อรรถกถาเล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๑๑๑.

ขนฺธาทีนํ อนิจฺจตาทิปฏิสํยุตฺตา ธมฺมกถา วา ปวตฺเตตพฺพา, อญฺญมญฺญํ อพฺยาพาธนตฺถํ ฌานสมาปตฺติยา วา วิหริตพฺพนฺติ. ตตฺถ ปุริเมน กรณียวจเนน อโนติณฺณานํ สาสเน โอตรณูปายํ ทสฺเสติ, ปจฺฉิเมน โอติณฺณานํ สํสารโต นิสฺสรณูปายํ. ปุริเมน วา อาคมเวยฺยตฺติเย นิโยเชติ, ปจฺฉิเมน อธิคมเวยฺยตฺติเย. อถวา ปุริเมน สมฺมาทิฏฺฐิยา ปฐมํ อุปฺปตฺติเหตุํ ทีเปติ, ทุติเยน ทุติยํ. วุตฺตเญฺหตํ:- "เทฺวเม ภิกฺขเว เหตู เทฺว ปจฺจยา สมฺมาทิฏฺฐิยา อุปฺปาทาย ปรโต จ โฆโส, ปจฺจตฺตญฺจ โยนิโส มนสิกาโร"ติ. ^๑- ปุริเมน วา โลกิยสมฺมาทิฏฺฐิยา มูลการณํ วิภาเวติ, ปจฺฉิเมน โลกุตฺตรสมฺมาทิฏฺฐิยา มูลการณนฺติเอวมาทินา โยชนา เวทิตพฺพา. เอตมตฺถํ วิทิตฺวาติ เตหิ ภิกฺขูหิ กิตฺติตกามสมฺปตฺติโต ฌานาทิสมฺปตฺติ สนฺตตรา เจว ปณีตตรา จาติ เอตมตฺถํ สพฺพาการโต วิทิตฺวา. อิมํ อุทานนฺติ อิมํ อริยวิหารสุขานุภาวทีปกํ อุทานํ อุทาเนสิ. ตตฺถ ยญฺจ กามสุขํ โลเกติ โลกสทฺโท "ขนฺธโลโก อายตนโลโก ธาตุโลโก"ติอาทีสุ ^๒- สงฺขาเรสุ อาคโต. "ยาวตา จนฺทิมสูริยา ปริหรนฺติ ทิสา ภนฺติ วิโรจนา ตาว สหสฺสธา โลโก เอตฺถ เต วตฺตตี วโส"ติ- อาทีสุ ^๓- โอกาเส อาคโต. "อทฺทสา โข ภควา พุทฺธจกฺขุนา โลกํ โวโลเกนฺโต"ติ- อาทีสุ ^๔- สตฺเตสุ. อิธ ปน สตฺตโลเก โอกาสโลเก จ เวทิตพฺโพ. ตสฺมา อวีจิโต @เชิงอรรถ: ^๑ อง.ทุก. ๒๐/๑๒๗/๘๓ @^๒ ขุ.มหา. ๒๙/๑๔/๑๐, ขุ.จูฬ. ๓๐/๕๘,๑๗๐,๕๐๕/๘,๘๗,๒๔๖ (สฺยา) @^๓ ม.มู. ๑๒/๕๐๓/๔๔๕ ^๔ วิ.มหา. ๔/๙/๙, ม.มู. ๑๒/๒๘๓/๒๔๔

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๑๑๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=26&page=111&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=26&A=2478&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=26&A=2478&modeTY=2&pagebreak=1#p111