อรรถกถาเล่มที่ ๕ หน้าที่ ๑.

สุมงฺคลวิลาสินี ทีฆนิกายฏฺฐกถา มหาวคฺควณฺณนา --------------- นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส. ๑. มหาปทานสุตฺต ปุพฺเพนิวาสปฏิสุ ํยุตฺตกถา [๑] เอวมฺเม สุตํ ฯเปฯ กเรริกุฏิกายนฺติ มหาปทานสุตฺตํ. ตตฺรายุ ํ อนุปุพฺพปทวณฺณนา:- กเรริกุฏิกายนฺติ กเรรีติ วรุณรุกฺขสฺส นามํ, กเรริมณฺฑโป ตสฺสา กุฏิกาย ทฺวาเร ฐิโต, ตสฺมา "กเรริกุฏิกา"ติ วุจฺจติ, ยถา โกสมฺพรุกฺขสฺส ทฺวาเร ฐิตตฺตา "โกสมฺพกุฏิกา"ติ. อนฺโตเชตวเน กิร กเรริกุฏิ โกสมฺพกุฏิ คนฺธกุฏิ สฬลฆรนฺติ ^๑- จตฺตาริ มหาเคหานิ, เอเกกุ ํ สตสหสฺสปริจฺจาเคน นิปฺผนฺนํ. เตสุ สฬลฆรุ ํ รญฺญา ปเสนทินา การิตํ, เสสานิ อนาถปิณฺฑิเกน การิตานิ. อิติ ภควา อนาถปิณฺฑิเกน คหปตินา ถมฺภานุ ํ อุปริ การิตาย เทววิมานกปฺปาย กเรริกุฏิกายํ วิหรติ. ปจฺฉาภตฺตนฺติ เอกาสนิกขลุปจฺฉาภตฺติกานํ ปาโตว ^๒- ภุตฺตานํ อนฺโตมชฺฌนฺติเกปิ ^๓- ปจฺฉาภตฺตเมว, อิธ ปน ปกติภตฺตสฺส ปจฺฉโต "ปจฺฉาภตฺตนฺ"ติ อธิปฺเปตํ. ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺตานนฺติ ปิณฺฑปาตโต ปฏิกฺกนฺตานํ, ภตฺตกิจฺจํ นิฏฺฐเปตฺวา อุฏฺฐิตานนฺติ อตฺโถ. กเรริมณฺฑลมาเลติ ตสฺเสว กเรริมณฺฑปสฺส อวิทูเร กตาย นิสีทนสาลาย. โส กิร กเรริมณฺฑโป คนฺธกุฏิกาย จ สาลาย จ อนฺตเร โหติ, ตสฺมา คนฺธกุฏิปิ กเรริกุฏิกาปิ สาลาปิ "กเรริมณฺฑลมาโล"ติ ^๔- วุจฺจติ. ปุพฺเพนิวาสปฏิสํยุตฺตาติ "เอกมฺปิ ชาตึ เทฺวปิ ชาติโย"ติ เอวํ วิภตฺเตน ปุพฺเพนิวุฏฺฐกฺขนฺธสนฺตานสงฺขาเตน ปุพฺเพนิวาเสน สทฺธึ โยเชตฺวา ปวตฺติตา. ธมฺมีติ ธมฺมสํยุตฺตา. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม. สลฬาคารนฺติ ^๒ อิ. ปาโต. @^๓ ฉ.ม. อนฺโตมชฺฌนฺหิเกปิ ^๔ ฉ.ม., อิ..... มาโลติปิ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕ หน้าที่ ๑. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=5&page=1&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=5&A=1&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=5&A=1&modeTY=2&pagebreak=1#p1