อรรถกถาเล่มที่ ๒๘ หน้าที่ ๒๑.

วิตถนฺติ วิตถภาวํ, ^๑- นิจฺจนฺติ วา ธุวนฺติ วา สุขนฺติ วา สุภนฺติ วา อตฺตาติ วา ยถา ยถา กิเลสวเสน พาลชเนหิ คยฺหติ, ตถาตถาภาวโต วิตถนฺติ วุตฺตํ โหติ. อิทนฺติ ตเมว สพฺพํ ปจฺจกฺขภาเวน ทสฺเสนฺโต อาห. ตฺวาติ มคฺคปญฺาย ชานิตฺวา, ตญฺจ ปน อสมฺโมหโต น วิสยโต จ. ^๒- โลเกติ โอกาสโลเก สพฺพํ ขนฺธาทิเภทํ ธมฺมชาตํ "วิตถมิทนฺ"ติ ตฺวาติ สมฺพนฺโธ. [๑๐-๑๓] อิทานิ อิโต ปราสุ จตูสุ คาถาสุ วีตโลโภ วีตราโค วีตโทโส วีตโมโหติ เอเต วิเสสา. เอตฺถ ลุพฺภนวเสน โลโภ, สพฺพสงฺคาหิกเมตํ ปมสฺส อกุสลมูลสฺส อธิวจนํ วิสมโลภสฺส วา, โย โส "อปฺเปกทา มาตุมตฺตีสุปิ โลภธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, ภคินิมตฺตีสุปิ โลภธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ, ธีตุมตฺตีสุปิ โลภธมฺมา อุปฺปชฺชนฺตี"ติ ^๓- เอวํ วุตฺโต. รชฺชนวเสน ราโค, ปญฺจกามคุณราคสฺเสตํ อธิวจนํ. ทุสฺสนวเสน โทโส, ปุพฺเพ วุตฺตโกธสฺเสตํ อธิวจนํ. มุยฺหนวเสน โมโห, จตูสุ อริยสจฺเจสุ อญฺาณสฺเสตํ อธิวจนํ. ตตฺถ ยสฺมา อยํ ภิกฺขุ โลภํ ชิคุจฺฉนฺโต วิปสฺสนํ อารภิ "กุทาสฺสุ นามาหํ โลภํ วิเนตฺวา วิคตโลโภ วิหเรยฺยนฺ"ติ, ตสฺมา ตสฺส โลภปฺปหานูปายํ สพฺพสงฺขารานํ วิตถภาวทสฺสนํ ^๔- โลภปฺปหานานิสํสญฺจ โอรปารปฺปหานํ ^๕- ทสฺเสนฺโต อิมํ คาถมาห. เอส นโย อิโต ปราสุปิ. เกจิ ปนาหุ "ยถาวุตฺเตเนว นเยน เอเต ธมฺเม ชิคุจฺฉิตฺวา วิปสฺสนมารทฺธสฺส ตสฺส ตสฺส ภิกฺขุโน เอกเมกาว เอตฺก คาถา วุตฺตา"ติ. ยํ รุจฺจติ, ตํ คเหตพฺพํ. เอส นโย อิโต ปราสุ จตูสุ คาถาสุ. [๑๔] อยํ ปเนตฺถ อตฺถวณฺณนา:- อปฺปหีนฏฺเน สนฺตาเน อนุสยนฺตีติ ^๖- อนุสยา, กามราคปฏิฆมานทิฏฺิวิจิกิจฺฉาภวราคาวิชฺชานํ เอตํ อธิวจนํ. สมฺปยุตฺตธมฺมานํ อตฺตโน อาการานุวิธานฏฺเน มูลา, อเขมฏฺเน อกุสลา. ตํปติฏฺาภูตาติปิ ^๗- มูลา, สาวชฺชทุกฺขวิปากฏฺเน อกุสลา. อุภยเมตํ @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. วิคตตถภาวํ ^๒ สี.,ก. อสมฺโมหโต จ วิสยโต จ ^๓ สํ.สฬา. ๑๘/๑๙๖/๑๔๐ (สฺยา) @^๔ สี.,ม. วิตถาวทสฺสนตฺถํ ^๕ สี. โอรปารปฺปหานตฺถํ ^๖ ฉ.ม. สยนฺตีติ @^๗ ฉ.ม. ธมฺมานํ ปติฏฺาภูตาติปิ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๘ หน้าที่ ๒๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=28&page=21&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=28&A=513&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=28&A=513&pagebreak=1#p21