๑. พรฺหฺมชาลสุตฺต
ปริพฺพาชกกถาวณฺณนา
อิมิสฺสา ปฐมมหาสงฺคีติยา วตฺตมานาย วินยสงฺคหาวสาเน สุตฺตนฺตปิฏเก
อาทินิกายสฺส อาทิสุตฺตํ พฺรหฺมชาลํ ปุจฺฉนฺเตน อายสฺมตา มหากสฺสเปน "พฺรหฺมชาลํ
อาวุโส อานนฺท กตฺถ ภาสิตนฺ"ติ เอวมาทิวุตฺตวจนปริโยสาเน ยตฺถ จ ภาสิตํ,
ยญฺจ อารพฺภ ภาสิตํ, ตํ สพฺพํ ปกาเสนฺโต อายสฺมา อานนฺโท "เอวมฺเม
สุตนฺ"ติ อาทิมาห. เตน วุตฺตํ "พฺรหฺมชาลสฺสาปิ `เอวมฺเม สุตนฺ'ติ อาทิกํ
อายสฺมตา อานนฺเทน ปฐมมหาสงฺคีติกาเล วุตฺตํ นิทานมาที"ติ.
[๑] ตตฺถ เอวนฺติ นิปาตปทํ. เมติ อาทีนิ นามปทานิ. ปฏิปนฺโน
โหตีติ เอตฺถ ปฏีติ อุปสคฺคปทํ. โหตีติ อาขฺยาตปทํ. อิมินา ตาว นเยน
ปทวิภาโค เวทิตพฺโพ.
อตฺถโต ปน เอวํสทฺโท ตาว อุปมูปเทสสมฺปหํสนครหณ-
วจนสมฺปฏิคฺคหาการนิทสฺสนาวธารณาทิอเนกตฺถปฺปเภโท. ตถาเหส "เอวํ ชาเตน
มจฺเจน กตฺตพฺพํ กุสลํ พหุนฺ"ติ ๑- เอวมาทีสุ อุปมายํ อาคโต. "เอวํ เต
อภิกฺกมิตพฺพํ, เอวํ เต ปฏิกฺกมิตพฺพนฺ"ติ ๒- อาทีสุ อุปเทเส. "เอวเมตํ ภควา,
เอวเมตํ สุคตา"ติ ๓- อาทีสุ สมฺปหํสเน. "เอวเมวํ ๔- ปนายํ วสลี ยสฺมึ วา
ตสฺมึ วา ตสฺส มุณฺฑกสฺส สมณกสฺส วณฺณํ ภาสตี"ติ ๕- อาทีสุ ครหเณ. "เอวํ
ภนฺเตติ โข เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุนฺ"ติ ๖- อาทีสุ วจนสมฺปฏิคฺคเห. ๗- "เอวํ
พฺยาโข อหํ ภนฺเต ภควตา ธมฺมํ เทสิตํ อาชานามี"ติ ๘- อาทีสุ อากาเร.
"เอหิ ตฺวํ มาณวก เยน สมโณ อานนฺโท เตนุปสงฺกม, อุปสงฺกมิตฺวา มม วจเนน สมณํ
อานนฺทํ อปฺปาพาธํ อปฺปาตงฺกํ ลหุฏฺฐานํ พลํ ผาสุวิหารํ ปุจฺฉ `สุโภ มาณโว
โตเทยฺยปุตฺโต ภวนฺตํ อานนฺทํ อปฺปาพาธํ ฯเปฯ ผาสุวิหารํ ปุจฺฉตี'ติ, เอวญฺจ
วเทหิ `สาธุ กิร ภวํ
@เชิงอรรถ: ๑ ขุ. ๒๕/๕๓ ธมฺมปท ๒ องฺ. จตุกฺก. ๒๑/๑๒๒ อูมิภยสุตฺต.
@๓ องฺ. ติก. ๒๐/๖๖ เกสปุตฺตสุตฺต ๔ ม. เอวเมว ๕ สํ. ส. ๑๕/๑๘๗ ธนญฺชานีสุตฺต.
@๖ ม.มู. ๑๒/๑ มูลปริยายสุตฺต ๗ ก. วจนปฏิคฺคเห
@๘ ม.มู. ๑๒/๓๙๘ มหาตณฺหาสงฺขยสุตฺต, วินย. ๒/๔๑๗ อริฏฺฐสิกฺขาปท
เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๒๖.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=4&page=26&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=4&A=665&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=4&A=665&modeTY=2&pagebreak=1#p26