อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๓)
หน้าที่ ๑๙๐-๑๙๑.

หน้าที่ ๑๙๐.
สมโสตาหิ ทฺวีหิปิ นาฬิกาหิ เอกํ นตฺถุกรณึ ฯ {๒๖๗} อนุชานามิ ภิกฺขเว
เตลปากนฺติ ยงฺกิญฺจิ เภสชฺชํ ปกฺขิปิตุํ สพฺพํ อนุญฺญาตเมว โหติ ฯ
อติปกฺขิตฺตมชฺชานีติ อติวิย ขิตฺตมชฺชานิ พหุํ มชฺชํ ปกฺขิปิตฺวา
โยชิตานีติ อตฺโถ ฯ องฺควาโตติ องฺคมงฺเคสุ วาโต ฯ สมฺภาร-
เสทนฺติ นานาวิธปณฺณภงฺคเสทํ ฯ มหาเสทนฺติ โปริสปฺปมาณํ
อาวาฏํ องฺคารานํ ปูเรตฺวา ปํสุวาลกาทีหิ ปิทหิตฺวา ตตฺถ นานาวิธานิ
วาตหรณปณฺณานิ สนฺถริตฺวา เตลมกฺขิเตน คตฺเตน ตตฺถ นิปชฺชิตฺวา
สมฺปริวตฺตเนน สรีรํ เสเทตุํ อนุชานามีติ อตฺโถ ฯ ภงฺโคทกนฺติ
นานาปณฺณภงฺเคหิ กุฏฺฐิตํ อุทกํ ฯ เตหิ ปณฺเณหิ จ อุทเกน จ
สิญฺจิตฺวา สิญฺจิตฺวา เสเทตพฺโพ ฯ อุทโกฏฺฐกนฺติ อุทกโกฏฺฐกํ ฯ
ปาตึ วา โทณึ วา อุณฺโหทกสฺส ปูเรตฺวา ตตฺถ ปวิสิตฺวา
เสทกมฺมกรณํ อนุชานามีติ อตฺโถ ฯ ปพฺพวาโต โหตีติ ปพฺเพ
ปพฺเพ วาโต วิชฺฌติ ฯ โลหิตํ โมเจตุนฺติ สตฺถเกน โลหิตํ
โมเจตุํ ฯ มชฺชํ อภิสงฺขริตุนฺติ เยน ผาลิตปาทา ปากติกา โหนฺติ
ตํ นาฬิเกราทีสุ นานาเภสชฺชานิ ปกฺขิปิตฺวา มชฺชํ อภิสงฺขริตุํ
ปาทานํ สปฺปายเภสชฺชํ ปจิตุนฺติ อตฺโถ ฯ ติลกกฺเกน อตฺโถติ
ปิฏฺเฐหิ ติเลหิ อตฺโถ ฯ กพฬิกนฺติ วณมุเข สตฺตุปิณฺฑํ
ปกฺขิปิตุํ ฯ สาสปกุฑฺเฑนาติ สาสปปิฏฺเฐน ฯ วฑฺฒมํสนฺติ
อธิกมํสํ อาณิ วิย อุฏฺฐหติ ฯ วิกาสิกนฺติ เตลรุนฺธนปิโลติกํ ฯ
สพฺพํ วณปฏิกมฺมนฺติ ยงฺกิญฺจิ วณปฏิกมฺมํ นาม อตฺถิ สพฺพํ
อนุชานามีติ อตฺโถ ฯ {๒๖๘} สามํ คเหตฺวาติ อิทํ น เกวลํ สปฺปทฏฺฐสฺเสว
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๑๙๑.
อญฺญสฺมึปิ ทฏฺฐวิเส สติ สามํ คเหตฺวา ปริภุญฺชิตพฺพํ อญฺเญสุ
ปน การเณสุ ปฏิคฺคหิตเมว วฏฺฏติ ฯ น ปฏิคฺคาหาเปตพฺโพติ ๑-
สเจ ภูมิปฺปตฺโต ปฏิคฺคเหตพฺโพ อปฺปตฺตมฺปน สยํ คเหตุํ วฏฺฏติ ฯ
     {๒๖๙} ฆรทินฺนกาพาโธติ วสิกรณปานกสมุฏฺฐิตโรโค ฯ สิตาโลลินฺติ
นงฺคเลน กสนฺตสฺส ผาเล ลคฺคมตฺติกํ อุทเกน อาโลเลตฺวา
ปาเยตุํ อนุชานามีติ อตฺโถ ฯ ทุฏฺฐคหณิโกติ วิปนฺนคหณิโก ฯ
กิจฺเฉน อุจฺจาโร นิกฺขมตีติ อตฺโถ ฯ อามิสขารนฺติ สุกฺโขทนํ
ฌาเปตฺวา ตาย ฉาริกาย ปคฺฆริตขาโรทกํ ฯ มุตฺตหรีฏกนฺติ
โคมุตฺตปริภาวิตํ หรีฏกํ ฯ อภิสนฺนกาโยติ อุสฺสนฺนโทสกาโย ฯ
อจฺฉกญฺชิกนฺติ ตณฺฑุลกมนฺทา ฯ อกฏยูสนฺติ อสินิทฺโธ มุคฺค-
ปจิตปานิโย ฯ กฏากฏนฺติ โสว โถกํ สินิทฺโธ ฯ ปฏิจฺฉาทนีเยนาติ
มํสรเสน ฯ {๒๗๒} สเจ ภิกฺขเว ปกฺกาปิ มุคฺคา ชายนฺตีติ ปกฺกา
มุคฺคา สเจปิ ชายนฺติ ยถาสุขํ ปริภุญฺชิตพฺพา ปกฺกตฺตา หิ
เต กปฺปิยา เอว ฯ {๒๗๔} อนฺโตวุตฺถนฺติ อกปฺปิยกุฏิยํ วุตฺถํ ฯ สามํ
ปกฺกนฺติ เอตฺถ ยงฺกิญฺจิ อามิสํ ภิกฺขุนา ปจิตุํ น วฏฺฏติ
ปกฺกเมว ปจิตุํ วฏฺฏติ ฯ สเจปิสฺส อุณฺหยาคุยา ตุลสิปณฺณานิ
วา สิงฺคิเวรํ วา โลณํ วา ปกฺขิปนฺติ ตมฺปิ จาเลตุํ น
วฏฺฏติ ยาคุํ นิพฺพาเปมีติ ปน จาเลตุํ วฏฺฏติ อุตฺตณฺฑุลภตฺตํ
ลภิตฺวาปิ ปิทหิตุํ น วฏฺฏติ ฯ สเจ ปน มนุสฺสา ปิทหิตฺวาว
เทนฺติ วฏฺฏติ ภตฺตํ วา มา นิพฺพายตูติ ปิทหิตุํ วฏฺฏติ ฯ
ขีรตกฺกาทีสุ ปน สกึ กุฏฺฐิเตสุ อคฺคึ กาตุํ วฏฺฏติ ปุน ปากสฺส
@เชิงอรรถ: ๑. วิ. มหา. ๕/๕๑. ปฏิคฺคเหตพฺโพติ ทิสฺสติ.


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้าที่ ๑๙๐-๑๙๑.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=3&page=190&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=3&A=3906&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=3&A=3906&modeTY=2&pagebreak=1#p190