อรรถกถาเล่มที่ ๔๙ ภาษาบาลี อักษรไทย
อป.อ.๑ (วิสุทฺธ.๑)
หน้าที่ ๒๔๕.

     [๑๓๓] สุญฺญตาปฺปณิหิตญฺจานิมิตฺตนฺติ อนตฺตานุปสฺสนาวเสน สุญฺญตวิโมกฺขญฺจ
ทุกฺขานุปสฺสนาวเสน อปฺปณิหิตวิโมกฺขญฺจ อนิจฺจานุปสฺสนาวเสน
อนิมิตฺตวิโมกฺขญฺจ. อาเสวยิตฺวาติ วฑฺเฒตฺวา. เย กตสมฺภารา ธีรา ชนา
ชินสาสนมฺหิ สาวกตฺตํ สาวกภาวํ น วชนฺติ น ปาปุณนฺติ, เต ธีรา กตสมฺภารา
สยมฺภู สยเมว ภูตา ปจฺเจกชินา ปจฺเจกพุทฺธา ภวนฺติ.
     [๑๓๔] กึ ภูตา? มหนฺตธมฺมา ปูริตมหาสมฺภารา พหุธมฺมกายา
อเนกธมฺมสภาวสรีรา. ปุนปิ กึ ภูตา? จิตฺติสฺสรา จิตฺตคติกา ฌานสมฺปนฺนาติ
อตฺโถ. สพฺพทุกฺโขฆติณฺณา สกลสํสารโอฆํ ติณฺณา อติกฺกนฺตา อุทคฺคจิตฺตา
โกธมานาทิกิเลสวิรหิตตฺตา โสมนสฺสจิตฺตา สนฺตมนาติ ๑- อตฺโถ. ปรมตฺถทสฺสี
ปญฺจกฺขนฺธทฺวาทสายตนทฺวตฺตึสาการสจฺจปฏิจฺจสมุปฺปาทาทิวเสน ปรมตฺถํ อุตฺตมตฺถํ
ทสฺสนสีลา. อจลาภีตฏฺเฐน สีโหปมา สีหสทิสาติ อตฺโถ. ขคฺควิสาณกปฺปา
ขคฺควิสาณมิคสิงฺคสทิสา คณสงฺคณิกาภาเวนาติ อตฺโถ.
     [๑๓๕] สนฺตินฺทฺริยาติ จกฺขุนฺทฺริยาทีนํ สกสการมฺมเณ อปฺปวตฺตนโต ๒-
สนฺตสภาวอินฺทฺริยา. สนฺตมนาติ สนฺตจิตฺตา, นิกฺกิเลสภาเวน สนฺตสภาวจิตฺต-
สงฺกปฺปาติ อตฺโถ. สมาธีติ สุฏฺฐุ เอกคฺคจิตฺตา. ปจฺจนฺตสตฺเตสุ ปติปฺปจาราติ
ปจฺจนฺตชนปเทสุ สตฺเตสุ ทยากรุณาทีหิ ปติจรณสีลา. ทีปา ปรตฺถ อิธ วิชฺชลนฺตาติ
สกลโลกานุคฺคหกรเณน ปรโลเก จ อิธ โลเก จ วิชฺชลนฺตา ทีปา ปทีปสทิสาติ
อตฺโถ. ปจฺเจกพุทฺธา สตตํ หิตาเมติ อิเม ปจฺเจกพุทฺธา สตตํ สพฺพกาลํ
สกลโลกหิตาย ปฏิปนฺนาติ อตฺโถ.
     [๑๓๖] ปหีนสพฺพาวรณา ชนินฺทาติ เต ปจฺเจกพุทฺธา ชนานํ อินฺทา
อุตฺตมา กามจฺฉนฺทนีวรณาทีนํ สพฺเพสํ ปญฺจาวรณานํ ปหีนตฺตา ปหีนสพฺพาวรณา.
ฆนกญฺจนาภาติ รตฺตสุวณฺณชมฺโพนทสุวณฺณปภา สทิสอาภาวนฺตาติ อตฺโถ.
นิสฺสํสยํ โลกสุทกฺขิเณยฺยาติ เอกนฺเตน โลกสฺส สุทกฺขิณาย อคฺคทานสฺส
ปฏิคฺคเหตุํ อรหา ยุตฺตา, นิกฺกิเลสตฺตา สุนฺทรทานปฏิคฺคหณารหาติ ๓- อตฺโถ.
@เชิงอรรถ: ๑ สี. อิ. สนฺตุฏฺฐจิตฺตาติ, ม. สนฺตุฏฺฐมนาติ.  ๒ สี., อิ.
@สกลารมฺมณปฺปวตฺตนโต.  ๓ สี. สตฺตานํ ทานปฏิคฺคหณารหาติ.


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔๙ หน้าที่ ๒๔๕.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=49&page=245&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=49&A=6113&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=49&A=6113&modeTY=2&pagebreak=1#p245