อรรถกถาเล่มที่ ๑๗ หน้าที่ ๑๙๖.

[๕] อปฺปิยา วาปิ ทายาทา อุทฺธรนฺติ อปสฺสโตติ. ตสฺสตฺโถ:- ยสฺมึ าเน สุนิหิโต โหติ นิธิ, โส วา นิธิ ตมฺหา านา จวติ อเปติ วิคจฺฉติ, อเจตโนปิ สมาโน ปุญฺกฺขยวเสน อญฺ านํ คจฺฉติ. สญฺา วาสฺส วิมุยฺหติ, ยสฺมึ าเน นิหิโต นิธิ, ตํ านํ น สญฺชานาติ, ^๑- อสฺส ปุญฺกฺขยโจทิตา นาคา วา ตํ นิธึ อปนาเมนฺติ อญฺ านํ คเมนฺติ. ยกฺขา วาปิ หรนฺติ เยนิจฺฉกํ อาทาย คจฺฉนฺติ. อปสฺสโต วา อสฺส อปฺปิยา วา ทายาทา ภูมึ ขณิตฺวา ตํ นิธึ อุทฺธรนฺติ. เอวมสฺส เอเตหิ านา จวนาทีหิ การเณหิ โส นิธิ น อุปกปฺปตีติ. เอวํ านา จวนาทีนิ โลกสมฺมตานิ อนุปกปฺปนการณานิ วตฺวา อิทานิ ยนฺตํ เอเตสมฺปิ การณานํ มูลภูตํ เอกญฺเว ปุญฺกฺขยสญฺิตํ การณํ, ตํ ทสฺเสนฺโต อาห:- ยทา ปุญฺกฺขโย โหติ สพฺพเมตํ วินสฺสตีติ. ตสฺสตฺโถ:- ยสฺมึ สมเย โภคสมฺปตฺตินิปฺผาทกสฺส ปุญฺสฺส ขโย โหติ, โภคปาริชุญฺสํวตฺตนิกํ อปุญฺโมกาสํ กตฺวา ิตํ โหติ, อถ ยํ นิธึ นิเธนฺเตน นิหิตํ หิรญฺสุวณฺณาทิธนชาตํ, สพฺพเมตํ วินสฺสตีติ. ฉฏคาถาวณฺณนา เอวํ ภควา เตน เตน อธิปฺปาเยน นิหิตมฺปิ ยถาธิปฺปายํ อนุปกปฺปนฺตํ นานปฺปกาเรหิ วินสฺสนธมฺมํ ^๒- โลกสมฺมตํ นิธึ วตฺวา อิทานิ ยํ ปุญฺสมฺปทเมว ^๓- ปรมตฺถโต นิธีติ ทสฺเสตุํ ตสฺส กุฏุมฺพิกสฺส อนุโมทนตฺถมิทํ นิธิกณฺฑมารทฺธํ, ตํ ทสฺเสนฺโต อาห:- [๖] ยสฺส ทาเนน สีเลน สญฺเมน ^๔- ทเมน จ นิธิ สุนิหิโต โหติ อิตฺถิยา ปุริสสฺส วาติ. ตตฺถ ทานนฺติ "ทานญฺจ ธมฺมจริยา จา"ติ เอตฺถ วุตฺตนเยน คเหตพฺพํ. สีลนฺติ กายิกวาจสิโก อวีติกฺกโม. ปญฺจงฺคอฏฺงฺคทสงฺคปาฏิโมกฺขสํวราทิ วา @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม., อิ. ตํ น ชานาติ ^๒ ฉ.ม., อิ. นสฺสนธมฺมํ @^๓ ฉ.ม., อิ. ปุญฺสมฺปทํ ^๔ ฉ.ม. สํยเมน

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๑๗ หน้าที่ ๑๙๖. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=17&page=196&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=17&A=5190&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=17&A=5190&pagebreak=1#p196