กามวิตกฺกสงฺขาตํ กามธาตุํ สหชาตวเสน อนุเสติ, กินฺเต เอวํ รูปราโคปิ
รูปธาตุนฺติ ปุจฺฉติ. ปริยาปนฺโนติ ยถา จ โส ติวิธาย กามธาตุยา กิเลสกามวเสน
ปริยาปนฺนตฺตา กามธาตุปริยาปนฺโน, กินฺเต เอวํ รูปราโคปิ รูปธาตุปริยาปนฺโนติ
ปุจฺฉติ. อิตโร ปนสฺส อธิปฺปายํ อสลฺลกฺเขนฺโต เกวลํ ลทฺธิวเสน
อามนฺตาติ ปฏิชานาติ. อถ นํ ตมตฺถํ สลฺลกฺขาเปตุํ กุสลวิปากกิริยาสงฺขาเตหิ
สมาปตฺเตสิยาทีหิ สํสนฺเทตฺวา ๑- ปุจฺฉิตุํ สมาปตฺเตสิโยติอาทิมาห. เสสเมตฺถ
ยถาปาลิเมว นิยฺยาติ. นนุ กามราโคติอาทิวจนมฺปิ กามราคสฺเสว กามธาตุยํ
อนุสยภาวญฺจ ปริยาปนฺนตญฺจ ทีเปติ, น อิตเรสํ อิตรธาตูสูติ.
ปริยาปนฺนกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
------------
๘. อพฺยากตกถาวณฺณนา
[๗๐๖-๗๐๘] อิทานิ อพฺยากตกถา นาม โหติ. ตตฺถ วิปากกิริยารูป-
นิพฺพานสงฺขาตํ จตุพฺพิธํ อพฺยากตํ อวิปากตฺตา อพฺยากตนฺติ วุตฺตํ, ทิฏฺฐิคตํ
"สสฺสโต โลโกติ โข วจฺฉ อพฺยากตเมตนฺ"ติ ๒- สสฺสตาทิภาเวน อกถิตตฺตา.
เยสํ ปน อิมํ วิภาคํ อคฺคเหตฺวา ปุริมาพฺยากตํ วิย ทิฏฺฐิคตํ อพฺยากตนฺติ
ลทฺธิ เสยฺยถาปิ อนฺธกานญฺเจว อุตฺตราปถกานญฺจ, เตสํ ตํ วิภาคํ ทสฺเสตุํ
ทิฏฺฐิคตํ อพฺยากตนฺติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺส. เสสเมตฺถ
ยถาปาลิเมว นิยฺยาตีติ.
อพฺยากตกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
------------
๙. อปริยาปนฺนกถาวณฺณนา
[๗๐๙-๗๑๐] อิทานิ อปริยาปนฺนกถา นาม โหติ. ตตฺถ ยสฺมา
ปุถุชฺชโน ฌานลาภี กาเมสุ วีตราโคติ วตฺตพฺโพ โหติ, น ปน วิคตทิฏฺฐิโกติ,
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม. สํสนฺทิตฺวา ๒ สํ.สฬา. ๑๘/๗๙๒/๔๗๙ (สฺยา)
เนื้อความอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรไทย เล่มที่ ๕๕ หน้าที่ ๒๗๗.
http://84000.org/tipitaka/read/attha_page.php?book=55&page=277&pages=1&modeTY=2&edition=pali
ศึกษาพระสูตร (เนื้อความ) นี้แยกตามสารบัญ :-
http://84000.org/tipitaka/pitaka_item/read_th.php?B=55&A=6238&modeTY=2&pagebreak=1
http://84000.org/tipitaka/atthapali/th_line.php?B=55&A=6238&modeTY=2&pagebreak=1#p277