อรรถกถาเล่มที่ ๒๘ หน้าที่ ๒๓๙.

โวหารกถเนน อกฺขาตารํ, เตสํเยว ธมฺมานํ สตฺตานุรูปโต ปวตฺตารํ. อุคฺฆฏิตญฺญุวิปญฺจิตญฺญูนํ วา เทสนาย อกฺขาตารํ, เวเนยฺยานํ ปฏิปาทเนน ปวตฺตารํ. อุทฺเทเสน วา อกฺขาตารํ, วิภงฺเคน เตหิ เตหิ ปกาเรหิ วจนโต ปวตฺตารํ. โพธิปกฺขิยานํ วา สลกฺขณกถเนน อกฺขาตารํ, สตฺตานํ จิตฺตสนฺตาเน ปวตฺตเนน ปวตฺตารํ. สงฺเขปโต วา ตีหิ ปริวฏฺเฏหิ สจฺจานํ กถเนน อกฺขาตารํ, วิตฺถารโต ปวตฺตารํ. "สทฺธินฺทฺริยาทิ ธมฺโม, ตํ ตํ ธมฺมํ ปวตฺเตตีติ ธมฺมจกฺกนฺ"ติ ^๑- เอวมาทินา ปฏิสมฺภิทานเยน วิตฺถาริตสฺส ปวตฺตเนน ^๒- ปวตฺตารํ. สพฺพธมฺมานนฺติ จตุภูมกธมฺมานํ. ปารคุนฺติ ฉหากาเรหิ ปารคตํ อภิญฺญาย ปริญฺญาย ปหาเนน ภาวนาย สจฺฉิกิริยาย สมาปตฺติยา. โส หิ ภควา สพฺพธมฺเม อภิชานนฺโต คโตติ อภิญฺญาปารคู, ปญฺจุปาทานกฺขนฺเธ ปริชานนฺโต คโตติ ปริญฺญาปารคู, สพฺพกิเลเส ปชหนฺโต คโตติ ปหานปารคู, จตฺตาโร มคฺเค ภาเวนฺโต คโตติ ภาวนาปารคู, นิโรธํ สจฺฉิกโรนฺโต คโตติ สจฺฉิกิริยาปารคู, สพฺพสมาปตฺติโย สมาปชฺชนฺโต คโตติ สมาปตฺติปารคู. เอวํ สพฺพธมฺมานํ ปารคุํ. พุทฺธํ เวรภยาตีตนฺติ อญฺญาณสยนโต ปฏิพุทฺธตฺตา พุทฺธํ, สพฺเพน จ ^๓- สรณวณฺณนายํ วุตฺเตนตฺเถน พุทฺธํ, ปญฺจเวรภยานํ อตีตตฺตา เวรภยาตีตํ. เอวํ ภควนฺตํ อภิตฺถวนฺตา "มยํ ปุจฺฉาม โคตมนฺ"ติ โอกาสมการยึสุ. [๑๗๐] อถ เนสํ ยกฺขานํ เตเชน จ ปญฺญาย จ อตฺถาย ^๔- จ อคฺโค เหมวโต ยถาธิปฺเปตํ ปุจฺฉิตพฺพํ ปุจฺฉนฺโต "กิสฺมึ โลโก"ติ อิมํ คาถมาห. ตสฺสาทิปาเท กิสฺมินฺติ ภาเวน ภาวลกฺขเณ ภุมฺมวจนํ, กิสฺมึ อุปฺปนฺเน โลโก สมุปฺปนฺโน โหติ, ^๕- อยํ หิ เอตฺถ อธิปฺปาโย. สตฺตโลกสงฺขารโลเก สนฺธาย @เชิงอรรถ: ^๑ ขุ.ปฏิ. ๓๑/๔๐/๓๗๓ ^๒ ฉ.ม. ปวตฺตนโต ^๓ ฉ.ม. วา @^๔ ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ ^๕ ฉ.ม. โหตีติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๘ หน้าที่ ๒๓๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=28&page=239&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=28&A=5655&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=28&A=5655&modeTY=2&pagebreak=1#p239