ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลี อักษรไทย วินย.อ. (สมนฺต.๓)

หน้าที่ ๘๔-๘๗.

หน้าที่ ๘๔.

ยตฺถ วสติ วา ปวิสติ วา ฯ อุภเยนาปิ อตฺตโน ปริเวณญฺจ วสฺสคฺเคน ปตฺตเสนาสนญฺจ วุตฺตํ ฯ มุขทฺวาริกํ อาหารํ อาวรณํ กโรนฺตีติ อชฺช มา ขาทถ มา ภุญฺชถาติ เอวํ นีวาเรนฺติ ฯ น ภิกฺขเว มุขทฺวาริโก อาหาโร อาวรณํ กาตพฺโพติ เอตฺถ มา ขาท มา ภุญฺชาติ วทโตปิ อาหารํ นีวาเรสฺสามีติ ปตฺตจีวรํ อนฺโต นิกฺขิปโตปิ สพฺพปโยเคสุ ทุกฺกฏํ ฯ อนาจารสฺส ปน ทุพฺพจสามเณรสฺส ทณฺฑกมฺมํ กตฺวา ยาคุํ วา ภตฺตํ วา ปตฺตจีวรํ วา ทสฺเสตฺวา เอตฺตเก นาม ทณฺฑกมฺเม อาหเฏ อิทํ ลจฺฉสีติ วตฺตุํ วฏฺฏติ ฯ ภควตา หิ อาวรณเมว ทณฺฑกมฺมํ วุตฺตํ ฯ ธมฺมสงฺคาหกตฺเถเรหิ ปน อปราธานุรูปํ อุทกทารุวาลิกาทีนํ อาหราปนมฺปิ กาตพฺพนฺติ วุตฺตํ ฯ ตสฺมา ตมฺปิ กาตพฺพํ ฯ ตญฺจ โข โอรมิสฺสติ วิรมิสฺสตีติ อนุกมฺปาย น นสฺสิสฺสติ วิพฺภมิสฺสตีติอาทินยปฺปวตฺเตน ปาปชฺฌาสเยน ทณฺฑกมฺมํ กโรมีติ อุณฺหปาสาเณ วา นิปชฺชาเปตุํ ปาสาณิฏฺฐกาทีนิ วา สีเส นิกฺขิปาเปตุํ อุทกํ วา ปเวเสตุํ น วฏฺฏติ ฯ {๑๐๘} น ภิกฺขเว อุปชฺฌายํ อนาปุจฺฉาติ เอตฺถ ตุมฺหากํ สามเณรสฺส อยํ นาม อปราโธ ทณฺฑกมฺมมสฺส กโรถาติ ติกฺขตฺตุํ วุตฺเต สเจ อุปชฺฌาโย ทณฺฑกมฺมํ น กโรติ สยํ กาตุํ วฏฺฏติ ฯ สเจปิ อาทิโตว อุปชฺฌาโย วทติ มยฺหํ สามเณรานํ โทเส สติ ตุมฺเหว ทณฺฑกมฺมํ กโรถาติ กาตุํ วฏฺฏติเยว ฯ ยถา จ สามเณรานํ เอวํ สทฺธิวิหาริกนฺเตวาสิกานมฺปิ ทณฺฑกมฺมํ กาตุํ วฏฺฏติ ฯ อปลาเฬนฺตีติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๕.

ตุมฺหากํ ปตฺตํ ทสฺสาม จีวรํ ทสฺสามาติ อตฺตโน อุปฏฺฐานกรณตฺถํ สงฺคณฺหนฺติ ฯ น ภิกฺขเว อญฺญสฺส ปริสา อปลาเฬตพฺพาติ เอตฺถ สามเณรา วา โหนฺตุ อุปสมฺปนฺนา วา อนฺตมโส ทุสฺสีลภิกฺขุสฺสาปิ ปรสฺส ปริสภูเต ภินฺทิตฺวา คณฺหิตุํ น วฏฺฏติ ฯ อาทีนวมฺปน วตฺตุํ วฏฺฏติ ตยา นหายิตุํ อาคเตน คูถมกฺขนํ วิย กตํ ทุสฺสีลํ นิสฺสาย วิหรนฺเตนาติ ฯ สเจ โส สยเมว ชานิตฺวา อุปชฺฌํ วา นิสฺสยํ วา ยาจติ ทาตุํ วฏฺฏติ ฯ อนุชานามิ ภิกฺขเว อิเมหิ ทสหงฺเคหิ สมนฺนาคตํ สามเณรํ นาเสตุนฺติ เอตฺถ กณฺฏกสิกฺขาปท- วณฺณนายํ วุตฺตาสุ ตีสุ นาสนาสุ ลิงฺคนาสนาว อธิปฺเปตา ตสฺมา โย ปาณาติปาตาทีสุ เอกมฺปิ กมฺมํ กโรติ โส ลิงฺคนาสนาย นาเสตพฺโพ ฯ ยถา จ ภิกฺขูนํ ปาณาติปาตาทีสุ นานาอาปตฺติโย โหนฺติ น ตถา สามเณรานํ ฯ สามเณโร หิ กุนฺถกิปิลฺลิกมฺปิ มาเรตฺวา มงฺกุณณฺฑกมฺปิ ภินฺทิตฺวา นาเสตพฺพตํเยว ปาปุณาติ ฯ ตาวเทวสฺส สรณคมนานิ จ อุปชฺฌาคหณญฺจ เสนาสนคาโห จ ปฏิปฺปสฺสมฺภติ สงฺฆลาภํ น ลภติ ลิงฺคมตฺตเมว เอกํ อวสิฏฺฐํ โหติ ฯ โส เจ อากิณฺณโทโสว โหติ อายตึ สํวเร น ติฏฺฐติ นิกฺกฑฺฒิตพฺโพ ฯ อถ สหสา วิรชฺฌิตฺวา ทุฏฺฐํ มยา กตนฺติ ปุน สํวเร ฐาตุกาโม โหติ ลิงฺคนาสนกิจฺจํ นตฺถิ ฯ ยถานิวตฺถปารุตสฺเสว สรณานิ ทาตพฺพานิ อุปชฺฌา ทาตพฺพา ฯ สิกฺขาปทานิ ปน สรณคมเนเนว อิชฺฌนฺติ ฯ สามเณรานํ หิ สรณคมนํ ภิกฺขูนํ อุปสมฺปทกมฺมวาจาสทิสํ ตสฺมา ภิกฺขุนา วิย จตุปาริสุทฺธิสีลํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๖.

อิมินาปิ ทส สีลานิ สมาทินฺนาเนว โหนฺติ ฯ เอวํ สนฺเตปิ ทฬฺหีกรณตฺถํ อายตึ สํวเร ปติฏฺฐาปนตฺถํ ปุน ทาตพฺพานิ ฯ สเจ ปุริมิกาย ปุน สรณานิ คหิตานิ ปจฺฉิมิกาย วสฺสาวาสิกํ ลจฺฉติ ฯ สเจ ปจฺฉิมิกาย คหิตานิ สงฺเฆน อปโลเกตฺวา ลาโภ ทาตพฺโพ ฯ อทินฺนาทาเน ติณสลากมตฺเตนาปิ วตฺถุนา อพฺรหฺมจริเย ตีสุ มคฺเคสุ ยตฺถ กตฺถจิ วิปฺปฏิปตฺติยา มุสาวาเท หสฺสาธิปฺปายตายปิ มุสาภณิเต อสฺสมโณ โหติ นาเสตพฺพตํ อาปชฺชติ ฯ มชฺชปาเน ปน ภิกฺขุโน อชานิตฺวาปิ พีชโต ปฏฺฐาย มชฺชํ ปิวนฺตสฺส ปาจิตฺติยํ ฯ สามเณโร ปน ชานิตฺวาว ปิวนฺโต สีลเภทํ อาปชฺชติ น อชานิตฺวา ฯ ยานิ ปนสฺส อิตรานิ ปญฺจ สิกฺขาปทานิ เตสุ ภินฺเนสุ น นาเสตพฺโพ ทณฺฑกมฺมํ กาตพฺพํ ฯ สิกฺขาปเท ปน ปุน ทินฺเนปิ อทินฺเนปิ วฏฺฏติ ฯ ทณฺฑกมฺเมน ปน ปีเฬตฺวา อายตึ สํวเร ฐปนตฺถาย ทาตพฺพเมว ฯ สามเณรานํ มชฺชปานํ สจิตฺตกํ ปาราชิกวตฺถุ ฯ อยํ วิเสโส ฯ อวณฺณภาสเน ปน อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธติอาทีนํ ปฏิปกฺขวเสน พุทฺธสฺส วา สฺวากฺขาโตติ- อาทีนํ ปฏิปกฺขวเสน ธมฺมสฺส วา สุปฏิปนฺโนติอาทีนํ ปฏิปกฺขวเสน สงฺฆสฺส วา อวณฺณํ ภาสนฺโต รตนตฺตยํ นินฺทนฺโต ครหนฺโต อาจริยุปชฺฌายาทีหิ มา เอวํ อวจาติ อวณฺณภาสเน อาทีนวํ ทสฺเสตฺวา นีวาเรตพฺโพ ฯ สเจ ยาวตติยํ วุจฺจมาโน น โอรมติ กณฺฏกนาสนาย นาเสตพฺโพติ กุรุนฺทิยํ วุตฺตํ ฯ มหาอฏฺฐกถายํ ปน สเจ เอวํ วุจฺจมาโน ตํ ลทฺธึ นิสฺสชฺชติ ทณฺฑกมฺมํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๘๗.

กาเรตฺวา อจฺจยํ เทสาเปตพฺโพ ฯ สเจ น นิสฺสชฺชติ ตเถว อาทาย ปคฺคยฺห ติฏฺฐติ ลิงฺคนาสนาย นาเสตพฺโพติ วุตฺตํ ฯ ตํ ยุตฺตํ ฯ อยเมว หิ นาสนา อิธาธิปฺเปตาติ ฯ มิจฺฉาทิฏฺฐิเกปิ เอเสว นโย ฯ สสฺสตุจฺเฉทานญฺหิ อญฺญตรทิฏฺฐิโก สเจ อาจริยาทีหิ โอวทิยมาโน นิสฺสชฺชติ ทณฺฑกมฺมํ กาเรตฺวา อจฺจยํ เทสาเปตพฺโพ อปฺปฏินิสฺสชฺชนฺโตว นาเสตพฺโพติ ฯ ภิกฺขุนีทูสโก เจตฺถ กามํ อพฺรหฺมจาริคฺคหเณน คหิโตว ฯ อพฺรหฺมจารึ ปน อายตึ สํวเร ฐาตุกามํ สรณานิ ทตฺวา อุปสมฺปาเทตุํ วฏฺฏติ ฯ ภิกฺขุนีทูสโก อายตึ สํวเร ฐาตุกาโมปิ ปพฺพชฺชมฺปิ น ลภติ ปเคว อุปสมฺปทนฺติ เอตมตฺถํ ทสฺเสตุํ ภิกฺขุนีทูสโกติ อิมํ วิสุํ ทสมํ องฺคํ วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํ ฯ {๑๐๙} ทหเร ทหเรติ ตรุเณ ตรุเณ ฯ โมลิคลฺเลติ ถูลสรีเร ฯ หตฺถิภณฺเฑ อสฺสภณฺเฑติ หตฺถิโคปเก จ อสฺสโคปเก จ ฯ ปณฺฑโก ภิกฺขเวติ เอตฺถ อาสิตฺตปณฺฑโก อุสุยฺยปณฺฑโก โอปกฺกมิยปณฺฑโก ปกฺขปณฺฑโก นปุํสกปณฺฑโกติ ปญฺจ ปณฺฑกา ฯ ตตฺถ ยสฺส ปเรสํ องฺคชาตํ มุเขน คเหตฺวา อสุจินา อาสิตฺตสฺส ปริฬาโห วูปสมฺมติ อยํ อาสิตฺตปณฺฑโก ฯ ยสฺส ปน ปเรสํ อชฺฌาจารํ ปสฺสโต อุสุยฺยาย อุปฺปนฺนาย ปริฬาโห วูปสมฺมติ อยํ อุสุยฺยปณฺฑโก ฯ ยสฺส อุปกฺกเมน พีชานิ อปนีตานิ อยํ โอปกฺกมิยปณฺฑโก ฯ เอกจฺโจ ปน อกุสลวิปากานุภาเวน กาฬปกฺเข ปณฺฑโก โหติ ชุณฺหปกฺเข ปนสฺส ปริฬาโห วูปสมฺมติ อยํ ปกฺขปณฺฑโก ฯ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้าที่ ๘๔-๘๗. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=3&page=84&pages=4&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=3&A=1745&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=3&A=1745&modeTY=2&pagebreak=1#p84


จบการแสดงผล หน้าที่ ๘๔-๘๗.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]