อรรถกถาเล่มที่ ๕๑ หน้าที่ ๑๐๘.

`อชฺฌายกา อชฺฌายกาเตฺวว ตติยํ ^๑- อกฺขรํ อุปนิพฺพตฺตนฺ"ติ ^๒- เอวํ ปฐมกปฺปิกกาเล ฌานวิรหิตานํ พฺราหฺมณานํ ครหวจนํ อุปฺปนฺนํ. อิทานิ มนฺตํ ฌายตีติ อชฺฌายโก, มนฺเต ปริวตฺเตตีติ อิมินา อตฺเถน ปสํสวจนํ กตฺวา โวหรนฺติ. มนฺเต ธาเรตีติ มนฺตธโร. ติณฺณํ เวทานนฺติ อิรุเวทยชุเวทสามเวทานํ ติณฺณํ เวทานํ. อยํ ปน เวทสทฺโท ญาณโสมนสฺสคนฺเถสุ ทิสฺสติ. ตถา เหส "ยํ พฺราหฺมณํ เวทคุมาภิชญฺญา, ^๓- อกิญฺจนํ กามภเว อสตฺตนฺ"ติอาทีสุ ^๔- ญาเณ ทิสฺสติ. "เย เวทชาตา วิจรนฺติ โลเก"ติอาทีสุ ^๕- โสมนสฺเส. "ติณฺณํ เวทานํ ปารคู สนิฆณฺฑุเกฏุภานนฺ"ติอาทีสุ ^๖- คนฺเถ. อิธาปิ คนฺเถ. ^๗- ปารคูติ ติณฺณํ เวทานํ โอฏฺฐปหตกรณมตฺเตน ปารํ คโตติ ปารคู. ลกฺขเณติ อิตฺถิลกฺขณปุริสลกฺขณมหาปุริสลกฺขณาทิเก ลกฺขเณ. อิติหาเสติ อิติห อาส, อิติห อาสาติ อีทิสวจนปฏิสํยุตฺเต ปุราณสงฺขาเต คนฺถวิเสเส. สธมฺเมติ พฺราหฺมณานํ สเก ธมฺเม สเก อาจริยเก วา. ปารมึ คโตติ ปารํ คโต, ทิสาปาโมกฺโข อาจริโย อโหสีติ อตฺโถ. อเถกทิวสํ โส ทสคุณคณาราธิตปณฺฑิโต สุเมธปณฺฑิโต อุปริปาสาทวรตเล รโหคโต หุตฺวา ปลฺลงฺกํ อาภุชิตฺวา นิสินฺโน จินฺเตสิ "ปุนพฺภเว ปฏิสนฺธิคฺคหณํ นาม ทุกฺขํ, ตถา นิพฺพตฺตนิพฺพตฺตฏฺฐาเน สรีรเภทนํ, อหญฺจ ชาติธมฺโม ชราธมฺโม พฺยาธิธมฺโม มรณธมฺโม, เอวํ ภูเตน มยา อชาตึ อชรํ อพฺยาธึ อมรณํ สุขํ สิวํ นิพฺพานํ ปริเยสิตุํ วฏฺฏติ, อวสฺสํ ภวจารกโต มุจฺจิตฺวา นิพฺพานคามินา เอเกน มคฺเคน ภวิตพฺพนฺ"ติ. เตน วุตฺตํ:- @เชิงอรรถ: ^๑ สี.,ม. ทุติยํ ^๒ ที.ปา. ๑๑/๑๓๒/๘๑ ^๓ สี. เวทคุมทฺทสานิ @^๔ ขุ.สุ. ๒๕/๑๐๖๖/๕๓๗ ^๕ องฺ.จตุกฺก. ๒๑/๕๗/๗๒ @^๖ ที.สี. ๙/๒๕๖/๘๗ ^๗ ป.สู. ๑/๗๕/๑๘๖

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๑ หน้าที่ ๑๐๘. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=51&page=108&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=51&A=2424&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=51&A=2424&modeTY=2&pagebreak=1#p108