อรรถกถาเล่มที่ ๓๐ หน้าที่ ๑๘๒.

อุปฺปลคฺคหเณน รตฺตอุปฺปลํ สพฺพา วา อุปฺปลชาติ, กุวลยคฺคหเณน นีลุปฺปลเมว คหิตนฺติ เวทิตพฺพํ. โยธิกพนฺธุก'โนชกา จ สนฺตีติ จกาโร นิปาตมตฺตํ, โยธิกพนฺธุชีวกอโนชกรุกฺขา จ สนฺตีติ อตฺโถ. เกจิ "อโนชกาปิ สนฺตี"ติ ปาฐํ วตฺวา "อโนชกาปีติ วุตฺตํ โหตี"ติ อตฺถํ วทนฺติ. สาลกุสุมิตปุปฺผิตา อโสกาติ สาลา กุสุมิตา ปุปฺผิตา อโสกาติ โยเชตพฺพํ. วิวิธทุมคฺคสุคนฺธเสวิตมิทนฺติ นานาวิธานํ อุตฺตมรุกฺขานํ โสภเนหิ คนฺเธหิ เสวิตํ ปริภาวิตํ อิทํ เต วิมานนฺติ อตฺโถ. #[๖๕๐] สฬลลพุชภุชกสํยุตฺตาติ ตีเร ฐิเตหิ สฬเลหิ ลพุเชหิ ภุชกรุกฺเขหิ จ สหิตา. ภุชโก นาม เอโก สุคนฺธรุกฺโข เทวโลเก จ คนฺธมาทเน จ อตฺถิ, อญฺญตฺถ นตฺถีติ วทนฺติ. กุสกสุผุลฺลิตลตาวลมฺพินีหีติ กุสเกหิ ตาลนาฬิเกราทีหิ ติณชาตีหิ โอลมฺพมานาหิ สนฺตานกวลฺลิอาทีหิ สุฏฺฐุ กุสุมิตลตาหิ จ สํยุตฺตาติ ^๑- โยชนา. มณิชาลสทิสาติ มณิชาลสทิสชลา. "มณิชลสทิสา"ติปิ ปาฬิ, มณิสทิสชลาติ อตฺโถ. ยสสฺสินีติ เทวตาย อาลปนํ. อุปฏฺฐิตา เตติ ยถาวุตฺตคุณา รมณียา ^๒- โปกฺขรณี ตว วิมานสมีเป ฐิตา. #[๖๕๑] อุทกรุหาติ ยถาวุตฺเต ปทุมาทิเก สนฺธาย วทติ. เย'ตฺถีติ เย อตฺถิ. ถลชาติ โยธิกาธิกา. เย จ สนฺตีติ เย อญฺเญปิ รุกฺขชาตา ปุปฺผูปคา จ ผลูปคา จ, เตปิ ตว วิมานสมีเป สนฺติเยว. #[๖๕๒] กิสฺส สํยมทมสฺสยํ วิปาโกติ กายสํยมาทีสุ กีทิสสฺส สํยมสฺส, อินฺทฺริยทมนาทีสุ กีทิสสฺส ทมสฺส อยํ วิปาโก. เกนาสีติ อญฺญเมว อุปปตฺติ- นิพฺพตฺตกํ, อญฺญํ อุปโภคสุขนิพฺพตฺตกํ โหตีติ "เกนาสิ กมฺมผเลนิธูปปนฺนา"ติ วตฺวา ปุน "ยถา จ เต อธิคตมิทํ วิมานนฺ"ติ อาห. ตตฺถ กมฺมผเลนาติ กมฺมผเลน วิปจฺจิตุํ @เชิงอรรถ: ^๑ สี. สํยุตาติ ^๒ สี. รามเณยฺยา

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๐ หน้าที่ ๑๘๒. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=30&page=182&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=30&A=3852&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=30&A=3852&modeTY=2&pagebreak=1#p182