยุตฺตปฺปยุตฺโต วิหรติ. ปณิธายาติ ปฏฺยิตฺวา. สีเลนาติอาทีสุ สีลนฺติ จตุปาริสุทฺธิสีลํ. วตฺตนฺติ วตฺตสมาทานํ. ตโปติ ตปจรณํ. พฺรหฺมจริยนฺติ เมถุนวิรติ. เทโว วา ภวิสฺสามีติ มเหสกฺขเทโว วา ภวิสฺสามิ. เทวญฺตโร วาติ อปฺเปสกฺขเทเวสุ วา อญฺตโรติ. ๗-๘. ยาคุสุตฺตาทิวณฺณนา [๒๐๗-๒๐๘] สตฺตเม วาตํ อนุโลเมตีติ วาตํ อนุโลเมตฺวา หรติ. วตฺถึ โสเธตีติ ธมนิโย สุทฺธา กโรติ. อามาวเสสํ ปาเจตีติ สเจ อามาวเสสกํ โหติ, ตํ ปาเจติ. อฏฺเม อจกฺขุสฺสนฺติ น จกฺขูนํ หิตํ, จกฺขุํ วิสุทฺธึ ^๑- น กโรติ. ๙. คีตสฺสรสุตฺตวณฺณนา [๒๐๙] นวเม อายตเกนาติ ทีเฆน, ปริปุณฺณปทพฺยญฺชนกํ ^๒- คาถาวตฺตญฺจ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. จกฺขุํ วิสุทฺธํ ^๒ สี. ปริปุณฺณปทพฺยญฺชนตํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๗.

วินาเสตฺวา ปวตฺเตน. สรกุตฺติมฺปิ นิกามยมานสฺสาติ เอวํ คีตสฺสโร กาตพฺโพติ สรกิริยํ ปฏฺยมานสฺส. สมาธิสฺส ภงฺโค โหตีติ สมถวิปสฺสนาจิตฺตสฺส วินาโส โหติ. ๑๐. มุฏฺสฺสติสุตฺตวณฺณนา [๒๑๐] ทสเม ทุกฺขํ สุปตีติ นานาวิธํ สุปินํ ปสฺสนฺโต ทุกฺขํ สุปติ. ทุกฺขํ ปฏิพุชฺฌตีติ ปฏิพุชฺฌนฺโตปิ อุตฺตสิตฺวา สโลมหํโส ปฏิพุชฺฌติ. อิมสฺมึ สุตฺเต สติสมฺปชญฺ มิสฺสกํ กถิตํ. กิมฺพิลวคฺโค ปโม. ---------------- ๒๒. ๒. อกฺโกสกวคฺค ๑. อกฺโกสกสุตฺตวณฺณนา [๒๑๑] ทุติยสฺส ปเม อกฺโกสกปริภาสโกติ ทสหิ อกฺโกสวตฺถูหิ อกฺโกสโก, ภยทสฺสเนน ปริภาสโก. ฉินฺนปริปนฺโถติ โลกุตฺตรปปญฺจสฺส ^๑- ฉินฺนตฺตา ฉินฺนปริปนฺโถ. โรคาตงฺกนฺติ โรโคเยว กิจฺฉาชีวิกาวหนโต ^๒- โรคาตงฺโก นาม. ๒. ภณฺฑนการกสุตฺตวณฺณนา [๒๑๒] ทุติเย อธิกรณการโกติ จตุนฺนํ อธิกรณานํ อญฺตรสฺส การโก. อนธิคตนฺติ ปุพฺเพ อปฺปตฺตวิเสสํ. ๓. สีลสุตฺตวณฺณนา [๒๑๓] ตติเย ทุสฺสีโลติ อสีโล นิสฺสีโล. สีลวิปนฺโนติ วิปนฺนสีโล @เชิงอรรถ: ^๑ ม. ฉินฺนปริพนฺโธติ โลกุตฺตรปริพนฺธสฺส, ฉ. ฉินฺนปริปนฺโถติ @โลกุตฺตรปริปนฺถสฺส ^๒ ฉ.ม. กิจฺฉชีวิกายาวหนโต

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้าที่ ๘๖-๘๗. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=16&page=86&pages=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=16&A=1919&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=16&A=1919&pagebreak=1#p86