อรรถกถาเล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๓๑๐.

ตตฺถ ติณฺณํ สํโยชนานํ ปริกฺขยาติ สกฺกายทิฏฺฐิ วิจิกิจฺฉา สีลพฺพตปรามาโสติ อิเมสํ ติณฺณํ ภวพนฺธนานํ สมุจฺเฉทวเสน ปหานา. โสตาปนฺโนติ โสตสงฺขาตํ อริยมคฺคํ อาทิโต ปนฺโน. วุตฺตเญฺหตํ:- "โสโต โสโตติ อิทํ อาวุโส สาริปุตฺต วุจฺจติ, กตโม นุ โข อาวุโส โสโตติ. อยเมว อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค"ติอาทิ. ^๑- อวินิปาตธมฺโมติ วินิปตนํ วินิปาโต, นาสฺส วินิปาโต ธมฺโมติ อวินิปาตธมฺโม, จตูสุ อปาเยสุ อุปฺปชฺชนวเสน อปตนสภาโวติ อตฺโถ. นิยโตติ ธมฺมนิยาเมน สมฺมตฺตนิยาเมน นิยโต. สมฺโพธิปรายโณติ อุปริมคฺคตฺตยสงฺขาตา สมฺโพธิ ปรํ อยนํ อสฺส คติ ปฏิสรณํ อวสฺสํ ปตฺตพฺพนฺติ สมฺโพธิปรายโณ. เอเตน "ตสฺส กา คติ, โก อภิสมฺปราโย"ติ ปุจฺฉาย ภทฺทิกา เอว สุปฺปพุทฺธสฺส คติ, น ปาปิกาติ อยมตฺโถ ทสฺสิโต. น ปน เตน สมฺปตฺตา คตีติ, ^๒- ตมฺปน ปุจฺฉานุสนฺธิวเสน ปกาเสตุกาโม ธมฺมราชา เอตฺตกเมว อภาสิ. ปสฺสติ หิ ภควา "มยา เอตฺตเก กถิเต อิมิสฺสํ ปริสติ อนุสนฺธิกุสโล เอโก ภิกฺขุ สุปฺปพุทฺธสฺส กุฏฺฐิภาวทาลิทฺทิยกปณภาวานํ การณํ ปุจฺฉิสฺสติ, อถาหํ ตสฺส ตํ การณํ เตน ปุจฺฉานุสนฺธินา ปกาเสตฺวา เทสนํ นิฏฺฐเปสฺสามี"ติ. เตเนวาห "เอวํ วุตฺเต อญฺญตโร ภิกฺขู"ติอาทิ. ตตฺถ เหตูติ อสาธารณการณํ, สาธารณการณํ ปน ปจฺจโยติ, อยเมเตสํ วิเสโส. เยนาติ เยน เหตุนา เยน ปจฺจเยน จ. ภูตปุพฺพนฺติ ชาตปุพฺพํ. อตีเต กาเล นิพฺพตฺตํ, ตํ ทสฺเสตุํ "สุปฺปพุทฺโธ"ติอาทิ วุตฺตํ. กทา ปน ภูตนฺติ? อตีเต กิร อนุปฺปนฺเน ตถาคเต พาราณสีสามนฺตา เอกสฺมึ คาเม เอกา กุลธีตา เขตฺตํ รกฺขติ. สา เอกํ ปจฺเจกพุทฺธํ ทิสฺวา @เชิงอรรถ: ^๑ สํ.มหา. ๑๙/๑๐๐๑/๓๐๐ ^๒ ฉ.ม. คติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๖ หน้าที่ ๓๑๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=26&page=310&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=26&A=6935&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=26&A=6935&modeTY=2&pagebreak=1#p310