อรรถกถาเล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๕๑๙.

กฏฺเติ ทารุกฺขนฺเธ. ติเณติ ติณานํ ขนฺเธ. อิเมติ อิเม มม สนฺตติปริ- ยาปนฺเน ปญฺจ ขนฺเธ. อมิเต จ ธมฺเมติ ตโต อญฺเน อินฺทฺริยกฺขนฺเธน อมิเต รูปธมฺเม. เตนาห "อชฺฌตฺติกาเนว จ พาหิรานิ จา"ติ. สมํ ตุเลยฺยนฺติ อนิจฺจาทิ- วเสน เจว อสาราทิอุปมาวเสน จ สพฺพํ สมเมว กตฺวา ตีเรยฺยํ. อิสิปฺปยาตมฺหิ ปเถ วชนฺตนฺติ พุทฺธาทีหิ มเหสีหิ สมฺมเทว ปยาเต สมถ- วิปสฺสนามคฺเค วชนฺตํ ปฏิปชฺชนฺตํ. ปาวุสสมเย กาลเมโฆ นเวน โตเยน วสฺโสทเกน สจีวรํ ปวเน กทา นุ โอวสฺสติ เตเมตีติ อตฺตโน อพฺโภกาสิกภาวปริวิตกฺกิตํ ทสฺเสติ. มยูรสฺส สิขณฺฑิโน วเน ทิชสฺสาติ มาตุกุจฺฉิโต อณฺฑโกสโต จาติ ทฺวิกฺขตฺตุํ ชายนวเสน ทิชสฺส สิขาสมฺภเวน สิขณฺฑิโต จ มยูรสฺส วเน กทา ปน คิริคพฺภเร รุตํ เกการวํ สุตฺวา เวลํ สลฺลกฺขิตฺวา สยนโต วุฏฺหิตฺวา อมตสฺส ปตฺติยา นิพฺพานาธิคมาย. สญฺจินฺตเยติ วุจฺจมาเน ภเว อนิจฺจาทิโต มานสิ กเรยฺยํ วิปสฺเสยฺยนฺติ อตฺโถ. คงฺคํ ยมุนํ สรสฺสตินฺติ เอตา มหานทิโย อสชฺชมาโน ภาวนามยาย อิทฺธิยา กทา นุ ปตเรยฺยนฺติ โยชนา. ปาตาลขิตฺตํ วฬวามุขญฺจาติ ปาตาย อลํ ปริยตฺตนฺติ ปาตาลํ, ตเทว ขิตฺตํ, ปวิยา สณฺหนกาเล ตถา ิตนฺติ ปาตาลขิตฺตํ. โยชน- สติกาทิเภทานิ สมุทฺทสฺส อนฺโตปวิยา ตีรฏฺานานิ, เยสุ กานิจิ นาคาทีนํ วสนฏฺานานิ โหนฺติ, กานิจิ สุญฺานิเยว หุตฺวา ติฏฺนฺติ. พฬวามุขนฺติ มหา- สมุทฺเท มหนฺตํ อาวฏฺฏมุขํ. มหานิรยทฺวารสฺส หิ วิวฏกาเล มหาอคฺคิกฺขนฺโธ ตโต นิกฺขนฺโต ตทภิมุขํ อเนกโยชนสตายามวิตฺถารํ เหฏฺา สมุทฺทปเทสํ ฑหติ, ตสฺมึ ทฑฺเฒ อุปริ อุทกํ อาวฏฺฏากาเรน ปริพฺภมนฺตํ มหตา สทฺเทน เหฏฺา นิปตติ, ตตฺถ พฬวามุขสมญฺา, อิติ ตญฺจ ปาตาลขิตฺตํ พฬวามุขญฺจ วิภึสนํ ภยานกํ อสชฺชมาโน อิทฺธิยา กทา นุ ปตเรยฺยนฺติ ยํ ปริวิตกฺกิตํ, ตํ กทา

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๓๓ หน้าที่ ๕๑๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=33&page=519&pages=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=33&A=12010&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=33&A=12010&pagebreak=1#p519