ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ  พระวินัยปิฎก  พระสุตตันตปิฎก  พระอภิธรรมปิฎก  ค้นพระไตรปิฎก  ชาดก  หนังสือธรรมะ 
หน้า
แสดง
หน้า
คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม
อรรถกถาเล่มที่ ๕ ภาษาบาลี อักษรไทย ที.อ. (สุมงฺคล.๒)

หน้าที่ ๑๙๘-๑๙๙.

หน้าที่ ๑๙๘.

อรหตฺตํ ปตฺวา อาคมฺม ภควนฺตํ วนฺทิตฺวา นิสีทิ. ตํ สนฺธาย "อจิรูปสมฺปนฺโน โข ปนา"ติ อาทิ วุตฺตํ. โส จ ภควโต ปจฺฉิโม สกฺขิสาวโก อโหสีติ สงฺคีติการกานํ วจนํ. ตตฺถ โย ภควติ ธรมาเน ปพฺพชิตฺวา อปรภาเค อุปสมฺปทํ ลภิตฺวา กมฺมฏฺฐานํ คเหตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณาติ, อุปสมฺปทํปิ วา ภควติ ธรมาเนเยว ลภิตฺวา อปรภาเค กมฺมฏฺฐานํ คเหตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณาติ, กมฺมฏฺฐานํปิ วา ธรมาเนเยว คเหตฺวา อปรภาเค อรหตฺตเมว ปาปุณาติ, สพฺโพปิ โส ปจฺฉิโม สกฺขิสาวโก. อยํ ปน ธรมาเน ภควติ ปพฺพชิโต จ อุปสมฺปนฺโน จ กมฺมฏฺฐานํ จ คเหตฺวา อรหตฺตํ ปตฺโตติ. ปญฺจมภาณวารวณฺณนา นิฏฺฐิตา. ------------ ตถาคตปจฺฉิมวาจาวณฺณนา [๒๑๖] อิทานิ ภิกฺขุสํฆสฺส โอวาททานํ ๑- อารทฺธํ, ตํ ทสฺเสตุํ อถโข ภควาติ อาทิ วุตฺตํ. ตตฺถ เทสิโต ปญฺญตฺโตติ ธมฺโมปิ เทสิโต เจว ปญฺญตฺโต จ, วินโยปิ เทสิโต เจว ปญฺญตฺโต จ. ปญฺญตฺโต นาม ฐปิโต ปฏฺฐปิโตติ อตฺโถ. โส โว มมจฺจเยนาติ โส ธมฺมวินโย ตุมฺหากํ มมจฺจเยน สตฺถา. มยา หิ โว ฐิเตเนว "อิทํ ลหุกํ, อิทํ ครุกํ, อิทํ สเตกิจฺฉํ, อิทํ อเตกิจฺฉํ, อิทํ โลกวชฺชํ, อิทํ ปณฺณตฺติวชฺชํ, อยํ อาปตฺติ ปุคฺคลสฺส สนฺติเก วุฏฺฐาติ, อยํ อาปตฺติ คณสฺส สนฺติเก วุฏฺฐาติ, อยํ อาปตฺติ สํฆสฺส สนฺติเก วุฏฺฐาตี"ติ สตฺตาปตฺติกฺขนฺธวเสน โอติณฺเณ วตฺถุสฺมึ สขนฺธกปริวาโร อุภโตวิภงฺโค วินโย นาม เทสิโต, ตํ สกลํปิ วินยปิฏกํ มยิ ปรินิพฺพุเต ตุมฺหากํ สตฺถุ กิจฺจํ สาเธสฺสติ. ฐิเตเนว จ มยา "อิเม จตฺตาโร สติปฏฺฐานา, จตฺตาโร สมฺมปฺปธานา, จตฺตาโร อิทฺธิปาทา, ปญฺจินฺทฺริยานิ, ปญฺจ พลานิ, สตฺต โพชฺฌงฺคา, อริโย @เชิงอรรถ: ฉ.ม., อิ. โอวาทํ อารภิ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๑๙๙.

อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค"ติ เตน เตนากาเรน อิเม ธมฺเม วิภชิตฺวา วิภชิตฺวา สุตฺตนฺตปิฏกํ เทสิตํ. ตํ สกลํปิ สุตฺตนฺตปิฏกํ มยิ ปรินิพฺพุเต ตุมฺหากํ สตฺถุ กิจฺจํ สาเธสฺสติ. ฐิเตเนว จ มยา "อิเม ปญฺจกฺขนฺธา, ทฺวาทสายตนานิ, อฏฺฐารส ธาตุโย, จตฺตาริ สจฺจานิ, พาวีสตินฺทฺริยานิ, นว เหตู, จตฺตาโร อาหารา, สตฺต ผสฺสา, สตฺต เวทนา, สตฺต สญฺญา, สตฺต สญฺเจตนา, สตฺต จิตฺตานิ. ตตฺราปิ `เอตฺตกา ธมฺมา กามาวจรา, เอตฺตกา รูปาวจรา, เอตฺตกา อรูปาวจรา, เอตฺตกา ปริยาปนฺนา, เอตฺตกา อปริยาปนฺนา, เอตฺตกา โลกิยา, เอตฺตกา โลกุตฺตรา"ติ อิเม ธมฺเม วิภชิตฺวา วิภชิตฺวา จตุวีสติสมนฺตปฏฺฐานํ อนนฺตนยมหาปฏฺฐานปฏิมณฺฑิตํ อภิธมฺมปิฏกํ เทสิตํ, ตํ สกลํปิ อภิธมฺมปิฏกํ มยิ ปรินิพฺพุเต ตุมฺหากํ สตฺถุ กิจฺจํ สาเธสฺสตีติ. อิติ สพฺพํ เจตํ อภิสมฺโพธิโต ปฏฺฐาย ยาว ปรินิพฺพานา ปญฺจจตฺตาลีสวสฺสานิ ภาสิตํ ลปิตํ "ตีณิ ปิฏกานิ ปญฺจ นิกายา นวงฺคานิ จตุราสีติธมฺมกฺขนฺธสหสฺสานี"ติ เอวํ มหปฺปเภทํ โหติ. อิติ อิมานิ จตุราสีติธมฺมกฺขนฺธสหสฺสานิ ติฏฺฐนฺติ, อหํ เอกโกว ปรินิพฺพายิสฺสามิ. ๑- อหญฺจ โข ปนิทานิ เอกโกว โอวทามิ อนุสาสามิ, มยิ ปรินิพฺพุเต อิมานิ จตุราสีติธมฺมกฺขนฺธสหสฺสานิ ตุเมฺห โอวทิสฺสนฺติ อนุสาสิสฺสนฺตีติ เอวํ ภควา พหูนิ การณานิ ทสฺเสนฺโต "โส โว มมจฺจเยน สตฺถา"ติ โอวทิตฺวา ปุน อนาคเต จาริตฺตํ ทสฺเสนฺโต ยถา โข ปนาติ อาทิมาห. ตตฺถ สมุทาจรนฺตีติ กเถนฺติ โวหรนฺติ. นาเมน วา โคตฺเตน วาติ "นวกา"ติ อวตฺวา "ติสฺส, นาคา"ติ เอวํ นาเมน วา, "กสฺสป, โคตฺตา"ติ ๒- เอวํ โคตฺเตน วา, "อาวุโส ติสฺส, อาวุโส กสฺสปา"ติ เอวํ อาวุโส วาเทน วา สมุทาจริตพฺโพ. ภนฺเตติ วา อายสฺมาติ วาติ ภนฺเต ติสฺส, อายสฺมา ติสฺสาติ เอวํ สมุทาจริตพฺโพ. สมูหนตูติ อากงฺขมาโน สมูหนตุ, ยทิ อิจฺฉติ สมูหเนยฺยาติ อตฺโถ. กสฺมา ปน สมูหนถาติ เอกํเสเนว อวตฺวา วิกปฺปวจเนน ฐเปสีติ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม., อิ. ปรินิพฺพายามิ ฉ.ม., อิ. โคตมาติ


เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕ หน้าที่ ๑๙๘-๑๙๙. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=5&page=198&pages=2&modeTY=2&pagebreak=1&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=5&A=5119&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=5&A=5119&modeTY=2&pagebreak=1#p198


จบการแสดงผล หน้าที่ ๑๙๘-๑๙๙.

บันทึก ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาบาลี อักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]