อรรถกถาเล่มที่ ๕ หน้าที่ ๒๐๐.

มหากสฺสปสฺส พลํ ทิฏฺฐตฺตา. ปสฺสติ หิ ภควา "สมูหนถาติ วุตฺเตปิ สงฺคีติกาเล กสฺสโป น สมูหนิสฺสตี"ติ. ตสฺมา วิกปฺเปเนว ฐเปสิ. ตตฺถ "เอกจฺเจ เถรา เอวมาหํสุ จตฺตาริ ปาราชิกานิ ฐเปตฺวา อวเสสานิ ขุทฺทานุขุทฺทกานี"ติ อาทินา นเยน ปญฺจสติกสงฺคีติยํ ขุทฺทานุขุทฺทกกถา อาคตาว. วินิจฺฉโย เจตฺถ สมนฺตปาสาทิกาย วุตฺโต. เกจิ ปนาหุ:- "ภนฺเต นาคเสน กตมํ ขุทฺทกํ, กตมํ อนุขุทฺทกนฺ"ติ มิลินฺเทน รญฺญา ปุจฺฉิเตน ^๑- "ทุกฺกฏํ มหาราช ขุทฺทกํ, ทุพฺภาสิตํ อนุขุทฺทกนฺ"ติ วุตฺตตฺตา นาคเสนตฺเถโร ขุทฺทานุขุทฺทกํ ชานาติ. มหากสฺสปตฺเถโร ปน ตํ อชานนฺโต:- สุณาตุ เม อาวุโส สํโฆ, สนฺตมฺหากํ สิกฺขาปทานิ คิหิคตานิ, คิหิโนปิ ชานนฺติ "อิทํ โว สมณานํ สกฺยปุตฺติยานํ กปฺปติ, อิทํ โว น กปฺปตี"ติ. สเจ มยํ ขุทฺทานุขุทฺทกานิ สิกฺขาปทานิ สมูหนิสฺสาม, ภวิสฺสนฺติ วตฺตาโร "ธูมกาลิกํ สมเณน โคตเมน สาวกานํ สิกฺขาปทํ ปญฺญตฺตํ, ยาวิเมสํ สตฺถา อฏฺฐาสิ, ตาวิเม สิกฺขาปเทสุ สิกฺขึสุ, ยโต ^๒- อิเมสํ สตฺถา ปรินิพฺพุโต, นทานิเม ^๓- สิกฺขาปเทสุ สิกฺขนฺตี"ติ. ยทิ สํฆสฺส ปตฺตกลฺลํ, สํโฆ อปญฺญตฺตํ น ปญฺญเปยฺย, ปญฺญตฺตํ น สมุจฺฉินฺเทยฺย, ยถาปญฺญตฺเตสุ สิกฺขาปเทสุ สมาทาย วตฺเตยฺย, เอสา ญตฺตีติ กมฺมวาจํ สาเวสีติ. น ตํ เอวํ คเหตพฺพํ. นาคเสนตฺเถโร หิ "ปรวาทิโน โอกาโส มา อโหสี"ติ เอวมาห. มหากสฺสปตฺเถโร "ขุทฺทกานุขุทฺทกาปตฺตึ น สมูหนิสฺสามี"ติ กมฺมวาจํ สาเวสีติ. พฺรหฺมทณฺฑกถาปิ สงฺคีติยํ อาคตตฺตา สมนฺตปาสาทิกายํ วินิจฺฉิตา. [๒๑๗] กงฺขาติ เทฺวฬฺหกํ. วิมตีติ วินิจฺฉิตุ ํ อสมตฺถตา, พุทฺโธ นุโข, น พุทฺโธ นุโข, ธมฺโม นุโข, น ธมฺโม นุโข, สํโฆ นุโข, น สํโฆ นุโข, มคฺโค นุโข, น มคฺโค นุโข, ปฏิปทา นุโข, น ปฏิปทา นุโขติ ยสฺส สํสโย อุปฺปชฺเชยฺย, ตํ โว วทามิ "ปุจฺฉถ ภิกฺขเว"ติ อยเมตฺถ สํเขปตฺโถ. @เชิงอรรถ: ^๑ ฉ.ม., อิ. ปุจฺฉิโต ^๒ อิ. ยทา ^๓ อิ. นทานิเมสุ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕ หน้าที่ ๒๐๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=5&page=200&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=5&A=5168&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=5&A=5168&modeTY=2&pagebreak=1#p200