อรรถกถาเล่มที่ ๕๑ หน้าที่ ๑๑๐.

อิทานิ อตฺตนา ปริวิตกฺกิตมตฺถํ สมฺปาทยิตุํ "ยถาปี"ติอาทิมาห. ยถา หิ โลเก ทุกฺขสฺส ปฏิปกฺขภูตํ สุขํ นาม อตฺถิ, เอวํ ภเว สติ ตปฺปฏิปกฺเขน วิภเวนาปิ ภวิตพฺพํ, ยถา จ อุเณฺห สติ ตสฺส วูปสมภูตํ สีตลมฺปิ อตฺถิ, เอวํ ราคาทิอคฺคีนํ วูปสเมน นิพฺพาเนน ภวิตพฺพํ. ยถา จ ปาปสฺส ลามกสฺส ธมฺมสฺส ปฏิปกฺขภูโต กลฺยาโณ อนวชฺชธมฺโมปิ อตฺถิเยว, เอวเมว ปาปิกาย ชาติยา สติ สพฺพชาติเขปนโต อชาติสงฺขาเตน นิพฺพาเนนาปิ ภวิตพฺพเมวาติ. เตน วุตฺตํ:- [๑๐] "ยถาปิ ทุกฺเข วิชฺชนฺเต สุขํ นามปิ วิชฺชติ เอวํ ภเว วิชฺชมาเน วิภโวปิจฺฉิตพฺพโก. [๑๑] ยถาปิ อุเณฺห วิชฺชนฺเต อปรํ วิชฺชติ สีตลํ เอวํ ติวิธคฺคิ วิชฺชนฺเต นิพฺพานํ อิจฺฉิตพฺพกํ. [๑๒] ยถาปิ ปาเป วิชฺชนฺเต กลฺยาณมปิ วิชฺชติ เอวเมว ชาติ วิชฺชนฺเต อชาติปิจฺฉิตพฺพกนฺ"ติ. ตตฺถ ยถาปีติ โอปมฺมตฺเถ นิปาโต. สุขนฺติ กายิกเจตสิกสุขํ, สุฏฺฐุ ทุกฺขํ ขณตีติ สุขํ. ภเวติ ชนเน. วิภโวติ อชนนํ, ชนเน วิชฺชมาเน อชนนธมฺโมปิ อิจฺฉิตพฺโพ. ติวิธคฺคิ วิชฺชนฺเตติ ติวิเธ ราคาทิเก อคฺคิมฺหิ วิชฺชมาเนติ อตฺโถ. นิพฺพานนฺติ ตสฺส ติวิธสฺส ราคาทิอคฺคิสฺส นิพฺพาปนํ อุปสมนํ นิพฺพานญฺจ อิจฺฉิตพฺพํ. ปาเปติ อกุสเล ลามเก. กลฺยาณมปีติ กุสลมปิ. เอวเมวาติ เอวเมวํ. ชาติ วิชฺชนฺเตติ ชาติยา วิชฺชมานายาติ อตฺโถ. ลิงฺคเภทญฺจ วิภตฺติโลปญฺจ กตฺวา วุตฺตํ. อชาติปีติ ชาติเขปนํ อชาตินิพฺพานมฺปิ อิจฺฉิตพฺพํ. อถาหํ ปรมฺปิ จินฺเตสึ "ยถา นาม คูถราสิมฺหิ นิมุคฺเคน ปุริเสน ทูรโตว กมลกุวลยปุณฺฑรีกสณฺฑมณฺฑิตํ วิมลสลิลํ ตฬากํ ทิสฺวา' กตเรน นุ

เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๑ หน้าที่ ๑๑๐. http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=51&page=110&pages=1&modeTY=2&edition=pali ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :- http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=51&A=2469&modeTY=2&pagebreak=1 http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=51&A=2469&modeTY=2&pagebreak=1#p110