ตตฺถ ยโต จนฺทิมสุริยา อุคฺคจฺฉนฺตีติ ยสฺมึ กาเล อุคฺคจฺฉนฺติ. ยตฺถ จ
โอคจฺฉนฺตีติ ยสฺมึ กาเล อตฺถงฺคเมนฺติ, ๑- อุคฺคมนกาเล จ อตฺถงฺคมนกาเล จ
ปสฺสนฺตีติ อตฺโถ, อายาจนฺตีติ "อุเทหิ ภวํ จนฺท, อุเทหิ ภวํ สุริยา"ติ
เอวํ อายาจนฺติ. โถมยนฺตีติ "โสมฺโม จนฺโท, ปริมณฺฑโล จนฺโท, สปฺปโภ
จนฺโท"ติ อาทีนิ วทนฺตา ปสํสนฺตีติ อตฺโถ. ปญฺชลิกาติ ปคฺคหิตอญฺชลิกา.
นมสฺสมานาติ "นโม นโม"ติ วทมานา.
[๕๓๑-๕๓๒] ยํ ปสฺสนฺตีติ เอตฺถ ยนฺติ นิปาตมตฺตํ. กึ ปน น
กิราติ เอตฺถ อิธ ปน กึ วตฺตพฺพํ. ยตฺถ กิร เตวิชฺเชหิ พฺราหฺมเณหิ น
พฺรหฺมา สกฺขิทิฏฺโฐติ เอวมตฺโถ ทฏฺฐพฺโพ.
อจิรวตีนทีอุปมากถา
[๕๔๒] สมติตฺติกาติ สมภริตา. กากเปยฺยาติ ยตฺถ กตฺถจิ ตีเร
ฐิเตน กาเกน สกฺกา ปาตุนฺติ กากเปยฺยา. ปารํ ตริตุกาโมติ นทึ ๒- อติกฺกมิตฺวา
ปรตีรํ ปตฺตุกาโม. ๓- อเวฺหยฺยาติ ปกฺโกเสยฺย. เอหิ ปาราปารนฺติ อมฺโภ ปาร
อปารํ เอหิ, อถ มํ สหสาว คเหตฺวา คมิสฺสสิ, อตฺถิ เม อจฺจายิกกมฺมนฺติ อตฺโถ.
[๕๔๔-๕๔๕] เย ธมฺมา พฺราหฺมณการกาติ เอตฺถ ปญฺจสีลทสสีล-
ทสกุสลกมฺมปถเภทา ธมฺมา พฺราหฺมณการกาติ เวทิตพฺพา, ตพฺพิปรีตา อพฺราหฺมณการกา.
อินฺทมวฺหยามาติ อินฺทํ อวฺหยาม ปกฺโกสาม. เอวํ พฺรหฺมณานํ อวฺหายนสฺส
นิรตฺถกตฺตํ ทสฺเสตฺวา ปุนปิ ภควา อณฺณวกุจฺฉิยํ สุริโย วิย ชลมาโน
ปญฺจสตภิกฺขุปริวุโต ๔- อจิรวติยา ตีเร นิสินฺโน อปรํปิ นทีอุปมํเยว อาหรนฺโต
"เสยฺยถาปี"ติ อาทิมาห.
[๕๔๖] กามคุณาติ กามยิตพฺพฏฺเฐน กามา, พนฺธนฏฺเฐน คุณา.
"อนุชานามิ ภิกฺขเว อหตานํ วตฺถานํ ทฺวิคุณํ สํฆาฏินฺ"ติ ๕- เอตฺถ หิ ปฏลฏฺโฐ
คุณสทฺโท ๖-.
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. อตฺถเมนฺติ ๒ ม. นทีตีรํ ๓ ฉ.ม. คนฺตุกาโม
@๔ ม. ปญฺจสตภิกฺขุปริวาโร ๕ วิ. มหาวคฺค. ๕/๓๔๘/๑๕๑ ๖ ฉ.ม. คุณฏฺโฐ. เอวมุปริปิ
เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔ หน้าที่ ๓๓๕.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=4&page=335&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=4&A=8737&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=4&A=8737&modeTY=2&pagebreak=1#p335