อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลี อักษรไทย
วินย.อ. (สมนฺต.๓)
หน้าที่ ๒๘๑-๒๘๓.

หน้าที่ ๒๘๑.
                   ปาริวาสิกกฺขนฺธกวณฺณนา
                       --------
     {๗๕} ปาริวาสิกกฺขนฺธเก ฯ ปาริวาสิกาติ ปริวาสํ ปริวสนฺตา ฯ
ตตฺถ จตุพฺพิโธ ปริวาโส อปฺปฏิจฺฉนฺนปริวาโส ปฏิจฺฉนฺนปริวาโส
สุทฺธนฺตปริวาโส สโมธานปริวาโส จาติ ฯ เตสุ โย ภิกฺขเว
อญฺโญปิ อญฺญติตฺถิยปุพฺโพ อิมสฺมึ ธมฺมวินเย อากงฺขติ ปพฺพชฺชํ
อากงฺขติ อุปสมฺปทํ ตสฺส จตฺตาโร มาเส ปริวาโส ทาตพฺโพติ
เอวํ มหาขนฺธเก วุตฺโต ติตฺถิยปริวาโส อปฺปฏิจฺฉนฺนปริวาโส นาม ฯ
ตตฺถ ยํ วตฺตพฺพํ ตํ สุวุตฺตเมว ฯ อยํ ปน อิธ อนธิปฺเปโต ฯ
เสสา ตโย เยน สงฺฆาทิเสสาปตฺติโย อาปนฺนา เจว โหนฺติ
ปฏิจฺฉาทิตา จ ตสฺส ทาตพฺพา ฯ เตสุ ยํ วตฺตพฺพํ ตํ
สมุจฺจยกฺขนฺธเก วณฺณยิสฺสาม ฯ เอเต ปน อิธ อธิปฺเปตา ฯ
ตสฺมา เอเตสุ ยงฺกิญฺจิ ปริวาสํ ปริวสนฺตา ปาริวาสิกาติ เวทิตพฺพา ฯ
     ปกตตฺตานํ ภิกฺขูนนฺติ ฐเปตฺวา นวกตรํ ปาริวาสิกํ อวเสสานํ
อนฺตมโส มูลาย ปฏิกสฺสนารหาทีนํปิ ฯ อภิวาทนํ ปจฺจุปฏฺฐานนฺติ
ยํ เต อภิวาทนาทิกํ กโรนฺติ ตํ สาทิยนฺติ สมฺปฏิจฺฉนฺติ น
ปฏิกฺขิปนฺตีติ อตฺโถ ฯ ตตฺถ สามีจิกมฺมนฺติ ฐเปตฺวา
อภิวาทนาทีนิ อญฺญสฺส อนุจฺฉวิกสฺส วีชนวาตทานาทิโน
อภิสมาจาริกสฺเสตํ อธิวจนํ ฯ อาสนาภิหารนฺติ อาสนสฺส อภิหรณํ
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๘๒.
อาสนํ คเหตฺวา อภิคมนํ ปญฺญาปนเมว ฯ เสยฺยาภิหาเรปิ เอเสว
นโย ฯ ปาโททกนฺติ ปาทโธวนอุทกํ ฯ ปาทปีฐนฺติ โธตปาทฐปนกํ ฯ
ปาทกถลิกนฺติ อโธตปาทฐปนกํ ปาทฆํสนํ วา ฯ อาปตฺติทุกฺกฏสฺสาติ
สทฺธิวิหาริกาทีนํปิ สาทิยนฺตสฺส ทุกฺกฏเมว ฯ ตสฺมา เต เตน
วตฺตพฺพา อหํ วินยกมฺมํ กโรมิ มยฺหํ วตฺตํ มา กโรถ
มา มํ คามปฺปเวสนํ อาปุจฺฉถาติ ฯ สเจ สทฺธา ปพฺพชิตา
กุลปุตฺตา ตุมฺเห ภนฺเต ตุมฺหากํ วินยกมฺมํ กโรถาติ วตฺวา
วตฺตํ กโรนฺติเยว คามปฺปเวสนํปิ อาปุจฺฉนฺติเยว วาริตกาลโต
ปฏฺฐาย อนาปตฺติ ฯ มิถุ ยถาวุฑฺฒนฺติ ปาริวาสิเกสุ อญฺญมญฺญํ
โย โย วุฑฺโฒ เตน เตน นวกตรสฺส สาทิตุํ ฯ ปญฺจ
ยถาวุฑฺฒนฺติ ปกตตฺเตหิปิ สทฺธึ วุฑฺฒปฏิปาฏิยา เอว ปญฺจ
ตสฺมา ปาฏิโมกฺเข อุทฺทิสฺสมาเน หตฺถปาเส นิสีทิตุํ วฏฺฏติ ฯ
มหาปจฺจริยํ ปน ปาลิยา อนิสีทิตฺวา ปาลึ ปหาย หตฺถปาสํ
อมุญฺจนฺเตน นิสีทิตพฺพนฺติ วุตฺตํ ฯ ปาริสุทฺธิอุโปสเถ กยิรมาเน
สงฺฆนวกฏฺฐาเน นิสีทิตฺวา ตตฺเถว นิสินฺเนน อตฺตโน ปาลิยา
ปาริสุทฺธิอุโปสโถ กาตพฺโพ ฯ มหาปจฺจริยํ ปน ปาลิยา ปาริสุทฺธิ-
อุโปสโถ กาตพฺโพติ วุตฺตํ ฯ ปวารณายปิ สงฺฆนวกฏฺฐาเน นิสีทิตฺวา
ตตฺเถว นิสินฺเนน อตฺตโน ปาลิยา ปวาเรตพฺพํ สงฺเฆน คณฺฑึ
ปหริตฺวา ภาชิยมานํ วสฺสิกสาฏิกํปิ อตฺตโน ปตฺตฏฺฐาเน คเหตุํ
วฏฺฏติ ฯ โอโณชนนฺติ วิสฺสชฺชนํ วุจฺจติ ฯ สเจ หิ ปาริวาสิกสฺส
เทฺว ตีณิ อุทฺเทสภตฺตาทีนิ ปาปุณนฺติ อญฺญา ตสฺส
---------------------------------------------------------------------------------------------
หน้าที่ ๒๘๓.
ปุคฺคลิกภตฺตปจฺจาสา โหติ ฯ ตานิ ปฏิปาฏิยา คเหตฺวา ภนฺเต เหฏฺฐา
คาเหถ อชฺช มยฺหํ ภตฺตปจฺจาสา อตฺถิ เสฺว คณฺหิสฺสามีติ
วตฺวา วิสฺสชฺเชตพฺพานิ ฯ เอวํ ตานิ ปุนทิวเสสุ คณฺหิตุํ ลพฺภติ ฯ
ปุนทิวเส สพฺพปฐมํ เอตสฺส ทาตพฺพนฺติ กุรุนฺทิยํ วุตฺตํ ฯ ยทิ
ปน น คณฺหติ น วิสฺสชฺเชติ ปุนทิวเส น ลพฺภติ ฯ
อิทํ โอโณชนํ นาม ปาริวาสิกสฺเสว อุทฺทิสฺส อนุญฺญาตํ ฯ
กสฺมา ฯ ตสฺส หิ สงฺฆนวกฏฺฐาเน นิสินฺนสฺส ภตฺตคฺเค
ยาคุขชฺชกาทีนิ ปาปุณนฺติ วา น วา ตสฺมา โส ภิกฺขาจาเรน
มา กิลมิตฺถาติ อิทมสฺส สงฺคหกรณตฺถํ อุทฺทิสฺส อนุญฺญาตํ ฯ
     ภตฺตนฺติ อาคตาคเตหิ วุฑฺฒปฏิปาฏิยา คเหตฺวา คนฺตพฺพํ วิหาเร
สงฺฆสฺส จตุสาลภตฺตํ เอตํ ยถาวุฑฺฒํ ลภติ ฯ ปาลิยา ปน
คนฺตุํ วา ฐาตุํ วา น ลภติ ตสฺมา ปาลิโต โอสกฺกิตฺวา
หตฺถปาเส ฐิเตน หตฺถํ ปสาเรตฺวา ยถา เสโน นิปติตฺวา
คณฺหติ เอวํ คณฺหิตพฺพํ ฯ อารามิกสมณุทฺเทเสหิ อาหราเปตุํ
น ลภติ ฯ สเจ สยเมว อาหรนฺติ ตํ วฏฺฏติ ฯ รญฺโญ
มหาเปฬภตฺเตปิ เอเสว นโย ฯ จตุสาลภตฺเต ปน สเจ โอโณชนํ
กตฺตุกาโม โหติ อตฺตโน อตฺถาย อุกฺขิตฺเต ปิณฺเฑ อชฺช
เม ภตฺตํ อตฺถิ เสฺว คณฺหิสฺสามีติ วตฺตพฺพํ ปุนทิวเส เทฺว
ปิณฺเฑ ลภตีติ มหาปจฺจริยํ วุตฺตํ ฯ อุทฺเทสภตฺตาทีนิปิ ปาลิโต
โอสกฺกิตฺวาว คเหตพฺพานิ ฯ ยตฺถ ปน นิสีทาเปตฺวา ปริวิสนฺติ
ตตฺถ สามเณรานํ เชฏฺฐเกน ภิกฺขูนํ สงฺฆนวเกน หุตฺวา นิสีทิตพฺพํ ฯ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้าที่ ๒๘๑-๒๘๓.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=3&page=281&pages=3&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=3&A=5760&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=3&A=5760&modeTY=2&pagebreak=1#p281