อรรถกถาเล่มที่ ๔๙ ภาษาบาลี อักษรไทย
อป.อ.๑ (วิสุทฺธ.๑)
หน้าที่ ๓๐๒.

     เอกสฺมึ หิ สมเย ปุพฺพาราเม วิสาขาย มหาอุปาสิกาย
การิตสหสฺสคพฺภปฏิมณฺฑิเต ปาสาเท ภควติ วิหรนฺเต ฯเปฯ สํเวเชสิ จ เทวตาติ.
เตน วุตฺตํ:-
               "ธรณิมฺปิ สุคมฺภีรํ      พหลํ ทุปฺปธํสิยํ
               วามงฺคุฏฺเฐน โขเภยฺยํ  อิทฺธิยา ปารมึ คโต"ติ.
     ตตฺถ อิทฺธิยา ปารมึ คโตติ วิกุพฺพนิทฺธิอาทิอิทฺธิยา ปริโยสานํ คโต
ปตฺโต.
     [๓๙๕] อสฺมิมานนฺติ อหมสฺมิ ปญฺญาสีลสมาธิสมฺปนฺโนติอาทิ
อสฺมิมานํ น ปสฺสามิ น ทกฺขามีติ อตฺโถ. ตเทว ทีเปนฺโต มาโน มยฺหํ
น วิชฺชตีติ อาห. สามเณเร อุปาทายาติ สามเณเร อาทึ กตฺวา สกเล
ภิกฺขุสํเฆ ครุจิตฺตํ คารวจิตฺตํ อาทรพหุมานํ อหํ กโรมีติ อตฺโถ.
     [๓๙๖] อปริเมยฺเย อิโต กปฺเปติ อิโต อมฺหากํ อุปฺปนฺนกปฺปโต
อนฺตรกปฺปาทีหิ อปริเมยฺเย เอกอสงฺเขฺยยฺยสฺส อุปริ สตสหสฺสกปฺปมตฺถเกติ
อตฺโถ. ยํ กมฺมํ อภินีหรนฺติ ๑- อคฺคสาวกภาวสฺส ปทํ ปุญฺญสมฺปตฺตึ ปูเรสึ.
ตมหํ ภูมึ อนุปฺปตฺโตติ ๒- อหํ ตํ สาวกภูมึ อนุปฺปตฺโต อาสวกฺขยสงฺขาตํ
นิพฺพานํ ปตฺโต อสฺมิ อมฺหีติ อตฺโถ.
     [๓๙๗] อตฺถปฏิสมฺภิทาทโย จตสฺโส ปฏิสมฺภิทา โสตาปตฺติมคฺคาทโย
อฏฺฐ วิโมกฺขา อิทฺธิวิธาทโย ฉ อภิญฺญาโย เม มยา สจฺฉิกตา ปจฺจกฺขํ
กตา. พุทฺธสฺส ภควโต โอวาทานุสาสนีสงฺขาตํ สาสนํ มยา กตํ
สีลปฏิปตฺตินิปฺผาทนวเสน ปริโยสาปิตนฺติ อตฺโถ.
     อิตฺถนฺติ อิมินา ปกาเรน เหฏฺฐา วุตฺตกฺกเมน. เอวํ โส เอกสฺเสว
อโนมทสฺสีพุทฺธสฺส สนฺติเก ทฺวิกฺขตฺตุํ พฺยากรณํ ลภิ. กถํ? เหฏฺฐาวุตฺตนเยน
เสฏฺฐิ หุตฺวา ตสฺส ภควโต สนฺติเก ลทฺธพฺยากรโณ ตโต จุโต สามุทฺทิเก
นาคภวเน นิพฺพตฺโต ตสฺเสว ภควโต สนฺติเก ทีฆายุกภาเวน อุปหารํ
กตฺวา นิมนฺเตตฺวา โภเชตฺวา มหาปูชํ อากาสิ. ตทาปิ ภควา พฺยากรณํ
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. กมฺมมฏินีหรินฺติ.   ๒ ฉ.ม. ตาหํ ภูมิมนุปฺปตฺโตติ.


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๔๙ หน้าที่ ๓๐๒.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=49&page=302&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ  :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=49&A=7531&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=49&A=7531&modeTY=2&pagebreak=1#p302