อรรถกถาเล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๔๓๒.

[๑๐๒๕] ตตฺถ อาทิสฺสาติ "กติวสฺโส"ติ ^๑- เอวํ อุทฺทิสฺส. ชมฺมนนฺติ ^๒- "อมฺหากํ อาจริยสฺส ชาตึ พฺรูหี"ติ ปุจฺฉติ. ปารมินฺติ นิฏฺฐาคมนํ. [๑๐๒๖-๑๐๒๗] วีสํ วสฺสสตนฺติ วีสติวสฺสาธิกํ วสฺสสตํ. ลกฺขเณติ มหาปุริสลกฺขเณ, เอตสฺมึ อิโต ปเรสุ จ อิติหาสาทีสุ อนวโยติ อธิปฺปาโย. ปรปทํ วา อาเนตฺวา เตสุ ปารมึ คโตติ โยเชตพฺพํ. ปญฺจสตานิ วาเจตีติ ปกติอลสทุมฺเมธมาณวกานํ ปญฺจสตานิ สยํ มนฺเต วาเจติ. สธมฺเมติ สเก พฺราหฺมณธมฺเม, เตวิชฺชเก ปาวจเนติ วุตฺตํ โหติ. [๑๐๒๘] ลกฺขณานํ ปวิจยนฺติ ลกฺขณานํ วิตฺถารํ, "กตมานิ ตานิสฺส คตฺเต ตีณิ ลกฺขณานี"ติ ปุจฺฉติ. [๑๐๓๐-๓๑] ปุจฺฉญฺหีติ ปุจฺฉมานํ. กเมตํ ปฏิภาสตีติ เทวาทีสุ กํ ปุคฺคลํ เอตํ ปญฺหวจนํ ปฏิภาสติ. ^๓- [๑๐๓๒-๓๓] เอวํ พฺราหฺมโณ ปญฺจนฺนํ ปญฺหานํ เวยฺยากรณํ สุตฺวา อวเสเส เทฺว ปุจฺฉนฺโต "มุทฺธํ มุทฺธาธิปาตญฺจา"ติ อาห. อถสฺส ภควา เต พฺยากโรนฺโต "อวิชฺชา มุทฺธา"ติ คาถมาห. ตตฺถ ยสฺมา จตูสุ สจฺเจสุ อญฺญาณภูตา อวิชฺชา สํสารสฺส สีสํ, ตสฺมา "อวิชฺชา มุทฺธา"ติ อาห. ยสฺมา จ อรหตฺตมคฺควิชฺชา อตฺตนา สหชาเตหิ สทฺธาสติสมาธิกตฺตุกมฺยตาฉนฺทวีริเยหิ สมนฺนาคตา อินฺทฺริยานํ เอกรสฏฺฐภาวมุปคตตฺตา ตํ มุทฺธํ อธิปาเตติ, ตสฺมา "วิชฺชา มุทฺธาธิปาตินี"ติอาทิมาห. [๑๐๓๔-๓๘] ตโต เวเทน มหตาติ อถ อิมํ ปญฺหเวยฺยากรณํ สุตฺวา อุปฺปนฺนาย มหาปีติยา สนฺถมฺภิตฺวา อลีนภาวํ, กายจิตฺตานํ โอทคฺคํ ปตฺวาติ อตฺโถ. ปติตฺวา จ "พาวรี"ติ อิมํ คาถมาห, อถ นํ อนุกมฺปมาโน ภควา @เชิงอรรถ: ^๑ ก. ติสฺโส ปุสฺโสติ ^๒ ม. ชปฺปนนฺติ ^๓ ฉ.ม.,อิ. ปฏิภาสตีติ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๒๙ หน้าที่ ๔๓๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=29&page=432&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=29&A=9719&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=29&A=9719&modeTY=2&pagebreak=1#p432