อรรถกถาเล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๑๐๓.

[๓๙๖] ยถา อิทํ ตถา เอตํ ยถา เอตํ ตถา อิทํ ยถา อโธ ตถา อุทฺธํ ยถา อุทฺธํ ตถา อโธ. [๓๙๗] ยถา ทิวา ตถา รตฺตึ ^๑- ยถา รตฺตึ ^๑- ตถา ทิวา ยถา ปุเร ตถา ปจฺฉา ยถา ปจฺฉา ตถา ปุเร. [๓๙๘] ปญฺจงฺคิเกน ตุริเยน น รตี โหติ ตาทิสี ยถา เอกคฺคจิตฺตสฺส สมฺมา ธมฺมํ วิปสฺสโต"ติ อุทานวเสน อิมา คาถา อภาสิ. ตตฺถ กุลฺโลติ อตฺตานเมว เถโร ปรํ วิย กตฺวา วทติ. อาตุรนฺติ นานปฺปกาเรหิ ทุกฺเขหิ อภิณฺหํ ปฏิปีฬิตํ. อสุจินฺติ สุจิรหิตํ เชคุจฺฉํ ปฏิกฺกูลํ. ปูตินฺติ ทุคฺคนฺธํ. ปสฺสาติ สภาวโต โอโลเกหิ. กุลฺลาติ โอวาทกาเล ภควา เถรํ อาลปติ. อุทานกาเล ปน เถโร สยเมว อตฺตานํ วทติ. สมุสฺสยนฺติ สรีรํ. อุคฺฆรนฺตนฺติ อุทฺธํ วณมุเขหิ อสุจึ สวนฺตํ. ปคฺฆรนฺตนฺติ อโธ วณมุเขหิ สมนฺตโต จ ^๒- อสุจึ สวนฺตํ. พาลานํ อภินนฺทิตนฺติ พาเลหิ อนฺธปุถุชฺชเนหิ ทิฏฺฐิตณฺหาภินนฺทนาหิ ^๓- "อหํ มมนฺ"ติ อภินิวิสฺส นนฺทิตํ. ธมฺมาทาสนฺติ ธมฺมมยํ อาทาสํ. ยถา หิ สตฺตา อาทาเสน อตฺตโน มุเข กาเย วา คุณโทเส ปสฺสนฺติ, เอวํ โยคาวจโร เยน อตฺตภาเว สงฺกิเลสโวทานธมฺเม ยาถาวโต ปสฺสติ, ตํ วิปสฺสนาญาณํ อิธ "ธมฺมาทาสนฺ"ติ วุตฺตํ. ตํ ญาณทสฺสนสฺส มคฺคญาณสงฺขาตสฺส ธมฺมจกฺขุสฺส อธิคมาย อตฺตโน สนฺตาเน อุปฺปาเทตฺวา. ปจฺจเวกฺขึ อิมํ กายนฺติ อิมํ กรชกายํ นิจฺจสาราทิวิรหโต ตุจฺฉํ อตฺตปรสนฺตานานํ วิภาคโต สนฺตรพาหิรํ ญาณจกฺขุนา ปติอเวกฺขึ ปสฺสึ. ยถา ปน ปจฺจเวกฺขึ, ตํ ทสฺเสตุํ "ยถา อิทนฺ"ติอาทิ วุตฺตํ. ตตฺถ ยถา อิทํ ตถา เอตนฺติ ยถา อิทํ มยฺหํ สรีรสงฺขาตํ อสุภํ อายุอุสฺมาวิญฺญาณานํ @เชิงอรรถ: ^๑ ปาลิ. รตฺติ ^๒ สี.,อิ. สวนโตว ^๓ สี.,อิ. ทิฏฺฐิตณฺหามานาทีหิ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๑๐๓. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=33&page=103&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=33&A=2341&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=33&A=2341&modeTY=2&pagebreak=1#p103