อรรถกถาเล่มที่ ๑๗ หน้าที่ ๑๙๐.

ทฺวาทสมคาถาวณฺณนา [๑๒] เอวํ ภควา "รุณฺณํ วา โสโก วา ยา วญฺญา ปริเทวนา, สพฺพมฺปิ ตํ เปตานมตฺถาย น โหติ, เกวลนฺตุ อตฺตานํ ปริตาเปนฺตา, ^๑- เอวํ ติฏฺฐนฺติ ญาตโย"ติ รุณฺณาทีนํ นิรตฺถกภาวํ ทสฺเสตฺวา ปุน ยา มาคธราเชน ทกฺขิณา ทินฺนา, ตสฺสา สาตฺถิกภาวํ ^๒- ทสฺเสนฺโต "อยญฺจ โข ทกฺขิณา"ติ อิมํ คาถมาห. ตสฺสตฺโถ:- อยญฺจ โข มหาราช ทกฺขิณา ตยา อชฺช อตฺตโน ญาติคณํ อุทฺทิสฺส ทินฺนา, สา ยสฺมา สํโฆ อนุตฺตรํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ โลกสฺส, ตสฺมา สํฆมฺหิ สุปฺปติฏฺฐิตา อสฺส เปตชนสฺส ทีฆรตฺตํ หิตาย สุขาย อุปกปฺปติ สมฺปชฺชติ ผลตีติ วุตฺตํ โหติ. อุปกปฺปตีติ จ ฐานโส อุปกปฺปติ, ตํขณญฺเญว อุปกปฺปติ, น จิเรเนว. ยถา หิ ตํขณญฺเญว ปฏิภนฺตํ "ฐานโส เอตํ ตถาคตํ ปฏิภาตี"ติ วุจฺจติ, เอวมิธาปิ ตํขณญฺเญว อุปกปฺปนฺตา "ฐานโส อุปกปฺปตี"ติ วุตฺตา. ยํ ฐานํ ^๓- "อิทํ โข พฺราหฺมณ ฐานํ, ยตฺถ ฐิตสฺส ตํ ทานํ อุปกปฺปตี"ติ ^๔- วุตฺตํ, ตตฺถ ขุปฺปิปาสิกวนฺตาสปรทตฺตูปชีวินิชฺฌามตณฺหิกาทิเภทภินฺเน ฐาเน อุปกปฺปตีติ วุตฺตํ, ยถา กหาปณํ เทนฺโต "กหาปณํ ^๕- โส เทตี"ติ ^๕- โลเก วุจฺจตีติ. ^๖- อิมสฺมิญฺจ อตฺถวิกปฺเป อุปกปฺปตีติ ปาตุภวติ, นิพฺพตฺตตีติ วุตฺตํ โหติ. เตรสมคาถาวณฺณนา [๑๓] เอวํ ภควา รญฺญา ทินฺนาย ทกฺขิณาย สาตฺถกภาวํ ทสฺเสนฺโต:- "อยญฺจ โข ทกฺขิณา ทินฺนา สํฆมฺหิ สุปฺปติฏฺฐิตา ทีฆรตฺตํ หิตายสฺส ฐานโส อุปกปฺปตี"ติ วตฺวา ปุน ยสฺมา อิทํ ทกฺขิณํ เทนฺเตน รญฺญา ญาตีนํ ญาตีหิ กตฺตพฺพ- กิจฺจกรณวเสน ญาติธมฺโม นิทสฺสิโต, พหุชฺชนสฺส ปากโฏ ^๘- กโต. ^๘- นิทสฺสนํ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. ปริตาปนมตฺตเมว, อิ. ปริตาปนมตฺเตว ^๒ ฉ.ม. สาตฺถกภาวํ @^๓ สี., อิ. ยํ วา ปน ตํ, ฉ.ม. ยํ วา ตํ ^๔ องฺ. ทสก. ๒๔/๑๗๗/๒๒๓ @^๕-๕ ฉ.ม. กหาปณโส เทตีติ ^๗ ฉ.ม. วฺจฺจติ ^๘-๘ ฉ.ม. ปากฏีกโต

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๗ หน้าที่ ๑๙๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=17&page=190&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=17&A=5030&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=17&A=5030&modeTY=2&pagebreak=1#p190